Brzoskwinia (wieś)

wieś w województwie małopolskim

Brzoskwiniawieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zabierzów.

Brzoskwinia
wieś
Ilustracja
Brzoskwinia Dwór
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

krakowski

Gmina

Zabierzów

Liczba ludności (2022)

1125[2]

Strefa numeracyjna

12

Kod pocztowy

32-084[3]

Tablice rejestracyjne

KRA

SIMC

0343674

Położenie na mapie gminy Zabierzów
Mapa konturowa gminy Zabierzów, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Brzoskwinia”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Brzoskwinia”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Brzoskwinia”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Brzoskwinia”
Ziemia50°05′39″N 19°42′55″E/50,094167 19,715278[1]

Na południowych krańcach wsi przebiega autostrada A4.

Wieś graniczy z miejscowościami: Nielepice (od północy), Kleszczów (od północnego wschodu), Aleksandrowice (od wschodu), Morawica (od południowego wschodu), Chrosna i Mników (od południa), Baczyn (od południowego zachodu), Frywałd (od zachodu).

W odległości ok. 4 km na południowy wschód od centrum wsi znajduje się port lotniczy Kraków-Balice.

Integralne części wsi edytuj

Integralne części wsi Brzoskwinia[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0343680 Kamyk przysiółek
0343697 Koziary przysiółek
0343705 Krzemionki przysiółek
0343527 Popówka część wsi

Historia edytuj

Pierwsza osada założona została w XII w. W XV w. nazywana jest Woskyna, Wroskina. Pod koniec XIX w. obszar dworski należał do Artura hrabiego Potockiego i wchodził w skład tzw. dóbr tęczyńskich. W 1595 roku wieś położona w powiecie proszowskim województwa krakowskiego była własnością wojewodziców krakowskich: Gabriela, Andrzeja i Jana Magnusa Tęczyńskich[6]. Wieś położona w województwie krakowskim wchodziła wraz z folwarkiem w 1662 roku w skład hrabstwa tęczyńskiego Łukasza Opalińskiego[7]. Do 1954 r. wieś należała do powiatu krakowskiego, a w latach 1954–1975 do powiatu chrzanowskiego.

W latach 1815–1846 wieś położona była na terenie Wolnego Miasta Krakowa, potem w zaborze austriackim. W czasie II Rzeczypospolitej wieś należała do powiatu krakowskiego w województwie krakowskim. Od 26 października 1939 do 18 stycznia 1945 r. należała do gminy Kressendorf w Landkreis Krakau, dystryktu krakowskiego w Generalnym Gubernatorstwie. Do roku 1954 wieś należała do ówczesnej gminy Liszki w ówczesnym powiecie krakowskim. Jesienią 1954 r. wieś została przyłączona do gromady Rudawa do ówczesnego powiatu chrzanowskiego. 1 stycznia 1973 r. znalazła się w gminie Rudawa w ówczesnym powiecie chrzanowskim w woj. krakowskim. 15 stycznia 1976 r. gmina Rudawa została zniesiona przez połączenie z dotychczasową gminą Zabierzów w nową gminę Zabierzów i tam znalazła się także wieś. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.

Turystyka edytuj

Miejscowość znajduje się na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej w obrębie Garbu Tenczyńskiego. Tereny te ze względu na atrakcyjność krajobrazową i walory przyrodnicze włączone zostały w obręb Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego.

Szlaki turystyczne edytuj

  – z Brzoskwini przez Dolinę Brzoskwinki, wąwóz Półrzeczki, Dolinę Mnikowską do Mnikowa.
  – z Brzoskwini przez Nielepice do Rudawy.
Szlaki rowerowe
czerwony (Jurajski Rowerowy Szlak Orlich Gniazd) – z Krakowa przez Szczyglice, Las Zabierzowski, Kleszczów, Brzoskwinię, Las Zwierzyniecki, Zamek Tenczyn, Tenczynek, Krzeszowice, Paczółtowice, Olkusz i dalej do Częstochowy.

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 11570
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 98 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 18, 2013-02-13. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2013-04-24]. 
  5. GUS. Rejestr TERYT
  6. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 109.
  7. Jacek Pielas, Podział latyfundium Łukasza Opalińskiego, marszałka nadwornego koronnego z lat 1668-1670, w: Inter maiestatem ac libertatem. Studia z dziejów nowożytnych dedykowane Profesorowi Kazimierzowi Przybosiowi, red. J. Stolicki, M. Ferenc, J. Dąbrowski, Kraków 2010, s. 159.

Bibliografia edytuj

  • Jerzy Kiryk, Rudawa. Wieś podkrakowska.
  • Ziemia Chrzanowska i Jaworzno. Monografia, Kraków 1969.

Linki zewnętrzne edytuj