44 Batalion WOP

zlikwidowany batalion graniczny

44 Batalion Wojsk Ochrony Pogranicza – zlikwidowany samodzielny pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę na granicy polsko-czechosłowackiej.

44 Batalion WOP
Składnica Materiałowa Głubczyce
ilustracja
Dawny budynek koszarowy ul, Żeromskiego 17 (styczeń 2014)
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1 stycznia 1951

Rozformowanie

1962

Tradycje
Rodowód

47 odcinek WOP
69 batalion OP

Kontynuacja

43 batalion WOP
Górnośląska Brygada WOP
bg WOP im. Bohaterów Powstań Śląskich w Raciborzu

Dowódcy
Ostatni

ppłk Jan Krasowski

Organizacja
Numer

JW 2502[1]

Dyslokacja

Głubczyce
ul. Żeromskiego

Formacja

Wojska Ochrony Pogranicza

Podległość

4 Brygada WOP
Górnośląska Brygada WOP
Dowództwo WOP

Składnica Materiałowa Głubczyce – zlikwidowana składnica zaopatrzenia kwatermistrzowskiego Wojsk Ochrony Pogranicza[2].

Formowanie i zmiany organizacyjne

edytuj
Koszary 44 batalionu WOP
 
Brama wjazdowa do koszar od ul. Żeromskiego (styczeń 2014)
 
Budynek koszarowy (styczeń 2014)
 
Budynek koszarowy (styczeń 2014)
 
Budynek koszarowy (styczeń 2014)
 
Budynek koszarowy (styczeń 2014)
 
Budynek koszarowy (styczeń 2014)

Na podstawie rozkazu MBP nr 043/org. z 3 czerwca 1950, na bazie 21 Brygady Ochrony Pogranicza, sformowano 4 Brygadę Wojsk Pogranicza[3], a 1 stycznia 1951 69 batalion Ochrony Pogranicza przemianowano na 43 batalion WOP[4] z miejscem dyslokacji w Głubczycach ul. Żeromskiego JW 2502[5].

Zarządzeniem MSW nr 0104/61/WW z 4 lipca 1961 przeformowano 44 batalion WOP w Głubczycach. Komendę nad strażnicami objęły sąsiednie bataliony: 45. w Prudniku oraz 43. w Raciborzu[6]. Batalion ostatecznie rozformowano w 1962[a].

 
Żołnierze WOP, członkowie zespołu muzycznego (1980–1989)

W miejsce rozformowanego batalionu utworzono referat zwiadu podległy sekcji zwiadu 43 batalionu WOP[7]. Grupa Operacyjna Zwiadu WOP działania operacyjne organizowała i realizowała w zakresie ochrony granicy państwowej, kontrwywiadowczej ochrony kraju, operacyjnej ochrony obiektów oraz zabezpieczenia ładu i porządku w strefie nadgranicznej. Realizowała swoje czynności przy pomocy osobowych źródeł informacji na zapleczu strażnic WOP[b]:

Również utworzona została Składnica Sprzętu Kwatermistrzowskiego podległa sztabowi GB WOP, a następnie dowództwu WOP[2].

Zarządzeniem nr 012 Komendanta Głównego Straży Granicznej z 7 maja 1991 w sprawie rozwiązania jednostek WOP oraz utworzenia jednostek organizacyjnych Straży Granicznej Minister Spraw Wewnętrznych polecił z dniem 16 maja 1991 rozwiązać Składnicę Samochodową WOP w Głubczycach istniejącą według etatu nr 44/0133 o stanie osobowym na okres „W” 61 żołnierzy i 2 pracowników cywilnych oraz na okres „P” 72 żołnierzy i 2 pracowników cywilnych[8].

Straż Graniczna:
 
Oficer Dyżurny st. sierż. sztab. SG Zygmunt Wojewoda wraz z Piotr Bugnar pracownikiem cywilnym SG – Grupa Techniki i Zabezpieczenia Głubczyce Wydziału Techniki i Zabezpieczenia ŚlOSG (wrzesień 1996)

15 maja 1991 przestały istnieć Wojska Ochrony Pogranicza, 16 maja 1991 powstała Straż Graniczna[9], która przejęła obiekty koszarowe w których została utworzona Składnica Samochodowa Komendy Głównej Straży Granicznej. Następnie Śląski Oddział Straży Granicznej, przejął obiekty koszarowe i została utworzona, Grupa Operacyjna Wydziału Ochrony Granicy Państwowej (WOGP), Grupa Techniki i Zabezpieczenia Wydziału Techniki i Zabezpieczenia do zabezpieczenia logistycznego strażnic i granicznych placówek kontrolnych kierunku głubczyckiego, a od 1994 również prudnicko-nyskiego oraz przeniesionej z Prudnika samodzielnej kompanii odwodowej[10], która w 1999 została przeniesiona do Cieszyna. Po opuszczeniu koszar przez sko, obiekt przekazano gminie.

