Bolesław Woytowicz
Bolesław Woytowicz (ur. 5 grudnia 1899 w Dunajowcach na Podolu[1], zm. 11 lipca 1980 w Katowicach)[2][3] – polski kompozytor, pianista i pedagog związany m.in. z Państwową Wyższą Szkołą Muzyczną w Katowicach. Brat śpiewaczki Stefanii Woytowicz. Uczeń Witolda Maliszewskiego i Nadii Boulanger.
Data i miejsce urodzenia |
5 grudnia 1899 |
---|---|
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci |
11 lipca 1980 |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód | |
Powiązania | |
Odznaczenia | |
Syn Michała Woytowicza i Domicelli ze Zwolakowskich[1]. Współtwórca śląskiej szkoły kompozytorów. Nauczyciel Tadeusza Bairda, Witolda Szalonka, Józefa Świdra i Wojciecha Kilara.
Życiorys
edytujEdukacja
edytujNaukę gry na fortepianie rozpoczął w wieku 14 lat. Zanim rozpoczął karierę muzyczną obronił doktorat z filologii słowiańskiej na uniwersytecie w Kijowie. Studiował także prawo i matematykę w Warszawie. W latach 1920–1924 studiował grę na fortepianie w warszawskiej Wyższej Szkole Muzycznej w klasie Aleksandra Michałowskiego. Na tej samej uczelni studiował kompozycję pod kierunkiem Witolda Maliszewskiego i Felicjana Szopskiego. W latach 1929–1932 studiował kompozycję u Nadii Boulanger w Paryżu[2][3] .
Działalność artystyczna
edytujOd 1924 koncertował jako pianista, zarówno w kraju, jak i za granicą. m.in. we Francji, Czechosłowacji, Austrii, Niemczech, Szwajcarii, Włoszech, w krajach nadbałtyckich, Holandii, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjedn. W 1927 wziął udział w I Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina, uzyskując w dowód uznania specjalny dyplom. Począwszy od kolejnego konkursu regularnie zasiadał w gronie jego jury[2].
W czasie wojny prowadził w Warszawie kawiarnię Salon Sztuki, w której skupiała się działalność koncertowa i konspiracyjna środowiska muzycznego[4][3] . Urządzał koncerty, pomagając w ten sposób artystom znajdującym się bez środków do życia. W kawiarni występowali m.in. Kazimierz Wiłkomirski, Eugenia Umińska, Irena Dubiska, duet fortepianowy Lutosławskiego i Panufnika, Zbigniew Drzewiecki, Jan Ekier, Ewa Bandrowska-Turska, Adam Didur, recitale dawał też sam Bolesław Woytowicz. Kawiarnia stanowiła jednocześnie miejsce spotkań muzyków prowadzących tajne nauczanie i uczestniczących w akcji oporu, była punktem kolportażu zakazanych ulotek i gazetek, „przechowalnią” dzieł sztuki, a nawet magazynem broni. 1943 Woytowicz został aresztowany przez hitlerowców i osadzony na Pawiaku. Przeżycia z tego okresu opisał w opublikowanych po wojnie wspomnieniach (W okupowanej Warszawie[5]). W powstaniu warszawskim zniszczeniu uległy 22 rękopisy jego utworów, w tym m.in. Koncert fortepianowy, Concertino na ork. i I symfonia[4].
Po wojnie kontynuował działalność koncertową. Występował do 1974, kiedy to postanowił całkowicie oddać się pracy pedagogicznej i komponowaniu. Wielokrotnie był jurorem w renomowanych międzynarodowych konkursach pianistycznych, m.in. w Bolzano, Montrealu, Budapeszcie, Paryżu i Rio de Janeiro[6].
Działalność pedagogiczna
edytujW 1945 rozpoczął pracę w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach, gdzie pełnił m.in. funkcję rektora (1946) i dziekana Wydziału Teorii i Kompozycji, kierował też katedrą fortepianu (1962–1963). Od 1963 wykładał także w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie (1963–1979, do 1969 roku jako kierownik tamtejszej I katedry Fortepianu[7]), a przejściowo również w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie (1958–1961)[4][8]. Pracę pedagogiczną kontynuował do przejścia na emeryturę w 1975[4].
Działał w Związku Kompozytorów Polskich, będąc wiceprezesem (1951–1954) i kilkakrotnie członkiem zarządu. Był zaangażowany w prace Rady Wyższego Szkolnictwa Artystycznego przy Ministerstwie Kultury i Sztuki, rady programowej wydawnictw na fortepian PWM, Rady Naukowej Towarzystwa im. Fryderyka Chopina, również jako autor ministerialnych programów nauczania w wyższych szkołach muzycznych. W listopadzie 1949 został członkiem Ogólnokrajowego Komitetu Obchodu 70-lecia urodzin Józefa Stalina[9]. Zajmował się też pracami edytorskimi, przygotował do wydania szereg utworów fortepianowych, m.in. Ludwiga van Beethovena, Claude’a Debussy’ego, Edvarda Griega, Isaaca Albéniza i Ferenca Liszta[4].
Uczniowie
edytuj
w klasie fortepianuedytuj
|
w klasie kompozycjiedytuj |
Ordery i odznaczenia
edytuj- Order Sztandaru Pracy I klasy (19 lipca 1955)[10]
- Order Sztandaru Pracy II klasy (22 lipca 1949)[11]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (22 lipca 1952)[12]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)[13]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (28 lutego 1955)[14]
Nagrody
edytuj- Wyróżnienie na pierwszym konkursie chopinowskim (1927)
- II nagroda na Konkursie Kompozytorskim im. Kronenberga za koncert fortepianowy (1932)
- Państwowa Nagroda Muzyczna (1937)[15]
- Nagroda Państwowa – dwukrotnie (1948, 1950)
- I Nagroda na Festiwalu Muzyki Polskiej – dwukrotnie (1951, 1956)
Wybrane kompozycje
edytuj(na posadtawie materiałów źródłowych[4][8][6])
|
|
Przypisy
edytuj- ↑ a b Jolanta Bauman , Bolesław Woytowicz - pianista, kompozytor, pedagog, [w:] Lech Dobrzański, Zaranie Śląskie Kwartalnik, Śląski Instytut Naukowy, 1987, s. 338, ISBN 83-7008-082-0, ISSN 0044-183X (pol.).
- ↑ a b c Bolesławska-Lewandowska 2012 ↓, s. 260.
- ↑ a b c Thomas 2004 ↓.
- ↑ a b c d e f Bolesławska-Lewandowska 2012 ↓, s. 261.
- ↑ Bolesław Woytowicz , W okupowanej Warszawie, Kraków 1969, OCLC 830284496 .
- ↑ a b Bolesław Woytowicz, [w:] Polskie Centrum Informacji Muzycznej [online] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-07] .
- ↑ Tadeusz Przybylski, Z dziejów nauczania muzyki w Krakowie od średniowiecza do czasów współczesnych, Kraków: Musica Iagellonica, 1994, s. 247, ISBN 83-7099-006-1, OCLC 169875834 .
- ↑ a b Chodkowski 1995 ↓, s. 967.
- ↑ Powołanie Ogólnokrajowego Komitetu Uczczenia 70-lecia urodzin Józefa Stalina pod przewodnictwem Prezydenta R. P., „Życie Warszawy”, nr 306 (1808), rok VI, 6 listopada 1949, s. 1 [dostęp 2020-04-01] .
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 96, poz. 1298 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- ↑ M.P. z 1950 r. nr 6, poz. 58 „za zasługi położone dla Narodu i Państwa w dziedzinie (...), oświaty, nauki, kultury i sztuki”.
- ↑ M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1078 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu sztuki”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 103, poz. 1410 - Uchwała Rady Państwa z dnia 28 lutego 1955 r. nr 0/350 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- ↑ Państwowa Nagroda Muzyczna, „Gazeta Lwowska”, nr 45, 130, 26 lutego 1937, s. 1 [dostęp 2020-04-01] .
Bibliografia
edytuj- Beata Bolesławska-Lewandowska: Woytowicz Bolesław. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 12: W–Ż część biograficzna. Kraków: PWM, 2012, s. 260–263. ISBN 978-83-224-0935-0.
- Adrian Thomas: Woytowicz, Bolesław. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. W. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
- Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1.
Linki zewnętrzne
edytuj- Bolesław Woytowicz, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-21] .
- Bolesław Woytowicz w bazie AllMusic (ang.)
- Metoda fortepianowa profesora Woytowicza
- Wspomnienie o Profesorze
- Repertuar pianistyczny B. Woytowicza wykonywany publicznie w latach 1915–1965: Strona 1, Strona 2
- Koncerty w okupowanej Warszawie (wspomnienia Profesora)
- Bolesław Woytowicz w bazie Discogs.com (ang.)
- Dyskografia Bolesław Woytowicz w bazie MusicBrainz (ang.)