Nandrolon

związek chemiczny

Nandrolon (19-nortestosteron) – organiczny związek chemiczny z grupy sterydów anabolicznych, lek o działaniu anabolicznym i androgennym. Dostępny handlowo w postaci estrów. Spośród 11 pochodnych nandrolonu najczęściej spotykany jest dekanian, rzadziej fenylopropionian. W Polsce występował w latach 80. i 90. XX wieku jako fenylopropionian pod nazwą Nerabolil (Gedeon Richter(inne języki)), importowany z Węgier. Później stał się dostępny legalnie w formie pochodnej dekanianowej pod nazwą Deca-Durabolin (Organon(inne języki)) oraz siarczanowej Keratyl (Bausch & Lomb).

Nandrolon
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C18H26O2

Masa molowa

274,40 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

434-22-0

PubChem

9904

DrugBank

DB13169

Podobne związki
Pochodne

cykloheksylopropionian, cyklopentanopropionian, dekanian, fenylopropionian, heksanian, heksyloksyfenylopropionian, propionian, undekanian, wodorobursztynian, laurynian, sól sodowa siarczanu

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

A14 AB01
S01 XA11

Działanie

edytuj

Jak większość sterydów anabolicznych przyspiesza syntezę białek, zwiększa mineralizację i rozrost kości, pobudza łaknienie. Podany doustnie nie działa.

Wskazania

edytuj

Zalecany jest w stanach ujemnego bilansu azotowego, np. w okresie przed i pooperacyjnym, przy osteoporozie, gośćcu, złamaniach, oparzeniach, po radioterapii, w stanach niedożywienia i wyniszczenia oraz rekonwalescencji. Najbardziej jest rozpowszechniony w postaci iniekcji domięśniowych, jednak produkowane są również preparaty stosowane domiejscowo, tj. krople do oczu stosowane w wypadku potrzeby przyspieszenia gojenia powierzchni gałki ocznej.

Interakcje

edytuj

Ogólnie, przeciwwskazania i działania niepożądane są takie same jak w wypadku testosteronu. Może wzmagać działanie leków przeciwzakrzepowych i insuliny.

Środek dopingujący

edytuj

Nandrolon, ze względu na swoje korzystne właściwości, jest jednym z najbardziej popularnych środków dopingujących używanych w sporcie wyczynowym[2]. Najczęściej jest to dekanian nandrolonu. Jest on jednak dość długo wykrywalny w organizmie, co w przeszłości było przyczyną wielu „afer” dopingowych. W historii walki z dopingiem w sporcie światowym, najgłośniejsze przypadki wykrycia tego specyfiku związane były z następującymi nazwiskami:

Specyfik ten wykrywano również u polskich sportowców, m.in. u długodystansowca Antoniego Niemczaka – w 1986 roku po zajęciu II miejsca w maratonie nowojorskim i ciężarowca, dwukrotnego wicemistrza olimpijskiego Szymona Kołeckiego. Obydwaj sportowcy twierdzili, że nandrolon został im zaaplikowany bez ich wiedzy w lekach podczas rekonwalescencji (u Niemczaka po operacyjnej ekstrakcji zęba, a u Kołeckiego po operacji kręgosłupa)[17][18]. W 2006 podczas gali MMA w Stanach Zjednoczonych nandrolon wykryto u mistrza olimpijskiego w judo z Atlanty, Pawła Nastuli[19].

W sierpniu 2016 roku, polska Komisja do Zwalczania Dopingu w Sporcie, ujawniła pozytywne wyniki badań na obecność niedozwolonych specyfików (nandrolon) u dwóch, czołowych polskich sztangistów, braci: Tomasza (mistrz Europy z Førdei w 2016) i Adriana (mistrz olimpijski z Londynu w 2012) Zielińskich. W tym czasie brali oni udział, jako reprezentanci kadry narodowej, w igrzyskach olimpijskich w Rio de Janeiro. Obydwaj zostali wykluczeni ze startów i w atmosferze skandalu powrócili do kraju[20].

Bibliografia

edytuj
  • Jan K. Bolewski, Alicja Chwalibogowska-Podlewska: Leki współczesnej terapii. Warszawa: Medical Tribune Polska, 2009, s. 537. ISBN 978-83-60135-51-8.

Przypisy

edytuj
  1. Nandrolone (nr 46476) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.
  2. Coraz więcej przypadków dopingu. [w:] Gazeta.pl [on-line]. 2009-09-06. [dostęp 2011-08-12]. (pol.).
  3. Jacek Korczak-Mleczko. Rzeź tytanów. „Magazyn Kulturystyczny Jacek”. Nr 5 (czerwiec 1990). Kołobrzeg: OCS „Jacek”. ISSN 0867-1192. 
  4. Botha's positive drug test. [w:] The Independent [on-line]. 1996-01-13. [dostęp 2011-02-06]. (ang.).
  5. Matthew Moore: Sporting drugs test failures: eight most unusual explanations, from veal to Vicks inhalers. [w:] The Telegraph [on-line]. 2010-09-30. [dostęp 2011-02-06]. (ang.).
  6. Ed Toombs: Petr Korda's Steroid Scandal. [w:] On The Line Tennis Magazine [on-line]. [dostęp 2011-02-06]. (ang.).
  7. Christie suspended after drugs shock. [w:] BBC News [on-line]. 1999-08-04. [dostęp 2011-02-06]. (ang.).
  8. All-Star Roster Shows Up on Mitchell Report. [w:] The Washington Post [on-line]. 2007-12-13. [dostęp 2011-02-06]. (ang.).
  9. Witaminki za 10 mln dol.?. [w:] Gazeta.pl [on-line]. 2007-06-13. [dostęp 2011-08-12]. (pol.).
  10. Włosi wznawiają sprawę dopingu Guardioli. [w:] Sport.Pl [on-line]. 2009-07-31. [dostęp 2011-08-12]. (pol.).
  11. Jeff Pearlman: Great Wasn't Good Enough. [w:] ESPN Sports [on-line]. 2006-03-26. [dostęp 2011-02-06]. (ang.).
  12. Osman Samiuddin: A tale of intrigue, injuries and incidents. [w:] ESPN cricinfo [on-line]. [dostęp 2011-02-06]. (ang.).
  13. Kris Karkoski: Sean Sherk, I Told Ya So. [w:] Mmafrenzy.com [on-line]. 2007-12-05. [dostęp 2011-02-06]. (ang.).
  14. David A. Avila: Royce Gracie Suspended, Fined For Steroids. [w:] The Sweet Science [on-line]. 2007-06-13. [dostęp 2011-02-06]. (ang.).
  15. Former NBA player banned after steroid te. [w:] USA Today [on-line]. 2010-02-13. [dostęp 2011-02-06]. (ang.).
  16. Pittsburgh Pirates: Starling Marte Suspended 80 Games for Positive PED Test | FOX Sports, „FOX Sports”, 18 kwietnia 2017 [dostęp 2017-04-19] (ang.).
  17. Bartłomiej Czekański. Kaniony nadziei. „Sportowiec”. Nr 25(1996) 1989 r., s. 17-20. Warszawa: Główny Urząd Kultury Fizycznej. ISSN 0038-8122. 
  18. Sprawa dopingu u Kołeckiego nadal otwarta. [w:] Sport.pl [on-line]. 2005-01-16. [dostęp 2011-02-06]. (pol.).
  19. Paweł Nastula na dopingu. [w:] Kulturystyka24 [on-line]. [dostęp 2011-02-06]. (pol.).
  20. Kamil Wolnicki: Rio 2016. Igrzyska wstydu dla polskich ciężarowców. Adrian Zieliński przyłapany na dopingu. [w:] Przegląd Sportowy [on-line]. 2016-08-12. (pol.).