Omar Sharif

aktor egipski

Omar Sharif, również znany jako Omar El-Sharif (arab. ‏عمر الشريف‎ 'Umar asz-Szarīf)[1], właściwie Michel Demitri Shalhoub[2][3][4][5] (ur. 10 kwietnia 1932 w Aleksandrii, zm. 10 lipca 2015 w Kairze) – egipski aktor, piosenkarz, scenarzysta, producent filmowy i autor. Jeden z najbardziej charakterystycznych aktorów światowego kina XX wieku, grał w wielu filmach wyprodukowanych w Hollywood, brał udział w ponad 30 filmach anglojęzycznych, m.in.: Lawrence z Arabii (1962), Doktor Żywago (1965) i Zabawna dziewczyna (1968)[6], nominowany do Oscara, laureat trzech Złotych Globów, Césara i Złotego Lwa za całokształt swojej aktorskiej pracy[7].

Omar Sharif
Ilustracja
Omar Sharif (1963)
Prawdziwe imię i nazwisko

Michel Demitri Shalhoub

Data i miejsce urodzenia

10 kwietnia 1932
Aleksandria

Data i miejsce śmierci

10 lipca 2015
Kair

Zawód

aktor, piosenkarz, scenarzysta, producent filmowy, autor

Współmałżonek

Faten Hamama
(1955–1974; rozwód)

Lata aktywności

1954–2015

Życiorys edytuj

Wczesne lata edytuj

Urodził się w Aleksandrii w rodzinie chrześcijańskiej pochodzenia libańsko-syryjskiego jako syn Claire (z domu Saada) i Josepha Shalhoubów[8]. W wieku dziesięciu lat uczęszczał do Victoria College, gdzie był prymusem[9]. Jego pasją były piłka nożna, krykiet i teatr[7].

Ukończył studia na uniwersytecie w Kairze na wydziale matematyczno-fizycznym[10]. Początkowo pracował w lombardzie prowadzonym przez swojego ojca. Studiował aktorstwo w Royal Academy of Dramatic Art (RADA) w Londynie[11][12].

Kariera edytuj

W 1953 zaczął karierę aktorską od udziału w filmie Sira Fi al-Wadi i potem występował w wielu innych egipskich produkcjach. Międzynarodową sławę, dwie nagrody Złotego Globu oraz nominację do Oscara zdobył dzięki roli Sherifa Alego w dramacie przygodowym Lawrence z Arabii (Lawrence of Arabia, 1962) obok Petera O’Toole’a, Aleca Guinnessa i Anthony’ego Quinna.

W dramacie wojennym A oto koń siny (Behold a Pale Horse, 1964) obok Gregory Pecka i Anthony’ego Quinna zagrał postać hiszpańskiego duchownego Francisco, w komediodramacie Żółty Rolls-Royce (The Yellow Rolls-Royce, 1964) z Ingrid Bergman, Rexem Harrisonem, Shirley MacLaine, Alainem Delonem i Jeanne Moreau był jugosłowiańskim patriotą Davichem, w dramacie przygodowym Dżingis chan (Genghis Khan, 1965) obok Stephena Boyda wystąpił w roli mongolskiego zdobywcy.

Tytułowa rola lekarza Jurija Żywago w ekranizacji powieści Borisa Pasternaka Doktor Żywago (Doctor Zhivago, 1965) przyniosła mu nagrodę Złotego Globu. W musicalu Zabawna dziewczyna (Funny Girl, 1968) z Barbrą Streisand zagrał układnego hazardzistę Nicka Arnsteina.

Można go było potem zobaczyć m.in. w melodramacie Ziarnko tamaryszku (The Seed Tamarind, 1974), sequelu Zabawna dama (Funny Lady, 1975), komedii kryminalnej Blake’a Edwardsa Różowa Pantera kontratakuje (Pink Panther Strikes Again, 1976), parodii filmów szpiegowskich Ściśle tajne (Top Secret!, 1984) z Valem Kilmerem, Trzynasty wojownik (The 13th Warrior, 1999) z Antonio Banderasem, Krok w stronę raju (Heaven Before I Die, 1997) i Hidalgo – ocean ognia (Hidalgo, 2004) z Viggo Mortensenem.

