Włodzimierz Łazoryk
Włodzimierz Mikołaj Łazoryk (ur. 27 sierpnia 1904 w Kołomyi, zm. 8 stycznia 1995 w Chicago) – oficer Wojska Polskiego, pilot Polskich Sił Powietrznych, uczestnik bitwy o Anglię, kawaler Virtuti Militari. Dowódca 141., 143. i 152. eskadry myśliwskiej. Zastępca dowódcy 301. dywizjonu bombowego, dowódca eskadry w dywizjonie 305.
| |
 major pilot
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
41 eskadra liniowa |
| Stanowiska |
dowódca eskadry |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
   
| |
.svg){kind=small}
Życiorys edytuj
W 1927 r. rozpoczął naukę w Oficerskiej Szkole Lotnictwa w Dęblinie, którą ukończył w 1929 r. jako podporucznik obserwator z 46 lokatą. Otrzymał przydział do 41. eskadry liniowej w 4. pułku lotniczym[1]. W 1931 r. ukończył kurs pilotażu w Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa oraz Kurs Wyższego Pilotażu. Po ukończeniu szkolenia otrzymał w 1932 r. przydział do 141. eskadry myśliwskiej, od 27 listopada 1934 r. do 17 stycznia 1935 r. był jej dowódcą[2][3].
20 września 1937 r. został dowódcą 143. eskadry myśliwskiej[4]. Po reorganizacji polskiego lotnictwa został przeniesiony do 5. pułku lotniczego w Lidzie, gdzie objął dowództwo nad 152. eskadrą myśliwską[5][6]. W 1938 r. otrzymał awans na stopień kapitana[7]. Na stanowisku dowódcy 152. em zastał go wybuch II wojny światowej[8][9].
W czasie kampanii wrześniowej jego eskadra wspierała działania wojsk Armii „Modlin”[10]. Po agresji ZSRR na Polskę wykonał rozkaz ewakuacji do Rumunii, dowodził rzutem kołowym eskadry[11]. Następnie dotarł do Francji i został mianowany dowódcą grupy pilotów skierowanych do Tours na szkolenie na samolotach Potez 540[12]. Ostatecznie znalazł się w jednej z pierwszych grup polskich lotników skierowanych do Wielkiej Brytanii, wstąpił do Polskich Sił Powietrznych i otrzymał numer służbowy RAF P-1000[13]. Po przeszkoleniu na brytyjskim sprzęcie został 9 października 1940 r. przydzielony do 607. dywizjonu myśliwskiego RAF. W jego składzie walczył podczas bitwy o Anglię[14].
15 lutego 1941 r. został przeniesiony do 308 dywizjonu, w którym służył do 30 listopada 1941 r. Podjął decyzję o przejściu do lotnictwa bombowego, w styczniu 1942 r. ukończył kurs w 3 Flying Training School w South Cemey, następnie szkolił się w 18 Operational Training Unit w Bramcote. Po ukończeniu szkolenia 15 czerwca 1942 r. otrzymał przydział do dywizjonu 301. Pełnił funkcję zastępcy dowódcy eskadry „A”, a od 22 lipca zastępcy dowódcy dywizjonu[15]. W nocy z 24 na 25 sierpnia wziął udział w nalocie na Frankfurt. Jego Wellington (nr ser. 21890, znaki GR-J) był trzykrotnie atakowany przez niemieckie myśliwce nocne, jednak Łazoryk zdołał doprowadzić uszkodzony samolot na macierzyste lotnisko[16].
W lutym 1943 r. został przeniesiony do dywizjonu 305, gdzie objął stanowisko dowódcy eskadry „B”[17]. 6 marca został odznaczony przez gen. Władysław Sikorskiego Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari[18]. Od 22 lipca pełnił obowiązki oficera łącznikowego w 9. Grupie Bombowej, następnie otrzymał przydział do 53. Skrzydła 9. Armii Lotniczej USA[19].
W styczniu 1945 r. rozpoczął naukę w Wyższej Szkole Lotniczej, którą ukończył we wrześniu[20]. Następnie służył w Dowództwie Polskich Sił Powietrznych, stamtąd został przeniesiony do WSL na stanowisko wykładowcy. Został zdemobilizowany w 1946 r. i wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. Służbę w Polskich Siłach Zbrojnych zakończył w polskim stopniu majora i angielskim Squadron Leadera[19]. Zmarł 8 stycznia 1995 r. w Chicago[21]. Został pochowany w Doylestown, w Narodowym Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej[22].
Ordery i odznaczenia edytuj
Za swą służbę otrzymał odznaczenia[23]:
- Krzyż Srebrny Virtuti Militari nr 09681,
- Krzyż Walecznych – trzykrotnie,
- Medal Lotniczy – czterokrotnie.
Przypisy edytuj
- ↑ Pawlak 2009 ↓, s. 80.
- ↑ Zieliński 2005 ↓, s. 113.
- ↑ Pawlak 1989 ↓, s. 274.
- ↑ Pawlak 1989 ↓, s. 288.
- ↑ Łydżba 2012 ↓, s. 13.
- ↑ Pawlak 1989 ↓, s. 321.
- ↑ Rybka, Stepan 2003 ↓, s. 431.
- ↑ Pawlak 1991 ↓, s. 130.
- ↑ Łydżba 2012 ↓, s. 26.
- ↑ Skrzydlata Polska 1973 ↓, s. 26.
- ↑ Pawlak 1991 ↓, s. 139.
- ↑ Śliżewski 2010 ↓, s. 54.
- ↑ Krzystek 2012 ↓, s. 353.
- ↑ Król 1990 ↓, s. 51.
- ↑ Hodyra 2016 ↓, s. 106.
- ↑ Hodyra 2016 ↓, s. 80.
- ↑ Zieliński 2004 ↓, s. 32.
- ↑ Zieliński 2004 ↓, s. 33.
- ↑ a b Krzystek 2012 ↓, s. 354.
- ↑ Pawlak 1991 ↓, s. 548.
- ↑ Zieliński 2005 ↓, s. 114.
- ↑ Włodzimierz Mikołaj Łazoryk. Niebieska eskadra - groby, cmentarze, pomniki, miejsca pamięci polskich lotników. [dostęp 2023-03-05]. (pol.).
- ↑ Łazoryk Włodzimierz Mikołaj. Personel Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii 1940-1947. [dostęp 2023-03-05]. (pol.).
Bibliografia edytuj
- Piotr Hodyra: 301 Dywizjon Bombowy 1940-1943. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2016. ISBN 978-83-7020-664-2. OCLC 971435802.
- Wacław Król: Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1990. ISBN 83-11-07695-2. OCLC 834110269.
- Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
- Łukasz Łydżba: Krakowski III/2 Dywizjon Myśliwski. Poznań: Wydawnictwo "Vesper", 2012, seria: Dywizjony myśliwskie września 1939. ISBN 978-83-7731-109-7. OCLC 820392316.
- Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w latach 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0760-4. OCLC 69601095.
- Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w Wojnie Obronnej 1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0795-7. OCLC 830072566.
- Jerzy Pawlak: Absolwenci Szkoły Orląt: 1925-1939. Warszawa: Retro-Art, 2009. ISBN 83-87992-22-4. OCLC 69472829.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja CDCN: „Księgarnia Akademicka”, 2003. ISBN 83-7188-691-8. OCLC 831137079.
- Grzegorz Śliżewski: Gorzka słodycz Francji : polscy piloci myśliwscy wiosny 1940. Warszawa ; Piekary Śląskie: ZP Wydawnictwo - ZP Grupa, 2010. ISBN 978-83-61529-42-2. OCLC 750525221.
- Józef Zieliński: 305 Dywizjon Bombowy Ziemi Wielkopolskiej i Lidzkiej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. Warszawa: Bellona, 2004. ISBN 83-11-09813-1. OCLC 830544805.
- Józef Zieliński: Lotnicy polscy w Bitwie o Wielką Brytanię. Warszawa: Oficyna Wydawnicza MH, 2005. ISBN 83-906620-4-3. OCLC 838825949.
- Zapomniana Eskadra. „Skrzydlata Polska”. 51-52/1973, 23-30 grudnia 1973. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.