Leopold II Koburg

król Belgów, odpowiedzialny za śmierć wielu milionów ludzi w Kongo

Leopold II, właśc. Leopold Ludwik Filip Maria Wiktor (fr. Léopold Louis Philippe Marie Victor, niderl. Leopold Lodewijk Filips Maria Victor; ur. 9 kwietnia 1835 w Brukseli, zm. 17 grudnia 1909 w Laeken) – król Belgów w latach 1865–1909, z dynastii Koburgów; przedstawiciel nowego imperializmu, właściciel Konga. Jeden z największych zbrodniarzy w dziejach świata, odpowiedzialny za śmierć ok. 6 milionów ludzi.

Leopold II
Ilustracja
ilustracja herbu
Faksymile
Król Belgów
Okres

od 10 grudnia 1865
do 17 grudnia 1909

Poprzednik

Leopold I Koburg

Następca

Albert I Koburg

Suweren Wolnego Państwa Konga
Okres

od 5 lutego 1885
do 15 listopada 1908

Dane biograficzne
Dynastia

sasko-koburska

Data i miejsce urodzenia

9 kwietnia 1835
Bruksela

Data i miejsce śmierci

17 grudnia 1909
Laeken

Ojciec

Leopold I Koburg

Matka

Ludwika Maria Orleańska

Żona

1. Maria Henrietta Habsburg
2. Blanche Delacroix

Dzieci

Ludwika
Leopold
Stefania
Klementyna
Lucjan(inne języki)
Filip

Odznaczenia
Wielka Wstęga Orderu Leopolda (Belgia) Wielki Krzyż Orderu Gwiazdy Afrykańskiej (Belgia) Wielki Krzyż Królewskiego Orderu Lwa (Belgia) Wielki Krzyż Orderu Korony (Belgia) Wielki Krzyż Orderu Leopolda II (Belgia) Krzyż Wojskowy I Klasy (Belgia) Order Złotego Runa (Austria) Krzyż Wielki Orderu Świętego Stefana Order Wierności (Badenia) Order Lwa Zeryngeńskiego (Badenia) Order św. Huberta (Bawaria) Krzyż Wielki Orderu Krzyża Południa (Brazylia) Order Słonia (Dania) Krzyż Wielki Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (Grecja) Krzyż Wielki Orderu Karola III (Hiszpania) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia) Order Osmana (Imperium Osmańskie) Order Medżydów (Imperium Osmańskie) Order św. Andrzeja (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Aleksandra Newskiego (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Orła Białego (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny I klasy (Imperium Rosyjskie) Order Chryzantemy (Japonia) Kawaler Orderu Świętego Ferdynanda (Sycylia) Order Świętego Januarego (Sycylia) Order Orła Meksykańskiego Krzyż Wielki Orderu Świętego Karola (Monako) Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Świętego Olafa Krzyż Wielki Orderu Chrystusa Krzyż Wielki Orderu Avis (Portugalia) Krzyż Wielki Orderu św. Jakuba od Miecza (Portugalia) Wstęga Trzech Orderów (Portugalia) Order Orła Czarnego (Prusy) Krzyż Wielki Orderu Orła Czerwonego (Prusy) Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Rumunii Order Ernestyński (Saksonia) Order Korony Rucianej (Saksonia) Order Krzyża Takowy I klasy (Serbia) Order Królewski Serafinów (Szwecja) Krzyż Wielki Orderu Świętego Józefa (Toskania) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Słonia Białego (Tajlandia) Kawaler Wielkiego Krzyża Orderu Grobu Świętego Order Podwiązki (Wielka Brytania) Order Alberta Niedźwiedzia (Anhalt) Order Ludwika (Hesja) Order Domowy i Zasługi Księcia Piotra Fryderyka Ludwika (Oldenburg) Krzyż Wielki Orderu Korony Wirtemberskiej Najwyższy Order Zwiastowania Najświętszej Marii Panny (Order Annuncjaty) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Królestwo Włoch)

Życiorys

edytuj

Syn króla Leopolda I i jego drugiej lub trzeciej żony – Ludwiki Marii Orleańskiej (córki Ludwika Filipa Ikróla Francji i Marii Amelii Burbon).

Leopold II ożenił się w 1853 z arcyksiężniczką Marią Henriettą, z węgierskiej linii Habsburgów, wnuczką cesarza Leopolda II[1]. Z tego związku pochodziła czwórka dzieci:

Leopold II był także ojcem dwóch synów, Lucjana (1906–1984) i Filipa (1907–1914), z pozamałżeńskiego związku z prostytutką, Blanche Delacroix, z którą wziął ślub 12 grudnia 1909, pięć dni przed swoją śmiercią.

Po śmierci Leopolda II królem Belgów został jego bratanek, Albert I.

Wolne Państwo Kongo

edytuj
Osobny artykuł: Wolne Państwo Kongo.

Tron belgijski objął po swoim ojcu Leopoldzie I. W 1885 został władcą Wolnego Państwa Konga, kolonii w środkowej Afryce (obecnie Demokratyczna Republika Konga). Przez wiele lat była to jego prywatna własność, w której panowało niewolnictwo[a]. Prowadzona była rabunkowa gospodarka, pozyskiwany był kauczuk i kość słoniowa. Przyczyniła się ona do śmierci od kilku do kilkunastu milionów ludzi[2]. W 1908 po ujawnieniu przez dziennikarza i polityka Edmunda Dene Morela skali eksploatacji Konga, wybuchła afera, która doprowadziła do tego, że kontrolę nad terytorium, odtąd znanym jako Kongo Belgijskie, odkupiło od króla państwo belgijskie.

Plany wojny z Holandią

edytuj

W oparciu o kwerendę w belgijskich Archiwach Królewskich flamandzki historyk Kris Clerckx stwierdził, że Leopold II w 1854, jeszcze przed wstąpieniem na tron, planował błyskawiczną wojnę z Holandią celem zjednoczenia Niderlandów pod swoją władzą, a przede wszystkim przejęcia holenderskich kolonii. Przygotowania weszły w zaawansowaną fazę, ale do wojny nie doszło, zapewne ze względu na brak zgody ze strony Francji[3].

Upamiętnienia

edytuj

Ze względu na zbrodnie popełnione w Wolnym Państwie Kongo pomniki króla stojące w Belgii często padały ofiarami wandalizmu. W 2020 roku, po protestach i dewastacji wielu pomników, władze niektórych belgijskich miast zdecydowały się usunąć pomniki Leopolda[4].

Genealogia

edytuj
Prapradziadkowie

Franciszek Jozjasz
(1697-1764)
∞1723
Anna Zofia Schwarzburg-Rudolstadt
(1700-1780)

Ferdynand Albrecht II z Brunszwiku-Lüneburga
(1680-1735)
∞1712
Antonina Amalia z Brunszwiku-Wolfenbüttel
(1696-1762)

Henryk XXIX Reuss-Ebersdorf
(1699-1747)
∞1721
Zofia Teodora Castell-Remlingen
(1703-1777)

Jerzy August Erbach-Schönberg
(1691-1758)
∞1719
Henrietta Stolberg-Gedern
(1699-1750)

Ludwik Filip Burbon-Orleański
(1725-1785)
∞1743
Ludwika Henrietta Burbon-Conti
(1726-1759)

Ludwik de Penthièvre
(1725-1793)
∞1744
Maria Teresa d’Este
(1726-1754)

Król Hiszpanii
Karol III Hiszpański
(1716-1788)
∞1738
Maria Amalia Wettyn
(1724-1760)

Cesarz
Franciszek I Lotaryński
(1708-1765)
∞1736
Maria Teresa Habsburg
(1717-1780)

Pradziadkowie

Ernest Fryderyk
(1724-1800)

Zofia z Brunszwiku-Wolfenbüttel
(1724-1802)

Henryk XXIV Reuss-Ebersdorf
(1724-1779)
∞1754
Karolina Erbach-Schönberg
(1727-1796)

Ludwik Filip Józef Burbon-Orleański
(1747-1793)
∞1769
Ludwika Maria de Penthièvre
(1753-1821)

Król Obojga Sycylii
Ferdynand I Burbon
(1751-1825)
∞1768
Maria Karolina Habsburg
(1752-1814)

Dziadkowie

Franciszek Sachsen-Coburg-Saalfeld
(1750-1806)
∞1777
Augusta Reuss-Ebersdorf
(1757-1831)

Król Francuzów
Ludwik Filip Burbon
(1773-1850)
∞1809
Maria Amelia Burbon-Sycylijska
(1782-1866)

Rodzice

Król Belgów
Leopold I Koburg
(1790-1865)
∞1832
Ludwika Maria Orleańska
(1812-1850)

Leopold II Koburg (1835-1909), król Belgów

  1. Pomimo że Leopold II był sygnatariuszem (i jako król Belgów i jako suweren Kongo) Aktu Końcowego z Brukseli (2 lipca 1890) zabraniającego niewolnictwa (handel czarnymi niewolnikami).

Przypisy

edytuj
  1. Serwański, Dobosz 1998 ↓, s. 263.
  2. Peter Forbath, The River Congo: The Discovery, Exploration and Exploitation of the World’s Most Dramatic Rivers, Harper & Row 1977, s. 278.
  3. Kamil Janicki, Belgia planowała napaść na Holandię, Histmag.org, 30 czerwca 2009.
  4. Georgina Rannard: Leopold II: Belgium 'wakes up' to its bloody colonial past. bbc.com, 12-06-2020. [dostęp 2020-11-16]. (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • Maciej Serwański, Józef Dobosz: Słownik władców Europy nowożytnej i najnowszej. Wyd. 1. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie sp. z o.o., 1998. ISBN 83-86138-35-1.

Linki zewnętrzne

edytuj