Stadion w Gdańsku

stadion piłkarski w Gdańsku, Polska
(Przekierowano z PGE Arena Gdańsk)

Stadion w Gdańsku, znany również pod komercyjną nazwą Polsat Plus Arena Gdańskstadion piłkarski w Gdańsku, znajdujący się przy ulicy Pokoleń Lechii Gdańsk 1[3], w dzielnicy Letnica. Stanowi własność miasta Gdańska, a jego głównym użytkownikiem jest klub piłkarski Lechia Gdańsk. Stadion został oddany do użytku 19 lipca 2011 roku[6], a pierwszym oficjalnym meczem było spotkanie Lechii z Cracovią rozegrane 14 sierpnia tego samego roku[2]. 26 maja 2021 roku stadion gościł finał Ligi Europy.

Stadion w Gdańsku
Polsat Plus Arena Gdańsk
Ilustracja
Widok stadionu od południowej strony
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Miejscowość

Gdańsk

Adres

ul. Pokoleń Lechii Gdańsk 1

Architekt

Rhode-Kellermann-Wawrowsky

Koszt budowy

863 mln PLN brutto[1]

Data budowy

2008–2011

Data otwarcia

14 sierpnia 2011[2]

Właściciel

Arena Gdańsk Sp. z o.o.[3]

Operator

Arena Gdańsk Operator sp. z o.o.[3]

Klub

Lechia Gdańsk

Inauguracja

14 sierpnia 2011
Lechia GdańskCracovia 1:1[2]

Pojemność stadionu

41 620[4]

Rekordowa frekwencja

40 392 1 czerwca 2016
PolskaHolandia

Oświetlenie

2000 lx

Wymiary boiska

105 × 68 m[5]

Nawierzchnia boiska

hybrydowa

Położenie na mapie Gdańska
Mapa konturowa Gdańska, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Stadion w Gdańsku”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Stadion w Gdańsku”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Stadion w Gdańsku”
Ziemia54°23′28″N 18°38′26″E/54,391111 18,640556
Strona internetowa
Stadion od środka

Stadion jest piątym co do wielkości największym obiektem piłkarskim w Polsce. Wyprzedzają go jedynie Stadion Narodowy im. Kazimierza Górskiego w Warszawie, Stadion Śląski w Chorzowie, Stadion Poznań oraz Stadion Wrocław[7]. Pojemność stadionu wynosi 41 620 miejsc[4]. Jest on stadionem czwartej kategorii UEFA.

Jest to pierwszy stadion w Polsce używający technologii Smart Wi-Fi[8].

Historia

edytuj
 
Trybuna VIP przed meczem inauguracyjnym Lechia Gdańsk – Cracovia

Stadion został wybudowany specjalnie z myślą o mistrzostwach Europy w piłce nożnej, które odbywały się w 2012 roku w Polsce i Ukrainie. Pierwszy projekt koncepcyjny stadionu miasto Gdańsk zaprezentowało jeszcze przed wyborem gospodarza turnieju[9]. 31 stycznia 2008 roku wybrano architekta, który miał zaprojektować stadion. Była to firma Rhode-Kellermann-Wawrowsky z Düsseldorfu, która zaprojektowała m.in. stadiony Veltins-Arena w Gelsenkirchen oraz AWD-Arena w Hanowerze[10].

Budowa

edytuj

2 kwietnia 2008 rozpoczęły się prace przygotowujące grunt pod budowę stadionu, m.in. likwidacja ogródków działkowych, wycinka drzew oraz krzewów[11]. 15 grudnia, ruszyły prace ziemne, mające na celu wymianę i zagęszczenie gruntu pod budowę stadionu[9]. 28 maja 2009 roku rozpoczęto budowę stadionu[12], a 15 lipca wmurowano kamień węgielny[13]. Pierwotna planowana data ukończenia stadionu to koniec 2010 roku, której nie udało się dotrzymać. 9 czerwca 2011 roku, otwarcie obiektu zainaugurować miało spotkanie reprezentacji Polski i Francji[14], jednak ze względów bezpieczeństwa, gdańska policja nie wydała zgody na organizację meczu, który został przeniesiony do Warszawy[15]. Stadion oddano do użytku dopiero 19 lipca 2011 roku[6]. Koszt budowy wyniósł 709 mln zł[16].

