Transport w Toruniu

Transport w Toruniu – transport drogowy, kolejowy, lotniczy, wodny i rowerowy na terenie Torunia.

Autostrada A1 pod Toruniem
Droga ekspresowa S10 na odcinku między węzłami Toruń Zachód i Toruń Południe, stanowiąca fragment południowej obwodnicy Torunia
Ul. Stefana Żółkiewskiego

Transport drogowyEdytuj

Toruń leży na skrzyżowaniu dróg tranzytowych biegnących z południa kraju na północ (Paneuropejski korytarz transportowy) i z zachodu na wschód. W okolicach miasta (dzielnica Czerniewice) krzyżuje się jedyna w województwie autostrada A1 z drogą szybkiego ruchu S10 (węzeł Toruń Południe). Poza tym przez miasto przebiegają cztery drogi krajowe i 10 dróg wojewódzkich.

Węzły drogowe w okolicach ToruniaEdytuj

Nazwa autostrada/droga ekspresowa Źródło
Toruń Południe A1/S10 [1]
Lubicz – (Toruń Wschód) A1/S10 [2]
Turzno – (Toruń Północ) A1/15 [3]
Toruń Zachód S10/15 [4]

Wykaz drógEdytuj

W Toruniu znajduje się 476,51 km dróg publicznych, w tym: 40,8885 km dróg krajowych, 22,432 km dróg wojewódzkich, 79,339 km dróg powiatowych i 333,85 km dróg gminnych (stan z 2016 roku)[5].

Administracja drogowaEdytuj

 
GDDKiA w Toruniu
 
Wojewódzki ośrodek ruchu drogowego w Toruniu

Wszystkimi drogami w Toruniu zawiaduje Miejski Zarząd Dróg[6], do którego zadań należy budowa, przebudowa, planowanie oraz bieżące utrzymanie dróg i obiektów inżynierskich. W mieście swoją siedzibę ma także Rejon Dróg GDDKiA[7], który zajmuje się remontami i bieżącym utrzymaniem autostrad, dróg ekspresowych i dróg krajowych na terenie rejonu toruńskiego oraz Rejon Dróg Wojewódzkich Zarząd dróg wojewódzkich. Jednostka ta odpowiada za utrzymanie dróg w powiatach chełmińskim, toruńskim, golubsko-dobrzyńskim i części bydgoskiego[8].

Miasto jest także siedzibą Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego z filią w Grudziądzu[9] oraz Kujawsko-Pomorskiej Wojewódzkiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego[10].

Przy WORD w Toruniu działa od 2006 roku Centrum Edukacji Komunikacyjnej. W placówce tej odbywają się zajęcia z zakresu ruchu drogowego, skierowane do szkół, przedszkoli i innych placówek oświatowych z województwa kujawsko-pomorskiego[11].

Kluby, szkoły i infrastruktura związana z motoryzacjąEdytuj

W mieście znajdują się instytucje związane z motoryzacją, czyli Polski Związek Motorowy[12] i Automobilklub Toruński[13], które współorganizują ogólnopolskie i międzynarodowe imprezy, takie jak: zloty, zjazdy, wyścigi samochodowe, gokartowe i inne, m.in. w 2015 roku odbył się 21. Międzynarodowy Zlot Miłośników Citroena 2CV[14]. Imprezom tym sprzyja bogata infrastruktura jaką dysponuje miasto. Znajdują się tu, oprócz Motoareny, Tor wyścigowy MotoPark Toruń[15] (obiekt ten jest gospodarzem m.in. imprez driftingowych), tor motocrossowy, tor kartingowy Racing Arena[16] i inne.

W Toruniu istnieje Zespół Szkół Samochodowych im. gen. Józefa Bema, który w 2015 roku obchodził 60-lecie istnienia[17]. W szkole działa Muzeum Motoryzacji.

Place i rondaEdytuj

Wybrane place w Toruniu
Zdjęcie                  
Nazwa Armii Krajowej Artylerii Polskiej ks. S. Frelichowskiego Daszyńskiego NOT Rapackiego Skalskiego Skarbka Teatralny
Wybrane ronda w Toruniu
Zdjęcie          
Nazwa bp. Chrapka prof. A. Hoffmanna Honorowych Dawców Krwi Niepodległości II Pokoju Toruńskiego

Obiekty inżynierskieEdytuj

Osobny artykuł: Mosty i wiadukty w Toruniu.

W Toruniu znajduje się blisko 50 obiektów inżynierskich. Do największych należą trzy mosty drogowe i jeden kolejowy przez Wisłę: most kolejowy im. Ernesta Malinowskiego, most drogowy im. Józefa Piłsudskiego, most autostradowy im. Armii Krajowej, most drogowy im. gen. Elżbiety Zawackiej, a także estakada im. Marka Sudaka, tunel pod placem Daszyńskiego, wiadukt im. Tadeusza Kościuszki oraz estakada na Trasie Średnicowej Północnej.

Obiekty inżynieryjne (planowane)Edytuj

  • Wiadukt drogowy w ciągu ul. Olsztyńskiej (nad linią kolejową nr 27)[18]
  • Wiadukt drogowy w ciągu ul. Równinnej (nad linią kolejową nr 353 i 27)

Duże inwestycje drogowe realizowane bądź planowaneEdytuj

 
Fragment Trasy Wschodniej
Nazwa Przebieg Status Źródło
Trasa Średnicowa Północna od ulicy Szosa Chełmińska do ulicy Okrężnej projektowana [19]
Trasa Staromostowa od ul. Bema do Placu Niepodległości projektowana [20]
Północna obwodnica Torunia od węzła Turzno przez Łysomice do Przysieka projektowana
Trasa Wschodnia od Placu Daszyńskiego do ulicy Grudziądzkiej projektowana [21]
Remont Mostu drogowego im. Józefa Piłsudskiego w realizacji [22]
Trakt Leśny od dzielnicy Na Skarpie do gminy Lubicz planowana [23]
Most Zachodni planowana [24]
Ulica Olsztyńska od ul. Czekoladowej do granic administracyjnych miasta planowana [18]

KomunikacjaEdytuj

Osobne artykuły: Tramwaje w Toruniu, Historia tramwajów w Toruniu, Autobusy miejskie w Toruniu i Historia autobusów w Toruniu.
 
Zajezdnia autobusowa w Toruniu

Komunikacja miejskaEdytuj

Osobny artykuł: Miejski Zakład Komunikacji w Toruniu.

Organizatorem publicznego transportu zbiorowego na terenie Torunia jest Gmina Miasta Toruń. Obsługę komunikacyjną zapewnia Miejski Zakład Komunikacji, istniejący od 1891 roku. Jest on głównym przewoźnikiem w mieście. Firma obsługuje 41 linii autobusowych[25] (w tym 4 nocne) oraz 7 linii tramwajowych (w tym 2 nocne)[26]. Firma zapewnia również obsługę okolicznych wsi, posiadając 4 linie obsługujące miejscowości Gminy Lubicz. Połączenia miasta z tą gminą zapewnia również firma POLBUS, uruchamiająca 3 linie autobusowe kursujące z Placu św. Katarzyny (104, 105, 106)[27]. Ponadto MZK w Toruniu w okresie letnim uruchamia specjalną linię autobusową 106, dowożącą mieszkańców nad jezioro w miejscowości Kamionki w gminie Łysomice[28].

Toruński Klub Miłośników Komunikacji MiejskiejEdytuj

Stowarzyszenie powstało w 2005 roku, a w 2008 roku zostało zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Cele stowarzyszenia, które są uwzględnione w jego statucie, to m.in. promocja publicznej komunikacji miejskiej wśród mieszkańców, dokumentowanie faktów związanych z komunikacją miejską oraz kolekcjonowanie pamiątek związanych z komunikacją tramwajową i autobusową w Toruniu[29].

Członkowie stowarzyszenia biorą także czynny udział w konsultacjach społecznych, organizowanych przez władze Torunia dotyczących komunikacji miejskiej[30]. Prezesem TKMKM jest Wojciech Osmański.

Przewozy bezpłatneEdytuj

W mieście istnieją również 3 linie autobusowe bezpłatne. Dwie prowadzone przez firmę Morvi dowożą pasażerów do Galerii Copernicus oraz hipermarketu Auchan w Centrum Handlowym Kometa oraz 1 do Centrum Handlowego Nowe Bielawy[31][32].

Komunikacja prywatnaEdytuj

Dawniej w Toruniu istniała jedna prywatna linia autobusowa E, uruchomiona w październiku 2006 roku przez firmę EUROPOL. Łączyła osiedle Na Skarpie z Placem Teatralnym. Zakończyła ona swoją działalność w kwietniu 2008 roku[33]. Również swoją działalność w grudniu 2007 roku zakończyła A-Linia prowadzona przez Toruńską Korporację Autobusową. Prowadziła ona regularne linie do okolicznych miejscowości praktycznie we wszystkich gminach powiatu toruńskiego[34].

TaxiEdytuj

W Toruniu znajduje się 44 postojów taksówek, zapewniających ponad 360 miejsc dla samochodów TAXI, działa kilka korporacji taksówkowych[35].

Przewozy dalekobieżneEdytuj

 
Dworzec autobusowy w Toruniu

Toruń to ważny, m.in. ze względu na położenie geograficzne i walory turystyczne, przystanek dalekobieżnej komunikacji autobusowej. W mieście zatrzymują się autobusy ogólnopolskich i międzynarodowych firm przewozowych takich jak: Polski Bus, Komfort Bus, Sindbad i inne, a także autokary przewoźników regionalnych (Kujawsko-Pomorski Transport Samochodowy, PKS Grudziądz, PKS Bydgoszcz)[36].

Bezpośrednie połączenia z Toruniem mają: Warszawa, Lublin, Białystok, Olsztyn, Ostrołęka, Gdańsk, Gdynia, Sopot, Koszalin, Słupsk, Kołobrzeg, Ustka, Łeba, Szczecin, Piła, Poznań, Łódź, Częstochowa, Katowice, Kraków, Zakopane, Rzeszów, a także wiele miast zachodniej Europy[37][38][39].

Transport kolejowyEdytuj

 
Lokomotywownia Toruń-Kluczyki
Osobny artykuł: Transport kolejowy w Toruniu.

Toruń jest od 2015 roku siedzibą dla spółki kolejowej Arriva RP[40], której pociągi kursują na terenie województwa kujawsko-pomorskiego, mazowieckiego i warmińsko-mazurskiego oraz Bazy Toruń-Kluczyki[41], mającej za zadanie m.in. bieżące utrzymanie składów Elf 22WEc, które kursują w ramach szybkiej kolei miejskiej BiT City na trasie Toruń Wschodni – Bydgoszcz Główna.

Ponadto w Toruniu swoją siedzibę mają:

W granicach administracyjnych miasta znajdują się trzy dworce kolejowe: Toruń Główny, Toruń Miasto, Toruń Wschodni oraz trzy przystanki osobowe: Toruń Kluczyki, Toruń Czerniewice, Toruń Grębocin[46][47].

Transport lotniczyEdytuj

 
Hangar na lotnisku sportowym w Toruniu
 
Samolot SP-LFG (LOT Flight Academy) na toruńskim lotnisku

Toruń znajduje się w obszarze oddziaływania czterech dużych portów lotniczych, są to: Port lotniczy Warszawa-Okęcie, Port Lotniczy Gdańsk im. Lecha Wałęsy, Port lotniczy Warszawa-Modlin i Port lotniczy Poznań-Ławica oraz dwóch mniejszych: Port lotniczy Bydgoszcz-Szwederowo i Port lotniczy Łódź-Lublinek.

Miasto posiada regularne połączenia autobusowe z lotniskami w Gdańsku (od kwietnia 2013 roku)[48], Warszawie (od maja 2015 roku), Modlinie (od maja 2015 roku)[49] oraz w Bydgoszczy (od marca 2015 roku)[50]. Warto dodać, że miasto posiada 0,058% udziałów w Porcie lotniczym Bydgoszcz-Szwederowo[51]

LotniskoEdytuj

Osobny artykuł: Lotnisko Toruń.

Lotnisko na Bielanach jest położone bezpośrednio przy projektowanej trasie średnicowej. Posiada hotel oraz restaurację. Obecnie w aeroklubie działają sekcje sportowe (lotnicza, szybowcowa, lotniarska i spadochroniarska). Prowadzone są także spacerowe loty turystyczne. Według Strategii Rozwoju Torunia z 2007 roku lotnisko to ma zostać zmodernizowane i rozbudowane do przyjmowania i odprawiania lotów nieregularnych oraz budowy terminalu cargo.

LądowiskaEdytuj

Ponadto w mieście swoją siedzibę ma Leśna Baza Lotnicza Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych, która zlokalizowana jest na terenie Aeroklubu Pomorskiego, gdzie w okresie zagrożenia pożarowego stacjonują samoloty patrolowe i gaśnicze[54].

Transport wodnyEdytuj

Osobny artykuł: Transport i infrastruktura rzeczna w Toruniu.
 
