Wikipedia

Kariera Nikosia Dyzmy

polska komedia

Kariera Nikosia Dyzmy – polski komediowy film fabularny z roku 2002 w reżyserii Jacka Bromskiego[2].

Kariera Nikosia Dyzmy
Gatunek komedia
Rok produkcji 2002
Data premiery 15 marca 2002
Kraj produkcji  Polska
Język polski
Czas trwania 108 minut
Reżyseria Jacek Bromski
Scenariusz Tomasz Kępski
Główne role Cezary Pazura, Anna Przybylska, Andrzej Grabowski, Krzysztof Globisz, Ewa Kasprzyk
Muzyka Kuba Sienkiewicz i Elektryczne Gitary, Henri Seroka
Zdjęcia Arkadiusz Tomiak
Scenografia Bogdan Solle, Jarosław Żebrowski
Kostiumy Małgorzata Braszka
Montaż Krzysztof Szpetmański
Produkcja Michał Balcerzak
Wytwórnia KASA Balcerzak
Dystrybucja Vision
Budżet 14 000 000 euro
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Kwestia z filmu okazana podczas promocji 33. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni w 2008 roku[1]
Cmentarz ewangelicki w Pabianicach, miejsce pracy Nikosia Dyzmy

O filmieEdytuj

Fabuła oparta jest na powieści Kariera Nikodema Dyzmy Tadeusza Dołęgi-Mostowicza z 1932 roku (dwukrotnie zekranizowanej przez Jana Rybkowskiego: w 1956 jako film Nikodem Dyzma z Adolfem Dymszą i w 1980 jako serial Kariera Nikodema Dyzmy z Romanem Wilhelmim)[2]. Jest to próba przeniesienia historii powieściowego Nikodema Dyzmy do współczesności.

Producentem filmu była KASA Balcerzak, specjalnie powołana do tego celu firma Michała Balcerzaka, a scenariusz na podstawie powieści napisał debiutant w tej roli Tomasz Kępski. Budżet filmu wynosił 14 milionów euro. Zdjęcia rozpoczęto w październiku 2001 roku. W roli współczesnego Dyzmy wystąpił Cezary Pazura[3][4].

Plenery: Pabianice (cmentarz ewangelicki), Łódź (pałac Izraela Poznańskiego przy ul. Ogrodowej, siedziba „Polonii” przy al. Mickiewicza – filmowy gabinet biznesmena Kilińskiego, rektorat PWSFTviT – filmowy gabinet senator Walewskiej, rektorat Akademii Medycznej – filmowy gabinet ministra Jaszuńskiego, hipermarket M1, park Poniatowskiego, ul. Maratońska, ul. Wólczańska przy szpitalu Pirogowa), Leśmierz (cukrownia), Wola Błędowa (pole golfowe), Warszawa, Gdynia (port).

KontrowersjeEdytuj

Serial telewizyjny Kariera Nikodema Dyzmy z 1980 roku cieszył się dużą popularnością, dlatego pod koniec XX wieku jego twórcy postanowili nakręcić kontynuację – serial i film o losach współczesnego Dyzmy. We wrześniu 1999 roku rozpoczęły się przygotowania do produkcji, a o projekcie poinformowano w prasie. 13-odcinkowy serial telewizyjny i równocześnie film kinowy miały nosić tytuł Kariera Sebastiana Dyzmy. Scenariusz napisał Witold Orzechowski, współtwórca serialu z 1980 roku, który był również reżyserem i producentem. W tytułowej roli Sebastiana Dyzmy, czyli wnuka Nikodema Dyzmy, miał wystąpić Wojciech Malajkat. W głównych rolach wystąpić mieli również Paweł Deląg, Szymon Bobrowski, Paweł Wilczak i Robert Gonera, a w pozostałych m.in. Jerzy Bończak i Grażyna Barszczewska (aktorzy z serialu z 1980) oraz Agnieszka Warchulska, Agnieszka Sitek i Katarzyna Groniec[5].

Zdjęcia do nowego serialu i filmu planowano rozpocząć wiosną 2002 roku. Jednak projekt zarzucono po dwuletnich przygotowaniach ze względu na rozpoczęcie w połowie 2001 roku przez Jacka Bromskiego realizacji filmu Kariera Nikosia Dyzmy. Producentem filmu Bromskiego był Michał Balcerzak, który we wrześniu 1999 zgłosił się do Orzechowskiego z propozycją współpracy (którą zarzucono) i otrzymał wówczas od niego treatment scenariusza nowego serialu. Twórcy Kariery Sebastiana Dyzmy wystąpili na drogę sądową przeciwko twórcom filmu Bromskiego oskarżając ich o świadomą kradzież pomysłu i naruszenie praw autorskich[4][6][7][8].

Pomimo tytułu, film Jacka Bromskiego jest zaledwie luźną adaptacją powieści Dołęgi-Mostowicza. Imię głównego bohatera filmu, Nikoś, nawiązuje do pseudonimu gangstera Nikodema Skotarczaka, uważanego w latach 90. za szefa mafii trójmiejskiej, zastrzelonego w 1998 roku („Nikoś” Skotarczyk związany był również ze światem filmowym, miał epizodyczną rolę w filmie Sztos). Film Bromskiego zawiera również wiele aluzji do ówczesnej sytuacji politycznej w III RP oraz epatuje nagością, wulgaryzmami i scenami pijaństwa[9][10][11].

FabułaEdytuj

Film opowiada o życiu Nikosia Dyzmy (Cezary Pazura) – zwykłego grabarza, rudego pechowca, ale utalentowanego mówcy funeralnego – którego smutne życie całkiem przypadkowo ulega zmianie. Okazja trafia się sama, za sprawą podwędzonego zaproszenia na koktajl dyplomatyczny. Zastawione stoły i cała masa zimnej wódki... tutaj Nikoś czuje się jak ryba w wodzie. Do czasu.

Oblany wybornym trunkiem przez nieuważnego i nieokrzesanego gościa, zdenerwowany i podpity Nikoś obrzuca bufona przekleństwami. Ten drobny epizod okazuje się punktem zwrotnym w karierze mistrza ceremonii pogrzebowej. Wieść, że tajemniczy nieznajomy publicznie naubliżał znienawidzonemu wicepremierowi Terkowskiemu (Lew Rywin), elektryzuje zgromadzoną na bankiecie śmietankę polityczną, a przed Nikosiem otwierają się drzwi do niesamowitej kariery. Od razu o względy Nikosia zaczynają zabiegać Roman Kiliński (Andrzej Grabowski), król zagęszczacza spożywczego i temperamentna pani senator z senackiej Komisji Skarbu Anna Walewska (Ewa Kasprzyk). Dyzma porzuca pracę na cmentarzu i opuszcza swoich nie wylewających za kołnierz kolegów Niemrawego (Tomasz Sapryk) i Władeczka (Andrzej Zaborski). Kim jest Nikodem Dyzma? Doktorem ekonomii, szarą eminencją w elitach władzy, utalentowanym biznesmenem? Mit, że Nikoś załatwi wszystko, rozchodzi się lotem błyskawicy. Balansując między sypialniami wpływowych kobiet, gabinetami dyrektorów spółek i salonami polityków, Dyzma – za sprawą przypadku czy może instynktu – uczy się, jak wielką wagę może mieć z pozoru nieistotna, mimochodem rzucona informacja. Świat biznesmenów z kilkoma klasami szkoły podstawowej, odgrzewających mity podziemia polityków i ich znudzonych młodych żon, pożądliwie wyciąga ręce w kierunku nowego bohatera współczesności. Już wkrótce o Nikosia upomni się ulica – tylko Dyzma, mówiący tym samym językiem, co oni, potrafi uspokoić wzburzonych rolników i „wejść między ludzi”. Były grabarz, głoszący, że dobre tylko to, co polskie, błyskawicznie pnie się w rankingach najpopularniejszych polityków. Nic więc dziwnego, że w sytuacji załamania narodowej gospodarki Nikoś, ulubieniec ludu i elity, staje się postacią ze wszech miar pożądaną przez skorumpowany i bezradny rząd.

ObsadaEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Gdynia żyje 33. FPFF. gdynia.pl. [dostęp 9 lutego 2010].
  2. ↑ a b Justyna Kobus: Kariera Nikosia Dyzmy. Wprost 9/2002 (1005). [dostęp 9 lutego 2010].
  3. ↑ SFP, Kariera Nikosia Dyzmy.
  4. ↑ a b Walka o Nikodema Dyzmę, Onet Kultura, 18 września 2001 [dostęp 2021-10-26] (pol.).
  5. ↑ Redakcja, Dyzma powraca, Dziennik Polski, 5 września 2001 [dostęp 2021-10-26] (pol.).
  6. ↑ Walka o Dyzmę, film.interia.pl [dostęp 2021-10-26] (pol.).
  7. ↑ Konflikt o prawo do pomysłu, warszawa.wyborcza.pl [dostęp 2021-10-26].
  8. ↑ Kariera Sebastiana Dyzmy, FilmPolski [dostęp 2021-10-26].
  9. ↑ Justyna Kobus, Kariera Nikosia Dyzmy, Wprost, 3 marca 2002 [dostęp 2021-10-26] (pol.).
  10. ↑ Kariera frajera – Recenzja filmu Kariera Nikosia Dyzmy (2002), Filmweb [dostęp 2021-10-26] (pol.).
  11. ↑ Kariera Nikosia Dyzmy, FilmPolski [dostęp 2021-10-26] (pol.).

BibliografiaEdytuj

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kariera_Nikosia_Dyzmy&oldid=65520929”