Reprezentacja Węgier w piłce nożnej mężczyzn

Reprezentacja Węgier w piłce nożnej mężczyzn (węg. Magyar férfi labdarúgó-válogatott) – narodowy zespół piłkarzy nożnych, który reprezentuje Węgry w meczach i turniejach międzynarodowych. Swoje pierwsze spotkanie rozegrał 12 października 1902 przeciwko reprezentacji przedlitawskiej części Austro-Węgier. Węgrzy są trzykrotnymi mistrzami olimpijskimi oraz dwuktronymi wicemistrzami świata. W latach dwudziestych i trzydziestych reprezentowali oni tzw. szkołę naddunajską[2] w piłce nożnej. Od rozegranego 15 listopada 2019 meczu towarzyskiego przeciwko Urugwajowi, reprezentacja Węgier co do zasady swoje domowe spotkania rozgrywa na Arenie Puskása.

Węgry
Magyarország
Ilustracja
Herb Węgier
Przydomek

Nemzeti Tizenegy (Jedenastka narodowa), Aranycsapat (Złota jedenastka) (1950–1954), Mágikus Magyarok (Magiczni Węgrzy) (1950–1954)

Związek

Magyar Labdarúgó Szövetség

Sponsor techniczny

Adidas

Trener

Marco Rossi (od 2018)

Asystent trenera

Cosimo Inguscio

Skrót FIFA

HUN

Ranking FIFA

27. (1525.13 pkt.)[a]

Miejsce w rankingu Elo

24. (1822 pkt.)[a]

Zawodnicy
Kapitan

Dominik Szoboszlai

Najwięcej występów

Balázs Dzsudzsák (109)[1]

Najwięcej bramek

Ferenc Puskás (84)

Stroje
domowe
Stroje
wyjazdowe
Mecze
Pierwszy mecz
Cesarstwo Austrii Austria 5:0 Węgry 
(Wiedeń, Austria; 12 października 1902)
Najwyższe zwycięstwo
 Węgry 13:1 Francja 
(Budapeszt, Węgry; 12 lipca 1926)
Najwyższa porażka
 Holandia 8:1 Węgry 
(Amsterdam, Holandia; 11 października 2013)
Medale
Igrzyska olimpijskie
złoto 1952, 1964, 1968
srebro 1972
brąz 1960
Mistrzostwa świata
srebro 1938, 1954
Mistrzostwa Europy
brąz 1964
Strona internetowa
  1. Stan aktualny na 15 lutego 2024.

Dzieje reprezentacji

edytuj

Przed II wojną światową Węgrzy wystepowali na Igrzyskach olimpijskich w Paryżu. Drużyna odpadła po porażce z Egiptem[3]. Z powodu zmiany statusu ligi w sezonie 1926/1927 na zawodowy reprezentacja została wykluczona z igrzysk olimpijskich w Amsterdamie[4]. W eliminacjach do Mistrzostw Świata wygrali z reprezentacją Grecji 11:1[5]. Największym sukcesem przedwojennej reprezentacji Węgier było zdobycie wicemistrzostwa świata w 1938 po przegranej w finale 2:4 z Włochami[6]. Węgrzy pokonali napierw drużynę Szwajcarii 2:0 oraz Szwecji 5:1[7]. Węgrzy w dwudziestoleciu międzywojennym brali udział we wszystkich edycjach Pucharu Europy Środkowej. Ze względu na brak istnienia w tamtych latach mistrzostw kontynentu oraz światowy podziw dla poziomu reprezentacji Austrii, Czechosłowacji, Węgier i Włoch były to prestiżowe rozgrywki. Węgrzy dwukrotnie zajmowali trzecie miejsca w Pucharze oraz w 1938 prowadzili w tabeli. Ze względu na przyłączenie Austrii do Rzeszy Niemieckiej rozgrywki nie zostały jednak dokończone.

Największe sukcesy Węgry odniosły w pierwszej połowie lat pięćdziesiątych XX wieku. Trener Gusztáv Sebes stworzył drużynę, która przeszła do historii piłki nożnej jako złota jedenastka. Gra reprezentacji została oparta na czwórce atakujących: Ferencu Puskásu, Sándorze Kocsisu, Józsefie Bozsiku i Nándorze Hidegkutim. Na igrzyskach olimpijskich w 1952 Węgrzy zdobyli złoty medal[8]. Drużyna Węgier jako pierwszy zespół spoza Wysp Brytyjskich pokonała Anglię. Dnia 25 listopada 1953 Węgrzy wygrali na Wembley 6:3 – Mecz piłkarski Anglia – Węgry (1953)[9]. Anglia została ponownie pokonana rok później 7:1. Pozostaje to dzisiaj najwyższą porażką w historii angielskiej reprezentacji. Na MŚ 1954 Węgrzy byli uważani za faworytów imprezy. Jeszcze przed jej rozpoczęciem pokonali reprezentację Luksemburga 10:0. W Pierwszym meczu turnieju wygrali 9:0 z reprezentacją Korei Południowej [10]. W kolejnym spotkaniu pokonali reprezentację RFN[10]. Przegrali w dramatycznych okolicznościach w finale z RFN 2:3, mimo początkowego prowadzenia 2:0. To był koniec złotej drużyny.

Po MŚ 1954 Węgrzy zagrali na mistrzostwach świata jeszcze sześć razy. Na mistrzostwach świata w Szwecji w 1958 nie wyszli z grupy remisujac z Walią, przegrywajac 1:2 z reprezentacją Szwecji i pokonując 4:0 Meksyk[11]. Największymi osiągnięciami było dojście do ćwierćfinału w 1962 oraz 1966. Lepsze wyniki Węgrzy odnieśli w pozostałych turniejach rangi mistrzowskiej. Na Euro 1964 zajęli trzecie miejsce po wygranej z Danią trzy do jednego. Osiem lat później na Euro 1972 zajęli czwarte miejsce po przegranej z Belgią dwa do jednego. Większe sukcesy reprezentacja odniosła na igrzyskach olimpijskich – należy pamiętać, że do IO 1984 w igrzyskach brali udział jedynie sportowcy, którzy formalnie posiadali status amatorów[12]. Na igrzyskach olimpijskich w 1960 zdobyła brązowy medal wygrywając z Włochami dwa do jednego. Na igrzyskach w 1964 oraz 1968 Węgrzy zdobyli złote medale, wygrywając mecze finałowe; odpowiednio z Czechosłowacją oraz Bułgarią. Ostatnim dużym sukcesem reprezentacji był srebrny medal na igrzyskach olimpijskich w 1972 po porażce w finale z Polską 2:1[13]. Od udziału w MŚ 1986 Węgrzy nie awansowali na żaden światowy turniej. Od tej pory reprezentacja Węgier zaliczana jest do grona europejskich średniaków.

W eliminacjach do MŚ 1998 Węgrzy zagrali w barażach. Przegrali oni z Federalną Republiką Jugosławią (państwem związkowym składającym się wyłącznie z Republiki Czarnogóry i Republiki Serbii) siedem do jednego w Budapeszcie i pięć do zera w Belgradzie. Każde kolejne eliminacje do turniejów drużyna przegrywała. Jednakże od około 2009 można zauważyć poprawę gry reprezentacji. W eliminacjach MŚ 2010 Węgrzy zajęli czwarte miejsce w swojej grupie (w pewnym momencie byli na drugim miejscu w swojej grupie), zaś w eliminacjach Euro 2012 reprezentacja zajęła trzecie miejsce w swojej grupie, za Holandią i Szwecją. W eliminacjach do MŚ 2014 ponownie zajęli trzecie miejsce w swojej grupie, za Holandią i Rumunią z dorobkiem 17 punktów po pięciu zwycięstwach, dwóch remisach i trzech porażkach. Dopiero w kwalifikacjach do Euro 2016 przyszedł sukces. Węgierscy piłkarze znów zajęli trzecie miejsce w grupie – za Irlandią Północną i Rumunią z dorobkiem 16 punktów po czterech zwycięstwach, czterech remisach i dwóch porażkach. Pozwoliło im to zagrać w barażach w których to spotkali się z reprezentacją Norwegii. Wygrywając oba mecze (1:0 i 2:1) awansowali na turniej we Francji.

Na Euro 2016 Węgrzy zagrali w grupie F razem z Portugalią, Austrią i Islandią. Po jednym zwycięstwie (z Austrią 2:0) i dwóch remisach (z Islandią 1:1 i Portugalią 3:3) z dorobkiem pięciu punktów awansowali z pierwszego miejsca do dalszej fazy turnieju. W 1/8 finału zagrali z reprezentacją Belgii, z którą przegrali 0:4 i odpadli z turnieju.

Po nieudanych dla Węgrów eliminacjach do MŚ w Rosji 2018 (trzecie miejsce z trzynastoma punktami po czterech zwycięstwach, remisie i pięciu porażkach) Bernd Storck pożegnał się z kadrą. Później Madziarów prowadził Belg Georges Leekens[14]. Obecnie Węgrów prowadzi Marco Rossi[15].

Udział w międzynarodowych turniejach

edytuj

Igrzyska olimpijskie

edytuj
Udział w igrzyskach olimpijskich
Rok Kwalifikacje Wynik
  1900 Nie brała udziału
  1904
  1908
  1912 - Druga runda
  1920 Nie brała udziału
  1924 - Druga runda
  1928 Nie brała udziału
  1936 - Pierwsza runda
  1948 Nie brała udziału
  1952 - Mistrzostwo
  1956 Nie brała udziału
  1960 Awans III miejsce
  1964 Awans Mistrzostwo
  1968 Awans Mistrzostwo
  1972 Awans II miejsce
  1976 Nie zakwalifikowała się
  1980
  1984
  1988
  1992
  1996 Awans Faza grupowa
  2000 Nie zakwalifikowała się
  2004
  2008
  2012
  2016
  2020

Mistrzostwa świata

edytuj
Udział w mistrzostwach świata
Rok Kwalifikacje Wynik
  1930 Nie brała udziału
  1934 Awans Ćwierćfinał
  1938 Awans II miejsce
  1950 Nie brała udziału
  1954 Awans II miejsce
  1958 Awans Faza grupowa
  1962 Awans Ćwierćfinał
  1966 Awans Ćwierćfinał
  1970 Nie zakwalifikowała się
  1974
  1978 Awans Faza grupowa
  1982 Awans Faza grupowa
  1986 Awans Faza grupowa
  1990 Nie zakwalifikowała się
  1994
  1998
    2002
  2006
  2010
  2014
  2018
  2022

Mistrzostwa Europy

edytuj
Udział w mistrzostwach Europy
Rok Kwalifikacje Wynik
  1960 Nie zakwalifikowała się
  1964 Awans III miejsce
  1968 Nie zakwalifikowała się
  1972 Awans IV miejsce
  1976 Nie zakwalifikowała się
  1980
  1984
  1988
  1992
  1996
    2000
  2004
    2008
    2012
  2016 Awans 1/8 finału
  2020 Awans Faza grupowa
  2024 Awans Faza grupowa

Trenerzy reprezentacji Węgier

edytuj
Szkoleniowiec O od do M W R P Największe osiągnięcia
Ferenc Gillemot   1902 1904 5 3 0 2
Ferenc Stobbe   1904 1906 9 3 1 5
1907 1908
Alfréd Hajós   1906 3 1 2 0
József Fábián   1941 4 0 2 2
1942
Kálmán Vághy   1942 1943 6 5 0 1
Tibor Gallowich   1945 1948 18 13 1 4
 
Gusztáv Sebes   1949 1956 69 50 12 7   IO 1952
  MŚ 1954
Márton Bukovi   1956 1957 8 6 1 1
Lajos Baróti   1957 1966 117 62 27 28   IO 1964
  ME 1964
1975 1978
Rudolf Illovszky   1966 1967 39 20 10 9   IO 1972
IV miejsce na ME 1972
1971 1974
Károly Sós   1968 1969 10 5 1 4   IO 1968
József Hoffer   1970 1971 10 4 3 3
József Bozsik   1974 1 0 0 1
Ede Moór   1974 1975 6 2 2 2
János Szőcs   1975 1 0 0 1
Ferenc Kovács   1978 1979 8 2 4 2
Károly Lakat   1979 1980 6 3 0 3
Kálmán Mészöly   1980 1983 61 24 12 25 awans i udział w MŚ 1982
  1990 1991
1994 1995
György Mezey   1983 1986 35 20 7 8 awans i udział w MŚ 1986
1988
Imre Komora   1986 3 0 1 2
József Verebes   1987 14 3 3 8
  1993 1994
József Garami   1987 5 2 1 2
László Bálint   1988 6 2 2 2
Bertalan Bicskei   1989 45 15 19 11
  1998 2001
Róbert Glázer   1991 4 0 2 2
Emerich Jenei   1992 1993 14 6 4 4
Ferenc Puskás   1993 4 1 0 3
János Csank   1996 1997 19 6 3 10
Imre Gellei   2001 2003 23 7 4 12
Lothar Matthäus   2004 2005 28 11 3 14
Péter Bozsik   2006 7 3 0 4
Péter Várhidi   2006 2008 16 7 1 8
Erwin Koeman   2008 2010 20 7 4 9
Sándor Egervári   2010 2013 34 17 8 9
József Csábi   2013 1 1 0 0
Attila Pintér   2013 2014 5 2 1 2
Pál Dárdai   2014 2015 7 4 2 1
Bernd Storck   2015 2017 25 8 7 10 awans i 1/8 finału ME 2016
Zoltán Szélesi   2017 2 1 0 1
Georges Leekens   2017 2018 4 0 1 3
Marco Rossi   2018 16 7 1 8 awans i udział w ME 2020

Rekordziści

edytuj

     Kolorem niebieskim zaznaczono wciąż aktywnych piłkarzy

Stroje

edytuj
Producent od do
Adidas 1976 1990
Umbro 1990 1994
Adidas 1994 nadal

Podstawowy strój reprezentacji Węgier składa się z czerwonej koszulki, białych spodenek oraz zielonych getrów. Opisana kolorystyka pochodzi z układu barw węgierskiej flagi. Drugi zestaw stroju Węgrów to biała koszulka, spodenki oraz getry. Na lewej piersi koszulek znajduje się herb Węgier.

Dzieje strojów

edytuj
 
 
 
 
 
lata 50.
 
 
 
 
 
1972
 
 
 
 
 
1982
 
 
 
 
 
1986
 
 
 
 
 
2000-2002
 
 
 
 
 
2002-2004
 
 
 
 
 
2004-2006
 
 
 
 
 
2006-2008
 
 
 
 
 
2008-2010
 
 
 
 
 
2010-2012
 
 
 
 
 
2012-2014
 
 
 
 
 
2014-2016
 
 
 
 
 
2016-2018

Zobacz też

edytuj
  1. Stan aktualny na 18 lipca 2023.

Przypisy

edytuj
  1. István Kocsmár-Tóth, Válogatott: 108! – Dzsudzsák beérte Királyt az örökrangsor élén [online], nemzetisport.hu, 19 listopada 2019 [dostęp 2020-10-31] (węg.).
  2. Austriacki Wunderteam. Romantyczno-tragiczna historia wirtuozów z lat 30. XX wieku. nabramke.pl. [dostęp 2021-12-08]. (pol.).
  3. Wilson 2023 ↓, s. 96.
  4. Wilson 2023 ↓, s. 101.
  5. Wilson 2023 ↓, s. 213.
  6. Wilson 2023 ↓, s. 216.
  7. Wilson 2023 ↓, s. 214.
  8. Tkacz 2018 ↓, s. 15.
  9. Wilson 2023 ↓, s. 50.
  10. a b Wilson 2023 ↓, s. 426.
  11. Jarosz 2022 ↓, s. 358.
  12. Piłka nożna na Igrzyskach Olimpijskich – sport drugiej kategorii. nowl.pl. [dostęp 2021-12-08]. (pol.).
  13. Szczepłek 2021 ↓, s. 129.
  14. Leekens trenerem reprezentacji Węgier [online] [dostęp 2017-11-17].
  15. Marco Rossi veszi át a válogatott irányítását [online], valogatott.mlsz.hu [dostęp 2018-07-20] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-20] (węg.).
  16. a b c d e eu-football.info. [dostęp 2016-06-09]. (ang.).

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj