Konrad Rudnicki

astronom i teolog polski, duchowny Kościoła Starokatolickiego Mariawitów

Konrad Maria Paweł Rudnicki, ps. Zemsta, Twardowski[1] (ur. 2 lipca 1926 w Warszawie, zm. 12 listopada 2013 w Krakowie[1][2]) – polski naukowiec i duchowny, astronom, profesor nauk fizycznych, partyzant Gwardii i Armii Ludowej, kapłan i teolog Kościoła Starokatolickiego Mariawitów w RP, antropozof, ekumenista i długoletni duszpasterz krakowskich mariawitów.

Konrad Maria Paweł Rudnicki
Ilustracja
Konrad Maria Paweł Rudnicki (2012)
Data i miejsce urodzenia

2 lipca 1926
Warszawa

Data i miejsce śmierci

12 listopada 2013
Kraków

Miejsce pochówku

Cmentarz Rakowicki w Krakowie

Kapłan Kościoła Starokatolickiego Mariawitów
Okres sprawowania

od 1959

Wyznanie

starokatolickie

Kościół

Starokatolicki Mariawitów

Inkardynacja

Diecezja śląsko-łódzka

Prezbiterat

1959

Konrad Rudnicki
Zemsta, Twardowski
porucznik porucznik
Data i miejsce urodzenia

2 lipca 1926
Warszawa

Data i miejsce śmierci

12 listopada 2013
Kraków

Przebieg służby
Lata służby

1943–1945

Siły zbrojne

Gwardia Ludowa
Armia Ludowa

Jednostki

Batalion GL im. gen. Józefa Bema
3 Brygada AL im. gen. Józefa Bema

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Partyzancki Medal 40-lecia Polski Ludowej Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Medal Komisji Edukacji Narodowej Medal „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945”
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
Konrad Rudnicki
Ilustracja
profesor
Specjalność: astronomia pozagalaktyczna, kosmologia, metodologia astronomii, metodologia nauk, teologia mistyczna
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Polska Akademia Nauk / Umiejętności
Status PAN

członek

Status PAU

członek

Funkcja Jednostka PAN

Członek Prezydium
Wydział I Nauk Humanistycznych i Społecznych, Komitet Historii Nauki i Techniki

nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Instytut

Obserwatorium Astronomiczne

Okres zatrudn.

1968–2013

Dyrektor
Instytut

Obserwatorium Astronomiczne

Okres spraw.

1984–1989

Poprzednik

Józef Masłowski

Następca

Józef Masłowski

Życiorys edytuj

Urodził się w rodzinie Lucjana, działacza ruchu robotniczego, komunisty i pisarza, współzałożyciela Komunistycznej Partii Robotniczej Polski oraz posła na Sejm PRL I kadencji, i Marii z Szukiewiczów[3], socjalistki i działaczki Polskiej Partii Socjalistycznej (współpracowała m.in. z Józefem Piłsudskim). Jego starsze rodzeństwo, Kazimierz i Elżbieta, wcześnie umarli[4].

W 1939 ukończył pierwszą klasę Gimnazjum im. Tadeusza Reytana w Warszawie, po czym kontynuował naukę na tajnych kompletach w Piotrkowie Trybunalskim, gdzie w 1945 ukończył liceum ogólnokształcące[5].

W czasie II wojny światowej wraz z matką w Piotrkowie Trybunalskim ochraniał kilku Żydów (zachowała się relacja o ochronie rodziny Weintraubów). W styczniu 1996 odebrał za to tytuł „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” oraz medal Jad Waszem; otrzymał również honorowe obywatelstwo Izraela[5]. Od grudnia 1943 walczył pod pseudonimem „Twardy” w partyzantce, w batalionie GL PPR im. gen. Józefa Bema (późniejsza 3 Brygada AL im. gen. Józefa Bema), na ziemi radomszczańskiej. W stopniu kaprala uczestniczył m.in. w 11 bitwach i potyczkach (np. w bitwie pod Ewiną). Po 11 miesiącach walki został uwięziony w areszcie Gestapo w Jędrzejowie, skąd 14 stycznia 1945 uwolniła go wraz z resztą więźniów Armia Czerwona. Po wojnie działał w organizacjach kombatanckich, otrzymał także awans na stopień porucznika[6][7].

Od września 1945 studiował astronomię na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie następnie pracował naukowo przez kilkanaście lat. Podczas pobytu w amerykańskim Palomar Observatory w 1965 zarejestrował na kliszy i odkrył nową kometę. Była to pierwsza kometa odkryta przez Polaka po II wojnie światowej. Od nazwiska odkrywcy nazwano ją C/1966 T1 (Rudnicki). Od 1968 pracował w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, gdzie niemal do końca swoich dni wykładał. W latach 1984–1989 był tam również dyrektorem. Zainteresowania zawodowe Rudnickiego stanowiły: astronomia gwiazdowa, astronomia pozagalaktyczna, kosmologia, metodologia astronomii, metodologia nauk. Był członkiem prezydium Komitetu Historii Nauki i Techniki PAN, członkiem Sądu Koleżeńskiego Polskiego Towarzystwa Astronomicznego oraz członkiem Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii.

W młodości był ateistą, w latach 50. przyjął wiarę starokatolicką. W 1959 przyjął święcenia kapłańskie w Kościele Starokatolickim Mariawitów oraz imiona zakonne Maria Paweł. Był administratorem filii parafii tego Kościoła w Krakowie, jako teolog specjalizował się w teologii mistycznej. Wykładał w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. Był także antropozofem, członkiem Powszechnego Towarzystwa Antropozoficznego i Sekcji Matematyczno-Przyrodniczej w Goetheanum w Dornach (Szwajcaria). W czasie pobytów naukowych w Stanach Zjednoczonych, za zgodą władz kościelnych pełnił funkcję pozaetatowego kapłana w trzech parafiach Kościoła anglikańskiego[8]. Był członkiem Komisji Mieszanej do Dialogu Teologicznego pomiędzy Kościołem rzymskokatolickim i Kościołem Starokatolickim Mariawitów. Pisywał do wydawanego przez siebie czasopisma religijnego „Praca nad sobą”. Publikował na łamach wydawanego w Warszawie „Wolnomularza Polskiego”, wolnomularzem nie będąc. Razem z Włodzimierzem Zonnem napisał książkę o astronomii.

Gdy w latach 80. pracował w obserwatorium astronomicznym w Castel Gandolfo, Jan Paweł II zaprosił go do odprawienia „mariawickiej” mszy świętej w prywatnej kaplicy papieża[8].

Pochowany 19 listopada 2013 na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera LXV-8-37)[9][10][11].

Wybrane publikacje edytuj

  1. Astronomia gwiazdowa (wraz z Włodzimierzem Zonnem), 1957, Warszawa: PWN
  2. Astronomia, 1970, Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych
  3. Świat planet (wraz z T. Zbigniewem Dworakiem), 1983, Warszawa: PWN
  4. Etyka z elementami filozofii: skrypt, 1999, Bydgoszcz: Wyższa Szkoła Ochrony Środowiska
  5. Zasady kosmologiczne, 2002, Bydgoszcz: Wyższa Szkoła Ochrony Środowiska

Ordery i odznaczenia edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Zmarł astronom Konrad Rudnicki [online], urania.pta.edu.pl [dostęp 2013-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2013-11-15].
  2. Redakcja, Ks. prof. Konrad M. Paweł Rudnicki nie żyje – wspomnienia [online], ekumenizm.pl, 12 listopada 2013 [dostęp 2021-11-21].
  3. Katarzyna Myszkowska, „… myśmy nie ukrywali, […] Żydów tylko ludzi…” [dostęp 2024-02-27].
  4. Alicja Plachówna-Vasilevska, Więcej o rodzinie Rudnickich Polscy Sprawiedliwi [dostęp 2024-02-27].
  5. a b Rudnicki Konrad Maria Paweł [online], gigancinauki.pl [dostęp 2022-11-21].
  6. Najbardziej cenię siłę duchową. Z kapłanem prof. Konradem M. Pawłem Rudnickim rozmawia brat Łukasz Liniewicz [online], mariawita.pl [dostęp 2019-08-07].
  7. Jesteśmy przede wszystkim chrześcijanami. Rozmowa z ks. prof. Konradem M. Pawłem Rudnickim [online], mateusz.pl [dostęp 2019-08-07].
  8. a b Światowej sławy astronom i kapłan mariawicki poprowadzi episkopalne nabożeństwa [online], ekumenizm.pl [dostęp 2022-11-21].
  9. Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 241, ISBN 978-83-233-4527-5.
  10. Miejsca spoczynku osób związanych z Wydziałem Fizyki UW [dostęp 2024-02-27].
  11. Lokalizator grobów - cmentarz Rakowiecki [dostęp 2024-02-27].

Linki zewnętrzne edytuj