Klub Miłośników Komunikacji Miejskiej w Warszawie

warszawskie stowarzyszenie zrzeszające miłośników komunikacji miejskiej

Klub Miłośników Komunikacji Miejskiej w Warszawie (KMKM Warszawa) – stowarzyszenie działające w Warszawie, zrzeszające miłośników komunikacji miejskiej. Klub jest posiadaczem licznej kolekcji pojazdów komunikacji miejskiej, a także pamiątek związanych z transportem. Klub mieści się w siedzibie Zarządu Transportu Miejskiego przy ulicy Grochowskiej 316/320 w Warszawie.

Klub Miłośników Komunikacji Miejskiej w Warszawie
Razem dla Warszawy
Państwo

 Polska

Siedziba

Warszawa

Data założenia

11 kwietnia 1980

Rodzaj stowarzyszenia

Stowarzyszenia

Status

stowarzyszenie posiadające osobowość prawną

Zasięg

lokalno-ogólnopolski-międzynarodowy

Prezes

Robert Człapiński

Nr KRS

0000108009

Data rejestracji

26 kwietnia 2002

Powiązania

KMST Łódź, Zarząd Transportu Miejskiego w Warszawie

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Klub Miłośników Komunikacji Miejskiej w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Klub Miłośników Komunikacji Miejskiej w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Klub Miłośników Komunikacji Miejskiej w Warszawie”
Ziemia52°14′03″N 20°59′26″E/52,234222 20,990694
Strona internetowa

Klub w zakresie tworzenia taboru zabytkowego współpracuje z Miejskimi Zakładami Autobusowymi oraz Tramwajami Warszawskimi.

Historia edytuj

Początki działalności edytuj

Początki istnienia Klubu sięgają 1980. Po liście Leszka Pohorylesa, późniejszego pierwszego nieformalnego lidera klubu, zamieszczonego na łamach kolejowego pisma „Sygnały” zebrała się niewielka grupa pasjonatów komunikacji. Pierwsze spotkanie miało miejsce 11 kwietnia 1980 r. na terenie Ośrodka Społeczno-Wychowawczego na Ochocie. Data ta jest uznawana za początek istnienia Klubu Miłośników Komunikacji Miejskiej w Warszawie[1].

W styczniu 1981 patronat nad Klubem objęło Muzeum Techniki. Spotkania odbywały się w jednej z sal Pałacu Kultury i Nauki, gdzie po raz pierwszy powołano zarząd, na czele którego stanął Witold Jeleń. Po szybkim rozwoju do Klubu zaczęło należeć około 60 członków – w tym wielu miłośników z Łodzi[1]. Tak też w październiku 1981 roku powstał odłam w Łodzi – najpierw jako Klub Miłośników Komunikacji Miejskiej w Łodzi – aktualnie jako Klub Miłośników Starych Tramwajów w Łodzi[2].

Wybuch stanu wojennego w grudniu 1981 zatrzymał działalność grupy pasjonatów na dwa miesiące. Później Klub działał mając ograniczone możliwości. Dopiero po zniesieniu sankcji stanu wojennego udało się wznowić działalność[1].

Okres zmian edytuj

Po zerwaniu współpracy z Muzeum Techniki i Motoryzacji w 1995, patronat nad Klubem objął nowo powstały Zarząd Transportu Miejskiego w Warszawie, w którego siedzibie przez kolejne lata odbywały się spotkania[1]. Z inicjatywy sekretarza Jacka Piotra Cegiełki, Klub pod przewodnictwem prezesa Dariusza Walczaka, rozpoczął formalizację istnienia. 26 kwietnia 2002 r. Klub został wpisany do rejestru stowarzyszeń[3].

Zabytkowy tabor edytuj

Kontakt z Zarządem Transportu Miejskiego i coraz większe możliwości rozrastającej się grupy pasjonatów skłoniły Klub do stworzenia kolekcji zabytkowego taboru. Wraz z Tramwajami Warszawskimi doprowadzono o odrestaurowania wagon A[1] nr tab. 43[potrzebny przypis] z 1908[1] oraz wagon C nr tab. 257[potrzebny przypis].

Nagroda otrzymana w 2001 od m.st. Warszawy umożliwiła zakup i odremontowanie autobusu miejskiego Jelcz 272 MEX[1]. W kolejnych latach kolekcja zabytkowych autobusów intensywnie rozrastała się – w 2019 liczyła 22 autobusy, a w 2020 zaczęła liczyć 32 autobusy[4].

Jednym z najbardziej przełomowych wydarzeń był premierowy wyjazd odremontowanego autobusu Chausson AH48 nr tab. 395 z 1950, 16 września 2013 roku[5]. Pojazd został najpierw odkupiony od miłośników z Belgii, a następnie odrestaurowany[6][7]. Autobus aktualnie stanowi jeden z najbardziej cennych zabytków motoryzacji w Polsce i jest unikatowy nawet w skali Europy[8].

