Joanna Wizmur

aktorka polska, reżyser wersji dubbingowanych

Joanna Maria Wizmur-Klimczuk primo voto Dziuba (ur. 17 czerwca 1957 w Sopocie, zm. 22 lutego 2008 w Warszawie) – polska reżyserka dubbingu, aktorka teatralna i dubbingowa, sporadycznie filmowa.

Joanna Wizmur-Klimczuk
Ilustracja
Joanna Wizmur podczas II Międzynarodowego Festiwalu Zawodów Filmowych CINEMAGIC w Płocku (2007)
Data i miejsce urodzenia

17 czerwca 1957
Sopot

Data i miejsce śmierci

22 lutego 2008
Warszawa

Kariera

edytuj

Ukończyła I LO w Sopocie. Absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie.

Aktorstwo

edytuj

Debiutowała w 1981 roku na scenie Teatru Dramatycznego im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku. Od 1987 do 1990 aktorka Teatru Dramatycznego w Warszawie. Autorka kreacji m.in. w Kubusiu Fataliście (reż. Zbigniew Zapasiewicz), Naszym mieście (reż. Maciej Prus) i wielu innych.

W 1990 wraz z grupą aktorów odeszła z Teatru Dramatycznego na znak solidarności z odwołanym dyrektorem Zbigniewem Zapasiewiczem. Zaangażowana do Teatru Syrena rozpoczęła karierę aktorki-monologistki.

Przyjmowała propozycje ról telewizyjnych i filmowych. Zagrała w filmie Ostatni dzwonek w reżyserii Magdaleny Łazarkiewicz i zaśpiewała utwór Miejcie nadzieję, który został użyty w ostatniej scenie tego filmu, ze słowami Adama Asnyka i muzyką Zbigniewa Preisnera. Zagrała Balbinę w serialu Pensjonat pod Różą.

Dubbing

edytuj

Dubbingiem zaczęła się zajmować na początku lat 90. Zbiegło się to z chwilą, w której koncern Disneya postanowił wydawać swoje filmy na wideo z polskim opracowaniem. Od sezonu 1996/1997 całkowicie zrezygnowała z pracy w teatrze, by oddać się wyłącznie działalności dubbingowej. Jej głos to m.in. Terk z Tarzana, siostrzeniec Hyzio z Kaczora Donalda, świnka Babe, Dexter z Laboratorium Dextera, Bart Simpson w kinowej wersji Simpsonów, Elroy z Jetsonów oraz Phoebe w polskiej wersji Przyjaciół.

Jako reżyser dubbingu dokonała tzw. „przewietrzenia szkoły Zofii Dybowskiej-Aleksandrowicz”, odchodząc od dogmatycznego traktowania tekstu oryginalnego.

Dewizą Joanny Wizmur był „dubbing bez dodatkowej kreski”. Uważała, że film animowany ze swojej natury wprowadza pewną sztuczność – umowną kreskę rysownika. W tej sytuacji polski głos postaci nie może wprowadzać dodatkowej sztuczności, łamiąc podręcznikowe kanony nakłaniała aktorów do celowego zapominania o poprawnej dykcji, żeby ich wypowiedzi brzmiały możliwie jak najbardziej naturalnie. Do tego samego namawiała też dialogistów, z którymi współpracowała. Najchętniej z Bartoszem Wierzbiętą. Wraz z nim stworzyła polskie wersje najpopularniejszych filmów animowanych (Shrek) i aktorskich (Asterix i Obelix: Misja Kleopatra). Przygotowana przez nią, a zrealizowana dźwiękowo przez Janusza Tokarzewskiego, wersja Shreka zrewolucjonizowała polski dubbing.

Pierwszym filmem pełnometrażowym wyreżyserowanym przez Joannę Wizmur z polskim dubbingiem był disnejowski Herkules[1], ostatnim – Na fali.

Śmierć i upamiętnienie

edytuj
 
Grób Joanny Wizmur-Klimczuk na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Zmarła 22 lutego 2008[2] w stołecznym Szpitalu na Solcu na skutek późno wykrytego raka. Została pochowana 28 lutego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera C29-4-17)[3].

W 2008 roku podczas VII Ogólnopolskiego Festiwalu im. Bogusława Klimczuka w Kozienicach po raz pierwszy została przyznana nagroda im. Joanny Wizmur za najlepszą interpretację aktorską.

Pamięci Joanny Wizmur poświęcona została polska wersja językowa filmu Kung Fu Panda, który miała wyreżyserować. Przed śmiercią zdążyła jedynie wybrać obsadę, zaś film ostatecznie wyreżyserowany został przez Elżbietę Kopocińską-Bednarek.

Życie prywatne

edytuj

Od 1992 związana była z Markiem Klimczukiem, z którym później wzięła ślub cywilny. Miała córkę z poprzedniego związku. Miłośniczka kultury i tradycji Zakopanego – miasta, z którego pochodzi jej rodzina i w którym spędziła nastoletnie lata swojego życia.

Filmografia

edytuj

Aktorka

edytuj

Reżyser dubbingu

edytuj

Polski dubbing

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Wojciech Orliński: Kłapy to podstawa. Rozmowa z Joanną Wizmur. Polski-Dubbing.pl. [dostęp 2020-05-30]. (pol.).
  2. „Joanna Wizmur nie żyje”. film.wp.pl. [dostęp 2008-02-25]. (pol.).
  3. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  4. Powrót króla Rock and "Rulla" (1991) polski dubbing [online], Filmweb [dostęp 2021-06-05] (pol.).
  5. Kacper (1995) polski dubbing [online], Filmweb [dostęp 2021-06-05] (pol.).
  6. Joanna Wizmur - Polski Dubbing (nowa wersja). [dostęp 2021-06-05].

Linki zewnętrzne

edytuj