Dwutlenek siarki
Dwutlenek siarki, ditlenek siarki (nazwa Stocka: tlenek siarki (IV)), SO
2 – nieorganiczny związek chemiczny z grupy tlenków siarki, w którym siarka znajduje się na IV stopniu utlenienia. W warunkach normalnych jest to bezbarwny gaz o ostrym, gryzącym i duszącym zapachu, silnie drażniący drogi oddechowe. Jest trujący dla zwierząt i szkodliwy dla roślin. Ma własności bakteriobójcze i pleśniobójcze. Jest produktem ubocznym spalania paliw kopalnych, przez co przyczynia się do zanieczyszczenia atmosfery (smog). Stosowany jako konserwant (E220), szczególnie powszechnie do win, także markowych. Dwutlenek siarki wykorzystuje się również do produkcji siarczynów, do bielenia (w przemyśle tekstylnym i papierniczym), dezynfekcji (znany już w starożytności) i jako czynnik chłodniczy. Jest produktem pośrednim podczas produkcji kwasu siarkowego. Rozpuszcza się m.in. w wodzie i acetonie.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny | SO2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Masa molowa | 64,06 g/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wygląd | bezbarwny gaz[2] | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Identyfikacja | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Numer CAS | 7446-09-5 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| PubChem | 1119[3] | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki | ditlenek selenu, ditlenek telluru, tlenek siarki, tritlenek siarki | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Charakterystyka chemicznaEdytuj
Dwutlenek siarki otrzymywany jest przez spalanie siarki lub siarkowodoru w tlenie, np. w trakcie prażenia rud siarczkowych:
- 4FeS2 + 11O2 → 2Fe2O3 + 8SO2
- S + O2 → SO2
W obecności katalizatora (np. V2O5) powstały dwutlenek siarki utlenia się do trójtlenku:
- 2SO2 + O2 _kat._͕ 2SO3
(podobna reakcja zachodzi także w atmosferze z udziałem promieniowania UV lub ozonu)
Dwutlenek siarki dobrze rozpuszcza się w wodzie, dając słaby kwas siarkawy:
- SO2 + H2O → H2SO3
PrzypisyEdytuj
- ↑
Neil G. Connelly i inni, Nomenclature of Inorganic Chemistry. IUPAC Recommendations 2005 (Red Book), International Union of Pure and Applied Chemistry, RSC Publishing, 2005, s. 327, ISBN 978-0-85404-438-2.
- ↑ Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne: Farmakopea Polska X. Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276. ISBN 978-83-63724-47-4.
- ↑ Dwutlenek siarki (CID: 1119) (ang.) w bazie PubChem, United States National Library of Medicine.
- ↑ a b c d Lide 2009 ↓, s. 4-92.
- ↑ a b Lide 2009 ↓, s. 6-53.
- ↑ Lide 2009 ↓, s. 6-174.
- ↑ Lide 2009 ↓, s. 9-52.
- ↑ Dwutlenek siarki (ang.) w wykazie klasyfikacji i oznakowania Europejskiej Agencji Chemikaliów. [dostęp 2019-02-24].
- ↑ Dwutlenek siarki (nr 84694) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck KGaA) na obszar Polski. [dostęp 2019-02-24].
- ↑ Dwutlenek siarki (nr 84694) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck KGaA) na obszar Stanów Zjednoczonych (ze względu na zmianę sposobu wywołania karty charakterystyki, aby pobrać kartę dla obszaru USA, na stronie produktu należy zmienić lokalizację na "United States" i ponownie pobrać kartę). [dostęp 2019-02-24].
BibliografiaEdytuj
- CRC Handbook of Chemistry and Physics, David R. Lide (red.), wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, ISBN 978-1-4200-9084-0.