Skocznia narciarska im. Adama Małysza

Duża skocznia narciarska zlokalizowana w Wiśle

Skocznia narciarska im. Adama Małyszaduża skocznia narciarska o punkcie konstrukcyjnym K120 i rozmiarze HS 134, zlokalizowana w Wiśle-Malince, na północnym stoku zakończenia grzbietu Cienków (a precyzyjniej spiętrzenia progu o nazwie Cienków Niżni, 720 m n.p.m.), na wysokości 630 m n.p.m., nad potokiem Malinka i przy drodze wojewódzkiej nr 942. Jedna z dwóch – obok Wielkiej Krokwi w Zakopanem – dużych skoczni narciarskich w Polsce. Nosi imię Adama Małysza. Oficjalna pojemność trybun obiektu wynosi 8000 miejsc[1][2], z czego 1233 stanowią miejsca siedzące[3]. Obiekt wyposażony jest w nawierzchnię igelitową, mrożone tory najazdowe, sztuczne oświetlenie oraz kolej krzesełkową.

Skocznia narciarska
im. Adama Małysza
Punkt konstrukcyjny K120
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Wisła

Data otwarcia

17 września 2008

Rozmiar skoczni (HS)

134 m

Igelit

jest

Rekord

144,5 m

(13 stycznia 2024)

Niemcy Andreas Wellinger

Najdłuższy skok

144,5 m

(13 stycznia 2024)

Niemcy Andreas Wellinger

Kluby

WSS Wisła

Położenie na mapie miasta Wisła
Mapa konturowa miasta Wisła, w centrum znajduje się punkt z opisem „Skocznia narciarskaim. Adama Małysza”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Skocznia narciarskaim. Adama Małysza”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Skocznia narciarskaim. Adama Małysza”
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego
Mapa konturowa powiatu cieszyńskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Skocznia narciarskaim. Adama Małysza”
Ziemia49°37′42″N 18°54′54″E/49,628333 18,915000

Parametry skoczni edytuj

  • Punkt konstrukcyjny: 120 m[4]
  • Wielkość skoczni (HS): 134 m
  • Długość najazdu: 88,2 m
  • Nachylenie najazdu: 35°
  • Długość progu: 6,6 m
  • Nachylenie progu: 10,5°
  • Wysokość progu: 3,1 m
  • Nachylenie zeskoku: 37,5°/34,8°/32,3°

Historia edytuj

Skocznia w Wiśle
 
Nieczynna skocznia w 2004 r.
 
Skocznia w modernizacji, kwiecień 2006 r.
 
Dojazd i trybuny nowej skoczni w budowie (2006 r.)
 
Skocznia w budowie (2006 r.)
 
Trybuny w budowie, marzec 2008 r.
 
Prace końcowe na skoczni, 2008 r.
 
Przejazd pod trybuną, 2011 r.
 
Przejazd pod trybuną, 2011 r.
 
Przejazd pod trybuną, 2011 r.
 
Skocznia w Malince, 2011 r.
 
Skocznia w Malince, 2011 r.

Skocznia Malinka (1933–2001) edytuj

Pierwsza skocznia w Malince (drewniana) została zbudowana w latach 1932–1933[5], pod przewodnictwem Rudolfa Kowali. Jej pierwszym rekordzistą został Mieczysław Kozdruń, osiągając odległość 41 metrów. W 1953 r. dokonano pierwszej większej przebudowy obiektu. Od 1958 r. rozgrywano na niej prestiżowe, międzynarodowe zawody o Puchar Beskidów. Kolejna rozbudowa odbyła się w latach 1966–1967, według wytycznych inżyniera Jerzego Muniaka, projektanta wielu skoczni narciarskich w Polsce. W 1960 r., tuż przed wyjazdem na Zimowe Igrzyska Olimpijskie do Squaw Valley, podczas treningu na skoczni Malinka, groźnego upadku doznał Zdzisław Hryniewiecki. Jego efektem było złamanie kręgosłupa i zakończenie kariery skoczka (trwałe inwalidztwo). Rekord długości skoku na tej skoczni (102,5 m) należy do Tadeusza Fijasa[6].

Na fali sukcesów Adama Małysza, w 2001 r. podjęto decyzję o zburzeniu starej konstrukcji obiektu K105 i wybudowaniu na jej miejscu nowej skoczni narciarskiej o punkcie konstrukcyjnym K120. Ostatnie oficjalne zawody na starej skoczni w Malince to Mistrzostwa Polski, przeprowadzone 28 lutego 2001. Wówczas też padł ostatni rekord skoczni – 112,5 m Wojciecha Skupnia. Chwilę później jeszcze dalej skoczył Robert Mateja – 119 m, ale skoku nie ustał i nie został on zaliczony. Ponadto, po próbie Matei konkurs przerwano i zaczęto od początku, przez co ani rekordowy wynik Skupnia, ani nieustany skok Matei nie widnieją w oficjalnej tabeli wyników zawodów – po restarcie konkursu najdłuższy skok oddał Skupień – 105 m[7].

Skocznia im. A. Małysza (2008–) edytuj

Akt erekcyjny pod budowę skoczni narciarskiej podpisał prezydent Aleksander Kwaśniewski 28 października 2003 na wiślańskim rynku. Budowa nowego obiektu od podstaw rozpoczęła się zimą 2004 r. 5 września 2005 odbyło się uroczyste wmurowanie aktu erekcyjnego w budynek główny skoczni z udziałem ówczesnego prezydenta Polski. Planowaną datę ukończenia budowy zmieniano kilkakrotnie – w sierpniu 2006 r. podczas prac na stoku osunęła się ziemia, co znacząco przedłużyło przebudowę obiektu. Według ekspertyzy krakowskiej AGH winni katastrofie budowlanej byli projektanci, którzy założyli, że podłoże jest litą skałą, a w rzeczywistości było niestabilnym łupkiem[8]. Na początku 2008 r. wznowiono prace nad zeskokiem i naprawiono efekty katastrofy, prace ostatecznie zakończono latem. Ostateczny koszt budowy skoczni wyniósł 48 mln zł.

Pierwszy skok na nowym obiekcie oddał 17 września 2008 Adam Małysz, uzyskując odległość o kilka metrów większą niż punkt K (120 m). Skok nie był jednak oficjalnie mierzony, ani oceniany przez sędziów. W mediach pojawiały się informacje o osiągnięciu 126 m[9]. Dalej miał skoczyć wówczas Piotr Żyła – 130 m[10], bądź 129 m[11]. W dniach 25–28 września 2008 odbyły się otwierające nowy obiekt Letnie Mistrzostwa Polski w skokach narciarskich i kombinacji norweskiej. Podczas mistrzostw skoczni zostało nadane imię Adama Małysza. Pierwszy rekord ustanowił podczas skoków do kombinacji Paweł Słowiok, skacząc na odległość 123 metrów[12]. Mistrzem Polski w konkursie indywidualnym został Małysz, bijąc rekord skoczni – 132,5 m. Dzień później Marcin Bachleda w konkursie drużynowym uzyskał odległość 133,5 m. W sezonie 2008/09 na skoczni po raz pierwszy rozegrane zostały zawody Pucharu Kontynentalnego w skokach i kombinacji norweskiej. Zwycięzcami zawodów skoków zostali Stefan Thurnbichler i Andreas Kofler. W 2009 r., w ramach Letniego Pucharu Kontynentalnego, zostały rozegrane finałowe konkursy cyklu. Oba wygrał Marcin Bachleda, przed Adamem Małyszem i Łukaszem Rutkowskim. 19 sierpnia 2010 w kwalifikacjach do pierwszego konkursu LGP w Wiśle, Kamil Stoch wyrównał rekord obiektu, czyli 134,5 m[13]. W dniach 20–21 sierpnia 2010 w Wiśle-Malince na skoczni imienia Adama Małysza odbyło się Letnie Grand Prix w skokach narciarskich. W pierwszym dniu zawody wygrał Adam Małysz, a w drugim dniu Kamil Stoch[14][15]. W dniach 2–3 października 2010 w Wiśle-Malince na skoczni imienia Adama Małysza odbył się finał Letniego Pucharu Kontynentalnego w skokach narciarskich. Triumfatorem pierwszego i drugiego konkursu został Norweg Anders Fannemel. W sobotę na drugim stopniu podium znajdował się Stefan Hula[16][17]. 9 stycznia 2013 skocznia po raz pierwszy gościła zawody Pucharu Świata w skokach narciarskich. Konkurs zakończył się wygraną Andersa Bardala. Szósty był Piotr Żyła, a siódmy Kamil Stoch. Od tego czasu PŚ odwiedza skocznię corocznie.