Sharif grywał także w produkcjach telewizyjnych Dalekie pawilony (The Far Pavilions, 1984), Harem (1984) i Podróże Guliwera (Gulliver's Travels, 1996). W miniserialu Piotr Wielki (Peter the Great, 1986) wystąpił w roli księcia Fiodora Romodanowskiego.

W 2003 zdobył uznanie krytyków za tytułową rolę muzułmańskiego sklepikarza we francuskim filmie Pan Ibrahim i kwiaty Koranu (Monsieur Ibrahim et les fleurs du Coran). W ekranizacji Księgi EsteryJedna noc z królem (One Night with the King, 2006) wystąpił jako książę Memuchan, jeden z niewielu prawdziwie lojalnych książąt perskich.

Zasiadał w jury konkursu głównego na 47. MFF w Wenecji (1990). Otrzymał Honorowego Złotego Lwa za całokształt twórczości na 60. MFF w Wenecji (2003)[13].

Życie prywatne edytuj

Ożenił się z egipską gwiazdą Fatin Hamamą i konwertował z katolicyzmu na islam, dzięki temu stał się popularny w świecie arabskim. Małżeństwo to rozpadło się w 1974 roku, lecz do tego czasu Sharif sam już był znanym aktorem. Ze związku tego urodził się jego syn o imieniu Tarik (ur. 1957). W maju 2015 „Los Angeles Times” poinformował, że Sharif cierpi na chorobę Alzheimera[14]. 10 lipca 2015 zmarł w szpitalu w Kairze w wieku 83 lat na zawał serca[15].

 
Omar Sharif, 1961

Brydż edytuj

Był jednym z najlepiej rozpoznawalnych brydżystów na świecie. Przez kilka lat współredagował kolumnę poświęconą brydżowi w dzienniku „Chicago Tribune”. Był także autorem wielu książek na temat brydża, udzielił licencji na użycie swojego imienia w brydżowej grze komputerowej wydanej na platformę DOS w 1993[16][17][18]. Gra Omar Sharif Bridge była nadal sprzedawana pod system Windows oraz platformy mobilne. Przez wiele lat jego partnerem na międzynarodowych zawodach był trener amerykańskiego futbolu Tommy Prothro.

W 1967 zorganizował francusko-włoską drużynę zawodowych brydżystów, rozgrywającą mecze podczas tras konkursowych z czołowymi drużynami narodowymi lub reprezentującymi miasta, nazwaną Cyrkiem Sharifa (ang. Sharif Bridge Circus). Poza Sharifem grali w niej Giorgio Belladonna (Włochy), Claude Delmouly(inne języki) (Francja), Benito Garozzo (Włochy), Leon Yallouze (Francja) oraz – od 1970 r. – Pietro Forquet (Włochy)[19].

Podczas pierwszej podróży w latach 1967–1968 Cyrk Sharifa odwiedził Holandię, Belgię, Włochy, Wielką Brytanię oraz 6 miast Ameryki Północnej (Montreal, Toronto, Los Angeles, Dallas, Nowy Orlean i Nowy Jork). W Stanach Zjednoczonych do podróżującego Cyrku Sharifa dołączyła drużyna Asów z Dallas i rozgrywane były trójmecze między Cyrkiem, Asami i drużyną lokalną. Większość meczów wygrała drużyna Sharifa[19].

Drugą podróż w 1970 Cyrk Sharifa rozpoczął meczem rozegranym w Londynie przeciwko drużynie Jeremiego Flinta i Jonathana Cansino. Mecz wygrała drużyna Sharifa. Następnie Cyrk udał się do Stanów Zjednoczonych (Chicago, Los Angeles, Saint Paul, Dallas, Detroit i Filadelfia) i Kanady (Winnipeg). W każdym mieście Cyrk rozgrywał mecze przeciwko najlepszej drużynie lokalnej oraz 120-rozdaniowy fragment meczu z drużyną Asów z Dallas (zatem cały mecz Cyrk kontra Asy składał się z 840 rozdań).

Cyrk Sharifa wygrał 3 mecze z 7 rozegranych przeciwko drużynom lokalnym (w Chicago, Winnipeg i Saint Paul), a mecz przeciwko Asom z Dallas zakończył się wynikiem 1692:1793 IMP na korzyść Asów[19]. Gracze Cyrku Sharifa podczas wszystkich rozgrywek stosowali system Blue Team Club.

Hazard edytuj

Sharif regularnie odwiedzał kasyna we Francji, gdzie raz pobił pracownika kasyna po przegranej tysięcy dolarów w jednym obstawieniu w ruletce[20].

5 sierpnia 2003 został skazany na miesiąc więzienia w zawieszeniu, 1700 dolarów grzywny i 340 dolarów odszkodowania za uderzenie francuskiego policjanta w paryskim kasynie w lipcu tego roku. Policjant interweniował, kiedy doszło do kłótni pomiędzy grającym w ruletkę Omarem a krupierem.

W 2006 zadeklarował, że kończy z brydżem, ponieważ nie chce być sługą żadnej ze swoich pasji z wyjątkiem pracy. Woli także więcej przebywać z rodziną, ponieważ nie poświęcał jej wystarczająco wiele czasu.

Filmografia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Omar Sharif Biography. „The New York Times”. [dostęp 2015-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-29)]. (ang.).
  2. Omar Sharif. Listal. [dostęp 2015-06-29]. (ang.).
  3. Omar Sharif. MTV. [dostęp 2015-06-29]. (ang.).
  4. ომარ შარიფი/Omar Sharif. iMovies.ge. [dostęp 2015-06-29]. (gruz.).
  5. Omar Sharif. NRJ12. [dostęp 2015-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (fr.).
  6. Omar Sharif: Lawrence of Arabia star dies aged 83. BBC.com. [dostęp 2015-07-11]. (ang.).
  7. a b Omar Sharif. OneFineArt. [dostęp 2015-07-11]. (ang.).
  8. Sharif, Omar (1932–). Encyclopedia.com. [dostęp 2015-07-11]. (ang.).
  9. Omar Sharif. CCERPA. [dostęp 2015-07-11]. (rum.).
  10. Omar Sharif dead at 83. CBS News. [dostęp 2015-07-11]. (ang.).
  11. Omar Sharif Passes Away at 83. Screen Rant. [dostęp 2015-07-11]. (ang.).
  12. Obituary: Omar Sharif – BBC News. BBC.com. [dostęp 2015-07-11]. (ang.).
  13. Omar Sharif. „TV Guide”. [dostęp 2015-07-11]. (ang.).
  14. Omar Sharif, star of Lawrence of Arabia, has Alzheimer's. „The Guardian”. [dostęp 2015-07-11]. (ang.).
  15. Omar Sharif. TMZ.com. [dostęp 2015-07-11]. (ang.).
  16. Bridge Champion with Omar Sharif. My Abandonware. [dostęp 2015-07-11]. (ang.).
  17. Morreu Omar Sharif, o Dr. Jivago. Expresso. [dostęp 2015-07-11]. (port.).
  18. Morre o ator Omar Sharif, aos 83 anos. Jornal O Globo. [dostęp 2015-07-11]. (port.).
  19. a b c Bogumił Seifert: Encyklopedia brydża. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 674–675. ISBN 83-01-12211-0.
  20. Omar Sharif, star of Dr Zhivago and one of the world's greatest bridge players, dies. Telegraph. [dostęp 2015-07-11]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj