Wikipedia

Ochota

dzielnica Warszawy
(Przekierowano z Ochota (Warszawa))
Ten artykuł dotyczy dzielnicy Warszawy. Zobacz też: część wsi Budy Szynczyckie o tej nazwie.

Ochota – dzielnica Warszawy położona w lewobrzeżnej części miasta. Jest jedną z 18 jednostek pomocniczych m.st. Warszawy[6].

Ochota
Dzielnica Warszawy
Ilustracja
Plac Gabriela Narutowicza i zabudowa przy ulicy Grójeckiej
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miasto

Warszawa

W granicach Warszawy

1 kwietnia 1916[1][2][3]

SIMC

0918643[4]

Zarządzający

Piotr Krasnodębski

Powierzchnia

9,72 (1.01.2023)[5] km²

Populacja 
• liczba ludności


80 347 (1.01.2023)[5]

• gęstość

8266 (1.01.2023)[5] os./km²

Tablice rejestracyjne

WU

Plan Ochoty
Plan Ochoty
Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Ochota w latach 60. XX wieku
Ulica Grójecka, główna ulica Ochoty
Zespół Stacji Filtrów, hala filtrów powolnych
Biblioteka Narodowa
Przystanek Warszawa Ochota
Ratusz Urzędu Dzielnicy Ochota przy ul. Grójeckiej 17a

Nazwa

edytuj

Nazwa dzielnicy pochodzi od karczmy „Ochota” wzniesionej po 1831 r. u zbiegu ulic Grójeckiej i Kaliskiej[7].

Położenie

edytuj

Granice Ochoty stanowią:

Jej geometryczny środek stanowi skrzyżowanie ulic Bitwy Warszawskiej 1920 r. oraz Białobrzeskiej.

Podział

edytuj
Podział według TERYT

W systemie TERYT Ochota ma status dzielnicy, w skład której wchodzą następujące części miasta[8]:

Podział według MSI

Miejski System Informacji wyróżnia następujące obszary[9]:

Rada i Zarząd Dzielnicy

edytuj

Rada Dzielnicy m.st. Warszawy jest organem kontrolnym i stanowiącym dzielnicy (jednostki pomocniczej m.st. Warszawy) w przeciwieństwie do Zarządu Dzielnicy, który jest organem wykonawczym (art. 6 ustawy z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy[10]).

Rada Dzielnicy pracuje na sesjach (min. raz na trzy miesiące) zgodnie ze statutem nadanym przez Radę m.st. Warszawy[11]. Pracami podczas sesji kieruje przewodniczący (wybrany w głosowaniu tajnym przez radę), a jeśli jest nieobecny jeden z wiceprzewodniczących (maksymalnie trzech). W sytuacjach nieobecności osób z prezydium lub do czasu ich wyboru, obrady prowadzi najstarszy wiekiem radny obecny na sali, który wyraził na to zgodę.

Prezydium Rady Dzielnicy Ochota m.st. Warszawy (od 3 czerwca 2024 r.)[12]:

Zarząd Dzielnicy Ochota m.st. Warszawy liczy 3 członków (art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy[10]) i jest wybierany przez Radę Dzielnicy w głosowaniu tajnym (burmistrz – bezwzględną większością głosów, a zastępcy na wniosek burmistrza – zwykłą większością głosów).

Zarząd Dzielnicy Ochota m.st. Warszawy (od 3 czerwca 2024 r.)[12]:

Ugrupowanie Kadencja 2002–2006[17] Kadencja 2006–2010[18] Kadencja 2010–2014[19] Kadencja 2014–2018[20] Kadencja 2018–2024[21] Kadencja 2024–2029[22]
Koalicja Obywatelska (do 2018 r. PO) 3 10 9 8 10 9
Prawo i Sprawiedliwość 8 7 5 7 6 5
Zawsze z Ochotą – – – – 4 4
Nowa Lewica/

Razem/ Miasto jest nasze

– – – – – 3
Ochocianie – – 1 2 3 2 (z PL2050)
Sojusz Lewicy Demokratycznej 9 (SLD-UP) 6 (LiD) 4 3 (SLD Lewica Razem) – –
Ochocka Wspólnota Samorządowa – – 4 3 – –
Liga Polskich Rodzin 3 – – – – –

Historia

edytuj

Pierwsze pisemne wzmianki o terenie, na którym leży dzisiejsza Ochota, pochodzą z 1238 r.

Przez długi czas Ochota wchodziła w obręb królewskiej wsi Wielka Wola. Zaczęła się szybko rozwijać ze względu na przechodzenie przez jej teren wielu ważnych dróg. Były to:

Do rozwoju dzielnicy w XIX wieku przyczyniło się też uruchomienie Stacji Filtrów w 1886 r. i Szpitala Dzieciątka Jezus w 1901 r..

W okresie międzywojennym na Ochocie powstało wiele budynków mieszkalnych (m.in. kolonie Staszica i Lubeckiego), a także nowoczesne budynki użyteczności publicznej (m.in. Dom Studencki „Akademik” i gmach Dyrekcji Naczelnej Lasów Państwowych).

W sierpniu 1944 roku, w czasie powstania warszawskiego, na Ochocie doszło do masakry ludności cywilnej znanej jako pacyfikacja Ochoty[23].

W czasie II wojny światowej 66% budynków znajdujących się na terenie dzielnicy zostało całkowicie lub w znacznym stopniu zniszczonych, a kolejne 17% zostało uszkodzonych[23]. Dzielnica straciła ok. 83% zasobów mieszkaniowych[7].

11 kwietnia 1945 roku na Ochocie uruchomiono pierwszą po wojnie w Warszawie regularną linię komunikacji miejskiej obsługiwaną przez ciężarówki i łączącą plac Narutowicza i ul. Targową na Pradze[7]. We wrześniu tego samego roku została uruchomiona pierwsza po lewej stronie miasta linia tramwajowa pomiędzy Okęciem a placem Starynkiewicza[24]. W maju 1945 roku na Ochocie mieszkało ok. 11 tys. osób, w 1946 roku − ok. 59 tys. osób[7].

Dzielnica Ochota została utworzona w 1951 poprzez wydzielenie części terenów dzielnicy Warszawa Zachodnia i włączenie przyłączonych w tym czasie do Warszawy Włoch i Okęcia[7]. W latach 1952 i 1957 nastąpiły drobne korekty granic dzielnicy, a w 1960 jej obszar rozszerzono w kierunku wschodnim do ul. Chałubińskiego i al. Niepodległości[7]. W 1977 r. do Ochoty przyłączono Ursus[7]

W okresie PRL-u na Ochocie powstało wiele nowych budynków mieszkalnych i usługowych, a także nastąpił rozwój przemysłu, reprezentowanego przez takie przedsiębiorstwa jak Era (przemysł elektroniczny), Warszawska Fabryka Obrabiarek (obrabiarki), Meratronika (urządzenia pomiarowe), Hydomat (przemysł mechaniczny) czy WSK-Okęcie (przemysł lotniczy)[24]. W 1980 r. otwarto Dworzec Zachodni PKS, który przejął funkcje trzech dworców znajdujących się przy ulicach: Żytniej, Leszno i Banacha[25].

12 kwietnia 1982 z dachu bloku przy ul. Grójeckiej 19/25 nadano pierwszą audycję Radia „Solidarność”.

Przez większość okresu PRL i kilka lat po przemianach Ochota mając status dzielnicy lub gminy obejmowała całą południowo-zachodnią część Warszawy. W kolejnych rozszerzeniach granic miasta włączano do niej Włochy, Ursus, Okęcie i inne osiedla (tzw. Daleka Ochota). Do Ochoty zaliczono również niektóre fragmenty miasta tradycyjnie związane ze Śródmieściem. W latach 1990–1994 dzielnica ta miała status gminy (gmina Warszawa-Ochota), z której w roku 1993 wyłączono Ursus. Obecne granice Ochoty ustalono w 1994, gdy stała się ona dzielnicą wchodzącą w skład ówczesnej gminy Warszawa-Centrum.

Na zmianę charakteru dzielnicy po 2000 wpłynęło powstanie Kampusu Ochota, grupującego na znacznym obszarze wiele instytucji naukowych i akademickich oraz kompleks Ochota Office Park, gdzie zbudowano nowoczesne biurowce.

Edukacja i oświata

edytuj
 
Kampus Ochota, Centrum Nowych Technologii przy ul. Banacha 2c
 
Budynki Wydziału Fizyki przy ul. Pasteura 5

Na terenie dzielnicy znajduje się m.in. 8 szkół podstawowych, 6 liceów ogólnokształcących i 5 zespołów szkół[26]. Działają także placówki działalności pozaszkolnej, jak młodzieżowy dom kultury, międzyszkolny ośrodek sportowy czy ogród jordanowski. Prowadzone są także środowiskowe ogniska wychowawcze TPD oraz ośrodek wychowawczy księży orionistów.

Na Ochocie mieszczą się siedziby i budynki kilkunastu wydziałów uczelni wyższych, a także rektoraty Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (WUM), Wyższej Szkoły Ekologii i Zarządzania, Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych i Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Janusza Korczaka w Warszawie. Znajduje się tam również siedziba Krajowej Szkoły Administracji Publicznej.

Niektóre budynki znajdują się na obszarze Kampusu Ochota, którego trzon stanowią wydziały lub instytuty matematyczno-przyrodnicze Uniwersytetu Warszawskiego oraz Polskiej Akademii Nauk. Budynki WUM są skupione na Kampusie Banacha. Skupienie jednostek naukowo-badawczych jest rozwinięciem międzywojennych koncepcji miasteczka akademickiego.

Z lat 20. i 30. XX w. pochodzą kompleks domów studenckich Politechniki Warszawskiej przy placu Narutowicza, oraz gmachy Wolnej Wszechnicy czy Instytutu Radowego. Następne budowle powstawały w latach późniejszych, a najnowsze inwestycje np. kompleks Centrum Nowych Technologii UW powstają od 2010. Niektóre budynki były przejmowane przez kolejne uczelnie, np. gmach Wolnej Wszechnicy był po II wojnie światowej siedzibą Akademii Sztabu Generalnego, a po rozbudowie Wojskowej Akademii Politycznej, następnie zaś kilku jednostek Uniwersytetu Warszawskiego (głównie Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki).

Zabytki

edytuj
 
Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny na placu Narutowicza
 
Kolonia Staszica

Pomniki i upamiętnienia

edytuj
 
Pomnik Lotnika

Ponadto na terenie dzielnicy znajduje się kilka głazów i kilkadziesiąt tablic, głównie upamiętniających znane osoby mieszkające na Ochocie i ofiary II wojny światowej[27].

Parki

edytuj
 
Park Zasława Malickiego

Na terenie Ochoty znajduje się 10 obszarów zieleni miejskiej[28]:

Poza tym występuje kilka mniejszych skwerów, jak również miejsca zieleni niezorganizowanej (np. Fort Szczęśliwice). Na Ochocie nie zachował się żaden las.

Inne obiekty

edytuj
 
Ośrodek Kultury Muzułmańskiej z meczetem, budowany w sąsiedztwie terenu, na którym prawdopodobnie znajdowała się Reduta Ordona.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Rozporządzenie dot. rozszerzenia warszawskiego okręgu miejskiego i wykonania planu dla zabudowania miasta Warszawy (Dziennik Rozporządzeń dla Jenerał-Gubernatorstwa Warszawskiego 1916 nr 29 poz 79)
  2. ↑ Rozporządzenie dot. ustanowienia granic miejskich Warszawy Dziennik Rozporządzeń dla Jenerał-Gubernatorstwa Warszawskiego 1917 nr 63 poz 259
  3. ↑ Jako składowa zniesionej gminy Czyste
  4. ↑ Wyszukiwarka TERYT [online], Główny Urząd Statystyczny [dostęp 2022-10-12].
  5. ↑ a b c Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2023 roku. Tabl. 21 Powierzchnia, ludność oraz lokaty według gmin. [w:] Główny Urząd Statystyczny [on-line]. stat.gov.pl, 20 lipca 2023. [dostęp 2023-08-31].
  6. ↑ Art. 5 i 14 ustawy z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy (Dz.U. z 2018 r. poz. 1817)
  7. ↑ a b c d e f g Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 560. ISBN 83-01-08836-2.
  8. ↑ Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju. GUS. [dostęp 2011-03-26]. (pol.).
  9. ↑ Dzielnica Ochota. [w:] Obszary MSI [on-line]. Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie. [dostęp 2011-03-26]. (pol.).
  10. ↑ a b Ustawa z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy [online], ISAP [dostęp 2024-07-01] (pol.).
  11. ↑ Uchwała nr XXI/539/2019 z 07.11.2019 r. Rady m.st. Warszawy zmieniającej uchwałę w sprawie nadania statutów dzielnicom miasta stołecznego Warszawy [online], Biuletyn Informacji Publicznej [dostęp 2024-07-01] (pol.).
  12. ↑ a b Dzielnica Ochota z nowym Zarządem. [w:] Urząd Dzielnicy Ochota m.st. Warszawy [on-line]. ochota.um.warszawa.pl. [dostęp 2024-07-01].
  13. ↑ Uchwała Nr 2-I-2024 Rady Dzielnicy Ochota m.st. Warszawy w sprawie wyboru Przewodniczącego Rady Dzielnicy Ochota m.st. Warszawy [online], Biuletyn Informacji Publicznej [dostęp 2024-07-01] (pol.).
  14. ↑ Uchwała Nr 4-I-2024 Rady Dzielnicy Ochota m.st. Warszawy w sprawie wyboru Wiceprzewodniczących Rady Dzielnicy Ochota m.st. Warszawy [online], Biuletyn Informacji Publicznej [dostęp 2024-07-01] (pol.).
  15. ↑ Uchwała Nr 5-I-2024 Rady Dzielnicy Ochota m.st. Warszawy w sprawie wyboru Burmistrza Dzielnicy Ochota m.st. Warszawy [online], Biuletyn Informacji Publicznej [dostęp 2024-07-01] (pol.).
  16. ↑ a b Uchwała Nr 6-I-2024 Rady Dzielnicy Ochota m.st. Warszawy w sprawie wyboru Zastępców Burmistrza Dzielnicy Ochota m.st. Warszawy [online], Biuletyn Informacji Publicznej [dostęp 2024-07-01] (pol.).
  17. ↑ Państwowa Komisja Wyborcza: Wybory samorządowe. wybory2002.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-10-18].
  18. ↑ Geografia wyborcza - Wybory samorządowe - Państwowa Komisja Wyborcza. wybory2006.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-10-18].
  19. ↑ Wybory Samorządowe 2010 - Geografia wyborcza - Województwo mazowieckie - miasto st. Warszawa - dz. Ochota. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-10-18].
  20. ↑ Wyborcza.pl. warszawa.wyborcza.pl. [dostęp 2015-10-18].
  21. ↑ Wybory samorządowe 2018 [online], wybory2018.pkw.gov.pl [dostęp 2018-10-23].
  22. ↑ Wybory Samorządowe 2024 [online], samorzad2024.pkw.gov.pl [dostęp 2024-06-29] (pol.).
  23. ↑ a b Krzysztof Komorowski (red.): Warszawa walczy 1939–1945. Leksykon. Warszawa: Fundacja Polska Walczy i Wydawnictwo Bellona, 2015, s. 569. ISBN 978-83-1113474-4.
  24. ↑ a b Janusz Oleksiewicz. Ochota - bardzo dobry adres. „Stolica”. Nr 1 (1413) (5 stycznia 1975), s. 2-3. WWP RSW "Prasa Książka Ruch". 
  25. ↑ Kronika wydarzeń w Warszawie 1 I–31 III 1980. „Kronika Warszawy”. 3(43). s. 198. 
  26. ↑ Wykaz placówek oświatowych. [w:] Urząd Dzielnicy Ochota [on-line]. urzadochota.waw.pl. [dostęp 2020-06-07].
  27. ↑ Miejsca pamięci na terenie dzielnicy Ochota. Urząd Dzielnicy Ochota. [dostęp 2011-03-24]. (pol.).
  28. ↑ Dokąd na Ochocie – informator. W: Jarosław Zieliński: Ochotnicy na spacer. Warszawa: Veda, 2010, s. 108–112. ISBN 978-83-61932-22-2.
  29. ↑ Jarosław Osowski: Maharadża wyprzedził proboszcza. Nowy skwer na Ochocie. [w:] wyborcza.pl Warszawa [on-line]. Agora, 2012-05-31. [dostęp 2014-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-14)]. (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ochota&oldid=74772904”