Abraracourcix – wymarły rodzaj pluskwiaków z podrzędu fulgorokształtnych i rodziny Ricaniidae. Żył w eocenie na terenie obecnej Francji.

Abraracourcix
Stroiński et Szwedo, 2011
Okres istnienia: eocen
56/33.9
56/33.9
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

pluskwiaki

Podrząd

fulgorokształtne

Nadrodzina

Fulgoroidea

Rodzina

Ricaniidae

Rodzaj

Abraracourcix

Typ nomenklatoryczny

Abraracourcix curvivenatus Stroiński et Szwedo, 2011

Taksonomia

edytuj

Gatunek i rodzaj zostały opisane w 2011 roku przez Adama Stroińskiego i Jacka Szwedo z Muzeum i Instytutu Zoologii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Opisu dokonano na podstawie inkluzji pojedynczego okazu w bursztynie z Oise, odnalezionym w gminie Le Quesnoy we francuskim departamencie Oise. Ów holotyp zdeponowany został na Wydziale Entomologii Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu. Skamieniałość datowana jest na wczesny eocen[1].

Nazwa rodzajowa Abraracourcix wywodzi się od oryginalnego, francuskiego imienia Asparanoiksa, wodza wioski Galów z serii komiksów o Asteriksie. Z kolei epitet gatunkowy curvivenatus nawiązuje do licznych, faliście pozakrzywianych żyłek na przednim skrzydle owada[1].

Morfologia

edytuj

Pluskwiak ten osiągał około 9,2 mm długości i około 3,9 mm szerokości. Przedplecze jego miało przednią krawędź łukowatą, tylną zaś z wklęśnięciem pośrodku. Na powierzchni przedplecza występowało wyraźne żeberko środkowe, natomiast wciski po bokach były słabo zaznaczone. Wydłużone, wyraźnie dłuższe niż środek przedplecza śródplecze miało sięgające tarczki żeberko środkowe, połączone z nim u nasady i dochodzące prawie do tylnej krawędzi żeberka boczne, natomiast pozbawione było żeberek przednio-bocznych. Przednie skrzydło (tegmina) było około 2,35 raza dłuższe niż szerokie, o łukowatej krawędzi wierzchołkowej i szeroko zaokrąglonych kątach szczytowym i klawalnym. Jego użyłkowanie odznacza się licznymi, falistymi żyłkami podłużnymi. Gęsta sieć pojedynczych i prostych żyłek poprzecznych dzieli komórkę kostalną na wiele prawie kwadratowych mniejszych komórek. Komórka bazalna jest dłuższa niż szeroka. Żyłka subkostalna i radialna mają krótki wspólny trzon (Sc+R), a zakończenia ich odgałęzień zajmują aż ¾ wierzchołkowej krawędzi skrzydła. Trzon żyłki medialnej (M) rozwidla się za wysokością pierwszego rozwidlenia żyłki kubitalnej przedniej (CuA) na pojedynczą gałąź M1+2 oraz gałąź M3+4, która to rozwidla się na M3 i M4, a daje później więcej odgałęzień niż gałąź Sc+RA. Międzykrywka pozbawiona jest żyłek poprzecznych, a jej wierzchołek wyraźnie przekracza ¾ długości przedniego skrzydła. Rozgałęzienie się żyłki posterokubitalnej (Pcu) i pierwszej żyłki analnej (A1) ma miejsce w mniej więcej połowie długości międzykrywki. Długość komórek apikalnych jest wyraźnie większa niż komórek preapikalnych[1].

Paleoekologia

edytuj

Owad ten zasiedlał lasy Basenu Paryskiego. Żywica, w której został zatopiony, wytworzona została przez drzewa okrytonasienne z rodziny brezylkowatych. Choć w lasach tych dominował Aulacoxylon sparnacense, to badanie mikroskopowe wskazuje jako źródło żywicy drzewa z rodzaju Daniellia, zaś molekularna analiza chemiczna – przedstawicieli rodzaju Hymenaea. W skład bogatej fauny tych lasów wchodziły prakopytne, nieparzystokopytne, niewielkie naczelne z rodzaju Teilhardina oraz ponad 300 opisanych dotąd gatunków stawonogów[1]. Z tej samej lokalizacji co Abraracourcix pochodzą skamieniałości m.in. pająków z rodzajów: Cenotextricella[2], Quamtana i Selenops[3], ważek z grupy Eurypalpida[4], pluskwiaków z rodzajów: Clodionus[5], Eopiesma[6], Isaraselis[5], Lukotekia[5], Mnaomaia[7], Oisedicus[5], Ordralfabetix[8] i Stalisyne[7], wciornastków z rodzaju Uzelothrips[9], psotników z rodzajów Amphientomum, Archipsocus, Embidopsocus, Eoempheria, Eolachesilla, Eomanicapsocus, Eoprotroctopsocus, Eorhyopsocus, Psyllipsocus, Tapinella, Thylacella[10], termitów z rodzajów Electrotermes i Mastotermes[11], modliszek z rodzin Chaeteessidae i Mantoididae[12], skorków z rodzaju Chelisoficula[13], prostoskrzydłych z rodzaju Guntheridactylus[14], straszyków z rodzaju Gallophasma[15], chrząszczy z rodzajów: Bertinotus[16], Boleopsis[17], Colotes[18], Corticaria[16], Cupes[19], Cyphon[18], Eopeplus[16], Micromalthus[19], Nephus[20], Oisegenius[18], Oisenodes[21], Palaeoestes[16], Palaeotanaos[22], Pastillocenicus[18], Rhyzobius[20], Scirtes[17], Smicrips[18], wielkoskrzydłych z rodzaju Eosialis[23], sieciarek z rodzajów: Coniopteryx, Oisea, Paleosisyra i Parasemidalis[24][25], błonkówek z rodzajów: Eopison[26], Paleoscleroderma[27], Pison[26], Platythyrea[28], Pristocera[27] oraz muchówek z rodzajów: Ablabesmyia[29], Brundiniella[29], Chaetocladius[29], Chasmatonotoides[29], Coelotanypus[29], Corynoneura[29], Electroxylomyia[30], Endochironomus[29], Eoatrichops[31], Lappodiamesa[29], Lestremia[30], Microphorites[32], Megacentron[29], Microtendipes[29], Monodiamesa[29], Neurolyga[30], Nilotanypus[29], Pagastia[29], Paratendipes[29], Palaeognoriste[33], Plecia[34], Ploegia[29], Proacoenonia[30], Procladius[29], Prolipiniella[29], Pseudochasmatonotus[29], Rheosmittia[29], Spinorthocladius[29] i Tokunagaia[29].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Adam Stroiński, Jacek Szwedo. Abraracourcix curvivenatus n. gen. n. sp. from the Lowermost Eocene Oise amber (Hemiptera: Fulgoromorpha: Ricaniidae). „Annales de la Société Entomologique de France”. 47 (3-4), s. 480-486, 2011. 
  2. D. Penney, M. Dierick, V. Cnudde, B. Masschaele, J. Vlassenbroeck, L. Van Hoorebeke, P. Jacobs.. First fossil Micropholcommatidae (Araneae), imaged in Eocene Paris amber using X-ray computed tomography. „Zootaxa”. 1623, s. 47-53, 2007. 
  3. D. Penney. The oldest fossil pholcid and selenopid spiders (Araneae) in lowermost Eocene amber from the Paris basin, France. „The Journal of Arachnology”. 34, s. 592-598, 2007. 
  4. G. Fleck, A. Nel, G. De Plöeg, G. Masselot. A fossil dragonfly from the Paris Basin amber of France (Lowermost Eocene) (Insecta, Odonata, Anisoptera). „Acta Geologica Hispanica”. 35 (1-2), s. 131-134, 2000. 
  5. a b c d J. Drohojowska, J. Szwedo. The first Aleyrodidae from the lowermost Eocene Oise amber (Hemiptera: Sternorrhyncha). „Zootaxa”. 3636, s. 319-347, 2013.. 
  6. A. Nel, A. Waller, G. De Ploeg. The oldest fossil piesmatid bug in the Lowermost Eocene amber of the Paris Basin (Heteroptera: Lygaeoidea: Piesmatidae). „Geologica Acta”. 2 (1), s. 45-50, 2004. 
  7. a b J. Szwedo, T. Bourgoin, F. Lefebvre. New Mnemosynini taxa (Hemiptera, Fulgoromorpha: Cixiidae) from the Palaeogene of France with notes on their early association with host plants. „Zootaxa”. 1122, s. 25-45, 2006. 
  8. J. Szwedo. Ordralfabetix sirophatanis gen. et sp. n. - the first Lophopidae from the lowermost Eocene Oise amber, Paris Basin, France (Hemiptera: Fulgoromorpha). „Zootaxa”. 2822, s. 52-60, 2011. 
  9. Patricia Nel, Alexander R. Schmidt, Claus Bässler, André Nel. Fossil thrips of the family Uzelothripidae suggest 53 million years of morphological and ecological stability. „Acta Palaeontologica Polonica”. 58 (3), 2012. DOI: 10.4202/app.2011.0016. 
  10. A. Nel, J. Prokop, G. De Ploeg, J. Millet.. New Psocoptera (Insecta) from the lowermost Eocene Amber of Oise, France. „Journal of Systematic Palaeontology”. 3 (4), s. 371-39, 2005. 
