Mordy

miasto w województwie mazowieckim

Mordymiasto w Polsce w województwie mazowieckim, w powiecie siedleckim, położone 19 km na północny wschód od Siedlec, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Mordy.

Mordy
miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
Kościół św. Michała Archanioła
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

siedlecki

Gmina

Mordy

Data założenia

1408 (pierwsza wzmianka)

Prawa miejskie

1488–1869, od 1919

Burmistrz

Jan Paweł Ługowski

Powierzchnia

4,54 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności
• gęstość


1698[1]
394,5 os./km²

Strefa numeracyjna

+48 25

Kod pocztowy

08-140

Tablice rejestracyjne

WSI

Położenie na mapie gminy Mordy
Mapa konturowa gminy Mordy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Mordy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej znajduje się punkt z opisem „Mordy”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Mordy”
Położenie na mapie powiatu siedleckiego
Mapa konturowa powiatu siedleckiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Mordy”
Ziemia52°12′40″N 22°30′55″E/52,211111 22,515278
TERC (TERYT)

1426054

SIMC

0975747

Urząd miejski
ul. Kilińskiego 9
08-140 Mordy
Strona internetowa

Miasto prywatne, później miasto królewskie posiadało prawo magdeburskie w 1486 roku, położone było w ziemi drohickiej województwa podlaskiego[2]. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. siedleckiego.

Historia edytuj

  • 1408 początki miejscowości – siedziba parafii
  • 1434 Mordy własnością rodziny Korczewskich, następnie Hlebowiczów
  • 1486 lokacja miasta na prawie chełmińskim[3]
  • 1550 (ok.) Mordy stają się własnością Radziwiłłów
  • 1553-1554 Mikołaj Radziwiłł Czarny usunął miejscowego proboszcza i na jego miejsce wprowadził „ministra helweckiego”
  • 1563 synod ariański w Mordach
  • 1569 miasto znalazło się w granicach Korony
  • 1571 Mikołaj Krzysztof Radziwiłł Sierotka, syn Mikołaja wrócił do katolicyzmu, zbór zamknięto, przywrócono parafię katolicką[4], własność Ciecierskich herbu Rawicz, którzy wznieśli tu zamek obronny
  • 1655–1660 zamek zniszczony podczas potopu szwedzkiego
  • 1717 w miejscu dawnego zamku wybudowano barokowy pałac
  • 1795 w zaborze austriackim
  • 1809 w Księstwie Warszawskim
  • 1815 potem w Królestwie Polskim
  • 1828–1830 Mordy własnością króla pruskiego Fryderyka Wilhelma, od którego zostały wykupione przez Bank Rządu Królestwa Polskiego
  • 1869 utrata praw miejskich
  • 1919 odzyskanie praw miejskich
  • listopad 1941 – utworzenie przez Niemców we wschodniej części miasta getta dla ludności żydowskiej[5]. Ogółem przez getto przeszło ok. 4500 Żydów z Mordów i okolicznych miejscowości[5]. Zostało ono zlikwidowane 22 sierpnia 1942, a jego mieszkańcy wywiezieni do obozu zagłady w Treblince[5].
  • 1944 -1945 - w okolicach formuje się z mieszkańców okolicznych miast i wsi 8 dywizja piechoty 2 Armii Wojska Polskiego[6].

Nazwa edytuj

Nazwa znana jest od XV wieku, w 1580 pojawia w notatkach zapisana jako Mordi. Pochodzi ona prawdopodobnie od przezwiska Morda, użytego w liczbie mnogiej[7].

Demografia edytuj

  • Piramida wieku mieszkańców Mordów w 2014 roku [8].

 

Polityka edytuj

Burmistrzowie:

  • Andrzej Piotrowski (2006-2010)
  • Jerzy Wąsowski (2010-2014)
  • Jan Paweł Ługowski (od 2014)


Transport edytuj

698 Siedlce – Mordy – ŁosiceTerespol

Linia kolejowa nr 31: SiedlceMordyCzeremchaHajnówkaCisówka

Architektura edytuj

Zabytki edytuj


Galeria edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Raport o stanie gminy w roku 2021. Stan ludności 31.12.2021 str. 6 [dostęp 2022-10-20]
  2. Józef Maroszek, Rzemiosło w miastach podlaskich, w: Studia nad produkcją rzemieślniczą w Polsce (XIV-XVIII w.), Maria Kwapień, Józef Maroszek, Andrzej Wyrobisz, Wrocław 1976, s. 97.
  3. Józef Maroszek, Rzemiosło w miastach podlaskich w XVI-XVIII w., w: Maria Kwapień; Józef Maroszek; Andrzej Wyrobisz, Studia nad produkcją rzemieślniczą w Polsce (XIV-XVIII w.), Wrocław 1976, s. 97.
  4. Jan Mironczuk, Wyznania protestanckie na obszarze dystryktu podlaskiego, w: Odrodzenie i Reformacja w Polsce vol. 62 (2018), s. 147.
  5. a b c Czesław Pilichowski: Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939–1945. Informator encyklopedyczny. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 326. ISBN 83-01-00065-1.
  6. Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945", Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, str. 641
  7. Kazimierz Rymut: Nazwy miast Polski. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1987, s. strona 154. ISBN 83-04-02436-5.
  8. Mordy w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-10] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

Linki zewnętrzne edytuj