Leopold II Koburg
Leopold II, właśc. Leopold Ludwik Filip Maria Wiktor (ur. 9 kwietnia 1835 w Brukseli, zm. 17 grudnia 1909 w Laeken) – król Belgów w latach 1865–1909, z dynastii Koburgów; przedstawiciel nowego imperializmu, właściciel Konga, w którym doprowadził do śmierci co najmniej kilku milionów mieszkańców tego kraju wskutek niewolniczej pracy i mordów.
| Król Belgów | |
| |
.svg)
| |
| |
| Król Belgów | |
| Okres |
od 10 grudnia 1865 |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Władca Wolnego Państwa Konga | |
| Okres |
od 5 lutego 1885 |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Żona |
1. Maria Henrietta Habsburg |
| Dzieci | |
| Odznaczenia | |
                                                  
| |
ŻyciorysEdytuj
Syn króla Leopolda I i jego drugiej lub trzeciej żony – Ludwiki Marii Orleańskiej (córki Ludwika Filipa I – króla Francji i Marii Amelii Burbon).
Leopold II ożenił się w 1853 z arcyksiężniczką Marią Henriettą, z węgierskiej linii Habsburgów, wnuczką cesarza Leopolda II[1]. Z tego związku pochodziła czwórka dzieci:
- Luiza Maria Amelia (ur. 1858, zm. 1924), żona Filipa, księcia Saksonii-Koburg-Gotha;
- Leopold Ferdynand, książę Brabantu (ur. 1859, zm. 1869);
- Stefania Klotylda (ur. 1864, zm. 1945), żona arcyksięcia Rudolfa, następcy tronu austriackiego, a po jego samobójczej śmierci w 1889 żona węgierskiego hrabiego Eleméra Lónyay;
- Klementyna (ur. 1872, zm. 1955), żona księcia Napoleona-Wiktora Bonaparte, wnuka Hieronima Bonaparte, najmłodszego brata cesarza Napoleona I.
Leopold II był także ojcem dwóch synów, Lucjana (1906–1984) i Filipa (1907–1914), z pozamałżeńskiego związku z prostytutką Blanche Delacroix, z którą wziął ślub 12 grudnia 1909, pięć dni przed swoją śmiercią.
Po śmierci Leopolda II królem Belgów został jego bratanek, Albert I.
Wolne Państwo KongoEdytuj
Tron belgijski objął po swoim ojcu Leopoldzie I. W 1885 został władcą Wolnego Państwa Konga, kolonii w środkowej Afryce (obecnie Demokratyczna Republika Konga). Przez wiele lat była to jego prywatna własność, w której panowało niewolnictwo[2]. Prowadzona była rabunkowa gospodarka, pozyskiwany był kauczuk i kość słoniowa. Przyczyniła się ona do śmierci od kilku do kilkunastu milionów ludzi[3]. W 1908 po ujawnieniu przez dziennikarza i polityka Edmunda Dene Morela skali eksploatacji Konga, wybuchła afera, która doprowadziła do tego, że kontrolę nad terytorium, odtąd znanym jako Kongo Belgijskie, odkupiło od króla państwo belgijskie.
Plany wojny z HolandiąEdytuj
W oparciu o kwerendę w belgijskich Archiwach Królewskich flamandzki historyk Kris Clerckx stwierdził, że Leopold II w 1854, jeszcze przed wstąpieniem na tron, planował błyskawiczną wojnę z Holandią celem zjednoczenia Niderlandów pod swoją władzą, a przede wszystkim przejęcia holenderskich kolonii. Przygotowania weszły w zaawansowaną fazę, ale do wojny nie doszło, zapewne ze względu na brak zgody ze strony Francji[4].
UpamiętnieniaEdytuj
Ze względu na zbrodnie popełnione w Wolnym Państwie Kongo pomniki króla stojące w Belgii często padały ofiarami wandalizmu. W 2020 roku, po protestach i dewastacji wielu pomników, władze niektórych belgijskich miast zdecydowały się usunąć pomniki Leopolda[5].
GenealogiaEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ Serwański, Dobosz 1998 ↓, s. 263.
- ↑ Pomimo że Leopold II był sygnatariuszem (i jako król Belgów i jako suweren Kongo) Aktu Końcowego z Brukseli (2 lipca 1890) zabraniającego niewolnictwa (handel czarnymi niewolnikami).
- ↑ Peter Forbath, The River Congo: The Discovery, Exploration and Exploitation of the World’s Most Dramatic Rivers, Harper & Row 1977, s. 278.
- ↑ Kamil Janicki, Belgia planowała napaść na Holandię, Histmag.org, 30 czerwca 2009.
- ↑ Georgina Rannard: Leopold II: Belgium 'wakes up' to its bloody colonial past. bbc.com, 12-06-2020. [dostęp 2020-11-16]. (ang.).
BibliografiaEdytuj
- Maciej Serwański, Józef Dobosz: Słownik władców Europy nowożytnej i najnowszej. Wyd. 1. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie sp. z o.o., 1998. ISBN 83-86138-35-1.Sprawdź autora:1.
Linki zewnętrzneEdytuj
- ISNI: 0000 0001 0871 8736, 0000 0003 8204 8376
- VIAF: 264072032
- LCCN: n79088906
- GND: 118727648
- NDL: 00620958
- LIBRIS: mkz27rf55h84znj
- BnF: 12054676b
- SUDOC: 027328414
- SBN: MUSV038483
- NKC: jx20100601001
- BNE: XX932536
- NTA: 070116016
- Open Library: OL5524537A
- PLWABN: 9810581877605606
- NUKAT: n2006116885
- J9U: 987007264869405171
- CANTIC: a19600598
- ΕΒΕ: 145036
- LIH: LNB:CFew;=B1
- RISM: pe165963
- WorldCat: lccn-n79088906