Warszawski Pułk Ułanów

Warszawski Pułk Ułanówoddział kawalerii Wojska Polskiego improwizowany w czasie kampanii wrześniowej.

Warszawski pułk ułanów
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1939

Rozformowanie

1939

Dowódcy
Pierwszy

ppłk Józef Trepto

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

Garwolin Radzyń Podlaski

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

kawaleria

Podległość

Kombinowana Brygada Kawalerii

Formowanie i działania wojenne

edytuj

W trakcie bitwy w Borach Tucholskich Pomorska Brygada Kawalerii poniosła znaczne straty, a zniszczeniu uległy dwa z jej czterech pułków – 16 Pułk Ułanów i 18 Pułk Ułanów, który wykonał słynną szarżę pod Krojantami. W tej sytuacji dowódca brygady, płk Adam Zakrzewski, wraz z dowódcą 2 Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich, ppłk. Józefem Trepto, udał się w celu jej odtworzenia do Garwolina, gdzie znajdował się Ośrodek Zapasowy Kawalerii „Garwolin”.

W związku z niekorzystną sytuacją na froncie, poszczególne szwadrony formowane z rezerwistów Pomorskiej Brygady Kawalerii były kierowane natychmiast do zabezpieczenia mostów na Wiśle, wobec czego zdecydowano się na inne rozwiązanie. 7 września z rezerwistów Mazowieckiej Brygady Kawalerii ppłk Józef Trepto rozpoczął formowanie rezerwowego pułku kawalerii, który od miejsca stacjonowania dowództwa i niektórych oddziałów macierzystej brygady, przyjął nazwę Warszawski Pułk Ułanów. W jego skład weszło siedem szwadronów (oprócz 1 Pułku Kawalerii KOP, pozostałe pułki miały po cztery szwadrony): złożone z dwóch szwadronów dywizjony 1 Pułku Szwoleżerów, 7 Pułku Ułanów i 11 Pułku Ułanów, oraz szwadron Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii. Dodatkowo 15 września w skład pułku włączono oficerów i luzaków z rozformowanego Centrum Wyszkolenia Kawalerii.

13 września pułk włączono do Kombinowanej Brygady Kawalerii płk. Adama Zakrzewskiego, walczącej w ramach Frontu Północnego gen. Dąb-Biernackiego. Pierwszym zadaniem pułku była osłona linii Wieprza na odcinku Borowica-Nadpole. 18 września Warszawski Pułk Ułanów, wspólnie z oddziałami 39 Dywizji Piechoty, wzięły udział w nieudanym ataku na Krasnystaw, gdzie poniósł pierwsze straty. 20 września Kombinowana Brygada Kawalerii otrzymała rozkaz ataku na Komarów, który został zajęty przez Warszawski Pułk Ułanów i 4 Pułk Ułanów Zaniemeńskich o zmroku 21 września. Następnie, działając w ramach Grupy Operacyjnej Kawalerii gen. Andersa, Kombinowana Brygada Kawalerii miała nacierać na Suchowolę i Jacnię, zaś sam pułk miał atakować wspólnie z resztkami Wileńskiej Brygady Kawalerii. Nie mogąc jednak ich odnaleźć, ruszył do ataku sam, wsparty później przez 8 Pułk Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego. Prowadzone w szyku pieszym natarcie, mimo początkowych sukcesów, zostało powstrzymane, zaś po wyjściu Niemców na tyły polskie oddziały ponosząc ciężkie straty musiały się wycofać. Oddziały brygady, w tym Warszawski Pułk Ułanów, w znacznej mierze rozbite i rozproszone, zebrały się 23 września w kolonii Niemirówek pod Krasnobrodem, gdzie płk Zakrzewski wydał rozkaz przebijania się małymi grupami na Węgry.

Obsada personalna Warszawskiego Pułku Ułanów[1]
Stanowisko Stopień, imię i nazwisko Uwagi
dowództwo
dowódca pułku ppłk dypl. kaw. Józef Trepto (2 pszwol.) †1940 Charków
zastępca dowódcy ppłk kaw. Zdzisław Dziadulski (11 puł.) †1940 Charków
adiutant por. kaw. Zdzisław Gadomski Polskie Siły Zbrojne
dowódca pocztu por. kaw. rez. Michał Gątkiewicz (11 puł.) 23 IX 1939 kontuzjowany, niemiecka niewola[2]
kwatermistrz mjr kaw. Antoni Głuchowski (7 puł.) †23 IX 1939 Jacnia lub Wola Boża[3]
dywizjon 1 pułku szwoleżerów
dowódca dywizjonu ppłk kaw. Piotr Głogowski
adiutant rtm. rez. Jerzy Paweł Romocki 22 IX 1939 ranny
dowódca 1 szwadronu por. Stefan Smolicz (1 pszwol.) 18 IX 1939 ciężko ranny w Krasnymstawie
ppor. kaw. rez. Józef Garliński (1 pszwol.) 18–23 IX 1939, ranny w Jacni
dowódca 2 szwadronu rtm. Lubomir Konrad Packiewicz niemiecka niewola[3]
dywizjon 7 pułku ułanów
dowódca dywizjonu mjr kaw. Antoni Głuchowski (7 puł.)
dowódca 1 szwadronu rtm. Jerzy Karwat 19 IX 1939 dołączył do I rzutu
dowódca 2 szwadronu por. Cezary Aleksander Baranowski
dywizjon 11 pułku ułanów
dowódca 1 szwadronu rtm. Stanisław Kociejowski 1943 aresztowany, zaginął[3]
dowódca 2 szwadronu rtm. Józef Dworakowski niemiecka niewola[3]
szwadronu Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii
dowódca szwadronu rtm. Henryk Lewandowicz (4 psk) niemiecka niewola[3][4]

Przypisy

edytuj
  1. Głowacki 1986 ↓, s. 366.
  2. Michał Gątkiewicz. [w:] Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w rejonowych komendach uzupełnień, sygn. II.56.15205 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-08].
  3. a b c d e Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2023-12-10].
  4. Głowacki 1986 ↓, s. 366, autor błędnie podał, że rtm. Lewandowicz poległ w 1914 w Tobruku.

Bibliografia

edytuj