Polscy laureaci Prix Italia w kategorii audycji radiowych

(Przekierowano z Neffru)
Polscy laureaci międzynarodowego konkursu Prix Italia w kategorii programów radiowych.

W 1956 roku na ten konkurs wysłano po raz pierwszy polski dokument radiowy[1]. Był to reportaż Jerzego Janickiego i Stanisława Ziembickiego pt. Opowieść o mariackim hejnale[1].

Nagrody edytuj

Rok i miejsce Tytuł produkcji Twórcy Nagroda Opis
1959, Sorrento Neffru RAI prize for musical programmes[2][3]
(Nagroda Radiotelevisione Italiana w kategorii „Audycja muzyczna”)
Opera radiowa[4].
1966, Palermo Śmierć słonia
(ang. Death of an Elephant[2][3])
National Italian Press Association prize for documentaries[2][3]
(Nagroda prasy włoskiej w kategorii „Dokument”)
Reportaż nagrany w Afryce w czasie safari[1].
1966, Palermo Widok Delft
(franc. La Vue de Delft[2][3])
RAI prize for literary or dramatic programmes with or without music[2][3]
(Nagroda Radiotelevisione Italiana w kategorii „Literacki lub dramatyczny program z lub bez muzyki”)
Słuchowisko opisujące wspólną podróż Jeana i Lilii po różnych zakątkach Europy. Gdziekolwiek się zatrzymują, ich związek pozostaje wstrzemięźliwy. Oboje upodobali sobie szczególnie twórczość holenderskiego malarza, Jana Vermeera, autora m.in. obrazu Widok Delft. Pielgrzymują do muzeum narodowego Mauritshuis w Hadze. W jaskrawym kontraście ze szczęściem dwojga bohaterów rozgrywa się światowa tragedia – II wojna światowa. Jean i Lilia żyją we śnie i są tylko trochę dotknięci przez te wydarzenia. Słuchowisko zrealizował Bronisław Horowicz (1910–2005), polski reżyser i teoretyk sztuki operowej, od 1938 r. działający we Francji. Całość trwa ok. 70 minut.
1967, Rawenna Passio et Mors Domini Nostri Jesu Christi secundum Lucam (Pasja według św. Łukasza)
(ang. Passion and Death of Our Lord Jesus Christ According to St. Luke)
RAI prize for musical compositions with words[2][3]
(Nagroda Radiotelevisione Italiana w kategorii „Kompozycja muzyczna ze słowami”)
1968, Rzym La chronique vraie de la Cantoria de Luca della Robbia[2][3] Prix Italia for musical compositions with words[3]
(Prix Italia w kategorii „Kompozycja muzyczna ze słowami”)
1972, Turyn Pasja, czyli misterium Męki Pańskiej w Kalwarii Zebrzydowskiej widziane
(ang. The Mystery of the Passion of Jesus Christ in Kalwaria Zebrzydowska[2][3])
National Italian Press Association Prize for documentaries[2][3]
(Nagroda prasy włoskiej w kategorii „Dokument”)
Słuchowisko wyemitowane w po raz pierwszy w 1972 roku[5]. Opowiada o misterium męki Pańskiej odgrywanym w Sanktuarium pasyjno-maryjnym w Kalwarii Zebrzydowskiej.
1975, Florencja Szeptet RAI Prize for Music[2][3][6]
(Nagroda Radiotelevisione Italiana w kategorii „Muzyka”)
Utwór muzyczny na 2 soprany, 2 mezzosoprany, 2 alty i kulturystę (1973)[6].
1979, Lecce Pianophonie: na fortepian, elektroniczne przetworzenie dźwięku i orkiestrę
(niem. Pianophonie: für Klavier, elektronische Klangumformung und Orchester)
Prix Italia for Music[2][3]
(Prix Italia w kategorii „Muzyka”)
Koncert fortepianowy autorstwa polskiego kompozytora, Kazimierza Serockiego. Było to ostatnie jego dzieło i zarazem jedyne, w którym użył on warsztatu muzyki elektronicznej[7]. Utwór powstał w latach 1976-78 z inicjatywy niemieckiej stacji Südwestfunk w Baden-Baden oraz jej Studia Eksperymentalnego we Fryburgu Bryzgowijskim (Experimentalstudio des SWR)[7].