Struktura organizacyjna

edytuj
  • dowództwo i pododdziały sztabowe[11] – Głubczyce

W 1954 batalionowi podlegały:

1 stycznia 1960 batalionowi WOP Głubczyce podlegały:

Od 1961 do 1962 batalionowi WOP Głubczyce podlegały:

Historia

edytuj
  • 1956 – koniec czerwca, początek lipca w okresie tzw. „Wypadków poznańskich”, przy linii granicznej i w strefie działania, odnajdywano pakunki zawierające ulotki z tzw. „bibułą”, przytwierdzone do balonów leżących na ziemi[12]. W związku z masowością zjawiska, żołnierze otrzymali zezwolenie na użycie broni, celem zestrzelenia nisko przelatujących balonów (nawet jeśli znajdowały się na terytorium czechosłowackim, ale w zasięgu ognia – to samo czynili pogranicznicy czechosłowaccy)[13].

Żołnierze batalionu

edytuj

Dowódcy batalionu

edytuj
  • mjr Ludwik Majchrowicz (był w 1951)
  • mjr Jan Mikoszewski (był w 1953)
  • ppłk Jan Krasowski[14] (1955–1961).

Kierownicy GOZ WOP

edytuj
  • kpt./mjr Stanisław Pogan (był w 1976)[15]
  • mjr Zdzisław Florczak (21.04.1983–był 31.07.1990)[16].

Kierownicy składnicy

edytuj
  • kpt. Jan Muryjas (był w 1976)[c][2]
  • chor./st. chor. Ryszard Orlik (był w 1984–był w 05.1991)[d][17]
Straż Graniczna:
  • mjr SG Zenon Demichowicz – do rozformowania[e].

Kierownik GTiZ

edytuj
  • por. SG/kpt. SG Krzysztof Kołodyński (1991–1999)[f].

Dowódca sko

edytuj
  • kpt. SG/mjr SG Bogusław Kuliński (1994–1999).
  1. Zarządzenie organizacyjne MSW nr 095 z dnia 24.05.1962.
  2. Zarządzenie Dowódcy WOP nr 058/ZW z dnia 10 października 1978 z załączonymi Wytycznymi Szefa Zarządu Zwiadu WOP.
  3. mjr Jan Muryjas ubył do strażnicy WOP Krasne Pole.
  4. st. chor. Ryszard Orlik odszedł na emeryturę.
  5. mjr SG Zenon Demichowicz ubył do KG SG w Warszawie.
  6. kpt. SG Krzysztof Kołodyński odszedł na emeryturę.

Przypisy

edytuj
  1. ASGran., sygn. 2825/1 ↓.
  2. a b c Gacek 2005 ↓, s. 18.
  3. Jackiewicz 1998 ↓, s. 143.
  4. Prochwicz 2011 ↓, s. 194.
  5. Zestawienie Numerów Historycznych Jednostek Wojskowych. jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2023-03-18]. (pol.).
  6. Prochwicz 2011 ↓, s. 234.
  7. Prochwicz 2011 ↓, s. 235.
  8. Goryński 2012 ↓, s. 198.
  9. Dz.U. z 2023 r. poz. 1080
  10. Łach 2013 ↓, s. 293.
  11. Gacek 2005 ↓, s. 11.
  12. Robert Spałek: Agenci w balonach – mniej znany aspekt „wojny balonowej”. ipn.gov.pl. (pol.).
  13. Kudasiewicz 2003 ↓, s. 8.
  14. Gacek 2005 ↓, s. 51.
  15. Gacek 2005 ↓, s. 16,18.
  16. Zdzisław Florczak. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej IPN [on-line]. katalog.bip.ipn.gov.pl, 2016. [dostęp 2017-05-22]. (pol.).
  17. Gacek 2005 ↓, s. 21, 24.

Bibliografia

edytuj