Wikipedia

Usain Bolt

jamajski lekkoatleta, sprinter i piłkarz

Usain St. Leo Bolt (ur. 21 sierpnia 1986 w Sherwood Content, Trelawny) – jamajski lekkoatleta, sprinter, ośmiokrotny mistrz olimpijski z Pekinu, Londynu oraz Rio de Janeiro, jedenastokrotny mistrz, dwukrotny wicemistrz oraz brązowy medalista mistrzostw świata. Obecny[kiedy?] rekordzista świata w sprincie na dystansie 100 i 200 m. Mierzy 195 cm wzrostu, waży około 94 kg[1]. Dzięki swoim osiągnięciom i dominacji w rywalizacji sprinterskiej jest powszechnie uważany za najlepszego sprintera w historii[2][3][4][5][6][7][8]. Jest nazywany Błyskawica[9].

Usain Bolt
Ilustracja
Usain Bolt (2016)
Data i miejsce urodzenia

21 sierpnia 1986
Sherwood Content

Wzrost

195 cm[1]

Dorobek medalowy
Reprezentacja  Jamajka
Igrzyska olimpijskie
złoto Pekin 2008 bieg na 100 m
złoto Pekin 2008 bieg na 200 m
złoto Londyn 2012 bieg na 100 m
złoto Londyn 2012 bieg na 200 m
złoto Londyn 2012 sztafeta 4 × 100 m
złoto Rio de Janeiro 2016 bieg na 100 m
złoto Rio de Janeiro 2016 bieg na 200 m
złoto Rio de Janeiro 2016 sztafeta 4 × 100 m
Mistrzostwa świata
złoto Berlin 2009 bieg na 100 m
złoto Berlin 2009 bieg na 200 m
złoto Berlin 2009 sztafeta 4 × 100 m
złoto Daegu 2011 bieg na 200 m
złoto Daegu 2011 sztafeta 4 × 100 m
złoto Moskwa 2013 bieg na 100 m
złoto Moskwa 2013 bieg na 200 m
złoto Moskwa 2013 sztafeta 4 × 100 m
złoto Pekin 2015 bieg na 100 m
złoto Pekin 2015 bieg na 200 m
złoto Pekin 2015 sztafeta 4 × 100 m
srebro Osaka 2007 bieg na 200 m
srebro Osaka 2007 sztafeta 4 × 100 m
brąz Londyn 2017 bieg na 100 m
IAAF World Relays
srebro Nassau 2015 sztafeta 4 × 100 m
Odznaczenia
Order Jamajki Order of Distinction (Jamajka)
Multimedia w Wikimedia Commons
Usain Bolt reprezentujący Jamajkę podczas eliminacji do biegu na 100 m mężczyzn podczas 14. Mistrzostw Świata w Lekkoatletyce w Moskwie, w Rosji.

Życiorys

edytuj

Po raz pierwszy w karierze na igrzyskach olimpijskich wystąpił w Atenach (2004), wówczas odpadł w eliminacjach biegu na 200 m[10].

16 sierpnia 2008 podczas letnich igrzysk olimpijskich w Pekinie ustanowił nowy rekord świata w biegu na 100 m (9,69 s), poprawiając swój dotychczasowy najlepszy rezultat (9,72 s). W biegu tym, rozegranym w bezwietrznych warunkach, niezagrożony ze strony przeciwników (drugiego na mecie Richarda Thompsona pokonał o 0,20 s), zwolnił na ostatnich kilkunastu metrach i podniósł w geście zwycięstwa ręce.

Cztery dni później zdobył drugie olimpijskie złoto. W finałowym biegu na 200 m pobił rekord Michaela Johnsona o 0,02 s, osiągając czas 19,30 s z przeciwnym wiatrem – 0,9 m/s oraz czasem reakcji startowej 0,182 s, pokonując tym samym Shawna Crawforda o 0,66 s i Waltera Dixa o 0,68 s. Churandy Martina oraz Wallace Spearmon zostali w tym biegu zdyskwalifikowani.

