62 eskadra liniowapododdział lotnictwa Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

62 Eskadra Liniowa
64 Eskadra Lotnicza
62 Eskadra Lotnicza
Ilustracja
Godło eskadry
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1925

Rozformowanie

marzec 1939

Dowódcy
Pierwszy

kpt. pil. Józef Jerzy Gawroński

Ostatni

kpt. pil. Maciej Piotrowski

Organizacja
Dyslokacja

garnizon Lwów

Rodzaj wojsk

lotnictwo

Podległość

6 pułk lotniczy

PZL.23 Karaś - samolot eskadry

Eskadra sformowana została we Lwowie jako 64 eskadra lotnicza. Niedługo potem została przemianowana na 62 eskadrę lotniczą, a w 1929 na 62 eskadrę liniową. W marcu 1939, 62 eskadra liniowa została rozwiązana.

Godła eskadry[1]:

Formowanie, zmiany organizacyjne i szkolenie

edytuj

Podczas reorganizacji lotnictwa wojskowego w 1925 roku, z oficerów i szeregowych 2, 3 i 4 pułków lotniczych, sformowana została 64 eskadra lotnicza. W związku z przemianowaniem II/6 dywizjonu 6 pułku lotniczego na I/6 dywizjon lotniczy otrzymała nową nazwę - 62 eskadra lotnicza[1]. Początkowo personel latający i pomocniczy był bardzo nieliczny. Eskadra nie posiadała ani jednego samolotu. Piloci latali na samolotach eskadry treningowej. Pierwszy samolot typu Potez XV eskadra otrzymała w kwietniu 1926. Pod koniec lipca już w składzie 3 samolotów odleciała na ćwiczenia letnie na lotnisko Berezowica pod Tarnopolem[2].

W 1927 przybyli do eskadry nowi piloci i obserwatorzy. Nastąpiła także wymiana samolotów Potez XV na Potez XXVII. W czerwcu eskadra w składzie 3 samolotów odleciała na szkołę ognia artylerii do Powurska na lotnisko Smolary.10 sierpnia przeniosła się na lotnisko w Dubnie, gdzie przyleciały pozostałe 3 załogi. Z tego lotniska startowała organizując współdziałanie z 2 Samodzielną Brygadą Kawalerii i 13 Kresową Dywizją Piechoty. Ćwiczenia zakończyły się koncentracją w rejonie Łucka. Od 4 września eskadra współpracowała z 6 Samodzielną Brygadą Kawalerii, 11 i 12 Dywizją Piechoty w Murzyłowie obok Podhajec. 9 września eskadra wróciła do Lwowa[2].

11 czerwca 1928 eskadra w składzie 3 samolotów odleciała na szkołę ognia do Powurska. W sierpniu już w komplecie współdziałała w rejonie Łucka z 13 Dywizją Piechoty i Brygadą KOP „Wołyń”. Ćwiczenia obserwowali słuchacze Wyższej Szkoły Wojennej. 14 listopada 1928 r. eskadra przeniosła się ze starego lotniska na Lewandówce na nowo wybudowane lotnisko Skniłów koło Lwowa[3].

W 1929 eskadra wymieniła samoloty na Potez XXV. 15 czerwca 6 samolotów eskadry brało udział w uroczystości poświęcenia lotniska w Łucku, gdzie w obecności Prezydenta RP wykonywano loty w szykach. 5 lipca ćwiczono pierwsze nocne loty przy lampach stajennych. W sierpniu z lotniska polowego w Buczaczu startowano na współdziałanie z 11 Dywizją Piechoty oraz Brygada Kawalerii „Brody”[3]. 14 września eskadra powróciła do Lwowa. W tym okresie przemianowano ją na 62 eskadrę liniową. W okresie października i listopada załogi eskadry na garnizonowej strzelnicy bojowej w Zamarstynowie wykonywały po raz pierwszy ostre strzelanie z samolotu do celów naziemnych. W maju 1930 eskadra odbyła szkołę ognia lotniczego stacjonując w Krakowie. Po powrocie do Lwowa eskadra wykonywała ostre strzelanie z powietrza do celów naziemnych na Zamarstynowie. Od 2 lipca do 6 sierpnia eskadra częścią sił przebywała w Nadwornej, gdzie współpracowała z 5 Lwowskim i 11 Karpackim pułkiem artylerii lekkiej, 6 dywizjonem artylerii konnej i 6 pułkiem artylerii ciężkiej[3].