Zabytkowy tabor zarówno autobusowy, jak i tramwajowy na dobre wpisał się w karty historii i promocji m.st. Warszawy[8].

Cele i dalszy rozwój Klubu edytuj

Celem KMKM jest promocja publicznej komunikacji miejskiej, kolekcjonowanie pamiątek i zabytków związanych z publiczną komunikacją miejską, współdziałanie z instytucjami, towarzystwami oraz klubami zajmującymi się publiczną komunikacją miejską w kraju i zagranicą[9].

Klub działa również na rzecz utworzenia Muzeum Komunikacji Miejskiej. W niedalekich planach jest remont Ikarusa 620, wskrzeszenie trolejbusu Saurer 4TIILM wraz z przyczepą, ale także remont jednego z wagonów typu K[10].

Wydarzenia edytuj

Linie turystyczne i okolicznościowe[11] edytuj

Linia tramwajowa „T”[12] edytuj

Z inicjatywy Klubowiczów linia tramwajowa „T” została uruchomiona w kwietniu 1996 z okazji obchodów czterystu lat stołeczności Warszawy. Na torowisko wyjechał wagon typu A oraz wagon typu C, które kursowały z Placu Narutowicza. Początkowo linia miała być jednorazowym wydarzeniem, jednak wysokie zainteresowanie pasażerów, skłoniły władze miasta do przedłużenia funkcjonowania tramwaju.

W późniejszych latach linia zaczynała trasę z Placu Narutowicza, z wyjątkiem 1997 i 2003, gdy krańcowała na Placu Starynkiewicza. Do obsługi linii w 1997 dołączył wagon typu K. Aktualnie linia obsługiwana jest przez większość taboru zabytkowego Tramwajów Warszawskich w trybie rotacji.

Linia jest jednym z symboli turystycznej mapy Warszawy, dzięki czemu w ciągu corocznych sezonów przewozi ogromną liczbę pasażerów[13].

Linia autobusowa 100[14] edytuj

W czerwcu 2018 dzięki współpracy Klubu z Zarządem Transportu Miejskiego na ulice, po 9 latach zawieszenia, wyjechała linia "100". Obsługiwał ją Jelcz 043 i Ikarus 260 z floty stowarzyszenia[15]. Reaktywacja była niezwykle udana[16][17].

 
DTP 2010 na Dworcu Zachodnim.

Linię uruchomiono również w kolejnym sezonie w 2019. Do obsługi skierowano autobusy Jelcz 272 MEX oraz Jelcz PR110[18].

Inne linie okolicznościowe edytuj

Oprócz sezonowych linii turystycznych Klub uruchamia linie specjalne na różne okoliczności, rocznice, czy wydarzenia.

Zloty i inne wydarzenia edytuj

Noc Muzeów[19][20] edytuj

Pierwsza Noc Muzeów została zorganizowana w 2004 z inicjatywy Klubu Miłośników Komunikacji Miejskiej. Pętla autobusowej linii muzealnej „M” znajdowała się na Starym Mieście, której obsługę zapewniały Jelcz 272 MEX nr tab. 1983 oraz Jelcz 043 nr tab. 8081. Od kolejnego roku pętla znajdowała się na Placu Bankowym. W 2006 Noc Muzeów została połączona z poprzedzającym imprezę Zlotem Ogórków, aktualnie Międzynarodowym Zlotem Zabytkowych Autobusów. Podczas kolejnej edycji w 2007 do imprezy dołączyła muzealna linia tramwajowa, która również nosiła oznaczenia „M”. Właśnie podczas tej edycji Tramwaje Warszawskie zorganizowały pierwsze Muzeum Na Szynach na pętli tramwajowej Plac Narutowicza. Od 2012 pętla autobusowych linii muzealnych znajduje się na Placu Defilad.

Podczas edycji w 2018 linie A, K i P obsługiwało łącznie 38 autobusów z różnych zakątków Polski, a sama impreza cieszyła się rekordową ilością odwiedzających i pasażerów[21].

Międzynarodowy Zlot Zabytkowych Autobusów[19] edytuj

W 2006 we współpracy z firmą Mobilis Klub zorganizował I Zlot Ogórków, gdzie wystawione zostało czternaście autobusów marki Jelcz z całej Polski, czyli tzw. Ogórków.

W kolejnych latach zaczęły pojawiać się również inne autobusy niż tylko Ogórki. W 2012 skłoniło to organizatorów do zmiany nazwy ze Zlotu Ogórków na Międzynarodowy Zlot Zabytkowych Autobusów.

W 2018 w zlocie uczestniczyły 42 zabytkowe autobusy różnych marek[21].

Dni Transportu Publicznego[22] edytuj

Pierwsze Dni Transportu Publicznego odbyły się w 2002 z inicjatywy Stowarzyszenia Sympatyków Komunikacji Szynowej. KMKM zajął się organizacją części miejskiej, która odbywała się w sobotę w Zajezdni Wola. W kolejnych latach DTP odbywały się we współpracy z Zarządem Transportu Miejskiego, Miejskimi Zakładami Autobusowymi oraz Tramwajami Warszawskimi. W późniejszych latach edycje odbywały się na innych węzłach komunikacyjnych (w 2010 i w 2011 w węźle Metro Młociny), a dopiero od 2012 w zajezdniach.

Inne aktywności edytuj

Autobusy należące do stowarzyszenia wielokrotnie były użyczane do udziału w teledyskach (Radiohead, The Dumplings, Linia Nocna, Kuba Sienkiewicz, Niebieskie Migdały, Young Stars Team, Strachy na Lachy, Ten Typ Mes, Dawid Podsiadło) czy produkcjach filmowych (Mistrz, Ile waży koń trojański?, Popiełuszko. Wolność jest w nas, Różyczka, Być jak Kazimierz Deyna, Ida, Jack Strong, Obywatel, Czerwony Pająk, Sztuka Kochania. Historia Michaliny Wisłockiej, Zimna Wojna, Alicja i Żabka, Mowa Ptaków, Klecha, Jesienna Dziewczyna, Jak zostałem gangsterem. Historia prawdziwa, Listy do M. 4)[3]. Pojazdy występowały także w kampaniach społecznych (TVP2, Heyah) oraz reklamach telewizyjnych.

Tabor edytuj

Zabytkowy tabor autobusowy[3]:
Typ/model Producent Rok produkcji / Rok produkcji (rok przebudowy) Numer taborowy Zdjęcie
AH 48 Société Anonyme des Usines Chausson 1950 395  
PR100 Renault Véhicules Industriels / Berliet 1980 3873  
IK-160P Ikarus-Zemun / Jelczańskie Zakłady Samochodowe 1986 70504
AP-02 Jelczańskie Zakłady Samochodowe 1964 2012
PR 06 1967 (1976 – przebudowa) T64058
PAT-4 1973 (1983 – przebudowa) 643  
043 1974 8058  
P-01 1976 618
PR 0062 1976 (1986 – przebudowa) 64502
043 cabrio 1976 (1989 – przebudowa) 8083  
272 MEX 1977 1983  
PR110U 1978 5299  
043 1986 8081  
M11 1988 95
L11 1989 90904  
PR110M 1991 4617  
120MM/1 1993 4340  
M121M Zakłady Samochodowe Jelcz S.A 1998 4891  
M121MB 2002 DJ677
M181M 1998 7891
H-100A Sanocka Fabryka Autobusów 1972 8082  
H-100B 1973 160  
66 Ikarus 1972
280/PAT-44 1980 (1987 – przebudowa) 691
1981 (1987 – przebudowa) 646
260.04 1982 289  
280.26 1987 2600  
435.05D 1993 1501  
260.73A 1994 6306
405.01 1994 6454  
411.08 1995 6550  
280.70E 1998 5715  
398.20 Ikarus EAG 1995 398
Urbino 15 Solaris Bus & Coach 2000 8731
Zabytkowy tabor trolejbusowy[3][23][24][25]:
Typ/model Producent Rok produkcji Numer taborowy Zdjęcie
4TIILM Saurer 1957 T016  
APE4/80 Moser 1969 P003  
1970 P004
Zabytkowy tabor tramwajowy (w tym historyczny) współtworzony z Tramwajami Warszawskimi[26][27][28][29]:
Typ/model Producent Rok produkcji Numer taborowy Zdjęcie
A Falkenried 1906 43  
C Lilpop, Rau i Lowenstein 1925 257  
W Warszawskie Warsztaty Główne 1928 2204  
K Gdańska Fabryka Wagonów 1940 403-1  
K 1940 3909  
K Wspólnota Interesów Huty "Królewska" i "Laura" 1940 445  
K 1940 446  
Lw Linke-Hofman-Werke 1925 541  
ND₂ Sanocka Fabryka Wagonów 1951 1620  
N Chorzowska Wytwórnia Konstrukcji Stalowych 1949 607  
N 1951 734  
N₃ 1953 716  
N₃ 1955 775  
ND3 1955 1727  
4NJ 1957 838  
4ND₁ 1961 1811  
4N 1961 873  
13N 1959 503  
13N 1967 407  
13NS 1968 534  
13N 1968 535  
13N 1968 642  
13N 1969 795  
13N 1969 821+818  
102N 1969 5  
102Na 1971 42  
105Na 1975 1000  
105Na 1975 1001
105Na 1988 1252+1251  
4EGTW Credé 1956 205  