Trzeci złoty medal olimpijski zdobył w sztafecie 4 × 100 m. Drużyna Jamajki w składzie Michael Frater, Nesta Carter, Usain Bolt, Asafa Powell ustanowiła nowy rekord świata – 37,10 s. W styczniu 2017 roku MKOl poinformował o dyskwalifikacji sztafety jamajskiej, ponieważ po ponownym przeanalizowaniu próbek Carter uzyskał pozytywny wynik kontroli antydopingowej[11].

Podczas mityngu Golden League w Brukseli 5 września 2008 uzyskał w deszczowych warunkach najlepszy w historii biegu na 100 m mężczyzn wynik pod wiatr: 9,77 s przy -1,3 m/s. Tym samym w 2008 roku przebiegł dystans 100 m poniżej 10 sekund aż 10-krotnie, a 200 m poniżej 20 sekund 6-krotnie.

16 sierpnia 2009 na mistrzostwach świata w Berlinie, w czasie reakcji startowej 0,146, poprawił rekord świata w biegu na 100 m na 9,58 s. W tym biegu na najszybszym odcinku 60–80 m pobiegł z prędkością 44,72 km/h.

20 sierpnia 2009 został mistrzem świata w biegu na 200 m. Bolt przebiegł ten dystans w czasie 19,19 s, bijąc własny rekord świata o 0,11 s. Pierwsze 100 m dystansu pokonał w czasie 9,92 s (0–50 m w 5,6 s; 50–100 m w 4,32 s), czyli o 0,20 s szybciej od najszybszego biegu Michaela Johnsona, natomiast drugie 100 m pokonał w czasie 9,27 s (100–150 m w 4,52 s; 150–200 m w 4,75 s) czyli o 0,07 s wolniej. Reakcja startowa w tym biegu wyniosła 0,133 s.

W 2010 roku Bolt odmówił udziału w zawodach w Londynie ze względu na niekorzystne regulacje podatkowe, które pozbawiłyby go większości honorarium[12][13].

Po pierwszym od dwóch lat przegranym biegu (z Amerykaninen Tysonem Gayem na mityngu w Sztokholmie) Bolt ogłosił przedwczesne zakończenie sezonu z powodu kontuzji pleców[14].

W 2011 roku na mistrzostwach świata w Daegu, Bolt został zdyskwalifikowany w biegu na 100 m za falstart. Było to równoznaczne z utratą tytułu Mistrza Świata (tytuł ten zdobył jego rodak – Yohan Blake). W biegu na 200 m zdobył złoty medal, z wynikiem 19,40 s. Dwa dni później zdobył złoty medal w sztafecie 4 × 100 m, a reprezentacja Jamajki pobiła rekord świata wynikiem 37,04 s.

W sezonie 2014 Bolt z powodu kontuzji[15] wystąpił jedynie w trzech zawodach: razem z kolegami z reprezentacji zdobył złoto w sztafecie 4 x 100 metrów na igrzyskach Wspólnoty Narodów[16], zwyciężył w biegu na 100 metrów rozegranym na Copacabanie[17] oraz triumfował na tym samym dystansie podczas rozegranego w Warszawie memoriału Kamili Skolimowskiej[18].

Pięciokrotny (2008, 2009, 2011, 2012 i 2013) laureat plebiscytu na lekkoatletę roku – IAAF World Athlete of the Year[19][20][21][22].

W Londynie poprawił o 0,06 s rekord olimpijski w biegu na 100 m na 9,63 s.

Zwycięzca łącznej punktacji Diamentowej Ligi 2012 w biegu na 100 metrów[23].

We wrześniu 2013 ogłosił, że planuje zakończyć karierę po igrzyskach w 2016[24][25]. Jednakże później, w lipcu 2017 zdecydował, że jego ostatnimi zawodami będą Mistrzostwa Świata w Lekkoatletyce 2017 w Londynie[26][27]. Postanowił zrezygnować z bronienia tytułu w biegu na 200 metrów. Ostatecznie wywalczył brąz na 100 m, natomiast z powodu skurczu mięśnia udowego nie ukończył sztafety 4x100 metrów. Po tych startach potwierdził, że definitywnie skończył karierę.