W maju 1931 eskadra wzięła udział w koncentracji 3 Grupy Aeronautycznej w Krakowie. 7 lipca eskadra, działając w składzie 10 samolotów, odleciała na szkołę ognia lotniczego do Krakowa. Od 25 sierpnia do 14 września wzięła udział w ćwiczeniach letnich w Różyszczach[4].

Wiosną 1932 eskadra odleciała na szkołę ognia lotniczego do Krakowa, a w sierpniu uczestniczyła w ćwiczeniach Brygady KOP „Podole” w Czortkowie. Po ćwiczeniach klucz w składzie 3 samolotów pod dowództwem kpt. obs. Władysława Tuchółki został wysłany na lotnisko w Hołobach celem zwalczania band dywersyjnych grasujących na wschodnim pograniczu. We wrześniu eskadra współdziałała w okolicach Kamionki koło Podwołoczysk z 12 Dywizją Piechoty. W 1933 eskadra odbyła tradycyjnie szkołę ognia w Krakowie, a w lipcu i sierpniu ćwiczyła loty nocne współdziałając z kompanią reflektorów. 12 sierpnia przeleciała do Radziwiłłowa i tam współdziałała z brygadami kawalerii „Brody” i „Równe”. 21 sierpnia część samolotów przegrupowano na wysunięte lotnisko w Olszanicy i Emilówce, gdzie w dalszym ciągu współpracowała z kawalerią i grupą pancerno-motorową. Ćwiczenia wizytował II wiceminister ON gen. dyw. Tadeusz Kasprzycki. Po ukończeniu ćwiczeń z kawalerią rozpoczęły się ćwiczenia z 12 i 13 Dywizją Piechoty startując z lotnisk w Brodach i Łucku. Po zakończeniu manewrów eskadra brała udział w pierwszej wielkiej koncentracji lotnictwa w Warszawie[4].

W 1934 eskadra odbywała szkołę ognia lotniczego w Krakowie, po czym odleciała na szkołę ognia artylerii do Brześcia. Przerwę w ćwiczeniach letnich wykorzystano na wykonywanie lotów nocnych. Od 30 sierpnia współpracowała z 30 Poleską Dywizją Piechoty i grupą pancerno–motorową[4]. W 1935 załogi doskonaliły umiejętności podczas ćwiczeń zimowych i letnich z oddziałami wojsk lądowych. W lutym 1936 personel latający przebywał na kursie narciarskim w Worochcie. Pod koniec lutego klucz eskadry współpracował na ćwiczeniach zimowych z Brygadą KOP „Podole” w rejonie Czortkowa, a na przełomie maja i czerwca 2 klucze pracowały na poligonie Brześć z 11 Grupą Artylerii, po czym odleciały na koncentrację lotnictwa w Warszawie. Po imponującej defiladzie powietrznej w dniu 6 sierpnia eskadra powróciła do Sknilowa[5].

W 1937 eskadra ćwiczyła na terenie Wołynia i Podola. Zimowe ćwiczenia w 1938 odbyła w rejonie Tarnopola współpracując z 12 Dywizją Piechoty, a szkołę ognia w czerwcu na poligonie Błędów. We wrześniu eskadra w pełnym składzie wzięła udział w wielkich manewrach na Wołyniu, operując z lotnisk Wielick i Łuck. W tym też roku eskadra przezbroiła się w samoloty PZL-23 „Karaś"[5].

W wyniku reorganizacji lotnictwa, w marcu 1939 62 eskadra liniowa została rozformowana. Personel latający i naziemny przeniesiony został do innych oddziałów 6 pułku lotniczego[5].

