Stanisław Miller (generał)

oficer Wojska Polskiego

Stanisław Miller (ur. 6 listopada 1881 w Chrzanowie, zm. 10 lutego 1963 w Londynie) – generał brygady Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych, uczestnik I i II wojny światowej oraz wojny z bolszewikami i Ukraińcami.

Stanisław Miller
Stanisław Kostka Miller
Kostka
Ilustracja
gen. bryg. Stanisław Miller (1938)
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

6 listopada 1881
Chrzanów

Data i miejsce śmierci

10 lutego 1963
Londyn

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Srebrny za Długoletnią Służbę Order Wojenny Pogromcy Niedźwiedzia (Łotwa) Oficer Orderu Orła Białego (Serbia) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Srebrny Medal Waleczności (Królestwa Serbii) Medal Pamiątkowy Jubileuszowy 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej

Życiorys edytuj

Był synem Bernarda i Gabrieli z Lineckerów (Lienekerów). Ochrzczony został w kościele św. Mikołaja w Chrzanowie 4 grudnia 1881 roku[1]. Jego ojciec, syn Franciszka i Anny z d. Dombach, był c.k. adiunktem sądu okręgowego w Chrzanowie. Matka, Gabriela Lieneker (tak nazwisko zapisano w chrzanowskiej księdze chrztów), była córką Gabriela i Franciszki z d. Gwozdeckiej[2]. W latach 1892–1894 Stanisław Miller uczęszczał do szkoły realnej w Krakowie. W latach 1894–1899 kontynuował naukę w Wyższej Szkole Realnej w Hranicach. Była to prestiżowa uczelnia, ówcześnie nazywająca się Maehrisch-Weisskirchen. Jej absolwentem był między innymi Józef Haller. Tam też uzyskał maturę. W latach 1900–1903 był słuchaczem Akademii Wojskowo-Technicznej w Wiedniu. Po ukończeniu uczelni został awansowany do stopnia podporucznika. W latach 1903–1918 pełnił służbę w cesarsko-królewskiej armii. W czasie I wojny światowej walczył na froncie rosyjskim. Dowodził baterią i dywizjonem artylerii oraz pełnił służbę w sztabie 5 Brygady Artylerii (austriackiej).

Do Wojska Polskiego przyjęty 1 listopada 1918. Zorganizował i dowodził batalionem akademickim w Krakowie. Następnie został szefem sztabu Inspektoratu Artylerii na Galicję Wschodnią. Od 25 stycznia do 15 marca 1919 dowodził dywizjonem 1 pułku artylerii ciężkiej Ziemi Krakowskiej walczącym w składzie Frontu Śląskiego. Następnie na froncie ukraińskim dowodził kolejno:

  • 3 pułkiem artylerii ciężkiej powstałym 31 maja 1919 z przemianowania krakowskiego 1 pac,
  • artylerią Grupy „Bug”,
  • artylerią Grupy pułkownika Kulińskiego,
  • artylerią Grupy „Nowe Miasto”,
  • grupą artylerii 3 Dywizji Piechoty Legionów.

W marcu 1920 został dowódcą 3 pułku artylerii polowej Legionów, a 9 września tego roku awansował na stanowisko dowódcy III Brygady Artylerii. W czasie wojny walczył pod komendą Leona Berbeckiego, dowódcy Grupy „Bug” i 3 DP Leg. oraz współdziałał z Mieczysławem Scaewola-Wieczorkiewiczem (dowódcą 9 pułku piechoty Legionów i VI Brygady Legionów) i Władysławem Bończa-Uzdowskim (dowódcą 8 pułku piechoty Legionów i V Brygady Legionów). Jego podwładnym był między innymi Adam Epler. Wojnę zakończył, jako podpułkownik i kawaler Orderu Virtuti Militari.

Od 10 października 1921 organizator i pierwszy dowódca 27 pułku artylerii polowej we Włodzimierzu Wołyńskim. 15 maja 1924 został mianowany zastępcą szefa Departamentu III Artylerii i Uzbrojenia Ministerstwa Spraw Wojskowych[3]. Od 3 stycznia do 24 czerwca 1927 był słuchaczem III kursu Centrum Wyższych Studiów Wojskowych, a po jego ukończeniu wyznaczony na stanowisko szefa 4 Okręgowego Szefostwa Artylerii w Łodzi. W marcu 1929 został dowódcą 4 Grupy Artylerii w Łodzi[4]. Na tym stanowisku rok później uzyskał awans na generała. 1 października 1935 został komendantem Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu. Z dniem 1 lipca 1937 wyznaczony na stanowisko generała do prac artyleryjskich przy GISZ. Był fachowym doradcą generalnego inspektora sił zbrojnych w sprawach artylerii. Roman Łoś w swojej pracy tak scharakteryzował generała miał duże doświadczenie z poprzednich stanowisk w artylerii oraz zdolność krytycznego spojrzenia na właściwy stan broni, w której pracował. W swojej działalności na tym stanowisku wykazywał niepokój widząc duże niedostatki w naszej artylerii w porównaniu z innymi państwami. Dlatego pod adresem władz naczelnych wysuwał słuszne postulaty w trosce, aby polska artyleria mogła sprostać zadaniom, jakie ją czekają w przyszłej wojnie. Był to wartościowy dowódca na czołowym stanowisku w polskiej artylerii.

Był encyklopedystą. Został wymieniony w gronie edytorów ośmiotomowej Encyklopedii wojskowej wydanej w latach 1931–1939 gdzie zredagował hasła związane ze służbą sztabową. Wchodził w skład komitetu redakcyjnego tej encyklopedii[5].

W kampanii wrześniowej pełnił funkcję naczelnego dowódcy artylerii w Kwaterze Naczelnego Wodza. Wraz z nią internowany w Rumunii w obozie w Băile Herculane[6]. Przez Turcję przedostaje się do Palestyny. Od marca 1941 roku do sierpnia 1947 roku przebywał w Ośrodku Zapasowym Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, a następnie w tzw. 2 grupie na Bliskim Wschodzie.

Po wojnie na emigracji w Londynie. 17 września 1958, 10 kwietnia 1961 był powoływany do składu emigracyjnej Kapituły Orderu Odrodzenia Polski[7][8].

Zmarł w Londynie, a jego prochy przeniesiono 28 lutego 1963 na cmentarz Rakowicki w Krakowie.

Awanse edytuj

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Liber nat.et bp. ab a. 1880 parafii św. Mikołąja w Chrzanowie, pozycja 101, str. 31
  2. Liber nat.et bp. ab a. 1880 parafii św. Mikołąja w Chrzanowie, pozycja 101, str. 31
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 36 z 9 kwietnia 1924 roku, s. 199.
  4. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 7 z 22.03.1929 r.
  5. Laskowski, t.I 1931 ↓.
  6. Piotr Stawecki, Generałowie polscy w wojnie obronnej 1939 roku i ich dalsze losy wojenne : cz. 2, [w:] Przegląd Historyczno-Wojskowy 15 (66)/3 (249) s. 93–94.
  7. Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 września 1958 o powołaniu członków Kapituły Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 44–45, Nr 6 z 19 września 1958. 
  8. Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 10 kwietnia 1961r. o powołaniu kapituły Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 11, Nr 3 z 21 kwietnia 1961. 
  9. Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 21, poz. 820 Dekret Wodza Naczelnego L. 2980 z 17 maja 1921 r.
  10. Dz. U. RP na Uchodźstwie nr 2, s. 22, Londyn 4 maja 1963 r. „za wybitne zasługi położone dla Rzeczypospolitej Polskiej w długoletniej wiernej służbie”.
  11. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 12, s. 121, 11 listopada 1935. 
  12. a b c d e f g Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 200. [dostęp 2021-08-17].
  13. M.P. z 1929 r. nr 123, poz. 302 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
  14. Franciszek Latinik: Walka o Śląsk Cieszyński w r. 1919. Cieszyn: 1934, s. 140.
  15. Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 8, s. 250 Decyzja Naczelnika Państwa L. 3625.22 G. M. I. z 1922 r.

Bibliografia edytuj