W lipcu 2018 zgłosił się na sześciotygodniowe testy do australijskiego A-ligowego klubu piłkarskiego Central Coast Mariners[28]. W drużynie zagrał w 12 spotkaniach, zdobył 3 bramki i zaliczył 2 asysty, po czym wycofał się z dalszej gry.[potrzebny przypis]

Sukcesy

edytuj
Rok Zawody Miasto Miejsce Konkurencja Czas [s]
2002 Mistrzostwa świata juniorów   Kingston   Bieg na 200 m 20,61
2002 Mistrzostwa świata juniorów   Kingston   Sztafeta 4 × 100 m 39,15
2002 Mistrzostwa świata juniorów   Kingston   Sztafeta 4 × 400 m 3:04,06 min
2003 Mistrzostwa świata juniorów młodszych   Sherbrooke   Bieg na 200 m 20,40
2006 Światowy Finał IAAF   Stuttgart   Bieg na 200 m 20,10
2006 Puchar Świata   Ateny   Bieg na 200 m 19,96
2007 Mistrzostwa świata   Osaka   Bieg na 200 m 19,91
2007 Mistrzostwa świata   Osaka   Sztafeta 4 × 100 m 37,89
2008 Letnie igrzyska olimpijskie   Pekin   Bieg na 100 m 9,69
2008 Letnie igrzyska olimpijskie   Pekin   Bieg na 200 m 19,30
2008 Letnie igrzyska olimpijskie   Pekin DSQ Sztafeta 4 × 100 m 37,10
2009 Mistrzostwa świata   Berlin   Bieg na 100 m 9,58
2009 Mistrzostwa świata   Berlin   Bieg na 200 m 19,19
2009 Mistrzostwa świata   Berlin   Sztafeta 4 × 100 m 37,31
2009 Światowy Finał IAAF   Saloniki   Bieg na 200 m 19,68
2011 Mistrzostwa świata   Daegu   Bieg na 200 m 19,40
2011 Mistrzostwa świata   Daegu   Sztafeta 4 × 100 m 37,04
2012 Letnie igrzyska olimpijskie   Londyn   Bieg na 100 m 9,63
2012 Letnie igrzyska olimpijskie   Londyn   Bieg na 200 m 19,32
2012 Letnie igrzyska olimpijskie   Londyn   Sztafeta 4 × 100 m 36,84
2013 Mistrzostwa świata   Moskwa   Bieg na 100 m 9,77
2013 Mistrzostwa świata   Moskwa   Bieg na 200 m 19,66
2013 Mistrzostwa świata   Moskwa   Sztafeta 4 × 100 m 37,36
2014 Igrzyska Wspólnoty Narodów   Glasgow   Sztafeta 4 × 100 m 37,58
2015 IAAF World Relays   Nassau   Sztafeta 4 × 100 m 37,68
2015 Mistrzostwa świata   Pekin   Bieg na 100 m 9,79
2015 Mistrzostwa świata   Pekin   Bieg na 200 m 19,55
2015 Mistrzostwa świata   Pekin   Sztafeta 4 x 100 m 37,36
2016 Letnie igrzyska olimpijskie   Rio de Janeiro   Bieg na 100 m 9,81
2016 Letnie igrzyska olimpijskie   Rio de Janeiro   Bieg na 200 m 19,78
2016 Letnie igrzyska olimpijskie   Rio de Janeiro   Sztafeta 4 × 100 m 37,27
2017 Mistrzostwa świata   Londyn   Bieg na 100 m 9,95

