System ligowy piłki nożnej w Polsce

Tworzenie systemu rozgrywek piłki nożnej w Polsce (początkowo wyłącznie męskich) zostało zapoczątkowane w grudniu 1919, podczas Zgromadzenia Założycielskiego Polskiego Związku Piłki Nożnej. Na przestrzeni lat ulegał on licznym zmianom, zarówno pod względem hierarchiczności, nazewnictwa, jak i zasięgu terytorialnego.

Aktualny edytuj

25 września 2006 Zarząd Polskiego Związku Piłki Nożnej przyjął projekt reformy systemu męskich ligowych rozgrywek piłkarskich w Polsce[1], który 7 stycznia 2007 został zatwierdzony uchwałą delegatów podczas Walnego Zgromadzenia PZPN i zaczął obowiązywać począwszy od sezonu 2008/2009[2].

Od lipca 2008 rozgrywki centralne obejmują cztery[3] – a nie trzy, jak wcześniej – poziomy ligowe: Ekstraklasę, I ligę, II ligę oraz III ligę. Pozostałe szczeble mają charakter regionalny (wojewódzki) lub lokalny i różnią się od siebie w różnych częściach kraju, co jest spowodowane suwerennością poszczególnych wojewódzkich Związków Piłki Nożnej w zakresie prowadzenia rozgrywek od piątego poziomu hierarchicznego „w dół”.

Tabela przedstawia stan poszczególnych klas rozgrywkowych w sezonie 2023/2024.

Poziom Nazwa szczebla rozgrywkowego
1 Ekstraklasa (18 drużyn)
↓ 3 drużyny
2 I liga (18 drużyn)
↑ 3 drużyny
↓ 3 drużyny
3 II liga (18 drużyn)
↑ 3 drużyny
↓ 4 drużyny
4 III liga 4 grupy (72 drużyny)
gr. II - północno-zachodnia (18) ↑ 1 drużyna gr. III - południowo-zachodnia (18) ↑ 1 drużyna gr. I - północno-wschodnia (18) ↑ 1 drużyna gr. IV - południowo-wschodnia (18) ↑ 1 drużyna
5 IV liga 17 grup (299 drużyn)
pomorskie
1 grupa
kujawsko-pomorskie
1 grupa
dolnośląskie
1 grupa
opolskie
1 grupa
podlaskie
1 grupa
łódzkie
1 grupa
małopolskie
1 grupa
lubelskie
1 grupa
pomorska (18) kujawsko-pomorska (18) dolnośląska (18) opolska (16) podlaska (18) łódzka (18) małopolska (19) lubelska (18)
zachodniopomorskie
1 grupa
wielkopolskie
1 grupa
lubuskie
1 grupa
śląskie
2 grupy
warmińsko-mazurskie
1 grupa
mazowieckie
1 grupa
świętokrzyskie
1 grupa
podkarpackie
1 grupa
zachodniopomorska (18) wielkopolska (18) lubuska (18) śląska I (16)
śląska II (16)
warmińsko-mazurska (16) mazowiecka (18) świętokrzyska (18) podkarpacka (18)
6 Klasa okręgowa (w 13 województwach) albo V liga (w 3 województwach - mazowieckim, małopolskim i wielkopolskim)
47 grup (749 drużyn)
pomorskie
3 grupy
kujawsko-pomorskie
2 grupy
dolnośląskie
4 grupy
opolskie
2 grupy
podlaskie
1 grupa
łódzkie
4 grupy
małopolskie
2 grupy
lubelskie
4 grupy
gdańska I (17)
gdańska II (15)
słupska (18)
kujawsko-pomorska I (16)
kujawsko-pomorska II (16)
jeleniogórska (16)
legnicka (16)
wałbrzyska (16)
wrocławska (16)
opolska I (16)
opolska II (16)
podlaska (16) łódzka (16)
piotrkowska (16)
sieradzka (16)
skierniewicka (16)
małopolska wschód (16)
małopolska zachód (16)
bialskopodlaska (16)
chełmska (14)
lubelska (16)
zamojska (16)
zachodniopomorskie
4 grupy
wielkopolskie
3 grupy
lubuskie
2 grupy
śląskie
6 grup
warmińsko-mazurskie
2 grupy
mazowieckie
2 grupy
świętokrzyskie
1 grupa
podkarpackie
5 grup
zachodniopomorska I (16)
zachodniopomorska II (16)
zachodniopomorska III (16)
zachodniopomorska IV (16)
wielkopolska I (16)
wielkopolska II (16)
wielkopolska III (15)
gorzowska (16)
zielonogórska (16)
śląska I (Bytom-Zabrze) (16)
sląska II (Częstochowa-Lubliniec) (16)
sląska III (Racibórz-Rybnik) (16)
śląska IV (Katowice-Sosnowiec) (16)
śląska V (Bielsko-Biała-Tychy) (16)
sląska VI (Skoczów-Żywiec) (16)
warmińsko-mazurska I (16)
warmińsko-mazurska II (16)
mazowiecka I (16)
mazowiecka II (16)
świętokrzyska (16) dębicka (16)
jarosławska (16)
krośnieńska (16)
rzeszowska (16)
stalowowolska (16)
7 Klasa A (w 13 województwach) albo Klasa Okręgowa (w 3 województwach - mazowieckim, małopolskim i wielkopolskim)
114 grup - 1613 drużyn
pomorskie
6 grup
kujawsko-pomorskie
4 grupy
dolnośląskie
13 grup
opolskie
6 grup
podlaskie
3 grupy
łódzkie
9 grup
małopolskie
8 grup
lubelskie
7 grup
gdańska I
gdańska II
gdańska III
gdańska IV (Malbork)
słupska I
słupska II
bydgoska I
bydgoska II
toruńska
włocławska
jeleniogórska I
jeleniogórska II
jeleniogórska III
legnicka I
legnicka II
legnicka III
wałbrzyska I
wałbrzyska II
wałbrzyska III
wrocławska I
wrocławska II
wrocławska III
wrocławska IV
opolska I
opolska II
opolska III
opolska IV
opolska V
opolska VI
podlaska I
podlaska II
podlaska III
łódzka I
łódzka II
łódzka III
łódzka IV
piotrkowska I
piotrkowska II
sieradzka I
sieradzka II
skierniewicka
krakowska I
krakowska II
krakowska III
nowosądecka I (Nowy Sącz-Gorlice)
nowosądecka II (Limanowa-Podhale)
tarnowska I
tarnowska II
wadowicka
bialskopodlaska I
bialskopodlaska II
chełmska
lubelska I
lubelska II
lubelska III
zamojska
zachodniopomorskie
8 grup
wielkopolskie
6 grup
lubuskie
5 grup
śląskie
13 grup
warmińsko-mazurskie
4 grupy
mazowieckie
6 grup
świętokrzyskie
3 grupy
podkarpackie
13 grup
zachodniopomorska I
zachodniopomorska II
zachodniopomorska III
zachodniopomorska IV
zachodniopomorska V
zachodniopomorska VI
zachodniopomorska VII
zachodniopomorska VIII
wielkopolska I
wielkopolska II
wielkopolska III
wielkopolska IV
wielkopolska V
wielkopolska VI
gorzowska I
gorzowska II
zielonogórska I
zielonogórska II
zielonogórska III
bielska
bytomska
częstochowska I
częstochowska II
katowicka
lubliniecka
raciborska
rybnicka
skoczowska
sosnowiecka
tyska
zabrzańska
żywiecka
warmińsko-mazurska I
warmińsko-mazurska II
warmińsko-mazurska III
warmińsko-mazurska IV
ciechanowsko-ostrołęcka
płocka
radomska
siedlecka
warszawska I
warszawska II
Kielce I
Kielce II
Sandomierz
dębicka
jarosławska I
jarosławska II (Lubaczów)
jarosławska III (Przemyśl)
jarosławska IV (Przeworsk)
krośnieńska I
krośnieńska II
krośnieńska III
rzeszowska I
rzeszowska II (Łańcut)
rzeszowska III (Mielec)
stalowowolska I
stalowowolska II
8 Klasa B (w 12 województwach) albo Klasa A (w 3 województwach - mazowieckim, małopolskim, wielkopolskim)
158 grup - 1908 drużyn
pomorskie
8 grup
kujawsko-pomorskie
8 grup
dolnośląskie
23 grupy
opolskie
12 grup
podlaskie łódzkie
9 grup
małopolskie
18 grup
lubelskie
7 grup
gdańska I
gdańska II
gdańska III
gdańska IV
gdańska V (Malbork I)
gdańska VI (Malbork II)
słupska I
słupska II
bydgoska I
bydgoska II
bydgoska III
bydgoska IV
bydgoska V
toruńska I
toruńska II
włocławska
jeleniogórska I
jeleniogórska II
jeleniogórska III
jeleniogórska IV
jeleniogórska V
legnicka I
legnicka II
legnicka III
legnicka IV
legnicka V
wałbrzyska I
wałbrzyska II
wałbrzyska III
wałbrzyska IV
wrocławska I
wrocławska II
wrocławska III
wrocławska IV
wrocławska V
wrocławska VI
wrocławska VII
wrocławska VIII
wrocławska IX
opolska I
opolska II
opolska III
opolska IV
opolska V
opolska VI
opolska VII
opolska VIII
opolska IX
opolska X
opolska XI
opolska XII
łódzka I
łódzka II
łódzka III
piotrkowska I
piotrkowska II
sieradzka I
sieradzka II
skierniewicka I
skierniewicka II
krakowska I
krakowska II
krakowska III
krakowska IV (Myślenice)
krakowska V (Olkusz)
krakowska VI (Wieliczka)
nowosądecka I (Limanowa)
nowosądecka II
nowosądecka III (Nowy Sącz-Gorlice)
nowosądecka IV (Podhale)
tarnowska I (Bochnia)
tarnowska II (Brzesko)
tarnowska III (Żabno)
tarnowska IV
wadowicka I
wadowicka II (Oświęcim)
wadowicka III
wadowicka IV (Chrzanów)
bialskopodlaska
chełmska
lubelska I
lubelska II
lubelska III
zamojska I
zamojska II
zachodniopomorskie
6 grup
wielkopolskie
9 grup
lubuskie
9 grup
śląskie
13 grup
warmińsko-mazurskie
3 grupy
mazowieckie
9 grup
świętokrzyskie
3 grupy
podkarpackie
21 grup
zachodniopomorska I
zachodniopomorska II
zachodniopomorska III
zachodniopomorska IV
zachodniopomorska V
zachodniopomorska VI
wielkopolska I
wielkopolska II
wielkopolska III
wielkopolska IV
wielkopolska V
wielkopolska VI
wielkopolska VII
wielkopolska VIII
wielkopolska IX
gorzowska I
gorzowska II
gorzowska III
krośnieńska
nowosolska
świebodzińska
zielonogórska
żagańska
żarska
bielska
bytomska
częstochowska I
częstochowska II
katowicka
lubliniecka
raciborska
rybnicka
skoczowska
sosnowiecka
tyska
zabrzańska
żywiecka
warmińsko-mazurska I
warmińsko-mazurska II
warmińsko-mazurska III
ciechanowsko-ostrołęcka
płocka
radomska I
radomska II
siedlecka
warszawska I
warszawska II
warszawska III
warszawska IV
Kielce I
Kielce II
Sandomierz
dębicka I
dębicka II
jarosławska I
jarosławska II (Lubaczów)
jarosławska III (Przemyśl)
jarosławska IV (Przeworsk)
krośnieńska I
krośnieńska II
krośnieńska III
krośnieńska IV
krośnieńska V
rzeszowska I
rzeszowska II (Strzyżów)
rzeszowska III (Łańcut I)
rzeszowska IV (Łańcut II)
rzeszowska V (Mielec I)
rzeszowska VI (Mielec II)
rzeszowska VII (Kolbuszowa)
stalowowolska I
stalowowolska II
stalowowolska III
9 Klasa C (w województwie śląskim) albo Klasa B (w województwach mazowieckim, małopolskim i wielkopolskim)
46 grup - 524 drużyny
pomorskie kujawsko-pomorskie dolnośląskie opolskie podlaskie łódzkie małopolskie
19 grup
lubelskie
- Chrzanów
Kraków I
Kraków II
Kraków III
Kraków IV
Limanowa
Myślenice
Nowy Sącz
Olkusz
Oświęcim
Podhale I
Podhale II
Tarnów I
Tarnów II
Tarnów III
Tarnów IV
Wadowice I
Wadowice II
Wieliczka
zachodniopomorskie wielkopolskie
11 grup
lubuskie śląskie
4 grupy
warmińsko-mazurskie mazowieckie
12 grup
świętokrzyskie podkarpackie
wielkopolska I
wielkopolska II
wielkopolska III
wielkopolska IV
wielkopolska V
wielkopolska VI
wielkopolska VII
wielkopolska VIII
wielkopolska IX
wielkopolska X
wielkopolska XI
raciborska I
raciborska II
rybnicka
zabrzańska
radomska I
radomska II
ciechanowska
ostrołęcka
płocka
siedlecka
warszawska I
warszawska II
warszawska III
warszawska IV
warszawska V
warszawska VI

Historyczny edytuj

Legenda
Rozgrywki Oznaczenie Opis
ogólnopolskie i
makroregionalne
MP Mistrzostwa Polski
Liga, I, II, III, IV Liga (rozgrywki ogólnopolskie lub makroregionalne)
III(1) Liga(liczba grup)
E(2) Ekstraklasa po sezonie zasadniczym podzielona na 2 grupy ("mistrzowską i spadkową")
okręgowe MO Mistrzostwa Okręgów (tylko w 1946, wyłonienie klas rozgrywkowych)
KM, KW, KMP, KP Klasa: mistrzowska, wojewódzka, międzypowiatowa, powiatowa
MOkr Liga Międzyokręgowa
Okr, LOkr Klasa Okręgowa - zwana także: klasą "M" (międzywojewódzką) lub III ligą regionalną. (rozgrywki okręgowe lub wojewódzkie), Liga Okręgowa
Okr(5) Klasa Okręgowa(liczba grup)
V, A, B, C V liga, Klasa A, B, C. (rozgrywki okręgowe lub wojewódzkie)
C (LZS), W Utworzono zamkniętą klasę "C-LZS" (tylko dla zespołów LZS), prowadzoną przez Radę Wojewódzką LZS. Funkcjonowała także tzw. klasa "W" (wiejska), także dla zespołów LZS.
LŚ, MLS Liga Śląska, Mazowiecka Liga Seniorów
Okr(A) Nazwy klas lub lig w rozgrywkach okręgowych różnią się w zależności od danego okręgu.
Sezony I poziom
ligowy
II poziom
ligowy
III poziom
ligowy
IV poziom
ligowy
V poziom
ligowy
VI poziom
ligowy
VII poziom
ligowy
VIII poziom
ligowy
IX poziom
ligowy
X poziom
ligowy
Okręgi
1920 MP (3)
1921 MP A B C 5
1922 MP A B C 8
1923 MP A B C 8
1924 (przerwa) A B C 9
1925 MP (przerwa) (przerwa) (przerwa) 9
1926 MP A B C 9
1927 Liga A B C 9
1928 Liga A B C 10
1929 Liga A B C 12
1930 Liga A B C 13
1931 Liga A() B(A) C(B) (C) 13
1932 Liga A() B(A) C(B) (C) 13
1933 Liga A() B(A) C(B) (C) 13
1934 Liga Okr(/A) A(B) B(C) C 14
1935 Liga Okr(/A) A(B) B(C) C 14
1936 Liga Okr(/A) A(B) B(C) C 14
1936/1937 Liga Okr(/A) A(B) B(C) C 14
1937/1938 Liga Okr(/A) A(B) B(C) C 14
1938/1939 Liga Okr(/A) A(B) B(C) C 14
1939/1940 Liga Okr(/A) A (B) B (C) C z powodu wybuchu wojny rozgrywki niedokończone 14
1946 MP MO(20) 20
1947 MP / El. A(20) B C 20
1948 Liga A(20) B C 20
1949 I liga II liga(2) A(20) B C 20
1950 I liga II liga(2) A(20) B C 20
1951 I liga II liga(4) 1 KW(17) 2 KW 3 KW 4 KW 17
1952 I liga II liga(4) 1 KW(17) 2 KW 3 KW 4 KW 17
1953 I liga II liga III liga(8) A B C(W) D(W) 17
1954 I liga II liga III liga(8) A B C(W) D(W) 17
1955 I liga II liga III liga(8) A B C(W) D(W) 17
1956 I liga II liga III liga(9) A B C(LZS/W) W 17
1957 I liga II liga(2) III liga(17) A B C(LZS/W) W 17
1958 I liga II liga(2) III liga(17) A B C(LZS/W) W 17
1959 I liga II liga(2) Okr A B C(LZS/W) W(LZS) 17
1960 I liga II liga(2) Okr A B C(LZS/W) W(LZS) 17
1960/1961 I liga II liga Okr A B C(LZS/W) W(LZS) 17
1961/1962 I liga II liga Okr A B C(LZS/W) (LZS/W) 17
1962/1963 I liga II liga Okr A B C(LZS/W) (LZS/W) 17
1963/1964 I liga II liga Okr A B C(LZS/W) (LZS/W) 17
1964/1965 I liga II ligaI Okr A B C(LZS/W) (LZS/W) 17
1965/1966 I liga II liga Okr A B C(LZS/W) (LZS/W) 17
1966/1967 I liga II liga III liga(4) Okr(A) A(B) B(C) C 17
1967/1968 I liga II liga III liga(4) Okr(A) A(B) B(C) C 17
1968/1969 I liga II liga III liga(4) Okr(A) A(B) B(C) C 17
1969/1970 I liga II liga III liga(4) Okr(A) A(B) B(C) C 17
1970/1971 I liga II liga III liga(4) Okr(A) A(B) B(C) C 17
1971/1972 I liga II liga III liga(4) Okr(A) A(B) B(C) C 17
1972/1973 I liga II liga III liga(4) Okr(A) A(B) B(C) C 17
1973/1974 I liga II liga(2) Okr(A) A(B) B(C) C 17
1974/1975 I liga II liga(2) KW1(A,KW) KW2(B,KMP) KW3(C,KP) KW4(C) 17
1975/1976 I liga II liga(2) KW1(A,KW) KW2(B,KMP) KW3(C,KP) KW4(C) 17
1976/1977 I liga II liga(2) III liga(8) A(Okr) B(A) C(B) (C) 49
1977/1978 I liga II liga(2) III liga(8) A(Okr) B(A) C(B) (C) 49
1978/1979 I liga II liga(2) III liga(8) A(Okr) B(A) C(B) (C) 49
1979/1980 I liga II liga(2) III liga(8) A(Okr) B(A) C(B) (C) 49
1980/1981 I liga II liga(2) III liga(4) Okr A B C 49
1981/1982 I liga II liga(2) III liga(4) Okr A B C 49
1982/1983 I liga II liga(2) III liga(8) Okr A B C 49
1983/1984 I liga II liga(2) III liga(8) Okr A B C 49
1984/1985 I liga II liga(2) III liga(8) Okr A B C 49
1985/1986 I liga II liga(2) III liga(8) Okr A B C 49
1986/1987 I liga II liga(2) III liga(8) Okr A B C 49
1987/1988 I liga II liga(2) III liga(8) Okr A B C 49
1988/1989 I liga II liga(2) III liga(8) Okr A B C 49
1989/1990 I liga II liga III liga(4) Okr A B C 49
1990/1991 I liga II liga III liga(9) Okr A B C 49
1991/1992 I liga II liga(2) III liga(9) Okr A B C 49
1992/1993 I liga II liga(2) III liga(8) Okr A B C 49
1993/1994 I liga II liga(2) III liga(8) Okr A B C 49
1994/1995 I liga II ligaI(2) III liga(8) Okr A B C 49
1995/1996 I liga II liga(2) III liga(8) Okr A B C 49
1996/1997 I liga II liga(2) III liga(8) IV liga(25) Okr A B C 49
1997/1998 I liga II liga(2) III liga(8) IV liga(22) Okr A B C 49
1998/1999 I liga II liga(2) III liga(4) IV liga(16) Okr(53) A B C 49
1999/2000 I liga II liga III liga(4) IV liga(16) Okr A B C 49
2000/2001 I liga II liga III liga(4) IV Okr.(21) Okr A B C 16
2001/2002 I liga(2) II liga III liga(4) IV Okr.(20) Okr A B C 16
2002/2003 I liga II liga III liga(4) IV Okr.(19) Okr(MLS)[4] A(Okr) B(A) C(B) 16
2003/2004 I liga II liga III liga(4) IV Okr.(19) Okr(V) A(Okr) B(A) C(B) 16
2004/2005 I liga II liga III liga(4) IV Okr.(19) Okr(V) A(Okr) B(A) C(B) 16
2005/2006 I liga II liga III liga(4) IV Okr.(19) Okr(V) A(Okr) B(A) C(B) 16
2006/2007 I liga II liga III liga(4) IV Okr.(18) Okr(V) A(Okr) B(A) C(B) C 16
2007/2008 I liga II liga III liga(4) IV Okr.(18) Okr(V) A(Okr) B(A) C(B) C 16
2008/2009 Ekstr. I liga II liga(2) III liga(8) IV Okr.(19) Okr(V) A(Okr) B(A) C(B) C 16
2009/2010 Ekstr. I liga II liga(2) III liga(8) IV Okr.(19) Okr(V) A(Okr) B(A) C(B) C 16
2010/2011 Ekstr. I liga II liga(2) III liga(8) IV Okr.(19) Okr(V) A(Okr) B(A) C(B) C 16
2011/2012 Ekstr. I liga II liga(2) III liga(8) IV Okr.(20) Okr(Lokr) A(Okr) B(A) C(B) 16
2012/2013 Ekstr. I liga II liga(2) III liga(8) IV Okr.(20) Okr(Lokr) A(Okr) B(A) C(B) 16
2013/2014 Ekstr.(2) I liga II liga(2) III liga(8) IV Okr.(20) Okr(Lokr) A(Okr) B(A) C(B) 16
2014/2015 Ekstr.(2) I liga II liga III liga(8) IV Okr.(20) Okr(Lokr) A(Okr) B(A) C(B) 16
2015/2016 Ekstr.(2) I liga II liga III liga(8) IV Okr.(20) Okr(Lokr) A(Okr) B(A) C(B) 16
2016/2017 Ekstr.(2) I liga II liga III liga(4) IV Okr.(21) Okr(Lokr) A(Okr) B(A) C(B) 16
2017/2018 Ekstr.(2) I liga II liga III liga(4) IV Okr.(21) Okr(Lokr) A(Okr) B(A) C(B) 16
2018/2019 Ekstr.(2) I liga II liga III liga(4) IV Okr.(20) Okr(MOkr) A(Okr) B(A) C(B) 16
2019/2020 Ekstr.(2) I liga II liga III liga(4) IV Okr.(20) Okr(V)(55) A(Okr)(127) B(A)(187) C(B)(6) 16
2020/2021 Ekstr. I liga II liga III liga(4) IV Okr.(21) Okr(V)(63) A(Okr)(120) B(A)(151) C(B)(15) 16
2021/2022 Ekstr. I liga II liga III liga(4) IV Okr.(20) Okr(V)(57) A(Okr)(132) B(A)(157) C(B)(16) 16
2022/2023 Ekstr. I liga II liga III liga(4) IV Okr.(18) Okr(V)(47) A(Okr)(121) B(A)(155) C(B)(46) C(1) 16
2023/2024 Ekstr. I liga II liga III liga(4) IV Okr.(17) Okr(V)(47) A(Okr)(114) B(A)(160) C(B)(44) 16

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Zarząd PZPN przyjął projekt reformy systemu rozgrywek. 90minut.pl, 2006-09-25. [dostęp 2012-08-23]. (pol.).
  2. Reforma rozgrywek od sezonu 2008/09. 90minut.pl, 2007-01-07. [dostęp 2012-08-23]. (pol.).
  3. http://www.90minut.pl/news/49/news493770.html
  4. Mazowiecka Liga Seniorów