Pierwsze mecze

edytuj

Pierwszym meczem rozegranym na stadionie było spotkanie Lechii Gdańsk z Cracovią 14 sierpnia w ramach 3. kolejki Ekstraklasy, które zakończyło się wynikiem 1:1.

Pierwszy międzynarodowy mecz na Stadionie w Gdańsku Letnicy odbył się 6 września 2011 roku pomiędzy drużynami Polski i Niemiec, zakończony wynikiem 2:2.

Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z 2007 roku stadion nosił nazwę Arena Bałtycka[17]. W latach 2010–2015, zgodnie z zawartą umową sponsorską z Polską Grupą Energetyczną, stadion nosił nazwę PGE Arena Gdańsk[18]. Umowa z PGE wygasła 30 września 2015[19]. Od listopada 2015 do 31 października 2020[20] sponsorem tytularnym stadionu była Energa, a stadion nosił nazwę Stadion Energa Gdańsk. Przez kilka miesięcy po zakończeniu umowy z Energą, stadion nie posiadał sponsora tytularnego. 21 maja 2021 roku podpisano nową umowę sponsorską z Grupą Cyfrowy Polsat ważną do 31 grudnia 2026. Od tej pory stadion nosi nazwę Polsat Plus Arena Gdańsk[21].

Nagrody

edytuj
  • Maj 2012 – Budowa Roku 2011 – konkurs Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa – nagroda została przyznana za pracę wykonawcy i Spółki BIEG 2012, która sprawowała nadzór nad budową.
  • Maj 2012 – The Stadium Business Awards 2012 – PGE Arena Gdańsk jedynym polskim stadionem z nagrodą w międzynarodowym, prestiżowym konkursie za najlepszą architekturę i projekt stadionu.
  • Marzec 2012 – DEMES 2011 – PGE Arena Gdańsk laureatem Nagrody Biznesu Sportowego DEMES w kategorii „Obiekt Sportowy”
  • Luty 2012 – Stadion roku 2011 – zwycięstwo w głosowaniu na najpiękniejszy stadion na świecie w roku 2011. Głosowanie na portalu www.stadiony.net.
  • Styczeń 2012 – Sportowa Arena Roku 2011 – w plebiscycie miesięcznika Sportplus
  • Grudzień 2011 – Najlepszy Projekt Sportowo-Turystyczny w Polsce – w V edycji konkursu „Innowator” organizowanego przez Central EUROpean Quality Institude i Centrum im. Adama Smitha[16].

Konstrukcja

edytuj
 
Fasada stadionu, zbudowana z poliwęglanowych modułów
 
Trybuny podczas meczu inauguracyjnego Lechia Gdańsk – Cracovia

Wymiary stadionu to 236 m długości, 203 m szerokości i 45 m wysokości[5]. Fasada pokryta jest 18 000 płytek z poliwęglanu, w 6 odcieniach, o łącznej powierzchni 4,5 ha. Na stronach wschodniej i zachodniej fasady istnieją stelaże przystosowane do montażu loga z nazwą sponsora tytularnego stadionu.

Pojemność

edytuj

Pojemność stadionu wynosi 41 620 miejsc podczas meczów ligowych. Podczas mistrzostw Europy w 2012 roku została ona zmniejszona do 40 tysięcy[22] (w 2012 pojemność stadionu określano na 43.615 miejsc)[16]. Na stadionie znajduje się 37 lóż VIP (10, 20 i 24 osobowych)[5]. Oprócz lóż, miejscami o wyższym standardzie są także 1383 miejsca biznesowe. Wyposażone są one w komfortowe fotele i usytuowane tuż pod lożami. Loże i miejsca biznesowe mają osobne wejścia niż dla reszty kibiców[23]. Podczas inauguracji stadionu, na stadionie zasiadły 34 444 osoby[24].

Nagłośnienie, obraz i oświetlenie

edytuj

308 głośników o łącznej mocy 195 000 watów, połączonych 40 kilometrami kabli. W 4 narożnikach znajdują się telebimy – każdy o: powierzchni 70 m²[22][25], wymiarach 6 m wysokości i ponad 11 m szerokości, masie 2,8 tony. Zmodernizowane oświetlenie jest wykonane w technologii LED[26].

Boisko

edytuj

Wymiary boiska to 105 × 68 m[5]. Murawa wyłożona została z 555 rolek (każda o długości 12 m, 1,2 m szerokości, 0,3 m grubości)[22]. Stadion w Gdańsku jako jeden z dwóch obiektów w Europie posiada murawę hybrydową. Jest to połączenie murawy sztucznej z prawdziwą. Drugim obiektem jest Estadio Santiago Bernabéu w Madrycie[27].

Lokalizacja i dojazd

edytuj
 
Peron Gdańsk Stadion Expo

Stadion mieści się w północnej części miasta, nad Martwą Wisłą, w dzielnicy Letnica. Główne wejście znajduje się przy ulicy Pokoleń Lechii Gdańsk. Przy stadionie znajduje się 2179 miejsc parkingowych dla samochodów i 74 dla autobusów.

Głównymi drogami dojazdowymi są ulice Marynarki Polskiej oraz Uczniowska. Dojazd do stadionu możliwy jest komunikacją miejską: liniami tramwajowymi 7 oraz 10 do przystanku "Polsat Plus Arena Gdańsk", liniami autobusowymi 158, 258, 658 oraz N6 do przystanku "Polsat Plus Arena Gdańsk" lub linią autobusową 283 do przystanku "Polsat Plus Arena Gdańsk" lub "Żaglowa - AmberExpo".[28]

W dni meczowe uruchamiane są specjalne bezpłatne pociągi SKM na trasie Gdańsk GłównyGdańsk Stadion Expo[29]. Linia była reaktywowana w ruchu pasażerskim specjalnie z okazji Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 2012[30]. Po raz pierwszy połączenie SKM zostało wykorzystane przed i po meczu Lechia Gdańsk – Legia Warszawa 3 maja 2012[31]. Linia uruchamiana jest także w dniach, gdy odbywają się targi w położonej tuż obok stadionu nowej siedzibie MTG, co podkreśla nazwa przystanku.

Fun Arena

edytuj

Otwarte w czerwcu 2014 r. Centrum Rekreacyjno-Sportowe Fun Arena to miejsce umożliwiające aktywne spędzanie czasu. Zagospodarowanie Centrum polega na wynajmie powierzchni najemcom, którzy prowadząc działalność gospodarczą w Fun Arenie zaoferują wszystkim chętnym możliwość korzystania z różnorodnych atrakcji. Powierzchnia pierwotnie przeznaczona do najmu wynosiła ok. 8000 metrów kwadratowych i została podzielona na lokale. Fun Arena posiada niezależne wejście z ulicy i zlokalizowana jest pod wschodnią (żółtą) trybuną stadionu w Gdańsku Letnicy. Założeniem Fun Areny jest prowadzenie działalności, która wpisuje się w wizerunek stadionu, jako miejsca gwarantującego wypoczynek, relaks lub aktywność fizyczną[32].

Oprócz tego stadion zapewnia inne atrakcje – zarówno płatne, jak i bezpłatne[33].

Kalendarium

edytuj
Etapy budowy stadionu
 
styczeń 2009
 
czerwiec 2009
 
sierpień 2009
 
wrzesień 2009
 
listopad 2009
 
styczeń 2010
 
styczeń 2011
 
kwiecień 2011
 
maj 2011

Frekwencja

edytuj

Sezon 2011/2012

Sezon 2017/2018

Sezon 2018/2019

Mecze międzynarodowe

edytuj

Mecze towarzyskie i sparingi

edytuj

Mecze Euro 2012

edytuj

Stadion był jedną z aren Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej w 2012 roku. W czasie trwania mistrzostw rozegrano na nim trzy spotkania grupowe i jeden ćwierćfinał[52].