  11. A. Nel, E. Bourguet. Termite of the early Eocene amber of France (Isoptera: Mastotermitidae, Kalotermitidae). „Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie, Monatshefte”. 2006, s. 101-115, 2006. 
  12. T. Schubnel, A. Nel.. New Paleogene mantises from the Oise amber and their evolutionary importance. „Acta Palaeontologica Polonica”. 64, s. 779-786, 2019. 
  13. A. Nel, A. Waller, V. Albouy, J.-J. Menier, G. De Plöeg. New fossil earwigs from the lowermost Eocene amber of Paris basin (France) (Insecta, Dermaptera, family incertae sedis). „Geodiversitas”. 25 (1), s. 119-129, 2003. 
  14. D. Azar, A. Nel. First Tridactylidae from the Eocene French amber (Insecta: Orthoptera). „Alavesia”. 2, s. 169-175, 2008. 
  15. A. Nel, E. Delfosse, T. Robillard, J. F. Petrulevicius. An early winged crown group stick insect from the Early Eocene amber of France (Insecta, Phasmatodea). „Systematic Entomology”. 35, s. 340-346, 2010. 
  16. a b c d A.G. Kirejtshuk, A. Nel.. New genera and species of Cucujiformia (Coleoptera, Polyphaga) from lowermost Eocene French amber. „Denisia”. 26, s. 103-118, 2009. 
  17. a b A.G. Kirejtshuk, A. Nel.. Current knowledge of Coleoptera (Insecta) from the lowermost Eocene Oise amber. „Insect Systematics & Evolution”. 44, s. 175-201, 2013. 
  18. a b c d e A.G. Kirejtshuk, A. Nel. New beetles of the suborder Polyphaga from the lowermost Eocene French amber (Insecta: Coleoptera). „Annales de la Société Entomologique de France”. 44, s. 419-442, 2008. 
  19. a b A.G. Kirejtshuk, A. Nel, F. Collomb. New Archostemata (Insecta: Coleoptera) from the French Paleocene and Early Eocene, with a note on the composition of the suborder. „Annales de la Société Entomologique de France”. 46 (1-2), s. 216-227, 2010. 
  20. a b A.G. Kirejtshuk, A. Nel. The oldest representatives of the family Coccinellidae (Coleoptera: Polyphaga) from the lowermost Eocene Oise amber (France). „Zoosystematica Rossica”. 21, s. 131-144, 2012. 
  21. A.G. Kirejtshuk, J. Háva, A. Nel. New genus and species of subfamily Trinodinae (Coleoptera, Polyphaga, Dermestidae) from Lowermost Eocene French amber. „Zoosystematica Rossica”. 19 (1), s. 54-69, 2010. 
  22. A.G. Kirejtshuk, A.A. Legalov, A. Nel. A new genus of the subfamily Apioninae (Coleoptera: Brentidae) from the Lower Eocene Oise amber. „Paleontological Journal”. 49, s. 1436-1441, 2015. 
  23. A. Nel, J. Menier, G. De Ploeg, G. Hodebert, L. Danvin. Eosialis, a new alderfly genus in French Lowermost Eocene amber (Insecta, Megaloptera, Sialidae). „Geobios”. 35, s. 313-319, 2002. 
  24. A. Nel, V. Perrichot, D. Azar, D. Néraudeau. New Rhachiberothidae (Insecta: Neuroptera) in Early Cretaceous and Early Eocene ambers from France and Lebanon. „Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie, Abhandlungen”. 235, s. 51-85, 2005. 
  25. G. Sziráki, C. Gröhn. Presence of two extant genera of dusty lacewings (Neuroptera: Coniopterygidae) in Baltic amber, with remarks on some earlier described fossil taxa. „Folia Historico-Naturalia Musei Matraensis”. 39, s. 63-71, 2015. 
  26. a b A. Nel. Oldest representatives of the Sphecidae: Trypoxylini in the early Eocene French amber (Insecta: Hymenoptera). „Comptes Rendus Palevol”. 4, s. 17-24, 2005. 
  27. a b E. Falières, A. Nel. The first sclerodermine and pristocerine flat wasps in Lowermost Eocene amber of France (Hymenoptera: Bethylidae). „Comptes Rendus Palevol”. 18, s. 509-515, 2019. 
  28. C. Aria, V. Perrichot, A. Nel.. Fossil Ponerinae (Hymenoptera: Formicidae) in Early Eocene amber of France. „Zootaxa”. 2870, s. 53-62, 2011. 
  29. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u G. Doitteau, A. Nel. Chironomid midges from early Eocene amber of France (Diptera: Chironomidae). „Zootaxa”. 1404, s. 1-66, 2007. 
  30. a b c d A. Nel, J. Prokop.. New fossil gall midges from the earliest Eocene French amber (Insecta, Diptera, Cecidomyiidae). „Geodiversitas”. 28 (1), s. 37-54, 2006. 
  31. J. Myskowiak, A. Nel. A new genus and species of ibis fly in the Lowermost Eocene amber of Oise (France) (Diptera: Athericidae). „Zootaxa”. 3869, s. 372-382, 2014. 
  32. S. Bramuzzo, A. Nel. Youngest representative of the extinct genus Microphorites in the Eocene amber of France (Diptera: Dolichopodidae: Microphorinae). „Zootaxa”. 4231, s. 590-594, 2017. 
  33. V.A. Blagoderov, H. Hippa, A. Nel.. Parisognoriste, a new genus of Lygistorrhinidae (Diptera: Sciaroidea) from the Oise amber with redescription of Palaeognoriste Meunier. „ZooKeys”. 50, s. 79-90, 2010. 
  34. J. Gee, A. Nel, J. Menier, G. De Ploëg. A new lovebug fly (Insecta, Diptera) from the lowermost Eocene amber of the Paris Basin. „Geodiversitas”. 23 (3), 341-348. OCLC 2001.