Stanisław Dziwisz
Stanisław Jan Dziwisz[1] (ur. 27 kwietnia 1939 w Rabie Wyżnej) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor teologii, sekretarz i kapelan arcybiskupa metropolity krakowskiego Karola Wojtyły w latach 1966–1978, osobisty sekretarz papieża Jana Pawła II w latach 1978–2005, arcybiskup metropolita krakowski w latach 2005–2016, kardynał prezbiter od 2006, od 2016 arcybiskup senior archidiecezji krakowskiej. Kawaler Orderu Orła Białego.
Kardynał prezbiter | |||
Stanisław Dziwisz (2018) | |||
| |||
Kraj działania | |||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
27 kwietnia 1939 | ||
Arcybiskup metropolita krakowski | |||
Okres sprawowania |
2005–2016 | ||
Osobisty sekretarz papieża Jana Pawła II | |||
Okres sprawowania |
1978–2005 | ||
Wyznanie | |||
Kościół | |||
Diakonat |
25 marca 1963 | ||
Prezbiterat |
23 czerwca 1963 | ||
Nominacja biskupia |
7 lutego 1998 | ||
Sakra biskupia |
19 marca 1998 | ||
Kreacja kardynalska |
24 marca 2006 | ||
Kościół tytularny | |||
Odznaczenia | |||
Data konsekracji |
19 marca 1998 | ||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość |
Watykan | ||||||||||||||||||||||||||
Miejsce | |||||||||||||||||||||||||||
Konsekrator | |||||||||||||||||||||||||||
Współkonsekratorzy | |||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||
|
Życiorys
edytujMłodość i wykształcenie
edytujUrodził się 27 kwietnia 1939 w Rabie Wyżnej. W 1957 ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Seweryna Goszczyńskiego w Nowym Targu[2].
W latach 1957–1963 studiował w Wyższym Seminarium Duchownym Archidiecezji Krakowskiej[2]. Święcenia diakonatu otrzymał 25 marca 1963 przez posługę Karola Wojtyły, biskupa pomocniczego krakowskiego, który również 23 czerwca 1963 udzielił mu w katedrze na Wawelu święceń prezbiteratu[3][4].
W latach 1965–1967 odbył studia specjalistyczne w zakresie liturgiki na Wydziale Teologicznym w Krakowie, uwieńczone uzyskaniem licencjatu. Następnie rozpoczął studia doktoranckie na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Doktorat z teologii uzyskał w 1981 na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie na podstawie dysertacji Kult św. Stanisława Biskupa w Krakowie do Soboru Trydenckiego[5][2].
Prezbiter
edytujW latach 1963–1965 pracował jako wikariusz w parafii Przemienienia Pańskiego w Makowie Podhalańskim[4][6] u boku proboszcza Franciszka Dźwigońskiego[7]. W latach 70. był krótko proboszczem parafii św. Marcina w Krempachach[8][9].
W 1966 został kapelanem i sekretarzem arcybiskupa metropolity krakowskiego Karola Wojtyły. Jednocześnie był wykładowcą liturgiki w Wyższym Instytucie Katechetycznym w Krakowie oraz redaktorem „Notificationes a Curia Metropolitana Cracoviensi”, urzędowego pisma kurii krakowskiej. W strukturach archidiecezjalnych pełnił funkcje członka: Komisji Liturgicznej (której był sekretarzem), Komitetu Roku Świętego 1974–1975 oraz rady kapłańskiej[2]. Uczestniczył w odbywającym się w latach 1972–1979 Duszpasterskim Synodzie Archidiecezji Krakowskiej, pracując w Komisji Głównej, Komisji ds. Kultu Bożego i Komisji Uświęcania Czasu, a także zespole redakcyjnym Ceremoniału diecezjalnego i Podręcznika parafialnego[10].
Pozostał sekretarzem Karola Wojtyły, gdy ten 16 października 1978 został wybrany na papieża i przyjął imiona Jan Paweł II[2]. Był przy Janie Pawle II 13 maja 1981 w czasie zamachu na placu św. Piotra dokonanego przez Mehmeta Alego Ağcę, a podejmowane przez niego szybkie decyzje przyczyniły się do uratowania życia papieża[11]. W 1987 został wiceprzewodniczącym Rady Administracyjnej Fundacji Jana Pawła II[2].
W 1985 został mianowany przez papieża Jana Pawła II prałatem Jego Świątobliwości[4], a w 1996 protonotariuszem apostolskim numerowanym, co uprawniało go do stwierdzania autentyczności papieskiego podpisu. W 1995 otrzymał godność kanonika lwowskiej kapituły katedralnej, a w 1997 krakowskiej kapituły metropolitalnej[2].
Biskup
edytuj7 lutego 1998 Jan Paweł II prekonizował go biskupem tytularnym San Leone i mianował prefektem pomocniczym Domu Papieskiego[12][2]. Święcenia biskupie otrzymał 19 marca 1998 w bazylice św. Piotra w Rzymie. Udzielił mu ich osobiście Jan Paweł II z towarzyszeniem kardynała Angela Sodano, sekretarza stanu Stolicy Apostolskiej, i kardynała Franciszka Macharskiego, arcybiskupa metropolity krakowskiego[13][3]. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „Sursum corda” (W górę serca). 29 września 2003 został wyniesiony do godności arcybiskupa[14][15]. Po śmierci papieża Jana Pawła II decyzją jego następcy Benedykta XVI pozostał na urzędzie prefekta pomocniczego Domu Papieskiego[11].
3 czerwca 2005 Benedykt XVI prekonizował go arcybiskupem metropolitą krakowskim[16][2]. Paliusz metropolitalny otrzymał 29 czerwca 2005 w bazylice św. Piotra w Rzymie[17]. Natomiast 27 sierpnia 2005 odbył ingres do katedry na Wawelu i kanonicznie objął swój urząd[18]. Jako arcybiskup metropolita krakowski objął urząd wielkiego kanclerza Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. Przyczynił się do podniesienia uczelni do godności Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie[19]. Był inicjatorem budowy Centrum Jana Pawła II „Nie lękajcie się”, a także zorganizowania w Krakowie 31. Światowych Dni Młodzieży. Gościł w Krakowie dwóch papieży: Benedykta XVI i Franciszka[20]. W kwietniu 2010 udzielił zgody na pochowanie na Wawelu zmarłej w katastrofie smoleńskiej pary prezydenckiej Lecha i Marii Kaczyńskich, co spotkało się z krytyką i protestami, jak i kontrprotestami zwolenników pochówku pary prezydenckiej na Wawelu[21][22]. W kwietniu 2014 w związku z ukończeniem 75 lat zgodnie z przepisami prawa kanonicznego oddał się do dyspozycji papieża[23], jednakże Franciszek zlecił mu dalsze sprawowanie urzędu arcybiskupa krakowskiego[24]. Rezygnacja została przyjęta 8 grudnia 2016[25][26], jednocześnie do 28 stycznia 2017, kiedy to jego następca, dotychczasowy arcybiskup metropolita łódzki Marek Jędraszewski kanonicznie objął urząd, pełnił zleconą mu przez papieża funkcję administratora apostolskiego archidiecezji[27][28].
22 lutego 2006 Benedykt XVI wyniósł go do godności kardynalskiej[29][30]. Kreowany kardynałem prezbiterem został na konsystorzu 24 marca 2006[31][32][3]. Ingres kardynalski do katedry na Wawelu odbył 1 kwietnia 2006[33], natomiast 24 października 2006 objął swój kościół tytularny w Rzymie – bazylikę Najświętszej Maryi Panny Wszystkich Ludzi[34][3]. Decyzjami papieża Benedykta XVI został członkiem czterech dykasterii Kurii Rzymskiej: 6 maja 2006 Kongregacji Wychowania Katolickiego oraz Papieskiej Rady ds. Środków Społecznego Przekazu[35][36], 24 kwietnia 2008 Papieskiej Rady ds. Świeckich[37][38], a 5 stycznia 2011 Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia[39][40]. W 2013 wziął udział w konklawe, na którym papieżem został wybrany Franciszek[41][42]. 27 kwietnia 2019 w związku z ukończeniem 80 lat utracił prawo udziału w konklawe[43].
W ramach Konferencji Episkopatu Polski 14 marca 2007 został wybrany na członka Rady Stałej[44]. W związku z zatwierdzeniem przez Stolicę Apostolską nowego statutu KEP 7 września 2009 został członkiem Rady Stałej z urzędu jako kardynał sprawujący jednocześnie urząd biskupa diecezjalnego[45]. Objął również funkcję przewodniczącego Komisji Duchowieństwa i Zespołu ds. Wizyty Ojca Świętego w Polsce w 2016 roku[46]. Dokonał konsekracji biskupów pomocniczych krakowskich: Grzegorza Rysia (2011) i Damiana Muskusa (2011) oraz biskupów bielsko-żywieckich: diecezjalnego – Romana Pindla (2014) i pomocniczego – Piotra Gregera (2011). Ponadto był współkonsekratorem podczas święceń dwunastu biskupów[3].
W 2009 wszedł w skład Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa[47].
Kontrowersje
edytujJan Paweł II uczynił go wykonawcą swojego testamentu[2]. Pomimo zobowiązania w tym dokumencie nie zniszczył osobistych notatek papieża, zaś niektóre z nich udostępnił do publikacji w książce Jestem bardzo w rękach Bożych z 2014, co wzbudziło kontrowersje. Uzasadniając swoje działanie, oświadczył, że Jan Paweł II pozwolił mu samodzielnie zadecydować w sprawie osobistych zapisków. Te z nich, które należało zniszczyć, zostały zniszczone, zaś opublikowano te notatki, które pozwalają zrozumieć duchowość papieża[48]. Autor książki Świadectwo (2007), opisującej wspomnienia dotyczące życia i pracy Jana Pawła II, na podstawie której w 2008 został wyprodukowany film pod tym samym tytułem.
W 2007 w artykułach „Głosu Wielkopolskiego” i „La Stampy” zarzucono mu niepowiadamianie Jana Pawła II o przypadkach molestowania seksualnego w Kościele katolickim[49][50][51]. W 2020 w reportażu telewizyjnym Marcina Gutowskiego Don Stanislao. Druga twarz kardynała Dziwisza, wyemitowanym w stacji TVN24, sformułowane zostały wątpliwości co do jego roli w tuszowaniu nadużyć seksualnych popełnionych m.in. przez księdza z diecezji bielsko-żywieckiej, założyciela Legionu Chrystusa Marciala Maciela i byłego kardynała Theodore’a McCarricka, a także czerpania z tego tytułu osobistych korzyści[52][53]. W reportażu zamieszczono wypowiedzi z zarzutami sformułowanymi przez księdza Tadeusza Isakowicza-Zaleskiego[53] oraz fragmenty wywiadu udzielonego Piotrowi Kraśce, w którym hierarcha zaprzeczał swojej wiedzy na temat przypadków wykorzystania seksualnego w Kościele[54]. Stolica Apostolska wszczęła postępowanie weryfikujące zarzuty sygnalizowanych jego zaniedbań z czasów sprawowania urzędu arcybiskupa metropolity krakowskiego, a zadanie przygotowania dokumentacji zostało zlecone kardynałowi Angelowi Bagnascowi, emerytowanemu arcybiskupowi Genui[55]. W 2022 Nuncjatura Apostolska w Polsce powiadomiła, że w zbadanych przypadkach jego działania oceniono jako prawidłowe[56].
W 2021 państwowa komisja ds. pedofilii złożyła do prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przez niego (oraz innych biskupów: Tadeusza Rakoczego, Romana Pindla i Piotra Gregera) przestępstwa niezawiadomienia organów ścigania o nadużyciach seksualnych na szkodę małoletnich[57], których w latach 1984–1989 miał się dopuścić ówczesny proboszcz parafii św. Marii Magdaleny w Międzybrodziu Bialskim[58]. Prokurator odmówił wszczęcia postępowania w tej sprawie, uznając, że gdy hierarchowie mieli otrzymać informacje o tych czynach, nie istniał jeszcze prawny obowiązek zawiadomienia organów ścigania[59].
Odznaczenia, wyróżnienia, upamiętnienie
edytujPostanowieniem z dnia 27 stycznia 2017 prezydent RP Andrzej Duda „w uznaniu znamienitych zasług dla Rzeczypospolitej Polskiej, a w szczególności dla życia publicznego i społecznego, za budowanie pozytywnego wizerunku Polski na świecie oraz za osiągnięcia w dziele pojednania między ludźmi” odznaczył go Orderem Orła Białego[1]. Wcześniej postanowieniem prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego z 10 października 2003 „w uznaniu wybitnych zasług w rozwijaniu współpracy między Rzecząpospolitą Polską a Stolicą Apostolską” został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski[60]. Otrzymał również: Order Bernardo O’Higginsa (1993, Chile)[61], Order Wyzwoliciela San Martina (1998, Argentyna)[5], Krzyż Wielki Orderu Izabeli Katolickiej (1999, Hiszpania)[62], Krzyż Wielki Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (2000, Włochy)[63], Krzyż Prezydenta Republiki Słowackiej II Stopnia (2002, Słowacja)[64], Krzyż Wielki Orderu Zasługi (2008, Portugalia)[65], Wielką Złotą Odznakę Honorową na Wstędze za Zasługi dla Republiki Austrii (2009, Austria)[66], Krzyż Wielki Narodowego Orderu Zasługi (2010, Kolumbia)[67] i Krzyż Wielki Orderu Zasługi (2016, Węgry)[68]. W 2019 został udekorowany Medalem 100-lecia Odzyskania Niepodległości[69].
Nadano mu honorowe obywatelstwo: Zakopanego (1998)[70], Wadowic (2001)[71], Nowego Targu (2006)[72], gminy Pelplin (2006)[73], Krosna (2007)[74], Mszany Dolnej (2007)[75], gminy Opoczno (2007)[76], Starego Sącza (2007)[77], Lidzbarka Warmińskiego (2008)[78], Krakowa (2009)[79], Międzyrzeca Podlaskiego (2010)[80], Wieliczki (2016)[81], Libiąża (2019)[82] oraz argentyńskiego Buenos Aires (2009)[83] i słowackiego Rużomberka (2020)[84]. Został wyróżniony medalem „Za Szczególne Zasługi dla Rabiańskiej Gminy” (2002)[85], Odznaką Honorową za Zasługi dla Województwa Kujawsko-Pomorskiego (2009)[86] i Złotym Medalem Honorowym za Zasługi dla Województwa Małopolskiego (2012)[87]. Federacja Regionalnych Związków Gmin i Powiatów RP uhonorowała go tytułem Człowieka Roku 2006[88], zaś Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski tytułem Małopolanina Roku 2006[89].
Tytuły doktora honoris causa przyznały mu: Katolicki Uniwersytet Lubelski (2001)[90], Akademia Pedagogiczna w Krakowie (2006)[91], katolicki uniwersytet Abat Oliba CEU w Barcelonie (2007)[92], Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie (2008)[93], Papieski Uniwersytet Katolicki w Buenos Aires (2009)[94], Stołeczny Uniwersytet America w Bogocie (2010)[5][67], Uniwersytet Bukareszteński (2011)[95], Uniwersytet del Salento w Lecce (2011)[96], Uniwersytet Tirański (2013)[97] i Uniwersytet Preszowski (2014)[98]. W 1996 został odznaczony medalem Bene merenti Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie[5].
Ponadto został uhonorowany Medalem Świętego Brata Alberta (2000)[99], Złotym Hipolitem i godnością Wybitnej Osobistości Pracy Organicznej (2005)[100], Orderem Wielkiego Krzyża, Honoru i Dewocji Zakonu Maltańskiego (2006)[101], Złotym Krzyżem Pielgrzyma (2006)[102], międzyreligijną Nagrodą im. Kardynała Augustyna Bea Ligi Przeciw Zniesławianiu (2010)[103], Nagrodą im. Włodzimierza Pietrzaka Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” (2015)[104] oraz nagrodą im. Sándora Petőfiego (2017)[105]. Redakcja „Tygodnika Solidarność” przyznała mu tytuł Człowieka Roku 2005[106]. W plebiscycie Wiktory 2008 Akademia Telewizyjna wyróżniła go nagrodą Superwiktor Specjalny[107]. W 2003 został honorowym kibicem rzymskiego S.S. Lazio[2].
Za życia wystawiono mu trzy pomniki, na których został przedstawiony w towarzystwie Jana Pawła II – w Rokicinach Podhalańskich[108], w Zakopanem na Krzeptówkach[109] i w Rabie Wyżnej[110]. Jego wizerunek widnieje także na płaskorzeźbie przy Ołtarzu Trzech Tysiącleci, znajdującego się na terenie klasztoru paulinów w Krakowie[111].
Publikacje książkowe
edytuj- 1984: Kult św. Stanisława biskupa w Krakowie do Soboru Trydenckiego, Kraków
- 1988: Ojciec Święty Jan Paweł II w swojej Ojczyźnie, Rzym, ISBN 88-209-1604-5.
- 2001: Dotknąłem tej tajemnicy, Kraków, ISBN 83-87960-84-5.
- 2003: Modlitwa w Getsemani wciąż trwa, Lublin, ISBN 83-917352-2-2.
- 2006: Miłością mocni, Kraków, ISBN 83-7422-069-4.
- 2006: Więcej sportu..., Kraków, ISBN 83-60293-39-2.
- 2006: Pozwólcie mi Odejść. Siła w Słabości Jana Pawła II, Częstochowa, ISBN 83-7424-195-0.
- 2006: Pielgrzym miłości. Świadectwo o słudze Bożym Janie Pawle II, Kraków, ISBN 83-7422-083-X.
- 2007: Świadectwo, Warszawa
- 2008: Bo wezwał Cię Chrystus, Rafael, Kraków
- 2008: Głos ze Skałki, Kraków, ISBN 978-83-60967-72-0.
- 2009: Kardynał Stanisław Dziwisz. Nadzieje i niepokoje. O myśli społecznej Kościoła, Wydawnictwo Znak, Kraków, ISBN 978-83-240-1193-3.
- 2010: Kapłani. Słudzy wielkiej tajemnicy, Kraków, ISBN 978-83-7422-276-1.
- 2011: Ale dali szkołę, Wydawnictwo Biały Kruk, Kraków
- 2011: Jan Paweł II. Papież, który kochał góry, Warszawa, ISBN 978-83-01-16644-1.
- 2011: Dziedzictwo świętości Jana Pawła II w relacjach świadków, Kraków, ISBN 978-83-62747-02-3.
- 2012: Dziękczynienie za dar Jana Pawła II, Kraków, ISBN 978-83-7553-132-9.
- 2014: U boku Świętego. Rozmowa z Gian Franco Svidercoschim, Kraków, ISBN 978-83-7422-587-8.
- 2015: Polsko, uwierz w swoją wielkość, Wydawnictwo Biały Kruk, Kraków
- 2016: Pielgrzymka odwagi i nadziei. Franciszek w Polsce z młodzieżą świata, Wydawnictwo Biały Kruk, Kraków
Przypisy
edytuj- ↑ a b M.P. z 2017 r. poz. 333. [dostęp 2019-04-27].
- ↑ a b c d e f g h i j k Abp Stanisław Dziwisz metropolitą krakowskim. ekai.pl (arch.), 2005-06-03. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ a b c d e Stanisław Dziwisz. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2023-03-11]. (ang.).
- ↑ a b c C. Ryszka. Nigdy nie opuścił Krakowa. „Niedziela”. Nr 36/2005. ISSN 0208-872X. [dostęp 2013-03-17].
- ↑ a b c d Nota biograficzna Stanisława Dziwisza na stronie archidiecezji krakowskiej. diecezja.pl (arch.). [dostęp 2019-02-22].
- ↑ Wikariusze w parafii. parafiamakowska.pl. [dostęp 2017-12-19].
- ↑ G. Starzak: Kościół potrzebuje świętych kapłanów. dziennikpolski24.pl, 2013-03-28. [dostęp 2017-12-19].
- ↑ F. Pacyga: Podsumowanie roku 2006 przez kancelarię oraz komitet parafialny w Krempachach. krempachy.ugnowytarg.pl (arch.). [dostęp 2022-08-14].
- ↑ Kardynał Dziwisz w Krempachach. Nadanie gimnazjum im. Jana Pawła II. „Na Spiszu”. Nr 3 (60), s. 3–4, 2006. ISSN 1234-2262. [dostęp 2020-08-24].
- ↑ Abp Stanisław Dziwisz – nowy metropolita krakowski (biogram). ekai.pl (arch.), 2005-06-03. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ a b P. Bieliński: Abp Stanisław Dziwisz – Cyrenejczyk nie z przymusu (sylwetka). ekai.pl (arch.), 2005-08-27. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Nomina del Prefetto Aggiunto della Casa Pontificia. press.catholica.va (arch.), 1998-02-07. [dostęp 2014-05-03]. (wł.).
- ↑ A. Boniecki: Don Stanislao. tygodnik.onet.pl, 2009-04-21. s. 3. [dostęp 2013-03-17].
- ↑ Conferimento della dignità arcivescovile. press.vatican.va, 2003-09-29. [dostęp 2014-05-03]. (wł.).
- ↑ Bp Stanisław Dziwisz mianowany arcybiskupem. ekai.pl (arch.), 2003-09-29. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Rinuncia dell’Arcivescovo Metropolita di Cracovia (Polonia) e nomina del successore. press.vatican.va, 2006-06-03. [dostęp 2014-05-03]. (wł.).
- ↑ Uroczystości świętych Piotra i Pawła w Rzymie. ekai.pl (arch.), 2005-06-29. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Abp Dziwisz objął rządy w archidiecezji krakowskiej. ekai.pl (arch.), 2005-08-27. [dostęp 2013-08-22].
- ↑ Historia Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. upjp2.edu.pl. [dostęp 2015-02-02].
- ↑ Nota biograficzna Stanisława Dziwisza na stronie archidiecezji krakowskiej. diecezja.pl. [dostęp 2019-04-28].
- ↑ Kardynał Dziwisz o pochówku na Wawelu: Wysłuchałem pragnienia rodziny. gazeta.pl (arch.), 2010-04-16. [dostęp 2017-07-29].
- ↑ „Nie na Wawel! Powązki!” „Ręce precz od kardynała!”. tvn24.pl (arch.), 2010-04-14. [dostęp 2020-12-13].
- ↑ Kard. Dziwisz złożył rezygnację. ekai.pl (arch.), 2014-05-02. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ D. Cicha: Kto zostanie metropolitą po kardynale Dziwiszu?. gazetakrakowska.pl, 2016-08-26. [dostęp 2016-08-27].
- ↑ Rinuncia dell’Arcivescovo Metropolita di Kraków (Polonia) e nomina del successore. press.vatican.va, 2016-12-08. [dostęp 2016-12-08].
- ↑ Kraków: Przyjęcie rezygnacji kard. Stanisława Dziwisza. Abp Marek Jędraszewski – metropolitą krakowskim. episkopat.pl, 2016-12-08. [dostęp 2016-12-09].
- ↑ Abp Marek Jędraszewski nowym metropolitą krakowskim. diecezja.pl (arch.). [dostęp 2019-02-22].
- ↑ B. Gancarz: „Najwspanialsza pośród gwiazd” w rękach abp. Marka Jędraszewskiego. krakow.gosc.pl, 2017-01-28. [dostęp 2017-01-28].
- ↑ Annuncio di Concistoro per la creazione di nuovi Cardinali. press.vatican.va, 2006-02-22. [dostęp 2014-05-03]. (wł.).
- ↑ Abp Dziwisz nowym kardynałem. ekai.pl (arch.), 2006-02-22. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Concistoro ordinario pubblico per la creazione di quindici nuovi Cardinali (continuazione). press.vatican.va, 2006-03-24. [dostęp 2014-05-03]. (wł.).
- ↑ Pierwszy konsystorz Benedykta XVI. ekai.pl (arch.), 2006-03-24. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ M. Bochenek: Kardynalski ingres. radiomaryja.pl, 2006-04-03. [dostęp 2013-03-17].
- ↑ Kard. Dziwisz obejmie jutro swój kościół tytularny w Rzymie. ekai.pl (arch.), 2006-10-23. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Nomina di Cardinali Membri dei Dicasteri della Curia Romana. press.vatican.va, 2006-05-06. [dostęp 2014-05-03]. (wł.).
- ↑ Kard. Dziwisz członkiem dwóch watykańskich dykasterii. ekai.pl (arch.), 2006-05-06. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Nomine nel Pontificio Consiglio Per i Laici. press.vatican.va, 2008-04-24. [dostęp 2014-05-03]. (wł.).
- ↑ Troje Polaków weszło do Papieskiej Rady ds. Świeckich. ekai.pl (arch.), 2008-04-24. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Nomina di Membri e di Consultori del Pontificio Consiglio per gli Operatori Sanitari. press.vatican.va, 2011-01-05. [dostęp 2014-05-03]. (wł.).
- ↑ Polacy członkami Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia. ekai.pl (arch.), 2011-01-05. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Elenco dei cardinali che entrano in conclave secondo il loro rispettivo ordine e precedenza (vescovi, presbiteri, diaconi). press.vatican.va, 2013-03-12. [dostęp 2014-05-03]. (wł.).
- ↑ Kardynałowie będą szli w procesji. ekai.pl (arch.), 2013-03-12. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Nota biograficzna Stanisława Dziwisza w słowniku biograficznym kardynałów Salvadora Mirandy. cardinals.fiu.edu. [dostęp 2020-06-28]. (ang.).
- ↑ Kard. Stanisław Dziwisz członkiem Rady Stałej KEP (popr.). ekai.pl (arch.), 2007-03-14. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Biskupi Jędraszewski i Polak weszli do Rady Stałej KEP. ekai.pl (arch.), 2009-10-07. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Stanisław Dziwisz na stronie Konferencji Episkopatu Polski. episkopat.pl. [dostęp 2016-08-15].
- ↑ A. Agaciak: Nominowano 65 nowych członków Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. gazetakrakowska.pl, 2009-09-14. [dostęp 2013-03-17].
- ↑ T. Krzyżak: Zapiski papieża Jana Pawła II ujawnione. rp.pl, 2014-01-22. [dostęp 2020-12-13].
- ↑ K.M. Kaźmierczak: Milczenie kardynała Dziwisza. wiadomosci24.pl (za „Głos Wielkopolski”), 2007-01-26. [dostęp 2010-08-31].
- ↑ G. Galeazzi: Preti pedofili, il segreto di Stanislao. lastampa.it (arch.), 2007-02-22. [dostęp 2010-05-08]. (wł.).
- ↑ Dziwisz ukrywał skandale seksualne. interia.pl (arch.), 2007-02-22. [dostęp 2017-02-27].
- ↑ 50 tysięcy dolarów, kapela w stylu El Mariachi i „walizki z pieniędzmi”. Niejasne powiązania kardynała Dziwisza. tvn24.pl, 2020-11-10. [dostęp 2020-12-20].
- ↑ a b S. Piegza: Sprawa kardynała Dziwisza. Odnalazł się list o ofierze pedofilii. wiadomosci.onet.pl, 2020-12-01. [dostęp 2020-12-20].
- ↑ Kardynał Dziwisz: chcą przerzucić na mnie odpowiedzialność, ale ja tej odpowiedzialności nie miałem. tvn24.pl, 2020-10-20. [dostęp 2020-12-13].
- ↑ Komunikat w sprawie wizyty kard. A. Bagnasco. nuncjatura.pl, 2021-06-26. [dostęp 2021-06-26].
- ↑ Komunikat Nuncjatury Apostolskiej w sprawie kard. S. Dziwisza. nuncjatura.pl, 2022-04-22. [dostęp 2022-08-14].
- ↑ Sprawa Janusza Szymika. Zawiadomienie w sprawie czterech hierarchów w tym kard. Dziwisza. onet.pl, 2021-03-11. [dostęp 2022-08-18].
- ↑ S. Piegza: Czy Pan Bóg zapomniał o Międzybrodziu?. onet.pl, 2020-09-11. [dostęp 2022-09-10].
- ↑ S. Piegza: Prokuratura odmówiła wszczęcia śledztwa w sprawie biskupów i kard. Dziwisza. onet.pl, 2021-10-01. [dostęp 2021-10-06].
- ↑ M.P. z 2004 r. nr 6, poz. 110. [dostęp 2017-04-07].
- ↑ Laudacja na cześć Stanisława Dziwisza wygłoszona podczas wręczenia tytułu doktora honoris causa Akademii Pedagogicznej w Krakowie. up.krakow.pl. [dostęp 2015-09-30].
- ↑ Akt nadania orderów przez króla Jana Karola. boe.es, 1999-02-13. [dostęp 2013-03-17]. (hiszp.).
- ↑ Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana. quirinale.it, 2000-03-06. [dostęp 2010-08-31]. (wł.).
- ↑ Kríž prezidenta Slovenskej republiky, II. stupeň. schuster.prezident.sk (arch.). [dostęp 2023-09-09]. (słow.).
- ↑ Chancelaria das Ordens Honoríficas Portuguesas. dre.pt, 2009-02-26. [dostęp 2010-09-12]. (port.).
- ↑ Aufstellung aller durch den Bundespräsidenten verliehenen Ehrenzeichen für Verdienste um die Republik Österreich. parlament.gv.at. [dostęp 2012-08-21]. (niem.).
- ↑ a b Kard. Dziwisz z wizytą na Kubie. ekai.pl (arch.), 2010-02-23. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Kardynał Dziwisz z orderem od Viktora Orbana. wydarzenia.interia.pl, 2016-01-24. [dostęp 2023-03-26].
- ↑ J. Tyrka, J. Adamik: Medal Stulecia Odzyskania Niepodległości dla kard. Stanisława Dziwisza. diecezja.pl, 2019-05-29. [dostęp 2019-06-08].
- ↑ A. Karpiel: Spotkanie trzech Honorowych Obywateli Zakopanego. watra.pl, 2006-05-03. [dostęp 2014-08-09].
- ↑ Abp Dziwisz honorowym obywatelem Wadowic. ekai.pl (arch.), 2005-11-21. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Uchwała Nr 24/XXXVII/06 Rady Miasta Nowego Targu. nowytarg.pl, 2006-03-29. [dostęp 2013-03-17].
- ↑ Metropolita Krakowski Ksiądz Kardynał Stanisław Dziwisz. pelplin.pl. [dostęp 2019-08-01].
- ↑ Uchwała Nr X/185/07 Rady Miasta Krosna. bip.umkrosno.pl, 2007-06-09. [dostęp 2016-05-01].
- ↑ Uchwała Nr X/57/2007 Rady Miasta w Mszanie Dolnej. bip.malopolska.pl, 2007-05-21. [dostęp 2014-12-08].
- ↑ Uchwała Nr XII/107/07 Rady Miejskiej w Opocznie. prawomiejscowe.pl, 2007-10-11. [dostęp 2022-08-14].
- ↑ Uchwała Nr VIII/89/07 Rady Miejskiej w Starym Sączu. bip.stary.sacz.pl, 2007-04-26. [dostęp 2014-08-09].
- ↑ Uchwała Nr XXIV/182/08 Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim. lidzbarkw-um.bip-wm.pl, 2008-07-30. [dostęp 2014-12-08].
- ↑ Uchwała Nr LXV/832/09 Rady Miasta Krakowa. bip.krakow.pl, 2009-03-04. [dostęp 2013-03-17].
- ↑ Uchwała Nr LIII/442/10 Rady Miasta Międzyrzec Podlaski. ummiedzyrzecpodlaski.bip.lublin.pl, 2010-07-20. [dostęp 2018-06-21].
- ↑ Uchwała Nr XXVII/324/2016 Rady Miejskiej w Wieliczce. bip.malopolska.pl, 2016-11-10. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Uchwała Nr VI/44/2019 Rady Miejskiej w Libiążu. bip.malopolska.pl, 2019-04-04. [dostęp 2019-10-06].
- ↑ kard. Dziwisz honorowym obywatelem Buenos Aires. ekai.pl (arch.), 2009-11-16. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ M. Frukacz, P. Mačala: Kard. Dziwisz został honorowym obywatelem miasta Ružomberok. niedziela.pl, 2020-12-24. [dostęp 2020-12-24].
- ↑ Raba Wyżna: medale dla Papieża i bp. Dziwisza. ekai.pl (arch.), 2002-04-09. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Uchwała Nr XXXIV/796/09 Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego. kujawsko-pomorskie.pl (arch.), 2009-05-25. [dostęp 2016-12-27].
- ↑ Święto Małopolski 2012. malopolska.pl, 2012-06-06. [dostęp 2017-06-18].
- ↑ Uchwała. federacja.krakow.pl (arch.). [dostęp 2016-07-05].
- ↑ Tytuły Małopolan Roku 2006 wręczone. nowamalopolska.pl (arch.), 2007-02-18. [dostęp 2018-06-21].
- ↑ Doktor Honoris Causa KUL Stanisław Kardynał Dziwisz. kul.pl. [dostęp 2013-03-17].
- ↑ Doktorzy honoris causa. wsp.krakow.pl (arch.). [dostęp 2019-02-22].
- ↑ Kard. Dziwisz doktorem h.c. uniwersytetu w Barcelonie. ekai.pl (arch.), 2007-11-17. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Doktorzy Honoris Causa UWM. bip.uwm.edu.pl. [dostęp 2013-03-17].
- ↑ Kard. Dziwisz doktorem honoris causa Papieskiego Uniwersytetu Katolickiego w Buenos Aires. ekai.pl (arch.), 2009-11-19. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Kard. Dziwisz doktorem honoris causa Uniwersytetu w Bukareszcie. ekai.pl (arch.), 2011-05-19. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Kardynał Dziwisz doktorem honoris causa. ekai.pl (arch.), 2011-11-16. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Kard. Dziwisz doktorem honoris causa. ekai.pl (arch.), 2013-04-26. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Słowackie honory dla kard. Dziwisza. krakow.gosc.pl, 2014-11-12. [dostęp 2015-01-20].
- ↑ Medal Św. Brata Alberta. albert.krakow.pl. [dostęp 2024-06-20].
- ↑ Sylwetka Stanisława Dziwisza na stronie Towarzystwa im. Hipolita Cegielskiego. thc.org.pl. [dostęp 2013-05-26].
- ↑ Kard. Dziwisz odznaczony najwyższym Orderem Zakonu Maltańskiego. ekai.pl (arch.), 2007-05-14. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ J. Kraj: Reportaż: Kard. Dziwisz w Ziemi Świętej. franciszkanie.pl (arch.), 2006-11-21. [dostęp 2020-01-26].
- ↑ Kard. Dziwisz nagrodzony za dialog katolicko-żydowski. ekai.pl (arch.), 2010-05-27. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Kard. Stanisław Dziwisz i Caritas Polska laureatami nagrody im. Wł. Pietrzaka. ekai.pl (arch.), 2015-06-06. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Kard. Stanisław Dziwisz laureatem węgierskiej nagrody im. Sándora Petőfiego. ekai.pl, 2017-12-04. [dostęp 2017-12-10].
- ↑ K. Śliwa. Rozproszyć mrok. „Tygodnik Solidarność”. Nr 10 (911) 10 marca 2006. ISSN 0208-8045. [dostęp 2014-10-13].
- ↑ Superwiktor, kardynał Stanisław Dziwisz. wp.pl, 2009-04-24. [dostęp 2018-02-22].
- ↑ Historia Parafii. rokicinyparafia.pl. [dostęp 2022-09-02].
- ↑ C. Ryszka. Pomnik ojca i syna na Krzeptówkach. „Niedziela”. Nr 37/2004. ISSN 0208-872X. [dostęp 2013-03-17].
- ↑ Odsłonięto pomnik Jana Pawła II w Rabie Wyżnej. malopolskie.pl, 2008-05-05. [dostęp 2013-03-17].
- ↑ Ołtarz Trzech Tysiącleci. skalka.paulini.pl (arch.). [dostęp 2021-09-25].
Linki zewnętrzne
edytuj- Nota biograficzna Stanisława Dziwisza na stronie archidiecezji krakowskiej. [dostęp 2019-02-22].
- Stanisław Dziwisz w słowniku biograficznym kardynałów Salvadora Mirandy [dostęp 2020-06-28] (ang.)
- Stanisław Dziwisz na stronie Konferencji Episkopatu Polski [dostęp 2016-08-15].
- Stanisław Dziwisz [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-08-31] (ang.).
- Stanisław Dziwisz w katalogu Biblioteki Narodowej. [dostęp 2021-11-24].
- ISNI: 0000000115722901
- VIAF: 61728029
- LCCN: n83069714
- GND: 128489278
- BnF: 13757683p
- SUDOC: 118163639
- SBN: CFIV026732
- NLA: 55104084
- NKC: js20060414003
- BNE: XX1772300
- NTA: 370633083
- CiNii: DA17523739
- PLWABN: 9810569932305606
- NUKAT: n96026344
- J9U: 987007297161605171
- PTBNP: 1360243
- NSK: 000290851
- CONOR: 97943907
- BLBNB: 000547506
- KRNLK: KAC200900592
- LIH: LNB:BJb3;=BH