1    Grupa C 10 czerwca 2012
18:00 CEST
Hiszpania  
1:1
0:0
  Włochy
PGE Arena Gdańsk
Widzów: 38 869
Sędzia:   Viktor Kassai

2    Grupa C 14 czerwca 2012
20:45 CEST
Hiszpania  
Fernando Torres   4'70'
David Silva   49'
Cesc Fàbregas   83'
4:0
1:0
  Irlandia PGE Arena Gdańsk
Widzów: 39 150
Sędzia:   Pedro Proença

3    Grupa C 18 czerwca 2012
20:45 CEST
Chorwacja   0:1
0:0
  Hiszpania
  88' Jesús Navas
PGE Arena Gdańsk
Widzów: 39 076
Sędzia:   Wolfgang Stark

4    Ćwierćfinał 22 czerwca 2012
20:45 CEST
Niemcy  
Philipp Lahm   39'
Sami Khedira   61'
Miroslav Klose   68'
Marco Reus   74'
4:2
1:0
  Grecja
PGE Arena Gdańsk
Widzów: 38 751
Sędzia:   Damir Skomina

Reprezentacja Polski

edytuj

Finał Ligi Europy 2020/2021

edytuj
26 maja 2021
21:00 CEST
Villarreal CF  
1:1 (Dogr.)
k. 11:10
1:0, 1:1, 1:1
  Manchester United
Stadion Gdańsk
Widzów: 9 412
Sędzia:   Clément Turpin
kartki:
Étienne Capoue   53'
Juan Foyth   84'
kartki:
  82' Eric Bailly
  113' Edinson Cavani
    Rzuty karne  
Gerard Moreno  
Daniel Raba  
Paco Alcácer  
Alberto Moreno  
Dani Parejo  
Moisés Gómez  
Raúl Albiol  
Francis Coquelin  
Mario Gaspar  
Pau Torres  
Gerónimo Rulli  
  Juan Mata
  Alex Telles
  Bruno Fernandes
  Marcus Rashford
  Edinson Cavani
  Fred
  Daniel James
  Luke Shaw
  Axel Tuanzebe
  Victor Lindelöf
  David de Gea
 
