Gimnazjum im. Wołodymyra Hnatiuka w Buczaczu

Gimnazjum im. Wołodymyra Hnatiuka w Buczaczu (ukr. Бучацька гімназія імені Володимира Гнатюка) – państwowa szkoła średnia w Buczaczu.

Gimnazjum im. Wołodymyra Hnatiuka w Buczaczu
gimnazjum
Ilustracja
Widok na gmach gimnazjum z ulicy szkolnej
Państwo

 Ukraina

Obwód

 tarnopolski

Miejscowość

Buczacz

Adres

ul. Szkolna 4

Data założenia

1754

Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego
Mapa konturowa obwodu tarnopolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Gimnazjum im. Wołodymyra Hnatiuka w Buczaczu”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej znajduje się punkt z opisem „Gimnazjum im. Wołodymyra Hnatiuka w Buczaczu”
Ziemia49°03′41″N 25°23′52″E/49,061389 25,397778

Historia edytuj

 
Portret Mikołaja Bazylego Potockiego, ok. 1780
 
Wołodymyr Hnatiuk
 
Gmach dawnego Collegium Buczackiego (po lewej stronie od cerkwi)

W 1754 ówczesny właściciel miasta Mikołaj Bazyli Potocki założył przy miejscowym klasztorze Bazylianów publiczną szkołę, zwaną Collegium Buczackie[1]. 22 października 1754 król Polski August III wydał w Warszawie przywilej, w którym wyraził zgodę na założenie tego zakładu[2]. Nauka w szkole trwała osiem lat, nauczycielami byli zakonnicy[1].

W 1784 cesarz Józef II skasował Collegium Buczackie, zaprowadził natomiast szkołę ludową czteroklasową[3] (według innych danych niemieckojęzyczną trzyklasową[4]), czyli c.-k. Hauptschule.

W 1804[4] pod wpływem władz austriackich szkoła została zamieniona na pięcioklasowe gimnazjum, wówczas świeccy nauczyciele zamienili zakonników[potrzebny przypis] (według innych danych gimnazjum otwarto obok c.-k. Hauptschule[3]). Także od tego roku gimnazjum było utrzymywane przez bazylianów[potrzebny przypis]. W 1820 dodano jeszcze jedną klasę, gimnazjum zostało szkołą sześcioklasową[4]. W 1859 skrócono naukę do czterech klas[5]. W 1870 gimnazjum przyznano uprawienia zakładu publicznego[4].

Z początkiem roku szkolnego 1892/93 gimnazjum w Buczaczu zostało państwowym[potrzebny przypis]. Według innych danych z początkiem roku szkolnego 1893/94 zostało aktywowane w Buczaczu gimnazjum niższe państwowe[6]. 30 listopada 1896 na posiedzeniu Rady szkolnej krajowej przyjęto do wiadomości sprawozdanie z lustracji gimnazjum[7].

Z inicjatywy F. Zycha 15 grudnia 1896 grono nauczycieli gimnazjum zawiązało «buczackie Koło Towarzystwa nauczycieli szkół wyższych»[8].

Na mocy reskryptu Ministra Wyznań i Oświaty z dnia 5[9] sierpnia 1898 (nr 14912) z 1 września 1898 otwarto klasę piątą z prawami dalszego uzupełnienia się na gimnazjum wyższe[10]. Najwyższym postanowieniem 18 stycznia 1892 gimnazjum przemianowano na szkołę państwową z dniem 1 września 1893[11][12][13] (według innych danych z dnia 18 stycznia 1902 gimnazjum przemianowano na szkołę państwową z dniem 1 września 1903[14]). W 1895 – c.k. Niższe Gimnazjum[13].

Gmina miasta Buczacza, zaciągnąwszy pożyczkę w kwocie 70000 złr. i uzyskawszy 20000 złr. subwencji rządowej, w 1895 przystąpiła do budowy nowego gmachu gimnazjum według planu zatwierdzonego przez c. k. Ministerstwo wyznań i oświaty[6]. Nowy gmach gimnazjum był wybudowany w latach 90. XIX w., a uroczyście otwarty 10 stycznia 1899. W tej ceremonii wziął udział m.in. c.-k. namiestnik Galicji hrabia Leon Piniński, który uważał, że nowy gmach „wspaniałością swoją przeszedł wszystkie... oczekiwania i nawet ... w stolice kraju ... Lwowie... można by nazwać okazałym”[15]. Nauczanie rozpoczęło się 20 kwietnia 1899[16][17].

