Lubycza Królewska

Miasto w województwie lubelskim

Lubycza Królewskamiasto w województwie lubelskim, w powiecie tomaszowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Lubycza Królewska.

Lubycza Królewska
miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
Kościół parafialny MB Różańcowej i Aniołów Stróżów w Lubyczy
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

tomaszowski

Gmina

Lubycza Królewska

Prawa miejskie

1759–1787 i od 2016

Burmistrz

Marek Łuszczyński

Powierzchnia

3,90[1] km²

Populacja (31.12.2019)
• liczba ludności
• gęstość


2440[2]
622,4 os./km²

Strefa numeracyjna

(+48) 84

Kod pocztowy

22-680

Tablice rejestracyjne

LTM

Położenie na mapie gminy Lubycza Królewska
Mapa konturowa gminy Lubycza Królewska, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Lubycza Królewska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Lubycza Królewska”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, blisko dolnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Lubycza Królewska”
Położenie na mapie powiatu tomaszowskiego
Mapa konturowa powiatu tomaszowskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Lubycza Królewska”
Ziemia50°20′26,89″N 23°31′10,65″E/50,340803 23,519625
TERC (TERYT)

0618054

SIMC

0892889

Urząd miejski
Kolejowa 1
22-680 Lubycza Królewska
Strona internetowa

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie zamojskim.

Miasto położone jest na Roztoczu Wschodnim, w dawnej ziemi bełskiej[3], przy drodze krajowej nr 17. Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. Lubycza Królewska liczyła 2440 mieszkańców[2].

Lubycza Królewska jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Matki Bożej Różańcowej[4].

Historia edytuj

Dawna osada wołoska. Miejscowość posiadała prawa miejskie w latach 1759–1787. Dawna własność królewska.

W II Rzeczypospolitej wieś w powiecie rawskim w woj. lwowskim.

Przed 1939 spośród 1000 mieszkańców Lubyczy Królewskiej 90% stanowili Żydzi, natomiast w większości nieistniejących już Lubyczy Kameralnej i Lubyczy Kniazie dominowali Ukraińcy. W czasie II wojny światowej miejscowość początkowo znalazła się w granicach ZSRR, natomiast w 1941 roku wkroczyli tu Niemcy. Rankiem 4 października 1942 r. miała miejsce krwawa pacyfikacja Lubyczy Królewskiej, Lubyczy-Kniazie, Szalenika, Żyłki, przeprowadzona przez niemieckich okupantów. Niemcy zamordowali wtedy około 53 niewinnych cywilów. Pretekstem było fałszywe oskarżenie ludności cywilnej przez wachmanów z załogi niemieckiego obozu zagłady SS-Sonderkommando Belzec w Bełżcu, pilnujących koni komendanta obozu SS-Hauptsturmführera Gotlieba Heringa – o podpalenie stajni z 3 końmi. Sprawcami podpalenia byli sami pijani wachmani z obozu zagłady. Zemsta (oparta na fałszywych oskarżeniach wachmanów) komendanta niemieckiego obozu zagłady w Bełżcu Gotlieba Heringa na ludności cywilnej była krwawa. Wyruszył on na czele około 100 niemieckich strażników i wachmanów z obozu aby mordować okoliczną ludność cywilną[5]. W Lubyczy Królewskiej Niemcy zamordowali 24 ludzi[6]. Część ofiar mordu została pochowana przy kościele Matki Bożej Różańcowej w Lubyczy Królewskiej[7]. 21 lipca 1944 zdobyta przez wojska radzieckie[8].

W latach 1944 - 1947 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 104 Polaków, w tym kilkudziesięciu żołnierzy Wojska Polskiego i członków komisji przesiedleńczej[9].

W miejscowości znajduje się cmentarz żydowski o powierzchni 40 arów, kościół parafialny z 1904, neogotycki, z obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem, z XVI wieku, pochodzącym z Rawy Ruskiej oraz pomnik polskich żołnierzy poległych w walkach z partyzantami Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA). 1 stycznia 2016 Lubycza Królewska odzyskała prawa miejskie. W granice nowo powstałego miasta włączono również miejscowości Zatyle-Osada i Dęby[10].

Oświata edytuj

W mieście znajduje się: Przedszkole Samorządowe i Szkoła Podstawowa im. Generała Nikodema Sulika[11].

Zabytki edytuj

  • cmentarz greckokatolicki i rzymskokatolicki „Nowy”, z połowy XIX w., nr rej.: A/833 z 21.12.2007[12]
  • dzwonnica drewniana przeniesiona z Teniatysk, 1754, 1988, nr rej.: A/499 z 05.06.1992[12]

Sport edytuj

 
Stadion w Lubyczy Królewskiej (grudzień 2004)
  • Pełna nazwa: Gminny Ludowy Klub Sportowy Granica Lubycza Królewska
  • Data założenia: 4 czerwca 1976
  • Barwy: czerwono-zielono-niebieskie
  • Adres: ul. Parkowa 4, 22-680 Lubycza Królewska
  • Stadion Gminny w Lubyczy Królewskiej
    • Pojemność: 720 miejsc siedzących (224 pod dachem)
    • Boisko: 98 × 68 m
  • Prezes: Artur Sawiak
  • Trener: Bartosz Stefanik
  • Aktualna liga (stan na sezon 2020/2021): Zamojska klasa okręgowa
  • W rundzie wiosennej sezonu 2007/2008 swoje mecze w IV lidze rozgrywał gościnnie Spartakus Szarowola.
  • 23 października 2009 roku została oddana do użytku hala sportowa i boisko wielofunkcyjne[13][14].

Wspólnoty wyznaniowe edytuj

Kościół katolicki
Świadkowie Jehowy

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. GUS. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym. Stan w dn. 2022-01-01. Format XLSX tabl. 22
  2. a b Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-07-19].
  3. „Archiwum Jana Zamoyskiego, kanclerza i hetmana wielkiego koronnego”, tom IV: 1585–1588. Polska Akademia Umiejętności, Kraków 1948, s. 40.
  4. Opis parafii na stronie diecezji
  5. Janusz Peter, Za trzy konie, [w]: Tomaszowskie za okupacji, wyd. Tomaszowskie Towarzystwo Regionalne im. doktora Janusza Petera w Tomaszowie Lubelskim, Tomaszów Lubelski 2019. ISBN 978-83-937181-7-7. s. 134–138
  6. Janusz Peter, Za trzy konie, [w]: Tomaszowskie za okupacji, wyd. Tomaszowskie Towarzystwo Regionalne im. doktora Janusza Petera w Tomaszowie Lubelskim, Tomaszów Lubelski 2019. ISBN 978-83-937181-7-7. s. 137.
  7. Gmina Lubycza Królewska. lubyczaczyta.pl. [dostęp 2020-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-14)].
  8. ВОВ-60 - Сводки. [dostęp 2009-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-10)].
  9. Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 762-763, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
  10. Pojawią się nowe miasta na mapie Polski. tvp.info. [dostęp 2017-03-27]. (pol.).
  11. Zespół Szkół w Lubyczy Królewskiej: Plan lekcji. [dostęp 2010-06-30].
  12. a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2020-01-08].
  13. Zespół Szkół W Lubyczy Królewskiej
  14. Lubycza Królewska - Gminny Portal Internetowy
  15. Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2014-06-05].

Linki zewnętrzne edytuj