Wizerunek stadionu na lokomotywie EU44

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Euro 2012: Ile naprawdę kosztowały polskie stadiony?. Wp euro, 2011-10-19.
  2. a b c d Kolejna zmiana terminu otwarcia PGE Areny! Mecz Lechia Gdańsk – Cracovia przełożony.
  3. a b c Stadion Gdańsk [online] [dostęp 2021-06-06].
  4. a b Stadion Gdańsk [online], stadiony.net [dostęp 2021-02-16].
  5. a b c d Stadion w liczbach. [dostęp 2021-02-17].
  6. a b c PGE Arena oddana do użytku!
  7. Stadiony w Polsce – Stadiony.net [online], stadiony.net [dostęp 2021-11-24].
  8. Stadion Energa Gdańsk jako pierwszy stadion w Polsce z technologią smart Wi-Fi - Social WiFi [online], socialwifi.com [dostęp 2020-07-09] (pol.).
  9. a b c Historia. [dostęp 2021-02-17].
  10. Jacek Stańczyk: Polacy i Niemcy zaprojektują Baltic Arenę. 31 stycznia 2008. [dostęp 2011-08-09].
  11. Jacek Stańczyk: Pierwsza koparka na budowie Baltic Areny. 2 kwietnia 2008. [dostęp 2011-08-09].
  12. a b Ruszyła budowa gdańskiej areny. 2012.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-20)]..
  13. Baltic Arena: kamień węgielny już jest.
  14. Polska-Francja.
  15. Michał Sielski: Mecz Polska-Francja jednak w Warszawie!. 23 maja 2011. [dostęp 2011-08-09].
  16. a b c Nasz powód do dumy, Herold Gdański nr 4/2012.
  17. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 października 2007 r. w sprawie wykazu przedsięwzięć Euro 2012, Dz.U. 2007 nr 192, poz. 1385 [dostęp 2015-10-07].
  18. M. Stąporek, M. Klimowicz-Sikorska, 35 mln zł za PGE Arena Gdańsk, trojmiasto.pl, 10.12.2009 [dostęp 2015-10-07].
  19. Bursztynowy stadion w Gdańsku z nowym sponsorem. Sprawdź jak ma się nazywać, RadioGdansk.pl, 7.10.2015 [dostęp 2015-10-07].
  20. Energa rezygnuje ze sponsorowania stadionu [online], trojmiasto.pl, 6 listopada 2020 [dostęp 2020-11-17] (pol.).
  21. Polsat News, Polsat i Plus sponsorami tytularnymi stadionu w Gdańsku - Polsat News [online], polsatnews.pl [dostęp 2021-05-21] (pol.).
  22. a b c Rok 2011 pod znakiem nowych stadionów. wp.pl, 4 stycznia 2011.
  23. Marzena Klimowicz-Sikorska: VIP obejrzy mecz w luksusie. 2 września 2010. [dostęp 2011-08-09].
  24. Lechia Gdańsk 1 – 1 Cracovia. [dostęp 2011-08-09]. (pol.).
  25. a b PGE Arena: ruszył montaż nagłośnienia. www.trojmiasto.pl, 2011-02-16. [dostęp 2011-08-15].
  26. 9 mln zł na nowe oświetlenie stadionu w Letnicy [online], trojmiasto.pl, 2 lutego 2020 [dostęp 2021-07-02] (pol.).
  27. Stadion Gdańsk [online], polsatplusarenagdansk.pl [dostęp 2021-11-24].
  28. Dojazd [online], Polsat Plus Arena Gdańsk [dostęp 2024-05-14] (pol.).
  29. Rozkład jazdy pociągów SKM / SKM Timatable. Gdynia: PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście sp. z o.o., 2012, s. 1–2.
  30. Jacek Modrzejewski. Tramwaje w obsłudze transportowej Euro 2012 w Polsce. „Świat Kolei”. 7/2011. s. 48–53. ISSN 1234-5962. 
  31. Szybką koleją na stadion w Letnicy – Gdańsk – oficjalna strona miasta. gdansk.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-14)]..
  32. Najem lokali w Fun Arenie. Fun Arena.
  33. Stadion Gdańsk – Atrakcje [online], stadiongdansk.com [dostęp 2021-02-17].
  34. Pierwsze prace przy "Baltic Arena" [online], web.archive.org, 11 marca 2016 [dostęp 2021-02-17] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-11].
  35. W Gdańsku podpisano umowę na budowę stadionu..
  36. Mamy nazwę stadionu!. [dostęp 2015-10-08].
  37. Serce stadionu PGE Arena Gdańsk zbuduje Trias. gazeta.pl, 14 kwietnia 2010.
  38. Stadion w Letnicy to już oficjalnie PGE Arena Gdańsk. [dostęp 2015-10-08].
  39. Wiecha na PGE Arenie Gdańsk. Gazeta Wyborcza Trójmiasto, 24 lipca 2010.
  40. 82 dźwigary nad Letnicą.
  41. Stadion PGE Arena Gdańsk w Letnicy uwolniony z podpór osiadł o 30 centymetrów. naszemiasto.pl, 2010-11-14. [dostęp 2010-11-14].
  42. Nazwa ulicy przy stadionie już oficjalna. trojmiasto.pl, 27 maja 2011. [dostęp 2011-05-27].
  43. Wielki show Jennifer Lopez na PGE Arenie w Gdańsku [online], trojmiasto.pl, 27 września 2012 [dostęp 2021-02-17] (pol.).
  44. Pierwszy koncert Bon Jovi w Polsce, PGE Arena, www.muzyka.dlastudenta.pl.
  45. Sobotni mecz Lechia Gdańsk - FC Barcelona odwołany [online], wirtualnemedia.pl [dostęp 2021-02-17] (pol.).
  46. Lotto Ekstraklasa - Piłka nożna - WP SportoweFakty
  47. Polska zagra z Holandią w Gdańsku!. dziennikbaltycki.pl, 2016-01-19. [dostęp 2016-06-02].
  48. Euro 2016: Polska – Holandia. „Biało-czerwoni” mają co poprawiać przed Euro 2016. polskieradio.pl, 2016-06-01. [dostęp 2016-06-02].
  49. * Kongres regionalny Świadków Jehowy 2019. trojmiasto.pl, 2019-08-01. [dostęp 2019-08-02].
  50. Kongres Świadków Jehowy na Stadionie Energa Gdańsk. stadionenerga.pl, 2019-08-01. [dostęp 2019-08-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-09)].
  51. Tysiące osób na Stadionie Energa Gdańsk. To nie mecz, a... Kongres Świadków Jehowy. se.pl, 2019-08-08. [dostęp 2019-08-08].
  52. Komitet Wykonawczy zatwierdził terminarz EURO. uefa.com.

Linki zewnętrzne

edytuj