Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości
Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości – termin odnoszący się do części polityki wewnętrznej Unii Europejskiej, która, w poszanowaniu praw podstawowych oraz różnych systemów i tradycji prawnych państw członkowskich, zapewnia:
- swobodny przepływ osób i brak kontroli na granicach wewnętrznych,
- wspólną politykę w dziedzinie azylu, imigracji i kontroli granic zewnętrznych,
- walkę z przestępczością, rasizmem i ksenofobią poprzez koordynację i współpracę organów policyjnych (m.in. w ramach Europolu) i sądowych (m.in. w ramach Eurojustu) oraz innych właściwych organów, a także za pomocą wzajemnego uznawania orzeczeń sądowych w sprawach karnych i, w miarę potrzeby, zbliżanie przepisów karnych,
- ułatwianie obywatelom dostępu do wymiaru sprawiedliwości, w szczególności przez wzajemne uznawanie orzeczeń sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych.
Unia Europejska
Ten artykuł jest częścią serii: Polityka i instytucje Unii Europejskiej Inne instytucje i organy
Inne
| |
Portal ![]() |
Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości jest ustanowiona na podstawie art. 3 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej. Szczegółowe regulacje zawiera Tytuł V części trzeciej Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Przed wejściem w życie traktatu lizbońskiego przestrzeń realizowana była w ramach III i częściowo I filaru.
Rola instytucji unijnych i krajowych w zakresie przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwościEdytuj
Rada Europejska określa strategiczne wytyczne dotyczące planowania działań legislacyjnych i operacyjnych w przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości.
Parlamenty narodowe państw członkowskich czuwają nad zachowaniem zgodności działań podejmowanych w zakresie przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości z zasadą pomocniczości. Sprawują też (wraz z Parlamentem Europejskim) polityczną kontrolę nad działaniami podejmowanymi w tym zakresie.
Rada Unii Europejskiej przyjmuje środki prawne służące współpracy administracyjnej pomiędzy służbami państw członkowskich, oraz pomiędzy nimi a Komisją Europejską. Czyni to na wniosek Komisji Europejskiej po uzyskaniu opinii Parlamentu Europejskiego. Może również, wraz z Parlamentem Europejskim, zgodnie ze zwykłą procedurą prawodawczą, uchwalać rozporządzenia dotyczące przepływów pieniężnych w celu zapobiegania finansowaniu terroryzmu. W jej ramach ustanawia się stały komitet zapewniający współpracę w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego.
Rządy państw członkowskich (w liczbie co najmniej 1/4 liczby państw członkowskich) mają, obok Komisji Europejskiej, inicjatywę ustawodawczą w zakresie aktów prawnych dotyczących współpracy policyjnej i współpracy sądowej w sprawach karnych.
Realizowane programyEdytuj
Zobacz teżEdytuj
- Europejski nakaz aresztowania
- Komisarz ds. sprawiedliwości, wymiaru sprawiedliwości i obywatelstwa Viviane Reding
- Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich
- Eurodac
Linki zewnętrzneEdytuj
- Strona Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej zawierająca teksty skonsolidowane Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
- Portal Europa.eu
- Wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość dla wszystkich. Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne w Unii Europejskiej
- Dyrekcja Generalna Komisji Europejskiej ds. sprawiedliwości, wolności i bezpieczeństwa
- Parlament Europejski
- Zasada wzajemnego uznania
- Europa w 12 lekcjach