Uroczyste prawykonanie Pianophonie odbyło się 18 listopada 1978 we francuskim mieście Metz, podczas Międzynarodowych Spotkań Muzyki Współczesnej[7]. Pianista Szábolcs Esztényi wystąpił z orkiestrą symfoniczną radia Südwestfunk (SWR Sinfonieorchester Baden-Baden und Freiburg) pod batutą francuskiego dyrygenta, Ernesta Boura[7]. W Polsce utwór został wykonany po raz pierwszy 14 września 1979 podczas Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”[7]. Esztényi'emu towarzyszyła Wielka Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia pod dyrekcją Stanisława Wisłockiego[7].

1981, Siena Polski Sierpień
(ang. Polish Summer[2][3])
Prix Italia for Documentaries[2][3]
(Prix Italia w kategorii „Dokument”)
Reportaż ze strajku sierpnia 1980 w Stoczni Gdańskiej[1]
1989, Perugia Z głębokości wód
(ang. From the Depth of Waters[2][3])
Prix Italia for Fiction[2][3]
(Prix Italia w kategorii „Fikcja”)
Słuchowisko wyemitowane w 1988 roku[8]. W rolach głównych: Wiesław Drzewicz i Anna Zagórska[9][2]. Wystąpili także: Tomasz Zaliwski, Artur Barciś i Joanna Przybyłowska[2].
1992, Parma Testament
(ang. My Last Will[2][3])
Prix Italia for Documentaries[2][3]
(Prix Italia w kategorii „Dokument”)
Dokument opowiadający historię ostatnich dni życia Ryszarda Siwca.
1996, Neapol Cyrk odjechał, lwy zostały
(ang. The Cyrcus Left. The Lions Stayed On[2][3])
Prix Italia for Fiction[2][3]
(Prix Italia w kategorii „Fikcja”)
Komedia obrazująca pierwsze lata transformacji w Polsce[10]. Bohaterami słuchowiska są: telewizyjny „prorok” Gabriel i jego dziewczyna Jasna, rosyjski pilot-dezerter Misza-Grisza, delegat rządowy Zając, poszukiwany za oszustwa finansowe biznesmen Polepa oraz zajmująca się sutenerstwem kobieta o pseudonimie „Inter-City”. Postaci spotykają się na opuszczonym poligonie[10]. Obsada: Krzysztof Kowalewski (Gabriel), Ewa Domańska (Jasna), Jerzy Bończak (Misza-Grisza), Wiesław Drzewicz (Zając), Marian Opania (Polepa) oraz Krystyna Królówna („Inter-City”)[10].
2004, Katania i Taormina Cena pracy
(ang. The Price of Work[2])
Prix Italia: Documentary – Current Affairs[2]
(Prix Italia w kategorii „Dokument wydarzeniowy”)
Reportaż dokumentujący sytuację śląskich górników, zamykanie kopalń, zmniejszenie bezpieczeństwa pracy, problemy bytowe osieroconych rodzin i górnicze protesty[11][12]. Reportaż składa się m.in. nagrań zarejestrowanych w kopalni "Jas-Mos", gdzie w lutym 2002 doszło do katastrofy górniczej[11].
2006, Wenecja Niebieski płaszczyk
(ang. The Blue Coat[2])
Prix Italia: Documentary (For Overall Quality)[2]
(Prix Italia w kategorii „Dokument”)
Trzydziestominutowy dokument opowiadający o przyjaźni dwóch rodzin: jednej z Kamionki pod Lubartowem, drugiej z Australii[13][14]. W 1946 roku, Zofia Skrzypiec z Kamionki znalazła w płaszczu z zagranicznej paczki, otrzymanej od United Nations Relief Aid, wszywkę z adresem poprzedniej właścicielki, Doroty Sherrad. Bohaterki nawiązały kontakt listowny i tak narodziła się między nimi przyjaźń, trwająca aż do śmierci Australijki w 1985 roku[13][14]. Autorzy reportażu starali się „ukazać przepaść między kolorowym wyobrażeniem Australii a szarą rzeczywistością PRL-u”[13].
2009, Turyn WINna nieWINna
(ang. Guilty or Not Guilty[2][15])
Prix Italia: Radio documentary – overall quality[2][15]
(Prix Italia w kategorii „Dokument”)
Dokument o Stanisławie Rachwał, byłej więźniarce obozu w Auschwitz-Birkenau[16][15]. Po opuszczeniu ośrodka rozpoczęła współpracę z antykomunistyczną organizacją Wolność i Niezawisłość (WiN)[16][15][17]. Za tę działalność została skazana na karę śmierci[16][15][17]. W Więzieniu Montelupich była zmuszona do konfrontacji z jej dręczycielką z obozu w Auschwitz, komendantką Marią Mandel[17].
2009, Turyn Modlitwa zapomnianej
(ang. The Forgotten's Prayer[15])
Prix Italia: Radio music – work on music[2][15]
(Prix Italia w kategorii „Audycja o muzyce”)
Dokument artystyczny poświęcony postaci polskiej XIX-wiecznej kompozytorki, Tekli Bądarzewskiej-Baranowskiej i fenomenowi popularności jej muzyki w Japonii[16][18]. Reportaż opowiada także historię Japończyka, który dla własnej matki, miłośniczki twórczości Tekli Bądarzewskiej, szukał oryginalnych nut kompozytorki po całym świecie[18]. Dorota Hałasa jest korespondentką Polskiego Radia w Tokio, gdzie popularyzuje m.in. twórczość w/w kompozytorki[18].
2014, Turyn Chcę więcej (ang. I want more[19]) Prix Italia: Radio documentary – Extraordinary Originality and/or Innovation[19][20] (Prix Italia w kategorii dokumentu: „Oryginalność i innowacja”) Dokument o Dominiku Połońskim – muzyku, który po przebytym nowotworze mózgu został jedynym wiolonczelistą, grającym za pomocą tylko prawej ręki[20]. Jury konkursu Prix Italia doceniło ten reportaż m.in. „za doskonały dźwięk i realizację radiową” oraz „eleganckie pokazanie pasji głównego bohatera i jego determinacji” za pomocą dźwięku[19][20].
2019, Rzym Ballada o pieśni[21] (A Ballad About a Song[22]) Prix Italia: Radio Music[22]
(Prix Italia w kategorii „Muzyka”[21])
Reportaż opowiadający historię pieśni „Mury” wykonywanej przez Jacka Kaczmarskiego[21].

Wyróżnienia edytuj

Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
Rok i miejsce Tytuł produkcji Twórcy Wyróżnienie Opis
1990, Palermo Użyto broni Anna Sekudewicz i Marek Mierzwiak[23] Special Mention[23] Dokument opowiadający o wydarzeniach w Kopalni Węgla Kamiennego „Wujek”[23].
2013, Turyn Dopóki jestem Special Mention: Documentary (Wyróżnienie w kategorii dokumentu radiowego)[24] Reportaż utrzymany w formie radiowego dreszczowca, opowiadający historię zaginięcia małżeństwa Elżbiety i Wiesława Drzewińskich[24]. Para mieszkająca Milanówku była w konflikcie z Piotrem B. – agresywnym lokatorem kwaterunkowym zajmującym ich willę[24]. Małżeństwo bezskutecznie zwracało się o pomoc do różnych instytucji[24]. W 2005 roku zaginęła Elżbieta, rok później jej mąż[24]. W listopadzie 2012 Piotr B. został aresztowany za zlecenie zabójstwa ich synów[24]. Audycja porusza m.in. problem niezaradności organów ścigania i korupcji[25][26].

Autorkami reportażu są Patrycja Gruszyńska-Ruman ze Studia Reportażu i Dokumentu Polskiego Radia oraz Magdalena Balcerak z Fundacji „Głos Ewangelii”[25]. Audycja otrzymała w maju 2013 nagrodę Srebrny Melchior w kategorii „Premiera Roku”[24][26].

2022, Bari Kołysanka
(ang. Our Lullaby)
Special Mention: Radio Music[28] Reportaż poświęcony projektowi muzycznemu „Ondinata. Pieśni dla Ondyny”, mającemu na celu szerzenie świadomości o chorobie zwanej „klątwą Ondyny” (CCHS)[27][29]. Pomysłodawcami projektu są Magda Hueckel i Tomasz Śliwiński, których syn cierpi na tę przypadłość[27][29].

W uzasadnieniu jury podało: „Wspaniała historia opowiedziana z wdziękiem. Muzyka łączy się z mitologią, dźwięki życia z melodią, a doskonały sposób opowiadania zabiera nas jeszcze dalej.[29][28]

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h Polskie Radio (opr.). Historia reportażu radiowego w pigułce. „Tygodnik Medialny Portalu MediaFM.net”. 3 (225), 21 stycznia 2005. Kuba Wajdzik – redaktor naczelny. MediaFM.net. [zarchiwizowane z adresu 7 lutego 2005]. 
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf bg bh bi Past editions - Winners 1949 - 2010. Prix Italia. [dostęp 2011-09-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (21 sierpnia 2011)]. (ang.).
  3. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as Programmi Vincitori (1948-2001). Prix Italia. [dostęp 2012-05-30]. (ang.).
  4. a b c d e f g h i j Teatr Polskiego Radia. Dziennik Teatralny, 2006-09-28. [dostęp 2011-09-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-21)].
  5. a b Włodzimierz Maciąg. Jacek Stwora 1918-1994. „Dekada Literacka”. 9 (92), 1994. ISSN 0867-4094. 
  6. a b Małgorzata Kosińska: Wojciech Michniewski. Culture.pl. [dostęp 2012-05-31].
  7. a b c d e f Kazimierz Serocki, "Pianophonie". Polskie Centrum Informacji Muzycznej, Związek Kompozytorów Polskich, grudzień 2001 / Culture.pl. [dostęp 2012-05-30].
  8. a b c audycja radiowa: Mularczyk Andrzej: Z głębokości wód. PBL. [dostęp 2012-05-31].
  9. a b c Teatr Polskiego Radia - PROGRAM 2 - czerwiec 2005. Dziennik Teatralny. [dostęp 2011-09-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 października 2005)].
  10. a b c d e f g Cyrk odjechał, lwy zostały. Polskie Radio. [dostęp 2012-05-31].
  11. a b c d e Spotkanie z Anną Sekudewicz. Polskie Radio Białystok, 2006-05-31. [dostęp 2011-09-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-08)].
  12. a b Wieczór z Jedynką: Prix Italia - "Cena pracy". Polskie Radio, 2004-09-29. [dostęp 2012-05-31].
  13. a b c d e f Małgorzata Szlachetka. Prix Italia dla lubelskich radiowców. „Gazeta Wyborcza Lublin (tutaj www: Dziennik Teatralny)”, 3 października 2006. [zarchiwizowane z adresu 13 sierpnia 2007]. 
  14. a b c d e Waldemar Sulisz: Niebieski płaszczyk. Dziennik Wschodni, 2006-10-06. [dostęp 2017-06-21].
  15. a b c d e f g h i j Winners_2009.pdf. Prix Italia. [dostęp 2012-05-31]. (ang.).
  16. a b c d e f g Nagrody Prix Italia 2009 dla Polskiego Radia. Polskie Radio SA, 2009-09-28. [dostęp 2011-09-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-05)].
  17. a b c Rozmowa dnia - 4 stycznia 2012. Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich. [dostęp 2013-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-02)].
  18. a b c d e f Lublinianki z radiowym Oskarem. Posłuchaj zwycięskiego reportażu - Modlitwa zapomnianej. Polskie Radio Lublin, październik 2009. [dostęp 2012-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  19. a b c d e f g h WINNERS RADIO – TV 2014. Prix Italia. [dostęp 2015-04-28]. (ang.).
  20. a b c d e Bartosz Panek laureatem Prix Italia 2014!. Polskie Radio SA, 2014-09-25. [dostęp 2014-09-26].
  21. a b c d e f Prix Italia 2019. Radiowy Oscar dla Anny Kołodziejczyk. Trójka / Polskie Radio SA, 2019-09-27. [dostęp 2021-06-09].
  22. a b c Prix Italia 2019 Winners. Prix Italia - Rai, 2019. [dostęp 2021-06-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-09)]. (ang.).
  23. a b c Anna Sekudewicz. [w:] Ludzie radia [on-line]. Polskie Radio Katowice SA. [dostęp 2013-09-26].
  24. a b c d e f g Patrycja Gruszyńska-Ruman wyróżniona na Festiwalu Prix Italia. Polskie Radio SA, 2013-09-26. [dostęp 2013-09-26].
  25. a b Wyróżnienie specjalne (SPECIAL MENTION) dla Polskiego Radia w konkursie Prix Italia 2013!. Polskie Radio SA, 2013-09-26. [dostęp 2013-09-26].
  26. a b Podsumowanie IX Ogólnopolskiego Konkursu Reportażystów "Melchiory 2013". Polskie Radio SA, 2013-05-23. [dostęp 2013-09-26].
  27. a b c d Nasza kołysanka. Polskie Radio Pomorza i Kujaw (Radio PiK), 2022-06-13. [dostęp 2023-11-06].
  28. a b 2022 Winners. Prix Italia. [dostęp 2023-11-06]. (ang.).
  29. a b c pk: Reportaż Katarzyny Michalak "Nasza kołysanka" nagrodzony na prestiżowym festiwalu Prix Italia. [w:] lublin.wyborcza.pl [on-line]. Agora SA, 2022-10-08. [dostęp 2023-11-06].

Bibliografia edytuj