Rekordy życiowe

edytuj
Konkurencja Data Miejsce Czas [s] Wiatr
Bieg na 100 metrów 16 sierpnia 2009   Berlin 9,58 +0,9 m/s
Bieg na 150 metrów 17 maja 2009   Manchester 14,35 +1,1 m/s
Bieg na 200 metrów 20 sierpnia 2009   Berlin 19,19 -0,3 m/s
Bieg na 300 metrów 27 maja 2010   Ostrawa 30,97
Bieg na 400 metrów 5 maja 2007   Kingston 45,28

Najlepsze wyniki w sezonie

edytuj

Bieg na 100 metrów

edytuj
Rok Wiek Czas [s] Miejsce Data Wynik na świecie
2007 21 lat 10,03   Retimno 18 lipca 12.
2008 22 lata 9,69   Pekin 16 sierpnia 1.
2009 23 lata 9,58   Berlin 16 sierpnia 1.
2010 24 lata 9,82   Lozanna 8 lipca 3.[29]
2011 25 lat 9,76   Bruksela 16 września 1.
2012 26 lat 9,63   Londyn 5 sierpnia 1.
2013[30] 27 lat 9,77   Moskwa 11 sierpnia 1.
2014[31] 28 lat 9,98   Warszawa 23 sierpnia 15.
2015 29 lat 9,79   Pekin 23 sierpnia 2.
2016 30 lat 9,81   Rio de Janeiro 14 sierpnia 2.[32]

Bieg na 200 metrów

edytuj
Rok Wiek Czas [s] Miejsce Data Wynik na świecie
2002 16 lat 20,58   Kingston 18 lipca 60.
2003 17 lat 20,13   Bridgetown 20 lipca 9.
2004 18 lat 19,93   Hamilton 11 kwietnia 2.
2005 19 lat 19,99   Londyn 22 lipca 3.
2006 20 lat 19,88   Lozanna 11 lipca 4.
2007 21 lat 19,75   Kingston 24 czerwca 3.
2008 22 lata 19,30   Pekin 20 sierpnia 1.
2009 23 lata 19,19   Berlin 20 sierpnia 1.
2010 24 lata 19,56   Kingston 1 maja 1.
2011 25 lat 19,40   Daegu 3 września 2.
2012 26 lat 19,32   Londyn 9 sierpnia 1.
2013[33] 27 lat 19,66   Moskwa 17 sierpnia 1.
2015 29 lat 19,55   Pekin 27 sierpnia 1.
2016 30 lat 19,78   Rio de Janeiro 17 sierpnia
18 sierpnia		 3.[34]

Odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b Profile. usainbolt.com. [dostęp 2013-09-07]. (ang.).
  2. ↑ Bolt's tender Olympic goodbye the perfect ending for sprinting's greatest [online], theguardian.com [dostęp 2019-04-10] (ang.).
  3. ↑ Bolt completes triple-triple, proves he’s greatest sprinter of all time [online], newsobserver.com [dostęp 2019-04-10] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-03] (ang.).
  4. ↑ Usain Bolt wins gold in his LAST Olympic race: He cements his legacy as the greatest sprinter in history as he makes it nine gold medals out of nine with 4x100m relay victory [online], dailymail.co.uk [dostęp 2019-04-10] (ang.).
  5. ↑ Usain Bolt is the best of all time says Michael Johnson [online], bbc.com [dostęp 2019-04-10] (ang.).
  6. ↑ Is Usain Bolt the greatest athlete of all time? That’s not what the numbers say [online], theconversation.com [dostęp 2019-04-10] (ang.).
  7. ↑ The Dominant 20: Breaking down the fastest man in the world [online], espn.com [dostęp 2019-04-10] (ang.).
  8. ↑ Rio 2016. Usain Bolt. Największy sprinter wszech czasów [online], sport.pl [dostęp 2019-04-10] (pol.).
  9. ↑ Usain Bolt, Shaun Custis: 9.58 – Autobiografia najszybszego człowieka na świecie. Kraków: Wydawnictwo Sine Qua Non, 2013, s. 59. ISBN 978-83-7924-055-5.
  10. ↑ Usain Bolt. olympedia.org. [dostęp 2024-04-06]. (ang.).
  11. ↑ Carter na dopingu! Sztafeta Jamajki z Boltem straciła złoty medal olimpijski z Pekinu. 2017-01-25. [dostęp 2017-01-27].
  12. ↑ Usain Bolt snubs London meeting over tax laws. [dostęp 2012-11-26]. (ang.).
  13. ↑ Bolt to skip meet, cites British tax. [dostęp 2012-11-26]. (ang.).
  14. ↑ Bolt ends season – lower back injury. iaaf.org. [dostęp 2010-08-10]. (ang.).
  15. ↑ Kontuzja Bolta. Czeka go przerwa w startach [online], sport.tvp.pl [dostęp 2014-12-28] (pol.).
  16. ↑ Usain Bolt: Glasgow 2014 gold for Jamaica in 4x100m relay [online], BBC Sport [dostęp 2014-12-28] (ang.).
  17. ↑ Usain Bolt wygrał na brazylijskiej plaży (wideo) [online], SportoweFakty.pl [dostęp 2014-12-28] (pol.).
  18. ↑ Memoriał Kamili Skolimowskiej: Rekord świata Usaina Bolta, świetny wynik Pawła Fajdka [online], SportoweFakty.pl [dostęp 2014-12-28] (pol.).
  19. ↑ Bolt and Pearson are World Athletes of the Year – 2011 World Athletics Gala [online], iaaf.org [dostęp 2011-11-12] (ang.).
  20. ↑ IAAF: Usain Bolt i Sally Pearson najlepszymi lekkoatletami roku. Sport.pl. [dostęp 2011-11-12]. (pol.).
  21. ↑ Usain Bolt and Allyson Felix win IAAF awards [online], straitstimes.com [dostęp 2012-11-24] (ang.).
  22. ↑ Bolt and Fraser-Pryce are crowned 2013 Athletes of the Year [online], iaaf.org [dostęp 2014-02-06] (ang.).
  23. ↑ Zdobywcy diamentów w 2012 [online], Oficjalny portal Polskiego Związku Lekkiej Atletyki [dostęp 2012-09-08] (pol.).
  24. ↑ Raf Casert: Usain Bolt planning to retire after 2016 Olympics. ctvnews.ca, 2013-09-04. [dostęp 2013-09-07]. (ang.).
  25. ↑ Спринтер Усэйн Болт заявил, что планирует завершить карьеру в 2016 году. ruvr.ru, 2013-09-04. [dostęp 2013-09-07]. (ros.).
  26. ↑ Eurozet Sp., Usain Bolt potwierdził start w tegorocznych MŚ [online], Lekkoatletyczne MŚ 2017: Usain Bolt potwierdził swój start [dostęp 2017-07-27] (pol.).
  27. ↑ W Londynie Bolt pobiegnie na 100 m i w sztafecie 4x100, „PrzegladSportowy.pl” [dostęp 2017-07-27] (pol.).
  28. ↑ Australian Associated Press, Usain Bolt set for trial in Australia's A-League with Central Coast Mariners [online], the Guardian, 16 lipca 2018 [dostęp 2018-07-18] (ang.).
  29. ↑ Taki sam rezultat zanotował w tym sezonie Asafa Powell
  30. ↑ 2013 World Top 20: Men 100 m [online], tilastopaja.org [dostęp 2014-11-17] (ang.).
  31. ↑ 2014 World Top 20: Men 100 m [online], tilastopaja.org [dostęp 2014-11-17] (ang.).
  32. ↑ 100 Metres - men - senior outdoor - 2016. IAAF. [dostęp 2017-01-27]. (ang.).
  33. ↑ 2013 World Top 20: Men 200 m [online], tilastopaja.org [dostęp 2014-11-17] (ang.).
  34. ↑ 200 Metres - men - senior outdoor - 2016. IAAF. [dostęp 2017-01-27]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Usain_Bolt&oldid=75008719”