W okresie II Rzeczypospolitej szkoła funkcjonowała jako „Państwowe Gimnazjum Męskie Humanistyczne w Buczaczu”[18], „Państwowe Gimnazjum i Liceum w Buczaczu”, „Państwowe Liceum i Gimnazjum w Buczaczu”.

27 listopada 1924 Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego ogłosiło konkurs na posadę dyrektora gimnazjum[19].

8 września 1936 wizytację kanoniczną zakładu przeprowadził bp Eugeniusz Baziak[20].

Budynek edytuj

Budowa gmachu gimnazjum zakończyła się w 1898[21]. W wyniku zniszczeń, którym Buczacz uległ podczas pierwszej wojny światowej, Rząd oddał 6 sal na użytek miejscowego starostwa powiatowego[22]. Przez pewien czas po pierwszej wojnie światowej 6 pomieszczeń było zajmowanych przez Powiatową Komendę Uzupełnień[23]. Przez pewien czas 6 dużych pomieszczeń na pierwszym i drugim piętrach zajmowane były przez starostwo powiatowe[24], które w listopadzie 1929 przeniosło się budynku Rady powiatowej. Dwie sali jednak zostały zajęte przez Powiatowy Urząd drogowy[25].

Osoby edytuj

Dyrektorzy edytuj

Gimnazjum Bazyliańskie edytuj

 
ks. Irynej Jaworski OSBM

C.K. Gimnazjum edytuj

Gimnazjum Państwowe, Państwowe Liceum i Gimnazjum edytuj

Szkoła średnia Nr 1 edytuj

  • Wasyl Dzioba
  • Tymofij Zwirianśkyj
  • Myron Kurceba
  • Bohdan Krutowśkyj
  • Jarosław Mykulak[79]

Gimnazjum im. Wołodymyra Hnatiuka edytuj

  • Jarosław Mykulak
  • Andrij Towpyha

Wicedyrektorzy edytuj

W latach 1819[26], 1820 posada wicedyrektora była opróżniona[27].

Prefekci edytuj

Profesorowie edytuj

Nauczyciele edytuj

Zastępcy nauczyciela edytuj

Absolwenci i uczniowie edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Anna Sylwia Czyż, Bartłomiej Gutowski: Cmentarz miejski w Buczaczu, s. 22.
  2. I. Sprawozdanie c. k. Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1900. Stanisławów: Nakładem funduszu naukowego, z drukarni i litografii Stanisława Chowańca, 1900, s. 3.
  3. a b Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów, 1911, s. 557.
  4. a b c d I. Sprawozdanie Dyrekcyi Państwowego Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1900. Stanisławów: Nakładem funduszu naukowego, z drukarni i litografii Stanisława Chowańca, 1900, s. 4.
  5. Gimnazjum w Buczaczu. „Kurjer Lwowski”. 2, s. 1, 2 stycznia 1890.
  6. a b I. Sprawozdanie Dyrekcyi Państwowego Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1900. Stanisławów: Nakładem funduszu naukowego, z drukarni i litografii Stanisława Chowańca, 1900, s. 5.
  7. Z Rady szkolnej krajowej. „Muzeum”. R. XIII, zeszyt 1, s. 85, 1897.
  8. Muzeum. Czasopismo Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych. R. XIII, zesz. 3. Lwów, 1897, s. 211 [72].
  9. Czasem 3 sierpnia → Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1899. Lwów, 1899, s. 451; Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1900. Lwów, 1900, s. 451; Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1903. Lwów, 1903, s. 479.
  10. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów, 1911, s. 558.
  11. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1899. Lwów, 1899, s. 451.
  12. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1901. Lwów: drukarnia Władysława Łozińskiego, 1901, s. 451.
  13. a b Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1895. Lwów: drukarnia Wł. Łozińskiego, 1895, s. 378.
  14. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1907. Lwów, 1907, s. 491.
  15. Anna Sylwia Czyż, Bartłomiej Gutowski: Cmentarz miejski w Buczaczu, s..
  16. I. Sprawozdanie Dyrekcyi Państwowego Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1900. Stanisławów: Nakładem funduszu naukowego, z drukarni i litografii Stanisława Chowańca, 1900, s. 11.
  17. Julian Erdstein: Zabiegi gminy buczackiej o gimnazjum państwowe. W: Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Liceum i Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1938–1939. Buczacz, 1939, s. III.
  18. Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 168.
  19. Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego. R. XXVIII. Lwów, 27 grudnia 1924, s. 375 [415].
  20. VIII. Kronika zakładu. W: Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1936–1937. Buczacz, 1937, s. 42.
  21. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1935 – 1936. Buczacz, 1936, s. 7.
  22. III. Pomieszczenie zakładu. W: Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1928/29, s. 15.
  23. III. Pomieszczenie zakładu. [W:] Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1927/28, s. 6.
  24. Rzut oka na ubiegłe dziesięciolecie 1918 r. – 1928 r. W: Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1927/28, s. 32.
  25. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1929/30. Buczacz, 1930, s. 7.
  26. a b Schematismus der Königreiches Galizien und Lodomerien für das jahr 1819. Lemberg, 1819, s. 470. (niem.).
  27. a b Schematismus der Königreiches Galizien und Lodomerien für das jahr 1820. Lemberg, 1820, s. 516. (niem.).
  28. a b Schematismus der Königreiche Galizien und Lodomerien für das jahr 1822. Lemberg, 1822, s. 518. (niem.).
  29. a b Schematismus der Königreiche Galizien und Lodomerien für das jahr 1823. Lemberg, 1823, s. 508. (niem.).
  30. a b Schematismus der Königreiche Galizien und Lodomerien für das jahr 1824. Lemberg, 1824, s. 520. (niem.).
  31. a b Schematismus der Königreiche Galizien und Lodomerien für das jahr 1825. Lemberg, 1825, s. 514. (niem.).
  32. a b Schematismus der Königreiche Galizien und Lodomerien für das jahr 1826. Lemberg, 1826, s. 462. (niem.).
  33. a b Schematismus der Königreiche Galizien und Lodomerien für das jahr 1828. Lemberg, 1828, s. 489. (niem.).
  34. a b Schematismus der Königreiche Galizien und Lodomerien für das jahr 1830. Lemberg, 1830, s. 367. (niem.).
  35. a b Schematismus der Königreiche Galizien und Lodomerien für das jahr 1831. Lemberg, 1831, s. 372. (niem.).
  36. a b Schematismus der Königreiche Galizien und Lodomerien für das jahr 1832. Lemberg, 1832, s. 360. (niem.).
  37. a b Schematismus der Könidreiche Galizien und Lodomerien für das jahr 1833. Lemberg, 1833, s. 371. (niem.).