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g Historia Klubu • KMKM Warszawa [online], KMKM Warszawa, 2000 [dostęp 2019-03-24] (pol.).
  2. O KMST [online], www.kmst.mpk.lodz.pl [dostęp 2019-03-24] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-29].
  3. a b c d Marcin Żabicki, Zabytkowe pojazdy komunikacji miejskiej z kolekcji KMKM w Warszawie, wyd. pierwsze, Eurosprinter, 8 kwietnia 2020, ISBN 978-83-63652-35-7.
  4. Lista autobusów – autobusy na ślub • KMKM Warszawa [online], KMKM Warszawa [dostęp 2020-04-12] (pol.).
  5. Chausson już po remoncie. Wyruszył w pierwszą trasę [online], TVN Warszawa [dostęp 2020-04-13].
  6. d, Czerwona legenda wraca na ulice Warszawy [online], warszawa.naszemiasto.pl, 15 sierpnia 2017 [dostęp 2019-04-13] (pol.).
  7. Chausson AH 48 #395 • Strona 3 • KMKM Warszawa [online], KMKM Warszawa, 6 listopada 2018 [dostęp 2019-04-13] (pol.).
  8. a b Chausson AH48 nr tab. 395, [w:] Marcin Żabicki, Zabytkowe pojazdy komunikacji miejskiej z kolekcji KMKM w Warszawie, wyd. pierwsze, Eurosprinter, 8 kwietnia 2020, ISBN 978-83-63652-35-7.
  9. Statut Klubu • KMKM Warszawa [online], KMKM Warszawa, 2000 [dostęp 2019-03-24] (pol.).
  10. Wszystkiego Najlepszego! • KMKM Warszawa [online], KMKM Warszawa, 21 grudnia 2018 [dostęp 2019-03-24] (pol.).
  11. Linie turystyczne • KMKM Warszawa [online], KMKM Warszawa, 28 sierpnia 2018 [dostęp 2019-04-13] (pol.).
  12. T (linia tramwajowa) [online], Wszystko o Warszawie [dostęp 2019-04-13] (pol.).
  13. WLT 2019 – Podsumowanie • KMKM Warszawa [online], KMKM Warszawa, 6 października 2019 [dostęp 2020-04-12] (pol.).
  14. 100 [online], Wszystko o Warszawie [dostęp 2019-04-13] (pol.).
  15. Wakacje z KMKM • KMKM Warszawa [online], KMKM Warszawa, 28 sierpnia 2018 [dostęp 2019-03-25] (pol.).
  16. Informator Stolicy – Turystyczna linia 100 [online], informator-stolicy.pl [dostęp 2019-03-25] (pol.).
  17. Po stokroć dziękujemy! • KMKM Warszawa [online], KMKM Warszawa, 18 września 2018 [dostęp 2019-03-25] (pol.).
  18. Warszawskie Linie Turystyczne • KMKM Warszawa [online], KMKM Warszawa, 25 kwietnia 2019 [dostęp 2020-04-12] (pol.).
  19. a b Zlot Zabytkowych Autobusów i Noc Muzeów • KMKM Warszawa [online], KMKM Warszawa, 2000 [dostęp 2019-04-13] (pol.).
  20. Historia Nocy Muzeów w Warszawie [online], Urząd Miasta Stołecznego Warszawy, 7 marca 2013 [dostęp 2020-04-12] [zarchiwizowane z adresu 2020-07-29].
  21. a b Noc Muzeów i Zlot Zabytkowych Autobusów 2018 • KMKM Warszawa [online], KMKM Warszawa, 29 maja 2018 [dostęp 2019-04-13] (pol.).
  22. Dni Transportu Publicznego • KMKM Warszawa [online], KMKM Warszawa, 29 sierpnia 2018 [dostęp 2019-04-14] (pol.).
  23. Nasz trolejbus – Saurer 4TIILM • KMKM Warszawa [online], KMKM Warszawa, 2 stycznia 2000 [dostęp 2019-03-25] (pol.).
  24. Saurer [online], www.omni-bus.eu [dostęp 2019-04-13].
  25. -=[Fotogaleria Transportowa]=- – Phototrans.eu [online], phototrans.pl [dostęp 2020-05-17].
  26. Lista tramwajów • KMKM Warszawa [online], KMKM Warszawa [dostęp 2020-04-13] (pol.).
  27. Dariusz Walczak, Tramwaje powojennej Warszawy 1945-1975, wyd. pierwsze, Eurosprinter, 30 listopada 2018, ISBN 978-83-63652-30-2.
  28. Tramwaje Warszawskie – typy [online], tramwar.pl [dostęp 2020-04-13].
  29. Tramwaje Warszawskie sp. z o.o. TW Warszawa [online], -=[Fotogaleria Transportowa]=- [dostęp 2022-11-14].

Linki zewnętrzne edytuj