Pierce Brosnan

irlandzki aktor

Pierce Brendan Brosnan[1][2] (ur. 16 maja 1953 w Droghedzie) – irlandzki aktor, producent filmowy i działacz na rzecz ochrony środowiska. Był piątym aktorem, który zagrał tajnego agenta Jamesa Bonda w serii filmów o agencie 007, występując w czterech filmach: GoldenEye (1995), Jutro nie umiera nigdy (Tomorrow Never Dies, 1997), Świat to za mało (The World Is Not Enough, 1999) i Śmierć nadejdzie jutro (Die Another Day, 2002) oraz wcielił się w postać Bonda w grach wideo.

Pierce Brosnan
Ilustracja
Pierce Brosnan (2014)
Imię i nazwisko

Pierce Brendan Brosnan

Data i miejsce urodzenia

16 maja 1953
Drogheda

Zawód

aktor, producent filmowy, ekolog

Współmałżonek

Cassandra Harris (1980–1991; do jej śmierci)
Keely Shaye Smith (od 2001)

Lata aktywności

od 1977

Odznaczenia
Oficer Orderu Imperium Brytyjskiego
Faksymile
Podpis aktora
Strona internetowa
Pierce Brosnan jako James Bond w 2002 na festiwalu w Cannes

Był dwukrotnie nominowany do Złotego Globu w kategorii „najlepszy aktor drugoplanowy w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnym” jako Robert Gould Shaw w miniserialu BBC Nancy Astor (1982) oraz jako „najlepszy aktor w komedii lub musicalu” za rolę Juliana Noble’a komedii kryminalnej Kumple na zabój (The Matador, 2005)[3].

Życiorys edytuj

Wczesne lata edytuj

Urodził się w Our Lady of Lourdes Hospital w Droghedzie[4] jako jedyne dziecko stolarza Thomasa Brosnana i May (z domu Smith, ur. 1934)[5][6]. Jego ojciec opuścił rodzinę, gdy Pierce był niemowlakiem. Cztery lata później, gdy matka przeprowadziła się do Londynu, gdzie rozpoczęła pracę jako pielęgniarka, wychowywany był przez dziadków[7] – Philipa i Kathleen Smithów[8]. Po ich śmierci, żył u wujostwa, a następnie został wysłany do internatu prowadzonego przez Eileen. Uczęszczał do szkoły średniej Elliott School (dziś Ark Putney Academy) w południowo-zachodnim Londynie. Wychowany w katolickiej rodzinie i wykształcony w miejscowej szkole prowadzonej przez Braci de la Salle, służył jako ministrant[9].

Pasję do aktorstwa zaszczepił w nim ojczym William Carmichael, Szkot pochodzący z East Lothian, którego 12 sierpnia 1964 poślubiła matka Pierce'a. Od momentu gdy ojczym zabrał go do kina na trzeci oficjalny film z serii 007 Goldfinger (1964) z Seanem Connerym, Brosnan postanowił, że zostanie aktorem. W wieku piętnastu lat występował w cyrku, gdzie był połykaczem ognia. Później związał się z eksperymentalnymi grupami teatralnymi. W 1975 zdecydował się na trzyletnie studia aktorskie w Drama Centre w Londynie. W 1976 był także inspicjentem w York Theatre Royal[10].

Kariera edytuj

Na scenie zadebiutował w 1976 w sztuce Frederick Knott Doczekać zmroku (Wait Until Dark). Pół roku potem dramatopisarz Tennessee Williams wybrał go do roli McCabe’a w brytyjskiej premierze Czerwona rota diabła (The Red Devil Battery Sign, 1977) na londyńskiej scenie Roundhouse Theatre[11]. Jego występ wywołał poruszenie w Londynie, a Brosnan otrzymał telegram wysłany przez Williamsa, stwierdzający: „Dzięki Bogu za ciebie, mój drogi chłopcze”[12]. Po występie w telewizyjnym dramacie Skok Murphy’ego (Murphy’s Stroke, 1980) i filmie kryminalnym Guya Hamiltona Pęknięte zwierciadło (The Mirror Crack’d, 1980) według powieści Agaty Christie z Angelą Lansbury, Rockiem Hudsonem i Elizabeth Taylor, zagrał w angielskim odpowiedniku Ojca chrzestnegoDługi Wielki Piątek (The Long Good Friday, 1980) u boku Boba Hoskinsa i Helen Mirren. Przełomowym momentem kariery była dla niego rola Rory’ego O’Maniona, irlandzkiego emigranta, który próbuje ułożyć sobie życie w XIX-wiecznej Ameryce, w miniserialu ABC Irlandczycy (Manions of America, 1981) z udziałem Simona MacCorkindale, Kate Mulgrew, Linday Purl, Kathleen Beller, Barbary Parkins, Davida Soula i Steve’a Forresta. W serialu NBC Detektyw Remington Steele (1982-87) ze Stephanie Zimbalist grał tytułowego bohatera. W thrillerze politycznym Czwarty protokół (The Fourth Protocol, 1987) według powieści Fredericka Forsythe’a zagrał rosyjskiego agenta KGB, bezwzględnego majora Walerego Piotrowskiego, który ukrywa się pod zmienionym nazwiskiem James Edward Ross.

W 1986 miał wcielić się w postać agenta 007 Jamesa Bonda, gdy z tej roli zrezygnował Roger Moore. Lecz Brosnan był związany kontraktem ze stacją NBC i propozycję musiał odrzucić, a jego miejsce zajął Timothy Dalton. Producenci pamiętali jednak o nim i w 1995 roku aktor uzyskał kolejną szansę na zostanie Jamesem Bondem; zagrał w GoldenEye. Później wystąpił jeszcze w trzech filmach o agencie 007: Jutro nie umiera nigdy (Tomorrow Never Dies, 1997), Świat to za mało (The World Is Not Enough, 1999) i Śmierć nadejdzie jutro (Die Another Day, 2002)[13]. W 2001 roku został okrzyknięty przez magazyn „People” najseksowniejszym mężczyzną świata.

Życie prywatne edytuj

27 grudnia 1980 wziął ślub z aktorką Cassandrą Harris. 13 września 1983 w Los Angeles urodził się ich syn Sean William Walter Brosnan[14][15][16]. 28 grudnia 1991 Harris zmarła na raka jajnika. Zaadoptował jej dwójkę dzieci z pierwszego małżeństwa z Dermotem Harrisem (1937–1986): Charlotte Emily (ur. 27 listopada 1971 w Londynie, zm. 2 lipca 2013 w Londynie po długiej walce z rakiem jajnika, zostawiając męża i dwójkę dzieci) i Christophera Ivana (ur. 11 listopada 1972 w Londynie)[17].

W 1994 poznał dziennikarkę Keely Shaye Smith (ur. 25 września 1963)[18], z którą ożenił się 4 sierpnia 2001. Mają dwóch synów, Dylana Thomasa (ur. 13 stycznia 1997)[19] i Parisa Becketta (ur. 27 lutego 2001)[20].

Filmografia edytuj

Filmy fabularne edytuj

Rok Tytuł filmu Rola Reżyseria
1979 Skok Murphy’ego (Murphy’s Stroke, TV) Donnelly / Edward O’Grady Frank Cvitanovich
1980 Długi Wielki Piątek (The Long Good Friday) Irlandczyk John Mackenzie
Pęknięte zwierciadło (The Mirror Crack’d) Aktor grający Jamiego Guy Hamilton
1986 Nomads Jean Charles Pommier John McTiernan
1987 Taffin Mark Taffin Francis Megahy
Czwarty protokół (The Fourth Protocol) major Walerij Piotrowski / James Edward Ross John Mackenzie
1988 Mordercza sekta (The Deceivers) William Savage Nicholas Meyer
1989 Skok (The Heist, TV) Neil Skinner Stuart Orme
W 80 dni dookoła świata (Around the World in 80 Days, TV) Phileas Fogg Buzz Kulik
1990 Pan Johnson (Mister Johnson) Harry Rudbeck Bruce Beresford
1991 Kolejne morderstwo (Murder 101, TV) Charles Lattimore Bill Condon
Ofiara miłości (Victim of Love, TV) Paul Tomlinson Jerry London
1992 Kosiarz umysłów (The Lawnmower Man) dr Lawrence Angelo Brett Leonard
Żywy zapalnik (Live Wire) Danny O’Neill Christian Duguay
1993 Pani Doubtfire (Mrs. Doubtfire) Stuart „Stu” Dunmire Chris Columbus
Pociąg śmierci (Death Train, TV) Michael „Mike” Graham David Jackson
Uwikłany (Entangled) Garavan Max Fischer
Zerwany łańcuch (The Broken Chain, TV) Sir William Johnson Lamont Johnson
1994 Przygoda miłosna (Love Affair) Ken Allen Glenn Gordon Caron
Nie rozmawiaj z nieznajomymi (Don’t Talk to Strangers, TV) Douglas Patrick Brody Robert Lewis
1995 Nocna straż (Night Watch, TV) Michael ‘Mike’ Graham David Jackson
GoldenEye James Bond Martin Campbell
1996 Marsjanie atakują! (Mars Attacks!) prof. Donald Kessler Tim Burton
Miłość ma dwie twarze (The Mirror Has Two Faces) Alex Barbra Streisand
1997 Robinson Crusoe Robinson Crusoe Rod Hardy, George T. Miller
Jutro nie umiera nigdy (Tomorrow Never Dies) James Bond Roger Spottiswoode
Góra Dantego (Dante’s Peak) Harry Dalton Roger Donaldson
1998 Magiczny miecz – Legenda Camelotu (The Magic Sword: Quest for Camelot) Król Artur (głos) Frederik Du Chau
Siostrzeniec (The Nephew) Joe Brady Eugene Brady
1999 Szara Sowa (Grey Owl) Szara Sowa / Archibald S. Belaney Richard Attenborough
Świat to za mało (The World Is Not Enough) James Bond Michael Apted
Mecz (The Match) John MacGhee Mick Davis
Afera Thomasa Crowna (The Thomas Crown Affair) Thomas Crown John McTiernan
2001 Krawiec z Panamy (The Tailor of Panama) Andrew ‘Andy’ Osnard John Boorman
2002 Śmierć nadejdzie jutro (Die Another Day) James Bond Lee Tamahori
Evelyn Desmond Doyle Bruce Beresford
2004 Po zachodzie słońca (After the Sunset) Max Burdett Brett Ratner
Pozew o miłość (Laws of Attraction) Daniel Rafferty Peter Howitt
2005 Kumple na zabój (The Matador) Julian Noble Richard Shepard
2006 Krew za krew (Seraphim Falls) Gideon David Von Ancken
2007 Godziny strachu (Butterfly on a Wheel) Tom Ryan Mike Barker
Życie małżeńskie (Married Life) Richard Langley Ira Sachs
2008 Mamma Mia! Sam Carmichael Phyllida Lloyd
2009 Najlepszy (The Greatest) Allen Brewer Shana Feste
2010 Autor widmo (The Ghost Write) Adam Lang Roman Polański
Percy Jackson i bogowie olimpijscy: Złodziej pioruna (Percy Jackson & the Olympians: The Lightning Thief) Centaur Chiron Chris Columbus
Twój na zawsze (Remember Me) Charles Hawkins Allen Coulter
Oceany (Océans, dokumentalny) Narrator Jacques Perrin / Jacques Cluzaud
2011 Bulwar odkupienia (Salvation Boulevard) Dan Day George Ratliff
Jak ona to robi? (I Don’t Know How She Does It) Jack Abelhammer Julian Richards
Worek kości (Bag of Bones, TV) Mike Noonan Mick Garris
2013 Wesele w Sorrento (Den Skaldede frisør) Phillip Susanne Bier
To już jest koniec (The World’s End) Guy Shephard Edgar Wright
2014 Riwiera dla dwojga (The Love Punch) Richard Jones Joel Hopkins
Nauka spadania (A Long Way Down) Martin Sharp Pascal Chaumeil
November Man (The November Man) Peter Devereaux Roger Donaldson
2015 Anglik, który mnie kochał (Some Kind of Beautiful) Richard Haig Tom Vaughan
Ocalona (Survivor) Nash / Zegarmistrz James McTeigue
No Escape Hammond John Erick Dowdle
2016 Księżyc i Słońce (The Moon and the Sun) Król Ludwik XIV Sean McNamara
Impuls (Urge) Daemon Sloane Aaron Kaufman
I. T. Mike Ryan John Moore
The Foreigner Liam Hennessy Martin Campbell
2017 Córka króla (The King’s Daughter) Ludwik XIV Sean McNamara
Cudzoziemiec (The Foreigner) Liam Hennessy Martin Campbell
The Only Living Boy in New York Ethan Webb Marc Webb
2018 Mamma Mia: Here We Go Again! Sam Carmichael Ol Parker
Sieć podejrzeń (Spinning Man) detektyw Robert Malloy Simon Kaijser
Ostateczna rozgrywka (Final Score) Dimitrij Bieław Scott Mann
2020 Eurovision Song Contest: Historia zespołu Fire Saga Erick Erickssong David Dobkin
2021 Kopciuszek (Cinderella) król Rowan Kay Cannon
False Positive dr John Hindle John Lee
Wyklęci (The Misfits) Richard Pace, mistrz architekt Renny Harlin
2022 Black Adam Kent Nelson / Doctor Fate Jaume Collet-Serra

Seriale TV edytuj

Rok Tytuł Rola
1981 Irlandczycy (Manions of America) Rory O’Manion
1982–1987 Detektyw Remington Steele (Remington Steele) Remington Steele
1988 Noble House Ian Dunross
1989 W 80 dni dookoła świata (Around the World in 80 Days) Phileas Fogg
2001 Simpsonowie (The Simpsons) Ultra House 300 jako Pierce Brosnan (głos)
2008 Tomek i przyjaciele (Thomas & Friends: The Great Discovery) narrator
2011 Worek kości (Bag of Bones) Mike Noonan
2017–2019 Syn (The Son) Eli McCullough

Gry komputerowe edytuj

Rok Tytuł Rola
1997 GoldenEye 007 James Bond
2000 007_Racing James Bond
2002 James Bond 007: Nightfire James Bond
2004 James Bond 007: Everything or Nothing James Bond

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Personalidade: Pierce Brosnan (Irlanda). InterFilmes.com. [dostęp 2016-03-28]. (port.).
  2. Pierce Brosnan Biography & TV / Movie Credits. TVRage.Com. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
  3. Pierce Brosnan Awards. AllMovie. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
  4. Biografía de Pierce Brosnan – quién es, obras, información. buscabiografias.com. [dostęp 2016-03-28]. (hiszp.).
  5. Pierce Brendan Brosnan, OBE – Genealogy. Geni. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
  6. Pierce Brosnan Biography (1953-). Film Reference. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
  7. Pierce Brosnan. TV.com. [dostęp 2016-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-25)]. (ang.).
  8. Pierce Brosnan – Ethnicity of Celebs. What Nationality Ancestry Race. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
  9. Hal Erickson: Pierce Brosnan Biography. AllMovie. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
  10. Pierce Brosnan Profil. metacritic.com. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
  11. Peter Carrick: Pierce Brosnan. Citadel Press, 2002. ISBN 0-8065-2396-4.
  12. York Membery: Pierce Brosnan: The Biography. Virgin Books, 2002. ISBN 1-85227-967-2.
  13. Pierce Brosnan. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
  14. Sean Brosnan w bazie Filmweb
  15. Proud dad Pierce Brosnan watches as son Sean ties the knot in New York. Irish Independent. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
  16. Sean Brosnan – Bio, Facts, Family. Famous Birthdays. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
  17. Chris Brosnan Biography (1972-). Frostsnow. [dostęp 2016-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-25)]. (ang.).
  18. Keely Shaye Smith – Bio, Facts, Family. Famous Birthdays. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
  19. Dylan Thomas Brosnan – Bio, Facts, Family. Famous Birthdays. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).
  20. Paris Brosnan – Bio, Facts, Family. Famous Birthdays. [dostęp 2016-03-28]. (ang.).

Bibliografia edytuj