  38. a b Schematismus der Könidreiche Galizien und Lodomerien für das jahr 1834. Lemberg, 1834, s. 392. (niem.).
  39. a b Schematismus der Könidreiche Galizien und Lodomerien für das jahr 1836. Lemberg, 1836, s. 390. (niem.).
  40. a b Schematismus der Könidreiche Galizien und Lodomerien für das jahr 1838. Lemberg, 1838, s. 402. (niem.).
  41. Schematismus der Könidreiche Galizien und Lodomerien für das jahr 1839. Lemberg, 1839, s. 423. (niem.).
  42. a b Schematismus ... für das jahr 1841. Lemberg, 1841, s. 435. (niem.).
  43. a b Provinzial Handbuch des Königreiche Galizien und Lodomerien für das jahr 1844. Lemberg, 1844, s. 451. (niem.).
  44. a b Provinzial-handbuch... für das jahr 1845. Lemberg, 1845, s. 469. (niem.).
  45. a b Provinzial-handbuch... für das jahr 1846. Lemberg, 1846, s. 477. (niem.).
  46. Handbuch... für das jahr 1851. Lemberg, 1851, s. 596. (niem.).
  47. Handbuch... für das jahr 1852. Lemberg, 1852, s. 578. (niem.).
  48. Handbuch... für das jahr 1853. Lemberg, 1853, s. 582. (niem.).
  49. Handbuch... für das jahr 1854. Lemberg, 1854, s. 595. (niem.).
  50. Handbuch... für das jahr 1855. Lemberg, 1855, s. 430.
  51. Handbuch... für das jahr 1856. Lemberg, 1856, s. 184.
  52. Handbuch... für das jahr 1857. Lemberg, 1857, s. 243.
  53. Handbuch des Lemberger Statthalterei-Gebietes in Galizien für das jahr 1859. Lemberg: aus der k. k. galiz. Aerarial-Staats-Druckerei, 1859, s. 175. (niem.).
  54. Handbuch... für das jahr 1860. Lemberg, 1860, s. 173. (niem.).
  55. Handbuch... für das jahr 1861. Lemberg, 1861, s. 255–256. (niem.).
  56. Handbuch... für das jahr 1862. Lemberg, 1862, s. 274. (niem.).
  57. Handbuch... für das jahr 1863. Lemberg, 1863, s. 277. (niem.).
  58. Handbuch... für das jahr 1864. Lemberg, 1864, s. 278–279. (niem.).
  59. Handbuch... für das jahr 1865. Lemberg, 1865, s. 283. (niem.).
  60. Handbuch des Statthalterei-Gebietes in Galizien für das jahr 1866. Lemberg: aus der k. k. galiz. Aerarial-Staats-Druckerei, 1866, s. 284. (niem.).
  61. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1870. Lwów: galicyjska drukarnia rządowa, 1870, s. 394.
  62. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1871. Lwów: galicyjska drukarnia rządowa, 1871, s. 389–390.
  63. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1872. Lwów, 1872, s. 373–374.
  64. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1873. Lwów: drukarnia E. Winiarza, 1873, s. 375.
  65. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1874. Lwów: drukarnia E. Winiarza, 1874, s. 403.
  66. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1875. Lwów: drukarnia A.J. O. Rogosza, 1875, s. 398.
  67. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1876. Lwów: drukarnia A.J. O. Rogosza, 1876, s. 406.
  68. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1877. Lwów: drukarnia A.J. O. Rogosza, 1877, s. 388.
  69. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1878. Lwów: drukarnia A.J. O. Rogosza, 1878, s. 369.
  70. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1879. Lwów: drukarnia Dziennika Polskiego, 1879, s. 361.
  71. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1880. Lwów: drukarnia Dziennika Polskiego, 1880, s. 365.
  72. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1884. Lwów: drukarnia Wł. Łozińskiego, 1884, s. 353.
  73. a b Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1885. Lwów: drukarnia Wł. Łozińskiego, 1885, s. 353.
  74. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1886. Lwów: drukarnia Wł. Łozińskiego, 1886, s. 353.
  75. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1888. Lwów: drukarnia Wł. Łozińskiego, 1887, s. 353.
  76. a b Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1888. Lwów: drukarnia Wł. Łozińskiego, 1888, s. 352.
  77. a b Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1889. Lwów: drukarnia Władysława Łozińskiego, 1889, s. 390.
  78. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1890. Lwów: drukarnia Wł. Łozińskiego, 1890, s. 390.
  79. Strona Gimnazjum. (ukr.).
  80. Schematismus der Königreiche Galizien und Lodomerien für das jahr 1823. Lemberg, 1823, s. 509. (niem.).
  81. Schematismus der Königreiches Galizien und Lodomerien für das jahr 1837. Lemberg, 1837, s. 396.
  82. Provinzial-handbuch... für das jahr 1847. Lenberg, 1847, s. 485. (niem.).
  83. Schematismus der Königreiches Galizien und Lodomerien für das jahr 1807. Lemberg, 1807, s. 237. (niem.).
  84. Schematismus der Königreiches Galizien und Lodomerien für das jahr 1808. Lemberg, 1808, s. 259. (niem.).