Żołnierze eskadry

edytuj
Dowódcy eskadry[6]
Stopień, imię i nazwisko Okres pełnienia służby
kpt. pil. Józef Jerzy Gawroński[a] 1 VIII 1925[9][1] – 1926
kpt. obs. Jan Gac do 8 VIII 1926
kpt. obs. Bronisław Fabian VIII 1926 – 20 IX 1927
kpt. obs. Jan Schram 20 IX 1927 – V 1928
kpt. pil. Artur Jurkiewicz V – VII 1928
kpt. obs. Marceli Pustelniak od VII 1928
kpt. obs. Władysław Tuchółko[b] 24 IV 1929 – 25 XII 1933
kpt. obs. Henryk Napoleon Borowy od XII 1933[10]
kpt. pil. Czesław Krajewski X 1935 – X 1936[5]
kpt. obs. Władysław Mosiewicz X 1936 – 1937[5]
kpt. obs. Marian Tadeusz Kern od 16 XI 1937[11]
kpt. pil. Maciej Piotrowski wz. do III 1939[5]
Personel eskadry w marcu 1939[12][c]
Stanowisko Stopień, imię i nazwisko
dowódca kpt. Maciej Piotrowski
oficer taktyczny por. Władysław Szymanowski
oficer techniczny ppor. Jan Aleksander Domański
starszy obserwator por. Jan Komłacz
obserwator por. Zbigniew Jan Götzlik
obserwator por. Kazimierz Dobrowolski
obserwator por. Zbigniew Mieczysław Gałczyński

Wypadki lotnicze

edytuj
  • 8 sierpnia 1926 wskutek przerwania pracy silnika podczas startu, samolot, który pilotował por. pil. Stanisław Kisiela, spadł i się zapalił. Pilot zginął, natomiast obserwator kpt. Gac odnosząc ciężkie obrażenia został przewieziony do 6 Szpitala Okręgowego we Lwowie[2].
  • 2 listopada 1929 por. pil. Teodor Baranowski lecąc we mgle w Wogezach wpadł na skały ginąc na miejscu. Razem z nim zginął obserwator kpt. Ryszard Woroniecki[3].
  • 19 kwietnia 1934 lecąc w nocy ze Lwowa do Dęblina załoga sierż. pil. Tadeusz Nowak oraz por. obs. Tadeusz Łukaszewicz zmuszona była do skoku na spadochronie, ponieważ zatarł się silnik w samolocie którym lecieli. Obserwator złamał nogę, natomiast pilot doznał wstrząsu mózgu[4].
  • 21 sierpnia 1934 w czasie wykonywania lotów nocnych, podczas grupowego przelotu z Poznania do Lwowa, dwie załogi kpr. pil. Bolesław Sochacki i ppor. obs. Józef Penz oraz kpr. pil. Mieczysław Halicki i por. obs. Zbigniew Osuchowski zostały zmuszone do skoku na spadochronie, ponieważ w ich samolotach zabrakło paliwa. Trzecia załoga kpr. pil. Marian Kostecki oraz kpt. obs. Tuchółko musiała lądować przymusowo. Wszystkie samoloty zostały zniszczone[14].
  1. Józef Jerzy Gawroński (ur. 17 marca 1896). Między 1924, a 1928 sprostowano imiona z „Józef Kajetan” na „Józef Jerzy”. W 1928 roku pełnił służbę w Oddziale Służby Lotnictwa (od 1929 roku – Batalion Lotnictwa) w Poznaniu. Z dniem 1 listopada 1932 roku został przeniesiony do 1 plot. w Warszawie[7]. Był odznaczony Krzyżem Niepodległości[8].
  2. Władysław Tuchółko od 10 grudnia 1929 roku do 12 kwietnia 1930 roku był słuchaczem kursu dowódców eskadr w Dęblinie. W tym czasie obowiązki dowódcy eskadry pełnili: kpt. dypl. obs. Zygmunt II Wojciechowski i por. kontr. pil. Arkadiusz Schirtładze. Od 25 grudnia 1933 roku kpt. Tuchółko był słuchaczem kursu w Rembertowie
  3. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[13].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Pawlak 1989 ↓, s. 352.
  2. a b c Pawlak 1989 ↓, s. 353.
  3. a b c d Pawlak 1989 ↓, s. 354.
  4. a b c d Pawlak 1989 ↓, s. 355.
  5. a b c d e f Pawlak 1989 ↓, s. 356.
  6. Pawlak 1989 ↓, s. 352-356.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 424.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 19 marca 1932 roku, s. 197.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 80 z 31 lipca 1925 roku, s. 442.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 11.
  11. Pawlak 1989 ↓, s. 356, tu jako „Tadeusz Kern”.
  12. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 786.
  13. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  14. Pawlak 1989 ↓, s. 355-356.

Bibliografia

edytuj