Rezerwat przyrody Buki Sudeckie
Rezerwat przyrody Buki Sudeckie – leśny rezerwat przyrody położony w Sudetach Zachodnich w paśmie Gór Kaczawskich, między Mysłowem a Lipą, na terenie gminy Bolków.
| rezerwat leśny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Mezoregion | |
| Data utworzenia |
31 grudnia 1993[1] |
| Akt prawny | |
| Powierzchnia |
174,42 ha |
Położenie na mapie gminy Bolków  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu jaworskiego  | |
 50°56′42″N 16°01′18″E/50,945000 16,021667
| |
Położenie
edytujRezerwat położony jest w północnej części Grzbietu Wschodniego Gór Kaczawskich, pomiędzy miejscowościami Mysłów, Lipa i Nowe Rochowice, na zachód od Bolkowa. Wokół rezerwatu przeważają pola uprawne i łąki, tylko na południowym zachodzie lasy ciągną się w stronę Mysłowa i góry Lubrzy[2].
Według podziału geobotanicznego Polski Szafera (1972) rezerwat leży w Podokręgu Izersko-Karkonoskim, Okręgu Sudety Zachodnie, Dziale Sudety, Podprowincji Hercyńsko-Sudeckej, Prowincji Górskiej, Obszarze Euro-Syberyjskim oraz Państwie Holarktyda[3].
Opis
edytujZajmuje powierzchnię 174,42 ha[4]. Obejmuje północne zbocza Rakarni oraz wschodnie i północne Głogowca. Najwyżej położony punkt (w części południowej) ma 548,1 m n.p.m., a najniżej (w części północnej) – 430 m n.p.m. Przepływają przez niego Świękatka oraz bezimienny potok z niewielkimi dopływami. Wyższe części potoków tworzą głębokie jary, niższe meandrują w szerokich dolinkach. W pobliżu potoków tworzą się rozlewiska. Miejsca podmokłe są również poniżej źródlisk oraz wysięków. Ze wschodu na zachód przecina go szosa z Wrocławia do Jeleniej Góry[2].
Obszar rezerwatu podlega ochronie czynnej[4].
Budowa geologiczna
edytujObszar rezerwatu zbudowany jest ze skał metamorficznych należących do metamorfiku kaczawskiego: zieleńców, wapieni krystalicznych (wapieni wojcieszowskich), łupków radzimowickich, porfiroidów, łupków serycytowych, łupków serycytowo-chlorytowych. W południowej części sterczą niewielkie skałki, a pod nimi znajdują się rumowiska skalne. Starsze skały są częściowo przykryte glinami deluwialnymi oraz osadami rzecznymi, takimi jak żwiry, piaski i mułki (mady)[5].
Roślinność
edytujRezerwat porasta sudecki las bukowy oraz łęg jesionowy w dolinie Świękatki[2].
Drzewostan żyznej buczyny sudeckiej ma około 110–130 lat, miejscami podzespół z czosnkiem niedźwiedzim Dentario enneaphyllidis-Fagetum allietosum. Występują w nim: dominujący buk, jawor, ponadto: lipa szerokolistna, brzoza brodawkowata, jesion, lipa, pojedynczo dąb szypułkowy i świerk. W warstwie krzewów rosną: leszczyna, porost buka, lipy, jaworu i jarzębina. W runie leśnym występują: przytulia wonna (marzanka wonna), żywiec dziewięciolistny, żywiec cebulkowy (żywiec bulwkowaty), szczyr trwały, lilia złotogłów, kopytnik pospolity, zawilec gajowy, ponadto szczawik zajęczy i starzec Fuchsa. W miejscach bardziej wilgotnych wczesną wiosną dominuje czosnek niedźwiedzi[2].
Drzewostan lasu łęgowego ma około 80–100 lat. Dominują: jesion i jawor, a ponadto występują lipa, klon, buk, dąb, olcha, pojedynczo brzoza i świerk. W warstwie krzewów pospolicie występuje leszczyna, a gdzieniegdzie głóg. W warstwie runa dominują starzec Fuchsa, czyściec leśny, niekiedy pokrzywa i niecierpek pospolity oraz kopytnik i zawilec. Ponadto występują: jaskier kosmaty (jaskier wielkokwiatowy), kostrzewa olbrzymia, szczyr, podagrycznik i kuklik pospolity[2][6].
Niewielkie powierzchnie zajmuje zespół łąk rajgrasowych z zimowitem jesiennym[2].
Na terenie rezerwatu stwierdzono występowanie 284 gatunków roślin naczyniowych, w tym 18 gatunków chronionych, a 11 z nich objętych ochroną ścisłą oraz szereg roślin rzadkich. Do roślin podlegających ochronie ścisłej należą: bluszcz pospolity, buławnik mieczolistny, goryczuszka orzęsiona, kruszczyk szerokolistny, lilia złotogłów, listera jajowata, pokrzyk wilcza jagoda, sromotnik bezwstydny, storczyk plamisty, wawrzynek wilczełyko oraz zimowit jesienny. Ochronie częściowej podlegają: kalina koralowa, konwalia majowa, kopytnik pospolity, kruszyna pospolita, marzanka wonna, paprotka zwyczajnai pierwiosnek wyniosły[2].
Ponadto występują tu takie rośliny chronione jak: śnieżyczka przebiśnieg.
Ptaki
edytujWśród ptaków dominują: zięba, rudzik, kapturka i sikora bogatka. W buczynie dochodzi do nich grubodziób, a w lesie łęgowym szpak[6].
Przypisy
edytuj- ↑ Zarządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 31 grudnia 1993 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (M.P. z 1994 r. nr 4, poz. 22)
- ↑ a b c d e f g Witold Berdowski: Rezerwat przyrody "Buki Sudeckie" w Górach Kaczawskich oraz jego walory botaniczne, Przyroda Sudetów Zachodnich, t. 3, Jelenia Góra 2000, s. 3-10, ISSN 1508-6135
- ↑ W. Szafer: Szata roślinna Polski, PWN, Warszawa 1972
- ↑ a b Rezerwat przyrody Buki Sudeckie. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2019-01-03].
- ↑ H. Teisseyre: Szczegółowa mapa geologiczna Sudetów, skala 1:25 000, ark. Bolków, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1976
- ↑ a b Zbigniew Jakubiec: Badania ilościowe ptaków w rezerwacie "Buki Sudeckie" w Górach Kaczawskich, Przyroda Sudetów Zachodnich, t. 2, Jelenia Góra 1999, s. 75-80, ISSN 1508-6135