Szkoła Mistrzostwa Sportowego w Toruniu kształci m.in. wioślarzy
 
Baza wioślarska – zaplecze treningowo-szkoleniowe oraz siedziba WOPR

Porty i przystanieEdytuj

Na terenie Torunia istnieją dwa porty rzeczne:

Istnieje także osiem przystani żeglarskich:

  • AKS
  • AZS
  • KS Budowlani
  • Szkwał, Port Drzewny
  • Towimo, Port Drzewny
  • Walter, Port Drzewny
  • Yacht Klub Toruń, Port Drzewny
  • Liga Morska i Rzeczna, Port Drzewny

Ponadto w 2015 roku na rzece Drwęcy w Kaszczorku została wybudowana przystań kajakowa wraz z infrastrukturą turystyczną[55]

Zaplecze treningoweEdytuj

 
Siedziba Zarządu Zlewni w Toruniu

Baza wioślarska – zaplecze treningowo-szkoleniowe – służy wioślarzom AZS UMK Toruń i uczniom toruńskiej Szkoły Mistrzostwa Sportowego oraz wioślarzom i żeglarzom przypływającym do Torunia. Z bazy wioślarskiej korzystają również reprezentanci kadry narodowej realizujący program szkolenia wojewódzkiego i centralnego prowadzony przez Polski Związek Towarzystw Wioślarskich. Baza wioślarska w latach 2015–2016 przeszła gruntowną modernizację i rozbudowę[56].

Administracja wodnaEdytuj

W Toruniu swoją siedzibę mają:

Transport turystycznyEdytuj

Osobny artykuł: Szlaki turystyczne Torunia i okolic.

W sezonie turystycznym oferowane są dodatkowo formy komunikacji:

Komunikacja rowerowaEdytuj

Osobny artykuł: Transport rowerowy w Toruniu.

Na terenie Torunia w 2015 roku znajdowało się blisko 100 km dróg rowerowych[59][60]: głównych – łączących dzielnice i prowadzą za miasto, zbiorczych – rozprowadzają ruch rowerowy w dzielnicach oraz lokalnych – obsługujących ruch na terenie osiedli. Miasto jest bogate w infrastrukturę rowerową, na którą składają się setki stojaków rowerowych, zadaszone parkingi rowerowe[61] oraz trzy samoobsługowe stacje naprawy rowerów[62].

Od 18 kwietnia 2014 roku mieszkańcy i goście Torunia mogą korzystać z Toruńskiego Roweru Miejskiego. Do dyspozycji miłośników dwóch kółek jest 300 rowerów i jak dotąd 30 stacji zlokalizowanych w różnych częściach miasta tak, aby umożliwić szybkie i sprawne poruszanie się w przestrzeni publicznej. Wypożyczalnia rowerów w Toruniu cieszy się dużym zainteresowaniem. W 2014 roku mieszkańcy i goście skorzystali z niej 42 tysiące razy[63].

Szlaki roweroweEdytuj

 
Wiślana Trasa Rowerowa na terenie Torunia

Wybrane szlaki rowerowe z Torunia do pobliskich miejscowości[64]:

10 maja 2014 roku otwarto w Toruniu kujawsko-pomorski odcinek przebiegającej przez całą Polskie Wiślanej Trasy Rowerowej[65].

CiekawostkaEdytuj

W obrębie miasta 42 proc. podróży wykonywanych jest samochodem, 37 proc. pieszo (najwyższy wskaźnik w Polsce), z kolei udział komunikacji miejskiej jest bardzo niski i wynosi 19 proc. (stan z sierpnia 2017 roku)[66].

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Autostrada A1 z nowym, „toruńskim” oznakowaniem. Od dziś jedziemy na Toruń Południe!. nowosci.com.pl. [dostęp 2015-10-23].
  2. ↑ Węzeł musi być rozpoznawalny (pol.). nowosci.com.pl.
  3. ↑ A1: Węzeł Turzno już otwarty - Rynek Infrastruktury: Porty, Stocznie, Lotnisko, Porty lotnicze, Autostrada, Obwodnica, Energetyka, Ciepłownictwo, Linie kolejowe, PKP PLK, Tele..., www.rynekinfrastruktury.pl [dostęp 2020-01-21].
  4. ↑ Droga ekspresowa S10 do Torunia ma być w 2022 roku - Kujawsko-Pomorskie, kujawsko-pomorskie.onet.pl [dostęp 2020-01-21] (pol.).
  5. ↑ Rozwój sieci dróg miejskich | www.torun.pl, torun.pl [dostęp 2016-12-11].
  6. ↑ MZD TORUN (pol.). mzd.torun.pl.
  7. ↑ Rejon Dróg w Toruniu (pol.). gddkia.gov.pl.
  8. ↑ RDW Toruń (pol.). zdw-bydgoszcz.pl.
  9. ↑ WORD Toruń (pol.). word.torun.pl.
  10. ↑ Strona internetowa rady (pol.). k-pwrbrd.word.torun.pl.
  11. ↑ Centrum Edukacji Komunikacyjnej (pol.). word.torun.pl.
  12. ↑ TORUŃ (pol.). pzm.pl.
  13. ