Strzybnica
Strzybnica (niem. Friedrichshütte) – dzielnica Tarnowskich Gór położona w północno-zachodniej części miasta. Dawniej osiedle a także samodzielne miasto.
| ||||
| ||||
 Budynek dawnego urzędu miejskiego w Strzybnicy | ||||
| ||||
| Państwo |  Polska
| |||
| Województwo |  śląskie
| |||
| Powiat |  tarnogórski
| |||
| Miasto |  Tarnowskie Góry
| |||
| Data założenia | 1786 | |||
| Prawa miejskie | 1967-1975[1] | |||
| W granicach Tarnowskich Gór | od 27 maja 1975[1] | |||
| Zarządzający | Małgorzata Macioła | |||
| Powierzchnia | 6,11 km² | |||
| Populacja (31.12.2018) • liczba ludności |
5 225[2] 
| |||
| • gęstość | 855,2 os./km² | |||
| Strefa numeracyjna | (+48) 32 | |||
| Kod pocztowy | 42-680 i 42-609 | |||
| Tablice rejestracyjne | STA | |||
Położenie na mapie Tarnowskich Gór  | ||||
Położenie na mapie Polski  | ||||
Położenie na mapie województwa śląskiego  | ||||
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego  | ||||
 50°28′41″N 18°48′04″E/50,478056 18,801111
| ||||
Portal  Polska
| ||||
.jpg)
PołożenieEdytuj
Strzybnica leży w północno-zachodniej części miasta. Na północy graniczy z Pniowcem, na zachodzie z gminą Tworóg (sołectwa Hanusek i Boruszowice), na południowym zachodzie z Rybną, od południa z Sowicami i na niewielkim odcinku ze Śródmieściem-Centrum, natomiast na wschodzie z Lasowicami.
HistoriaEdytuj
Ciągły rozwój osadniczy Strzybnicy zapoczątkowano w 1786 roku. Wówczas rząd Królestwa Prus z inicjatywy hrabiego Friedricha Wilhelma von Redena wybudował hutę przeznaczoną do wytapiania rud srebra, ołowiu i cynku z kopalni „Fryderyk” w Bobrownikach. Kopalnia ta została uruchomiona w 1784 roku, była największą kopalnią rud na Górnym Śląsku aż do 21 kwietnia 1933 roku, kiedy została zamknięta.
W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonowała placówka Straży Granicznej I linii „Strzybnica”[3].
W latach 1946–1954 siedziba gminy Strzybnica.
W 1954 Strzybnica wraz z Piaseczną utworzyły wspólną gromadę[4].
W latach 1967–1975 Strzybnica była samodzielnym miastem.
W Strzybnicy działa klub sportowy Strzybnica, Tęczowe Przedszkole nr 24, Szkoła Podstawowa nr 13, straż pożarna, tartak oraz rzymskokatolicka parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa i Matki Boskiej Fatimskiej. W latach 2009–2014 swoją siedzibę miało tutaj również Wydawnictwo św. Macieja Apostoła[5].
TransportEdytuj
Transport drogowyEdytuj
Główną ulicą przebiegającą przez Strzybnicę jest zbudowana w 1847 roku[6] droga łącząca Tarnowskie Góry z Opolem – obecnie ulica Zagórska. Stanowi ona część drogi krajowej nr 11 (drogi jednojezdniowej klasy GP na odcinku Tworóg – Bytom)[7].
Transport kolejowyEdytuj
Wzdłuż ulicy Zagórskiej biegnie linia kolejowa nr 144 łącząca stacje Tarnowskie Góry i Opole Główne. Na terenie dzielnicy zlokalizowana jest stacja Tarnowskie Góry Strzybnica, na której ruch pasażerski został zawieszony w grudniu 2011 roku wraz z wejściem w życie nowego rozkładu jazdy likwidującego cztery pary pociągów relacji Tarnowskie Góry – Zawadzkie – Opole Główne. Powodem jest wycofanie się województwa śląskiego z organizacji przewozów na tej linii spowodowane niską frekwencją w pociągach[8].
Komunikacja miejskaEdytuj
Publiczny transport zbiorowy na terenie Strzybnicy obejmuje wyłącznie przewozy autobusowe, których organizatorem od 1 stycznia 2019 jest Zarząd Transportu Metropolitalnego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Wcześniej przewozy organizowane były przez MZKP Tarnowskie Góry.
Przez Strzybnicę przejeżdżają i zatrzymują się autobusy linii[9]:
- 78 (Tarnowskie Góry Dworzec – Strzybnica Park Hutnika – Rybna Lotników – Miedary Posesja 17),
- 129 (Tarnowskie Góry Dworzec – Strzybnica Park Hutnika – Boruszowice Hanusek – Brynek Technikum – Tworóg Dworzec PKP – Koty – Potępa – Ziętek – Krupski Młyn Słoneczna),
- 142 (Tarnowskie Góry Dworzec – Osada Jana – Bobrowniki Śląskie Poczta – Tarnowskie Góry Kopalnia Zabytkowa – Stare Tarnowice Osiedle Przyjaźń – Opatowice Wiejska – Rybna Lotników – Strzybnica Kościelna),
- 143 (Tarnowskie Góry Dworzec – Strzybnica Park Hutnika – Boruszowice Hanusek – Nowa Wieś Pętla – Tworóg Zamek),
- 180 (Tarnowskie Góry Dworzec – Strzybnica Fazos – Opatowice Pastuszki – Rybna Lotników – Miedary Posesja 17 – Połomia Gospoda – Jasiona – Wojska Kościół – Kolonia Kotków – Wielowieś Szkoła – Świniowice Skrzyżowanie),
- 189 (Tarnowskie Góry Dworzec – Sowice Czarna Huta – Strzybnica Kościelna),
- 670 (Tarnowskie Góry Dworzec – Strzybnica Park Hutnika – Pniowiec Pętla),
- 671 (Tarnowskie Góry Dworzec – Sowice Czarna Huta – Strzybnica Kościelna – Pniowiec Pętla),
- 736 (Tarnowskie Góry Dworzec – Sowice Czarna Huta – Strzybnica Kościół – Miedary Tarnogórska – Rybna Lotników – Strzybnica Kościelna – Pniowiec Pętla),
- 780 (Szarlej Kaufland – Piekary Bazylika – Osiedle Wieczorka Dworzec – Kozłowa Góra – Świerklaniec Park – Nakło Śląskie – Tarnowskie Góry Dworzec – Strzybnica Fazos – Opatowice Wiejska – Stare Tarnowice Ośrodek Rehabilitacji).
W granicach administracyjnych dzielnicy znajdują się przystanki: Strzybnica Park Hutnika, Strzybnica Grzybowa, Strzybnica Kościół, Strzybnica Kościelna, Strzybnica Zametowska, Strzybnica Stacja Benzynowa i Strzybnica Szkoła oraz przystanki na żądanie: Strzybnica Ferma, Strzybnica Osiedle i Strzybnica Poczta[9].
HerbEdytuj
Według statutu dzielnicy Strzybnica do 2015 roku herbem dzielnicy był:
(...) złote kowadło, formą zbliżone do pieca hutniczego, umieszczone na niebieskim tle[10].
Ludzie związani ze StrzybnicąEdytuj
- Friedrich August Bouterwek – niemiecki artysta, tworzący malarstwo historyczne,
- Henryk Nolewajka – polski aktor telewizyjny, filmowy i teatralny.
SportEdytuj
W dzielnicy działa klub piłkarski Unia Strzybnica z siedzibą przy ulicy Armii Krajowej 24[11]. Pierwszy zespół obecnie (sezon 2019/2020) gra w rozgrywkach klasy okręgowej w grupie śląskiej I[12], natomiast Unia II Strzybnica rywalizuje w ramach śląskiej B-klasy w grupie Bytom II[13][14].
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b Dz.U. z 1975 r. nr 15, poz. 88.
- ↑ Ludność miasta Tarnowskie Góry według stanu na dzień 31.12.2018r. – Biuletyn Informacji Publicznej UM w Tarnowskich Górach.
- ↑ Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 25. ISBN 83-87424-77-3.
- ↑ Arkadiusz Kuzio-Podrucki. Piaseczna. „Montes Tarnovicensis”, 2001-04-12. Oficyna Monos. ISSN 1640-0216 (pol.).
- ↑ Wydawnictwo św.Macieja Apostoła Lubliniec – Opinie, Kontakt, www.wydawnictwomacieja.oferteo.pl [dostęp 2017-11-26] (pol.).
- ↑ Anna i Łukasz Piernikarczyk: Historia Strzybnicy i Srebrnej Góry (pol.). 2004-12-28. [dostęp 2016-04-23].
- ↑ GDDKiA: Zarządzenie nr 83 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 24/12 2009 r. zmieniające zarządzenie w sprawie klas istniejących dróg krajowych (pol.). gddkia.gov.pl, 2009-12-24. [dostęp 2018-07-17].
- ↑ Koniec pociągów z Tarnowskich Gór do Opola Dostęp 2012-03-15.
- ↑ a b Lista przystanków: Tarnowskie Góry (pol.). W: Zarząd Transportu Metropolitalnego [on-line]. [dostęp 2019-02-06].
- ↑ Dziennik Urzędowy Województwa Śląskiego; tytuł: uchwała nr VII/77/2011 Rady Miejskiej w Tarnowskich Górach z dnia 16 marca 2011 r. w sprawie Statutu Dzielnicy STRZYBNICA.
- ↑ Skarb - Uczniowski Klub Sportowy Unia Strzybnica (Tarnowskie Góry), www.90minut.pl [dostęp 2018-08-08] (pol.).
- ↑ 90minut.pl: Klasa okręgowa 2019/2020, grupa: śląska I (Bytom-Zabrze) (pol.). [dostęp 2019-09-14].
- ↑ Skarb – Unia II Strzybnica (Tarnowskie Góry), www.90minut.pl [dostęp 2018-08-08] (pol.).
- ↑ 90minut.pl: Klasa B 2019/2020, grupa: Bytom II (pol.). [dostęp 2019-09-14].
Linki zewnętrzneEdytuj
- Projekt Strzybnica
- Galeria Stowarzyszenia Projekt Strzybnica
- Parafia NSPJ i M.B Fatimskiej
- Straż pożarna
- Strzybnica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 481.