  85. Schematismus der Königreiches Galizien und Lodomerien für das jahr 1809. Lemberg, 1809, s. 283. (niem.).
  86. Schematismus der Königreiches Galizien und Lodomerien für das jahr 1815. Lemberg, 1815, s. 230. (niem.).
  87. Schematismus der Königreiches Galizien und Lodomerien für das jahr 1816. Lemberg, 1816, s. 254. (niem.).
  88. Handbuch... für das jahr 1848. Lemberg, 1848, s. 555. (niem.).
  89. Handbuch... für das jahr 1849. Lemberg, 1849, s. 514. (niem.).
  90. a b Provinzial-handbuch... für das jahr 1850. Lenberg, 1850, s. 536. (niem.).
  91. IV. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1902/3. Stanisławów: Nakładem funduszu naukowego, z drukarni i litografii Stanisława Chowańca, 1903, s. 33.
  92. IX. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1908. Buczacz: Drukarnia W. Dratlera, 1908, s. 33.
  93. a b IV. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1902/3. Stanisławów: Nakładem funduszu naukowego, z drukarni i litografii Stanisława Chowańca, 1903, s. 30.
  94. „Muzeum”. R. XIV, zeszyt 3, s. 212, 1898.
  95. Wybory do Rady Państwa. „Kurjer Lwowski”. 27, s. 1, 27 stycznia 1897.
  96. ANNO, Krakauer Tagblatt, 1897-02-02, Seite 3 [online], onb.ac.at [dostęp 2024-04-23] (niem.).
  97. a b c IX. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1908. Buczacz: Drukarnia W. Dratlera, 1908, s. 34.
  98. XIV. Sprawozdanie Dyrekcyi c. k. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1913. Buczacz: Drukarnia Müllera, 1913, s. 87.
  99. a b c XIV. Sprawozdanie Dyrekcyi c. k. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1913. Buczacz, 1913, s. 33.
  100. Tam że. s. 38.
  101. a b c XIV. Sprawozdanie Dyrekcyi c. k. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1913. Buczacz, 1913, s. 34.
  102. a b IX. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1908. Buczacz: Drukarnia W. Dratlera, 1908, s. 35.
  103. Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 62.
  104. VI. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1905. Buczacz: Drukarnia W. Dratlera, 1905, s. 36.
  105. VI. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1905. Buczacz: Drukarnia W. Dratlera, 1905, s. 40.
  106. Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 136.
  107. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1927/28. Buczacz: Drukarnia S. Halberga w Buczaczu, 1928, s. 6.
  108. I. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1900. Stanisławów: Nakładem funduszu naukowego, z drukarni i litografii Stanisława Chowańca, 1900, s. 26.
  109. Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 8.
  110. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1935–1936. Buczacz, 1936, s. 6.
  111. Zwit Direkcii C.K. Gimnazii Franc-Josifa I w Ternopoli za rik szkilnyj 1912/13. Tarnopol: drukarnia Josyfa Stepka, 1913, s. 35. (ukr.).
  112. XIV. Sprawozdanie Dyrekcyi c. k. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1913. Buczacz, 1913, s. 36.
  113. Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 27.
  114. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1928/29. Buczacz: Drukarnia S. Halberga w Buczaczu, 1929, s. 14.
  115. XI. Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1910. Buczacz: Nakładem Funduszu Naukowego, drukarnia St. Kuźniarskiego w Jaśle, 1910, s. 53.
  116. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1902. Lwów: I Związkowa Drukarnia, 1902, s. 19.
  117. Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 40.
  118. Władysław Kucharski: Przegląd historyczny 50-lecia Gimnazjum IV im. Jana Długosza we Lwowie. W: Księga pamiątkowa 50-lecia Gimnazjum im. Jana Długosza we Lwowie. Władysław Kucharski (red.). Lwów: 1928, s. 84.
  119. I. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1900. Stanisławów: Nakładem funduszu naukowego, z drukarni i litografii Stanisława Chowańca, 1900, s. 26.
  120. Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 74.
  121. Schematismus der Königreiches Galizien und Lodomerien für das jahr 1809. Lemberg, 1809, s. 284. (niem.).
  122. W. Bieńkowski: Ludwik Młynek, ps. Jan Kolka, Jasiek Kolka, Kmieć ze Sierczy, L. Sierczanin (1864–1941). [W:] Polski Słownik Biograficzny. T. XXI. Wrocław  – Warszawa  – Kraków  – Gdańsk : Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1976, s. 448–450.
  123. O. Marek Miławicki OP. „Dlaczegożbym tedy nie miał pisać o bazylianach?”. O. Sadoka Barącza OP zainteresowania historią zakonu Św. Bazylego, s. 194 (przyp.).
  124. Taschenbuch der... für das jahr 1843. Lemberg, s. 56. (niem.).
