Krzysztof Kołbasiuk

polski aktor

Krzysztof Czesław Kołbasiuk (ur. 17 września 1952 w Szczecinie, zm. 3 marca 2006 w Warszawie) – polski aktor teatralny, filmowy, telewizyjny i dubbingowy, od 2003 członek Stowarzyszenia Filmowców Polskich[1].

Krzysztof Kołbasiuk
Ilustracja
Imię i nazwisko

Krzysztof Czesław Kołbasiuk

Data i miejsce urodzenia

17 września 1952
Szczecin

Data i miejsce śmierci

3 marca 2006
Warszawa

Zawód

aktor

Współmałżonek

Dorota Stalińska (rozwód)
Jolanta Żółkowska

Lata aktywności

1975–2006

Nagrobek Krzysztofa Kołbasiuka na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (2009)

Wczesne lata

edytuj

Osiągał sukcesy w Ogólnopolskim Konkursie Recytatorskim. Z drużyną siatkarzy zdobył mistrzostwo okręgu. Był uczniem Technikum Elektronicznego nr 10 im. Fryderyka Joliot-Curie w Elektronicznych Zakładach Naukowych we Wrocławiu[2][3]. W 1976 ukończył z wyróżnieniem Wydział Aktorski w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie.

Kariera sceniczna

edytuj

Na trzecim roku studiów 16 kwietnia 1975 zadebiutował w warszawskim Teatrze Współczesnym w roli Erharda w sztuce Henrika Ibsena Jan Gabriel Borkman w reżyserii Aleksandra Bardiniego u boku Haliny Mikołajskiej, Zofii Mrozowskiej i Jana Świderskiego[4][5].

Na czwartym roku studiów zagrał postać Jana w spektaklu Pierwszy dzień wolności Leona Kruczkowskiego (1976) w reż. ówczesnego dyrektora teatru Tadeusza Łomnickiego w Teatrze Na Woli, z którym po ukonczeniu uczelni związał się w latach 1976–1985 i wystąpił jako Andrzej Sarti w Życiu Galileusza Bertolta Brechta (1978), Ułan w Do piachu Tadeusza Różewicza (1979), porucznik w Damach i huzarach Aleksandra Fredry (1979), Dialogus w Sędziach. Klątwie Stanisława Wyspiańskiego (1980), obywatel Wiednia w Amadeuszu Petera Shaffera (1980) w reż. Romana Polańskiego, Niebezpiecznie, panie Mochnacki... Jerzego Mikke (1981), niedźwiedź w Klonowych braciach Eugeniusza Szwarca (1982) i zbój Sarka–Farka w Igraszkach z diabłem Jana Drdy (1984).

Był aktorem scen stołecznych: Teatru Nowego (1985–1990), gdzie zagrał m.in. postać cara Mikołaja I w Kordianie Juliusza Słowackiego (1986), Dramatycznego (1990–1996) i Polskiego (1999–2004).

Kariera ekranowa

edytuj

Współpracował z Teatrem Telewizji, gdzie jego debiutem była rola Szczęsnego Kossakowskiego w spektaklu Horsztyński Juliusza Słowackiego (1975) w reż. Ignacego Gogolewskiego. Pierwszym kontaktem z filmem był eksperyment warsztatów Jerzego Grotowskiego jego kolegi ze studiów Jerzego Bogajewicza z udziałem Doroty Stalińskiej. W dwóch odcinkach serialu Zbigniewa Chmielewskiego Daleko od szosy (1976) wystąpił w roli kolegi Ani Popławskiej (Irena Szewczyk). Wkrótce Hubert Drapella powierzył mu rolę protagonisty Gniewka, syna rybaków spod Gdańska, któremu Brandenburczycy zabili rodziców w serialu historycznym dla młodzieży Znak orła (1977). Lucyna Smolińska i Mieczysław Sroka zaangażowali go do roli oficera w fabularyzowanym filmie dokumentalnym Raszyn 1809 (1977). Wystąpił także w serialach: Tajemnica Enigmy (1979) jako porucznik w ośrodku wywiadu w Pyrach, Doktor Murek (1979) w roli sekretarza Stawskiego i 07 zgłoś się (1981) jako kochanek Rauschowej (Joanna Żółkowska). W sześciu odcinkach telenoweli W labiryncie (1990) zagrał Jurka Sewera, przyjaciela Doroty Wanat (Marta Klubowicz). W serialu Jana Łomnickiego Dom (1980–2000) wystąpił w roli Łukasza Zbożnego.

W kinowej adaptacji powieści Henryka Sienkiewicza Ogniem i mieczem (1999) w reż. Jerzego Hoffmana pojawił się jako deputowany w Siczy Zaporoskiej. W ekranizacji poematu Adama Mickiewicza Pan Tadeusz (1999) w reż. Andrzeja Wajdy został obsadzony w roli generała Jana Henryka Dąbrowskiego.

Dubbing, radio

edytuj

Już na drugim roku studiów podjął współpracę ze Studiem Opracowań Filmów, uznając dubbing za „rodzaj pracy ważny dla aktora” u Zofii Dybowskiej-Aleksandrowicz. Dubbingował Toma Jordache’a (Nick Nolte), potem jego syna Wesleya (Gregg Henry) w miniserialu ABC Pogoda dla bogaczy (Rich Man, Poor Man - Book II, 1976–1977). Użyczył swojego głosu Rocco Ciprianiemu (Jack Scalia) w miniserialu CBS Tylko Manhattan (I’ll Take Manhattan, 1987). Podkładał też głosy postaciom seriali animowanych, takich jak Babar, Baśnie i bajki polskie oraz Smerfy.

Do radia trafił jako absolwent PWST. Jak powiedział dyrektor i główny reżyser Teatru Polskiego Radia, „Krzysztof Kołbasiuk umiał zagrać wszystko”. Jego słowo trafiało do słuchaczy. Przybliżał poezję, czytał powieści w odcinkach, W Jezioranach[6].

Za wybitne interpretacje, za role, Przewodniczący Komitetu ds. Radia i Telewizji w 1984 uhonorował Kołbasiuka Nagrodą I Stopnia. W 1993 został laureatem Złotego Mikrofonu.

Życie prywatne

edytuj

Był mężem aktorek Doroty Stalińskiej[7] i Jolanty Żółkowskiej, z którą miał syna Kamila (ur. 1983), plastyka[8].

Śmierć

edytuj

Zmarł rano[9][10] 3 marca 2006 roku, na zawał serca[6][11]. O jego śmierci poinformował Teatr Polski w Warszawie, na którego deskach aktor występował jeszcze poprzedniego dnia (czwartek) wieczorem. Kołbasiuk grał w czwartek 2 marca 2006 w spektaklu Zielona Gęś Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, w reżyserii Jarosława Kiliana. Partnerowała mu m.in. Irena Kwiatkowska. „Zagrał w tym spektaklu brawurowo” – podkreślił Jerzy Jaroszyński z Teatru Polskiego. W Zielonej Gęsi miał wystąpić także w piątek 3 marca 2006.

10 marca 2006 został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na warszawskich Powązkach (kwatera G-3a-1f)[12].

Odznaczenia

edytuj

Filmografia

edytuj

Udział gościnny

edytuj

Jako reżyser dubbingu

edytuj

Dialogi polskie

edytuj

Polski dubbing

edytuj

Jako lektor

edytuj
  1. Niektóre internetowe bazy filmów (np. Stowarzyszenia Filmowców Polskich) podają nazwisko „de Monfor”[1]. Rzeczywista postać historyczna nosiła nazwisko de Mortemart[15][16] i takie nazwisko jest wymawiane przez narratora filmu w scenie spotkania ambasadora z Andrzejem Koźmianem[17].

Przypisy

edytuj
  1. a b Krzysztof Kołbasiuk, [w:] Stowarzyszenie Filmowców Polskich [online], sfp.org.pl [dostęp 2024-09-23].
  2. Elżbieta Królikowska. Te pierwsze, małe bilanse.... „Film”. nr 13/1985 (1865) (XL), s. 16, 31 marca 1985. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 
  3. Słynni absolwenci EZN-u. Elektroniczne Zakłady Naukowe. [dostęp 2024-09-17]. (pol.).
  4. Krzysztof Kołbasiuk, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2024-09-17].
  5. Jadwiga Zdanowicz-Kwiatkowska, Pożegnanie (17.09.1952 – 3.03.2006). Krzysztof Kołbasiuk, [w:] Encyklopedia Teatru Polskiego [online], encyklopediateatru.pl [dostęp 2024-09-17].
  6. a b Marta Troszczyńska, Od pół wieku w Jezioranach [online], adonai.pl.
  7. Karolina Małas: Poznali się na planie „Domu”. Był żonaty, ale stracił dla niej głowę. Onet.pl, 17 września 2022. [dostęp 2024-09-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-09-17)]. (pol.).
  8. Anna Gronczewska, Rocznica niezwykłego serialu. 43 lata temu wyemitowano pierwszy odcinek „Domu”, „Dziennik Łódzki”, 10 listopada 2023 [dostęp 2024-06-17].
  9. Zmarł Krzysztof Kołbasiuk [online], stopklatka.pl, 3 marca 2006 [dostęp 2010-10-06] [zarchiwizowane z adresu 2006-03-23].
  10. Odszedł Krzysztof Kołbasiuk [online], Wyborcza.pl, 3 marca 2006 [zarchiwizowane z adresu 2010-07-29].
  11. Wszystko co niesie życie [online], styl.pl, 28 kwietnia 2011.
  12. Pogrzeb Krzysztofa Kołbasiuka [online], Onet.pl, 10 marca 2006 [zarchiwizowane z adresu 2012-07-09].
  13. M.P. z 2003 r. nr 29, poz. 401, strona 1274, nr 21
  14. Krzysztof Kołbasiuk w bazie filmpolski.pl
  15. Henryk Kocój, Polskie zabiegi dyplomatyczne wobec łamania zasad neutralności przez Prusy, „Niepodległość i Pamięć”, nr4, 2020, s. 37.
  16. Agnieszka Chamera-Nowak, Biblioteka, której nie ma... Andrzej Edward Koźmian i jego książki, Warszawa: Wydawnictwo SBP, 2015, s. 35.
  17. Powstanie Listopadowe. 1830–1831, 1980 [dostęp 2024-09-29].

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj