Reprezentacja Węgier w piłce nożnej mężczyzn
Reprezentacja Węgier w piłce nożnej mężczyzn (węg. Magyar férfi labdarúgó-válogatott) – narodowy zespół piłkarzy nożnych, który reprezentuje Węgry w meczach i turniejach międzynarodowych. Swoje pierwsze spotkanie rozegrał 12 października 1902 przeciwko reprezentacji przedlitawskiej części Austro-Węgier. Węgrzy są trzykrotnymi mistrzami olimpijskimi oraz dwuktronymi wicemistrzami świata. W latach dwudziestych i trzydziestych reprezentowali oni tzw. szkołę naddunajską[2] w piłce nożnej. Od rozegranego 15 listopada 2019 meczu towarzyskiego przeciwko Urugwajowi, reprezentacja Węgier co do zasady swoje domowe spotkania rozgrywa na Arenie Puskása.
Herb Węgier | |||||||
Przydomek |
Nemzeti Tizenegy (Jedenastka narodowa), Aranycsapat (Złota jedenastka) (1950–1954), Mágikus Magyarok (Magiczni Węgrzy) (1950–1954) | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Związek | |||||||
Sponsor techniczny | |||||||
Trener |
Marco Rossi (od 2018) | ||||||
Asystent trenera | |||||||
Skrót FIFA |
HUN | ||||||
Ranking FIFA |
27. (1525.13 pkt.)[a] | ||||||
Miejsce w rankingu Elo |
24. (1822 pkt.)[a] | ||||||
Zawodnicy | |||||||
Kapitan | |||||||
Najwięcej występów |
Balázs Dzsudzsák (109)[1] | ||||||
Najwięcej bramek |
Ferenc Puskás (84) | ||||||
Mecze | |||||||
Pierwszy mecz Austria 5:0 Węgry (Wiedeń, Austria; 12 października 1902) | |||||||
Najwyższe zwycięstwo Węgry 13:1 Francja (Budapeszt, Węgry; 12 lipca 1926) | |||||||
Najwyższa porażka Holandia 8:1 Węgry (Amsterdam, Holandia; 11 października 2013) | |||||||
Medale | |||||||
Igrzyska olimpijskie | |||||||
| |||||||
Mistrzostwa świata | |||||||
| |||||||
Mistrzostwa Europy | |||||||
| |||||||
Strona internetowa | |||||||
|
Dzieje reprezentacji
edytujPrzed II wojną światową Węgrzy wystepowali na Igrzyskach olimpijskich w Paryżu. Drużyna odpadła po porażce z Egiptem[3]. Z powodu zmiany statusu ligi w sezonie 1926/1927 na zawodowy reprezentacja została wykluczona z igrzysk olimpijskich w Amsterdamie[4]. W eliminacjach do Mistrzostw Świata wygrali z reprezentacją Grecji 11:1[5]. Największym sukcesem przedwojennej reprezentacji Węgier było zdobycie wicemistrzostwa świata w 1938 po przegranej w finale 2:4 z Włochami[6]. Węgrzy pokonali napierw drużynę Szwajcarii 2:0 oraz Szwecji 5:1[7]. Węgrzy w dwudziestoleciu międzywojennym brali udział we wszystkich edycjach Pucharu Europy Środkowej. Ze względu na brak istnienia w tamtych latach mistrzostw kontynentu oraz światowy podziw dla poziomu reprezentacji Austrii, Czechosłowacji, Węgier i Włoch były to prestiżowe rozgrywki. Węgrzy dwukrotnie zajmowali trzecie miejsca w Pucharze oraz w 1938 prowadzili w tabeli. Ze względu na przyłączenie Austrii do Rzeszy Niemieckiej rozgrywki nie zostały jednak dokończone.
Największe sukcesy Węgry odniosły w pierwszej połowie lat pięćdziesiątych XX wieku. Trener Gusztáv Sebes stworzył drużynę, która przeszła do historii piłki nożnej jako złota jedenastka. Gra reprezentacji została oparta na czwórce atakujących: Ferencu Puskásu, Sándorze Kocsisu, Józsefie Bozsiku i Nándorze Hidegkutim. Na igrzyskach olimpijskich w 1952 Węgrzy zdobyli złoty medal[8]. Drużyna Węgier jako pierwszy zespół spoza Wysp Brytyjskich pokonała Anglię. Dnia 25 listopada 1953 Węgrzy wygrali na Wembley 6:3 – Mecz piłkarski Anglia – Węgry (1953)[9]. Anglia została ponownie pokonana rok później 7:1. Pozostaje to dzisiaj najwyższą porażką w historii angielskiej reprezentacji. Na MŚ 1954 Węgrzy byli uważani za faworytów imprezy. Jeszcze przed jej rozpoczęciem pokonali reprezentację Luksemburga 10:0. W Pierwszym meczu turnieju wygrali 9:0 z reprezentacją Korei Południowej [10]. W kolejnym spotkaniu pokonali reprezentację RFN[10]. Przegrali w dramatycznych okolicznościach w finale z RFN 2:3, mimo początkowego prowadzenia 2:0. To był koniec złotej drużyny.
Po MŚ 1954 Węgrzy zagrali na mistrzostwach świata jeszcze sześć razy. Na mistrzostwach świata w Szwecji w 1958 nie wyszli z grupy remisujac z Walią, przegrywajac 1:2 z reprezentacją Szwecji i pokonując 4:0 Meksyk[11]. Największymi osiągnięciami było dojście do ćwierćfinału w 1962 oraz 1966. Lepsze wyniki Węgrzy odnieśli w pozostałych turniejach rangi mistrzowskiej. Na Euro 1964 zajęli trzecie miejsce po wygranej z Danią trzy do jednego. Osiem lat później na Euro 1972 zajęli czwarte miejsce po przegranej z Belgią dwa do jednego. Większe sukcesy reprezentacja odniosła na igrzyskach olimpijskich – należy pamiętać, że do IO 1984 w igrzyskach brali udział jedynie sportowcy, którzy formalnie posiadali status amatorów[12]. Na igrzyskach olimpijskich w 1960 zdobyła brązowy medal wygrywając z Włochami dwa do jednego. Na igrzyskach w 1964 oraz 1968 Węgrzy zdobyli złote medale, wygrywając mecze finałowe; odpowiednio z Czechosłowacją oraz Bułgarią. Ostatnim dużym sukcesem reprezentacji był srebrny medal na igrzyskach olimpijskich w 1972 po porażce w finale z Polską 2:1[13]. Od udziału w MŚ 1986 Węgrzy nie awansowali na żaden światowy turniej. Od tej pory reprezentacja Węgier zaliczana jest do grona europejskich średniaków.
W eliminacjach do MŚ 1998 Węgrzy zagrali w barażach. Przegrali oni z Federalną Republiką Jugosławią (państwem związkowym składającym się wyłącznie z Republiki Czarnogóry i Republiki Serbii) siedem do jednego w Budapeszcie i pięć do zera w Belgradzie. Każde kolejne eliminacje do turniejów drużyna przegrywała. Jednakże od około 2009 można zauważyć poprawę gry reprezentacji. W eliminacjach MŚ 2010 Węgrzy zajęli czwarte miejsce w swojej grupie (w pewnym momencie byli na drugim miejscu w swojej grupie), zaś w eliminacjach Euro 2012 reprezentacja zajęła trzecie miejsce w swojej grupie, za Holandią i Szwecją. W eliminacjach do MŚ 2014 ponownie zajęli trzecie miejsce w swojej grupie, za Holandią i Rumunią z dorobkiem 17 punktów po pięciu zwycięstwach, dwóch remisach i trzech porażkach. Dopiero w kwalifikacjach do Euro 2016 przyszedł sukces. Węgierscy piłkarze znów zajęli trzecie miejsce w grupie – za Irlandią Północną i Rumunią z dorobkiem 16 punktów po czterech zwycięstwach, czterech remisach i dwóch porażkach. Pozwoliło im to zagrać w barażach w których to spotkali się z reprezentacją Norwegii. Wygrywając oba mecze (1:0 i 2:1) awansowali na turniej we Francji.
Na Euro 2016 Węgrzy zagrali w grupie F razem z Portugalią, Austrią i Islandią. Po jednym zwycięstwie (z Austrią 2:0) i dwóch remisach (z Islandią 1:1 i Portugalią 3:3) z dorobkiem pięciu punktów awansowali z pierwszego miejsca do dalszej fazy turnieju. W 1/8 finału zagrali z reprezentacją Belgii, z którą przegrali 0:4 i odpadli z turnieju.
Po nieudanych dla Węgrów eliminacjach do MŚ w Rosji 2018 (trzecie miejsce z trzynastoma punktami po czterech zwycięstwach, remisie i pięciu porażkach) Bernd Storck pożegnał się z kadrą. Później Madziarów prowadził Belg Georges Leekens[14]. Obecnie Węgrów prowadzi Marco Rossi[15].
Udział w międzynarodowych turniejach
edytujIgrzyska olimpijskie
edytujUdział w igrzyskach olimpijskich | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Rok | Kwalifikacje | Wynik | ||||||
1900 | Nie brała udziału | |||||||
1904 | ||||||||
1908 | ||||||||
1912 | - | Druga runda | ||||||
1920 | Nie brała udziału | |||||||
1924 | - | Druga runda | ||||||
1928 | Nie brała udziału | |||||||
1936 | - | Pierwsza runda | ||||||
1948 | Nie brała udziału | |||||||
1952 | - | Mistrzostwo | ||||||
1956 | Nie brała udziału | |||||||
1960 | Awans | III miejsce | ||||||
1964 | Awans | Mistrzostwo | ||||||
1968 | Awans | Mistrzostwo | ||||||
1972 | Awans | II miejsce | ||||||
1976 | Nie zakwalifikowała się | |||||||
1980 | ||||||||
1984 | ||||||||
1988 | ||||||||
1992 | ||||||||
1996 | Awans | Faza grupowa | ||||||
2000 | Nie zakwalifikowała się | |||||||
2004 | ||||||||
2008 | ||||||||
2012 | ||||||||
2016 | ||||||||
2020 |
Mistrzostwa świata
edytujUdział w mistrzostwach świata | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Rok | Kwalifikacje | Wynik | ||||||
1930 | Nie brała udziału | |||||||
1934 | Awans | Ćwierćfinał | ||||||
1938 | Awans | II miejsce | ||||||
1950 | Nie brała udziału | |||||||
1954 | Awans | II miejsce | ||||||
1958 | Awans | Faza grupowa | ||||||
1962 | Awans | Ćwierćfinał | ||||||
1966 | Awans | Ćwierćfinał | ||||||
1970 | Nie zakwalifikowała się | |||||||
1974 | ||||||||
1978 | Awans | Faza grupowa | ||||||
1982 | Awans | Faza grupowa | ||||||
1986 | Awans | Faza grupowa | ||||||
1990 | Nie zakwalifikowała się | |||||||
1994 | ||||||||
1998 | ||||||||
2002 | ||||||||
2006 | ||||||||
2010 | ||||||||
2014 | ||||||||
2018 | ||||||||
2022 |
Mistrzostwa Europy
edytujUdział w mistrzostwach Europy | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Rok | Kwalifikacje | Wynik | ||||||
1960 | Nie zakwalifikowała się | |||||||
1964 | Awans | III miejsce | ||||||
1968 | Nie zakwalifikowała się | |||||||
1972 | Awans | IV miejsce | ||||||
1976 | Nie zakwalifikowała się | |||||||
1980 | ||||||||
1984 | ||||||||
1988 | ||||||||
1992 | ||||||||
1996 | ||||||||
2000 | ||||||||
2004 | ||||||||
2008 | ||||||||
2012 | ||||||||
2016 | Awans | 1/8 finału | ||||||
2020 | Awans | Faza grupowa | ||||||
2024 | Awans | Faza grupowa |
Trenerzy reprezentacji Węgier
edytujSzkoleniowiec | O | od | do | M | W | R | P | Największe osiągnięcia |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ferenc Gillemot | 1902 | 1904 | 5 | 3 | 0 | 2 | ||
Ferenc Stobbe | 1904 | 1906 | 9 | 3 | 1 | 5 | ||
1907 | 1908 | |||||||
Alfréd Hajós | 1906 | 3 | 1 | 2 | 0 | |||
József Fábián | 1941 | 4 | 0 | 2 | 2 | |||
1942 | ||||||||
Kálmán Vághy | 1942 | 1943 | 6 | 5 | 0 | 1 | ||
Tibor Gallowich | 1945 | 1948 | 18 | 13 | 1 | 4 | ||
Gusztáv Sebes | 1949 | 1956 | 69 | 50 | 12 | 7 | IO 1952 MŚ 1954 | |
Márton Bukovi | 1956 | 1957 | 8 | 6 | 1 | 1 | ||
Lajos Baróti | 1957 | 1966 | 117 | 62 | 27 | 28 | IO 1964 ME 1964 | |
1975 | 1978 | |||||||
Rudolf Illovszky | 1966 | 1967 | 39 | 20 | 10 | 9 | IO 1972 IV miejsce na ME 1972 | |
1971 | 1974 | |||||||
Károly Sós | 1968 | 1969 | 10 | 5 | 1 | 4 | IO 1968 | |
József Hoffer | 1970 | 1971 | 10 | 4 | 3 | 3 | ||
József Bozsik | 1974 | 1 | 0 | 0 | 1 | |||
Ede Moór | 1974 | 1975 | 6 | 2 | 2 | 2 | ||
János Szőcs | 1975 | 1 | 0 | 0 | 1 | |||
Ferenc Kovács | 1978 | 1979 | 8 | 2 | 4 | 2 | ||
Károly Lakat | 1979 | 1980 | 6 | 3 | 0 | 3 | ||
Kálmán Mészöly | 1980 | 1983 | 61 | 24 | 12 | 25 | awans i udział w MŚ 1982 | |
1990 | 1991 | |||||||
1994 | 1995 | |||||||
György Mezey | 1983 | 1986 | 35 | 20 | 7 | 8 | awans i udział w MŚ 1986 | |
1988 | ||||||||
Imre Komora | 1986 | 3 | 0 | 1 | 2 | |||
József Verebes | 1987 | 14 | 3 | 3 | 8 | |||
1993 | 1994 | |||||||
József Garami | 1987 | 5 | 2 | 1 | 2 | |||
László Bálint | 1988 | 6 | 2 | 2 | 2 | |||
Bertalan Bicskei | 1989 | 45 | 15 | 19 | 11 | |||
1998 | 2001 | |||||||
Róbert Glázer | 1991 | 4 | 0 | 2 | 2 | |||
Emerich Jenei | 1992 | 1993 | 14 | 6 | 4 | 4 | ||
Ferenc Puskás | 1993 | 4 | 1 | 0 | 3 | |||
János Csank | 1996 | 1997 | 19 | 6 | 3 | 10 | ||
Imre Gellei | 2001 | 2003 | 23 | 7 | 4 | 12 | ||
Lothar Matthäus | 2004 | 2005 | 28 | 11 | 3 | 14 | ||
Péter Bozsik | 2006 | 7 | 3 | 0 | 4 | |||
Péter Várhidi | 2006 | 2008 | 16 | 7 | 1 | 8 | ||
Erwin Koeman | 2008 | 2010 | 20 | 7 | 4 | 9 | ||
Sándor Egervári | 2010 | 2013 | 34 | 17 | 8 | 9 | ||
József Csábi | 2013 | 1 | 1 | 0 | 0 | |||
Attila Pintér | 2013 | 2014 | 5 | 2 | 1 | 2 | ||
Pál Dárdai | 2014 | 2015 | 7 | 4 | 2 | 1 | ||
Bernd Storck | 2015 | 2017 | 25 | 8 | 7 | 10 | awans i 1/8 finału ME 2016 | |
Zoltán Szélesi | 2017 | 2 | 1 | 0 | 1 | |||
Georges Leekens | 2017 | 2018 | 4 | 0 | 1 | 3 | ||
Marco Rossi | 2018 | 16 | 7 | 1 | 8 | awans i udział w ME 2020 |
Rekordziści
edytujKolorem niebieskim zaznaczono wciąż aktywnych piłkarzy
Najwięcej występów w kadrzeedytuj
Aktualizacja: 20 listopada 2019 |
Najwięcej goli w kadrzeedytuj
Aktualizacja: 20 listopada 2019 |
Stroje
edytujProducent | od | do |
---|---|---|
Adidas | 1976 | 1990 |
Umbro | 1990 | 1994 |
Adidas | 1994 | nadal |
Podstawowy strój reprezentacji Węgier składa się z czerwonej koszulki, białych spodenek oraz zielonych getrów. Opisana kolorystyka pochodzi z układu barw węgierskiej flagi. Drugi zestaw stroju Węgrów to biała koszulka, spodenki oraz getry. Na lewej piersi koszulek znajduje się herb Węgier.
Dzieje strojów
edytujZobacz też
edytujUwagi
edytuj- ↑ Stan aktualny na 18 lipca 2023.
Przypisy
edytuj- ↑ István Kocsmár-Tóth , Válogatott: 108! – Dzsudzsák beérte Királyt az örökrangsor élén [online], nemzetisport.hu, 19 listopada 2019 [dostęp 2020-10-31] (węg.).
- ↑ Austriacki Wunderteam. Romantyczno-tragiczna historia wirtuozów z lat 30. XX wieku. nabramke.pl. [dostęp 2021-12-08]. (pol.).
- ↑ Wilson 2023 ↓, s. 96.
- ↑ Wilson 2023 ↓, s. 101.
- ↑ Wilson 2023 ↓, s. 213.
- ↑ Wilson 2023 ↓, s. 216.
- ↑ Wilson 2023 ↓, s. 214.
- ↑ Tkacz 2018 ↓, s. 15.
- ↑ Wilson 2023 ↓, s. 50.
- ↑ a b Wilson 2023 ↓, s. 426.
- ↑ Jarosz 2022 ↓, s. 358.
- ↑ Piłka nożna na Igrzyskach Olimpijskich – sport drugiej kategorii. nowl.pl. [dostęp 2021-12-08]. (pol.).
- ↑ Szczepłek 2021 ↓, s. 129.
- ↑ Leekens trenerem reprezentacji Węgier [online] [dostęp 2017-11-17] .
- ↑ Marco Rossi veszi át a válogatott irányítását [online], valogatott.mlsz.hu [dostęp 2018-07-20] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-20] (węg.).
- ↑ a b c d e eu-football.info. [dostęp 2016-06-09]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Jonathan Wilson , Nazwiska Dawno Niesłyszane, Warszawa: SQN, 2023, ISBN 978-83-82-104-288 .
- Norbert Tkacz , Mistrzowie bez tytułu, Kraków: Arena, 2018, ISBN 978-83-66008-13-7 .
- Stefan Szczepłek , Mecze Polskich Spraw, Kraków: SQN, 2021, s. 129, ISBN 978-83-8129-521-5 .
- Leszek Jarosz , Historia Mundiali, Warszawa: SQN, 2022, ISBN 978-83-8210-974-0 .
Linki zewnętrzne
edytuj- Oficjalna witryna Węgierskiej Federacji Piłkarskiej (węg.)
- Profil na stronie FIFA. fifa.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-20)]. (ang.).
- Profil na National Football Teams (ang.)
- RSSSF – archiwum zawodników z największą liczbą występów i goli (ang.)
- Raporty meczowe reprezentacji Węgier (ang.)