W sierpniu 2017 r. rozpoczęto montaż torów lodowych, które umożliwiają rozgrywanie zawodów w okresie zimowym przy dodatnich temperaturach[18] (na istniejącym profilu rozbiegu zaprojektowano tor zimowo-letni z systemem mrożenia, systemem zraszania i wyrzynania lodu oraz systemem przykrywania)[19]. We wrześniu 2017 r. zakończył się pierwszy etap prac, obejmujący rozbiórkę dotychczasowych torów ceramicznych, montaż nowego najazdu oraz stelażu poziomującego rozbieg[20], natomiast aparatura do zimowej obsługi torów najazdowych została zainstalowana w kolejnym miesiącu[21]. Całość inwestycji zrealizowano kosztem 2 829 000 złotych brutto[19].

W sierpniu 2023 r. rozpoczęto gruntowną modernizację skoczni. W pierwszym etapie pracę mają polegać na zmianie nachyleniu progu skoczni z 10,5 na 11 stopni, rozebraniu starego i zbudowaniu nowego zeskoku wraz z jego podniesieniem względem poprzedniego. Prace te przyczynią się do obniżenia pułapu lotu skoczków. W drugim etapie nastąpić ma zamontowanie na zeskoku igelitu, oraz wymiana kolei linowej na górę skoczni na windę skośną. Pierwszy etap prac zakończono w styczniu 2024, dzięki czemu możliwe stało się rozegranie konkursów Pucharu Świata w terminie 12-14 stycznia 2024. Wszystkie prace mają zaś zakończyć się w czerwcu 2024 r. Koszt modernizacji skoczni ma wynosić 53 miliony złotych brutto.[22]

W związku z modernizacją powodującą zmianę profilu skoczni, Międzynarodowa Federacja Narciarska (FIS) zdecydowała o wyzerowaniu oficjalnego rekordu obiektu. Nowy rekord skoczni zostanie ustanowiony podczas zawodów Pucharu Świata w dniach 12-14 stycznia 2024.[23]

Rekordziści skoczni edytuj

Rekordy letnie
Lp. Data Zawodnik Odległość Uwagi
1. 26 września 2008   Paweł Słowiok 123,0 m
2. 26 września 2008   Marcin Bachleda 125,0 m
3. 26 września 2008   Adam Małysz 126,0 m MP, kwalifikacje
4. 26 września 2008   Maciej Kot 135,0 m nieoficjalny
5. 27 września 2008   Adam Małysz 132,0 m MP, konkurs
6. 27 września 2008   Adam Małysz 132,5 m MP, konkurs
7. 28 września 2008   Marcin Bachleda 133,5 m MP, konkurs
8. 13 września 2009   Marcin Bachleda 134,0 m LPK
9. 13 września 2009   Adam Małysz 134,0 m LPK
10. 25 lipca 2010   Adam Małysz 134,5 m MP
11. 19 sierpnia 2010   Kamil Stoch 134,5 m LGP, kwalifikacje
12. 3 października 2010   Anssi Koivuranta 136,0 m LPK
13. 3 października 2010   Jure Šinkovec 137,5 m LPK, konkurs
14 8 stycznia 2013   Stefan Kraft 139 m , konkurs (ostatni oficjalny rekord skoczni przed modernizacją obiektu w 2023 roku)
15 12 stycznia 2024   Anže Lanišek 134,5m PŚ, kwalifikacje (pierwszy oficjalny rekord skoczni po modernizacji obiektu w 2023 roku)
16 13 stycznia 2024   Andreas Wellinger 144,5m PŚ, konkurs duetów

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  • Najdłuższy do 2010 r. skok na skoczni w Wiśle-Malince, na odległość 135 m, oddał Maciej Kot podczas treningu przed mistrzostwami Polski na igelicie 26 września 2008[24]. Rekord nie był uznawany za oficjalny, gdyż skoków treningowych za takowe się nie uważa (z powodu nieoceniania ich przez sędziów).
  • Rekord zimowy skoczni przed modernizacją w 2023 roku wynosił 139 m i należał do Stefana Krafta. Ustanowiony został 8 stycznia 2013 podczas kwalifikacji do konkursu Pucharu Świata w Wiśle[25]. W związku z pracami modernizacyjnymi powodującymi zmianę profilu skoczni Międzynarodowa Federacja Narciarska (FIS) zdecydowała o wyzerowaniu oficjalnego rekordu obiektu.
  • Najdłuższy skok w Wiśle Malince (144,5 m) oddał Andreas Wellinger 13 stycznia 2024 roku podczas konkursu duetów rozgrywanego w ramach sezonu 2023/2024 Pucharu Świata w skokach narciarskich. Jest to jednocześnie oficjalny rekord skoczni po jej modernizacji w 2023 roku.

Przypisy edytuj

  1. Dane techniczne. wisla-malinka.com. [dostęp 2017-01-08].
  2. Skocznia narciarska im. Adama Małysza w Wiśle Malince. wisla.pl. [dostęp 2017-01-08].
  3. Skocznia narciarska im. Adama Małysza w Wiśle. [dostęp 2017-01-08].
  4. Homologations, www.fis-ski.com [dostęp 2021-04-12].
  5. Malinka, Wisła. skisprungschanzen.com. [dostęp 2017-01-08].
  6. Jan Krop, Władysław Sosna: Wisła. Miasto u stóp Baraniej Góry (przewodnik turystyczny). Wisła: Towarzystwo Miłośników Wisły, 1990, s. 59.
  7. Wojciech Skupień mistrzem Polski (skokinarciarskie.pl). [dostęp 2012-07-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-16)].
  8. Malinka – skocznia, która rodziła się w bólach. [dostęp 2012-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-15)].
  9. Wisła-Malinka: Małysz otworzył skocznię (wp.pl).
  10. Adam Małysz oddał pierwszy skok na skoczni w Wiśle!. skijumping.pl. [dostęp 2018-04-07].
  11. Adam Małysz oddał pierwszy skok na skoczni w Wiśle-Malince (sport24.pl). [dostęp 2012-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-15)].
  12. Letnie Mistrzostwa Polski rozpoczęte! (wisla.pl). [dostęp 2008-09-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-04)].
  13. Aleksandra Kruc: LGP Wisła: Stoch z rekordem skoczni. skoki.pl, 2010-08-19. [dostęp 2010-08-26].
  14. Aleksandra Kruc: LGP Wisła: Małysz wygrywa, Stoch drugi!. skoki.pl, 2010-08-21. [dostęp 2010-08-26].
  15. Aleksandra Kruc: LGP Wisła: Stoch wygrywa drugi konkurs!. skoki.pl, 2010-08-21. [dostęp 2010-08-26].
  16. Sonia Ogrocka: LPK Wisła: Fannemel zwycięzcą, Hula drugi!. skoki.pl, 2010-10-02. [dostęp 2010-10-03].
  17. Sonia Ogrocka: LPK Wisła: Fannemel wygrywa ostatni konkurs!. skoki.pl, 2010-10-03. [dostęp 2010-10-03].
  18. Bartosz Leja: W Wiśle nowe tory, w Zakopanem zeskok – modernizacje trwają. skokipolska.pl, 2017-09-03. [dostęp 2017-09-10].
  19. a b Michał Chmielewski: Wisła – Przetarg na nowe tory na skoczni rozstrzygnięty. przegladsportowy.pl, 2017-07-20. [dostęp 2017-11-11].
  20. Adam Bucholz: Skocznia w Wiśle już z nowym rozbiegiem!. skijumping.pl, 2017-09-13. [dostęp 2017-09-19].
  21. Adam Bucholz: W Wiśle ruszyła produkcja śniegu na inaugurację Pucharu Świata. skijumping.pl, 2017-10-02. [dostęp 2017-11-14].
  22. Telewizja Polska S.A, Polska skocznia będzie jak nowa. Wielka kasa na stole!, sport.tvp.pl, 15 sierpnia 2023 [dostęp 2024-01-12] (pol.).
  23. Dawid Franek, Rekord Stefana Krafta przetrwał 11 lat. Teraz zostanie wyzerowany, Sport Wprost, 12 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-12] (pol.).
  24. Otwarty Konkurs Skoków 26.09.2008. skijumping.pl, 2008-09-26. [dostęp 2013-02-13].
  25. Paweł Guzik: PŚ w Wiśle: Maciej Kot pokazał lwi pazur i wygrał kwalifikacje!. skijumping.pl, 2013-01-08. [dostęp 2013-01-08].

Linki zewnętrzne edytuj