Slobodan Milošević
Slobodan Milošević (cyryl. Слободан Милошевић; wym. [sloˈbodan miˈloʃevitɕ]; ur. 20 sierpnia 1941 w Požarevacu, zm. 11 marca 2006 w Hadze) – jugosłowiański i serbski przywódca polityczny, prezydent Socjalistycznej Republiki Serbii w ramach Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii (istniejącej w latach 1945–1992) i prezydent Serbii w ramach Federalnej Republiki Jugosławii w latach 1989–1997 oraz prezydent federalny Federalnej Republiki Jugosławii w latach 1997–2000. W okresie socjalistycznej Jugosławii jeden z liderów Ligi Komunistów Serbii, po rozpadzie kraju wraz z częścią działaczy LKS utworzył partię o charakterze nacjonalistycznym[1].
| ||
| ||
| Data i miejsce urodzenia | 20 sierpnia 1941 Požarevac | |
| Data i miejsce śmierci | 11 marca 2006 Haga | |
.svg){kind=small} Prezydent Serbii
| ||
| Okres | od 1989 do 1997 | |
| Następca | Dragan Tomić (tymczasowy), Milan Milutinović | |
 Prezydent Federalnej Republiki Jugosławii
| ||
| Okres | od 1997 do 2000 | |
| Poprzednik | Srđa Božović (tymczasowy), Zoran Lilić | |
| Następca | Vojislav Koštunica | |
| ||
ŻyciorysEdytuj
W 1959 wstąpił do partii komunistycznej, rozpoczynając karierę polityczną w latach 60., jako doradca ekonomiczny burmistrza Belgradu i piastując rozmaite funkcje partyjne oraz gospodarcze. W 1964 ukończył studia prawnicze na uniwersytecie belgradzkim. W 1984 został przywódcą belgradzkich komunistów, a dwa lata później przywódcą partii w Serbii.
W 1989 został prezydentem Serbii i przystąpił do przekształcania partii komunistycznej w nacjonalistyczną Partię Socjalistyczną. Milošević wezwał do przyłączenia zamieszkanych przez Serbów terenów w innych republikach, co miało być rekompensatą za rozpad Jugosławii. W związku z tym był oskarżany przez UE i USA o zamiar utworzenia Wielkiej Serbii (chociaż sam nigdy nie używał tej nazwy i odcinał się od ideologii „Wielkiej Serbii”). Wspierał serbską mniejszość w Chorwacji oraz Bośni i Hercegowinie, gdy kraje te odzyskały niepodległość. Był oskarżany o serbską agresję militarną i brutalne czystki etniczne, ale ostatecznie pod międzynarodowym naciskiem, zdecydował się podpisać układ pokojowy.
Nie mogąc pełnić przez trzecią kadencję funkcji prezydenta Serbii, w 1997 został prezydentem Jugosławii. W 1999 r. w związku z wojną domową w Kosowie jego rząd odmówił przyznania autonomii Kosowu, co stało się przyczyną interwencji NATO i bombardowania Jugosławii. Serbia została zmuszona do wycofania się z Kosowa.
W 2000 do konstytucji jugosłowiańskiej wniesiono poprawkę pozwalającą prezydentowi pełnić urząd przez dwie kadencje, wprowadzono także bezpośrednie wybory prezydenckie. Zmiany te miały na celu umożliwienie Slobodanowi Miloševiciowi utrzymanie się u władzy, jednak w trakcie wyborów został on pokonany przez Vojislava Koštunicę. Milošević ustąpił pod naciskiem demonstracji ludności i międzynarodowej opinii publicznej, pozostając szefem Socjalistycznej Partii Serbii. 1 kwietnia 2001 został aresztowany w Belgradzie przez serbską policję pod zarzutem nadużycia władzy i korupcji, a następnie 28 czerwca 2001 przekazany przed Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii w Hadze, który oskarżył go o wywołanie konfliktów wojennych w Kosowie, Chorwacji i Bośni. Łącznie postawiono mu 66 zarzutów. W czasie rozpatrywania sprawy Trybunał uznał, że nie ma wystarczających dowodów, które potwierdzają część zarzutów[2]. 11 marca 2006 zmarł w haskim więzieniu. Oficjalną przyczyną jego śmierci podaną przez lekarzy był atak serca. Na skutek śmierci Miloševića proces przeciwko niemu przed Trybunałem został umorzony[3].
W dniu 24 marca 2016 r. Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii wydał wyrok w odrębnej sprawie przeciwko byłemu przywódcy Serbów bośniackich Radovanowi Karadžićowi, w którym stwierdził, że w tej sprawie nie przedstawiono wystarczających dowodów, aby stwierdzić, że Slobodan Milosevic „zgodził się ze wspólnym planem” w celu utworzenia terytoriów etnicznie oczyszczony z nie-Serbów podczas wojny w Bośni w latach 1992–1995. W wyroku odnotowano „powtarzającą się krytykę i dezaprobatę Miloševicia wobec polityki i decyzji podjętych przez [Karadžicia] i przywódców bośniackich Serbów” oraz, w przypisie, „pozorną niezgodę między [Karadžićem] a Miloševićem „podczas którego Milošević otwarcie krytykował bośniackich przywódców serbskich za popełnianie „zbrodni przeciwko ludzkości” i „czystek etnicznych” i wojny dla własnych celów”. Niemniej jednak sąd zauważył również, że „Milošević udzielał pomocy w postaci personelu, zaopatrzenia i broni bośniackim Serbom podczas konfliktu”[4].
PrzypisyEdytuj
- ↑ The Road to Disillusion: From Critical Marxism to Post-Communism in Eastern s. 188.
- ↑ Podsumowanie sprawy S. Miloševiciahttp://www.icty.org/x/cases/slobodan_milosevic/cis/en/cis_milosevic_slobodan_en.pdf.
- ↑ Order Terminating the Proceedings, www.icty.org [dostęp 2017-06-11].
- ↑ {{judgement.pdf}}