Zwickau

miasto w Niemczech

Zwickau (wym. MAF: [ˈt͡svɪkaʊ̯], posłuchaj; pol. hist. Ćwików, czes. Cvikov) – miasto powiatowe we wschodniej części Niemiec, w kraju związkowym Saksonia, w okręgu administracyjnym Chemnitz, stolica powiatu Zwickau, na przedgórzu Rudaw.

Zwickau
Ilustracja
Główny Rynek z teatrem i ratuszem
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Saksonia

Powiat

Zwickau

Zarządzający

Pia Findeiß, Constance Arndt

Powierzchnia

102,54 km²

Wysokość

241-444 m n.p.m.

Populacja (31.12.2014)
• liczba ludności
• gęstość


91 066
888 os./km²

Nr kierunkowy

0375

Kod pocztowy

08056, 08058, 08060, 08062, 08064, 08066

Tablice rejestracyjne

Z, GC, HOT, WDA

Położenie na mapie Saksonii
Mapa konturowa Saksonii, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Zwickau”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Zwickau”
Ziemia50°43′N 12°30′E/50,716667 12,500000
Strona internetowa
Dzielnice miasta

Historia

edytuj

Tereny wokół Zwickau zostały zasiedlone przez Słowian na początku VII wieku. W X wieku zaczęli przybywać niemieccy osadnicy, a rodzimi Słowianie zostali schrystianizowani. Pierwsze wzmianki o mieście pochodzą z roku 1118. Osada otrzymała prawa miejskie w 1212. Zwickau był wolnym miastem od 1290 do 1323. W 1470 roku po odkryciu srebra w Schneebergu nastąpił intensywny rozwój górnictwa w regionie. Miasto zostało złupione podczas wojny 30-letniej.

W roku 1810, w domu przy rynku, urodził się kompozytor Robert Schumann (upamiętnia go pomnik z 1901 na Hauptplatz). W 1904 r. w mieście powstała fabryka samochodów Horch, a następnie w 1909 roku wytwórnia samochodów Audi. W 1932 r. obie marki zostały włączone do Auto Union, ale zachowały niezależne znaki handlowe.

Podczas II wojny światowej rząd niemiecki utworzył w mieście obóz koncentracyjny KL Flossenbürg i obóz pracy na zamku Osterstein. W przeciwieństwie do innych miast w Saksonii, Zwickau nie zostało poważnie zniszczone przez bombardowania podczas II wojny światowej. W dniu 17 kwietnia 1945 roku Zwickau zostało zajęte przez wojska US Army. W dniu 1 sierpnia 1945 miasto zostało przekazane pod kontrolę ZSRR. Firma Auto Union przeniosło się do Ingolstadt w Bawarii i przekształciło się w dzisiejszą firmę Audi. Od 1949 do 1990 miasto znajdowało się w NRD i było ośrodkiem wydobycia węgla. W mieście zlokalizowane były dwa główne obiekty przedsiębiorstwa Wismut, które zajmowało się kopalnictwem rud uranu na potrzeby bomby atomowej dla ZSRR. Zlokalizowane były w Zwickau-Crossen i Zwickau-Cainsdorf i produkowały m.in. urządzenia dla znajdujących się w Rudawach i Turyngii kopalni uranu. W 1957 roku na bazie zakładu Auto Union powstała firma VEB Sachsenring Automobilwerke Zwickau produkująca m.in. samochody Trabant. W 1978 roku w mieście zaprzestano wydobycia węgla kamiennego. Po przyłączeniu NRD do RFN w 1990 roku dawny zakład produkcyjny VEB Sachsenring został przejęty przez koncern Volkswagen i od tego czasu został przebudowany na zakład produkujący silniki i przekładnie. W 1992 roku zamknięto w mieście ostatni piec koksowniczy. Obecnie głównym pracodawcą jest Volkswagen, który montuje w mieście swoje modele Golf, Passat i Phaeton w fabryce Zwickau-Mosel. W dawnych zakładach wytwórczych firma Audi AG wraz z miastem Zwickau prowadzi Muzeum Augusta Horcha. W 2020 z fabryki w Ćwikowie wyjechał ostatni pojazd spalinowy, co było zakończeniem produkcji pojazdów spalinowych rozpoczętych w 1904 roku. Fabryka od tej pory będzie produkowała wyłącznie samochody elektryczne[1].

1 sierpnia 2008 Zwickau straciło status miasta na prawach powiatu i włączone zostało do powiatu Zwickau.

Demografia

edytuj

Populacja miasta w XX i XXI wieku:

  • 1905 – 68 502
  • 1910 – 73 542[2]
  • 1919 – 69 600
  • 1920 – 71 753
  • 1925 – 80 358[2]
  • 1930 – 85 685
  • 1933 – 84 701[2]
  • 1935 – 84 059
  • 1939 – 84 399[2]
  • 1946 – 122 862
  • 1950 – 138 844[2]
  • 1955 – 135 751
  • 1960 – 129 138[2]
  • 1972 – 124 796
  • 1981 – 121 283
  • 1986 – 120 923
  • 1995 – 102 563
  • 2000 – 103 008
  • 2005 – 97 832
  • 2009 – 94 340
  • 2013 – 91 564

Zabytki

edytuj

Wśród dziewięciu kościołów na szczególną uwagę zasługuje gotycka katedra pod wezwaniem św. Marii (Dom St. Marien). Budowana była od 1451 do 1536 roku, później zaś odnawiana w latach 18851891. W 87-metrowej dzwonnicy katedry wisi ważący 51 ton dzwon. Wewnątrz kościoła znajdują się między innymi drewniany ołtarz, osiem obrazów Michaela Wolgemuta, oraz rzeźbiona w drewnie Pietà Petera Breuera. Poza budynkami sakralnymi, na szczególną uwagę zasługują ratusz, w którym mieści się miejskie archiwum, oraz późnogotycki budynek, w którym znajduje się obecnie teatr.

Wybrane zabytki Zwickau
Katedra św. Marii
Zamek Osterstein
Villa Wolf
Kościół św. Katarzyny


Transport

edytuj

W mieście znajduje się stacja kolejowa Zwickau Hauptbahnhof.

Polacy w Zwickau

edytuj
 
Słup dystansowy poczty polsko-saskiej z 1725 roku

W latach 16971706 i 17091763 Zwickau wraz z Elektoratem Saksonii było związane unią personalną z Polską. Z tego okresu pochodzi słup dystansowy poczty polsko-saskiej, na którym widnieją herby Rzeczypospolitej i Saksonii.

W czasie II wojny światowej w Zwickau byli więzieni m.in. Franciszek Barnert, Karol Junga, Jan Foltyn, Franciszek Blachnicki, Tadeusz Nowakowski oraz beatyfikowani przez Jana Pawła II w 1999 roku Franciszek Kęsy, Czesław Jóźwiak, Edward Klinik i Grzegorz Frąckowiak.

W 1944 w Zwickau urodził się polski aktor teatralny i dubbingowy Mikołaj Müller.

Od sezonu 2015/2016 w drużynie BSV Sachsen Zwickau swoje mecze rozgrywa bramkarka Aleksandra Baranowska.

Współpraca

edytuj
 
Panorama Głównego Rynku

Przypisy

edytuj
  1. Z fabryki Volkswagena wyjechało ostatnie auto spalinowe - Motoryzacja w INTERIA.PL [online], motoryzacja.interia.pl [dostęp 2020-07-09] (pol.).
  2. a b c d e f Stadt und Landkreis Zwickau. Deutsche Verwaltungsgeschichte. [dostęp 2015-08-18].