  125. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Liceum i Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1938/39. Buczacz, 1939, s. 12.
  126. Władysław Szklarz i Zbigniew Żyromski. Buczaczanie typowani do wpisania do «Złotej Księgi Kresowian. „Głos Buczaczan”. 3 (58), Wrocław, 2006, s. 14–15.
  127. Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 24.
  128. Rozmaitości. Mianowania i przeniesienia. „Muzeum”. R. XII, zeszyt 8–9, s. 630, 1896.
  129. Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. 6, s. 372 [408], 1932, R. XXXVI.
  130. Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. 10, s. 436, 1933, R. XXXVII.
  131. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1929\30. Buczacz, 1930, s. 6.
  132. Mianowania i przeniesienia. „Muzeum”. R. 9, zeszyt 2, s. 131, 1892.
  133. Tam że, s. 132.
  134. Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1895. Lwów, 1895, s. 53.
  135. Mianowania i przeniesienia. „Muzeum”. R. XII, zeszyt 11, s. 811 [64], 1896.
  136. Mianowania i przeniesienia. „Muzeum”. R. XIV, zeszyt 8–9, s. 674, 1898.
  137. Mianowania i przeniesienia. „Muzeum”. R. XIV, zeszyt 8–9, s. 674–675, 1898.
  138. Mianowania i przeniesienia. „Muzeum”. R. XIV, zeszyt 8–9, s. 675, 1898.
  139. XI. Sprawozdanie Dyrekcyi c. k. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1910. Buczacz: Nakładem Funduszu Naukowego, 1910, s. 52.
  140. Dziennik Urzędowy c. k. Rady szkolnej krajowej w Galicyi. 17, s. 404, 26 sierpnia 1912.
  141. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów, 1913, s. 612.
  142. XIV. Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1913. Buczacz: Drukarnia Müllera w Buczaczu, 1913, s. 37.
  143. XIV. Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1913. Buczacz: Drukarnia Müllera w Buczaczu, 1913, s. 35.
  144. Bandrowski Ernest Tytus (1853–1920). [W:] Polski Słownik Biograficzny. Т. I. Kraków: Nakładem Polskiej Akademji Umiejętności, Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 257.
  145. Hipolit Stupnicki: Łukasz Baraniecki, Arcybiskup Lwowski.
  146. Stanislaw Starzynski: Historya Uniwersytetu Lwowskiego. Lwow, 1894, s. 112.
  147. Władysław Szklarz i Zbigniew Żyromski. Buczaczanie typowani do wpisania do «Złotej Księgi Kresowian. „Głos Buczaczan”. 3 (58), Wrocław, 2006, s. 5.
  148. Profesor C.K. Gimnazjum z wykładowym językiem polskim w Przemyślu za rok szkolny 1908 → zob. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum z wykładowym językiem polskim w Przemyślu za rok szkolny 1908. 1908, s. 5 [19].
  149. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1909. Buczacz: Drukarnia ludowa W. Dratlera w Buczaczu, 1909, s. 74.
  150. † Władysław Dunin.
  151. Aleksander Maciesza: Dutkiewicz Melecjusz (†1897). [W:] Polski Słownik Biograficzny. T. VI. Kraków: Nakładem Polskiej Akademii Umiejętności, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1948, s. 15–16.
  152. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1912, s. 91.
  153. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1902. 1902, s. 55.
  154. Irena Homola: Kieszkowski Henryk. W: Polski Słownik Biograficzny. T. XII. Wydawnictwo Ossolineum 1966–1967, s. 436–438.
  155. Władysław Szklarz i Zbigniew Żyromski. Buczaczanie typowani do wpisania do «Złotej Księgi Kresowian. „Głos Buczaczan”. 3 (58), Wrocław, 2006, s. 16.
  156. Władysław Szklarz i Zbigniew Żyromski. Buczaczanie typowani do wpisania do «Złotej Księgi Kresowian. „Głos Buczaczan”. 3 (58), Wrocław, 2006, s. 19–21.
  157. I. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazjum w Buczaczu za rok szkolny 1900. Stanisławów, 1900, s. 50.
  158. Wiadomości bieżące. † Jan Lewicki. „Słowo Polskie”. 27, s. 4, 17 stycznia 1908. 
  159. Д-р Петро Мельник: Бучацька гімназія в 20-х і 30-х роках ХХ-го столілля. W: Бучач і Бучаччина. Історично-мемуарний збірник / ред. колегія Михайло Островерха та інші. Т. XXVII. Ню Йорк – Лондон – Париж – Сидней – Торонто: НТШ, Український архів, 1972, s. 214. (ukr.).
  160. Andrij Kaczor: Остап Луцький (пам'яті визначного українського громадського діяча). Winnipeg, 1952, s. 6. (ukr.).
  161. Wzmiankowany jako Nazaruk Józef → zob. I. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Buczaczu za rok szkolny 1900, s. 54.
  162. Д-р Степан Ріпецький: Історія ідейно-духовного життя української молоді (1864–1914). W: Бучач і Бучаччина, s. 107.
  163. Władysław Szklarz i Zbigniew Żyromski. Buczaczanie typowani do wpisania do «Złotej Księgi Kresowian. „Głos Buczaczan”. 3 (58), Wrocław, 2006, s. 46–48.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj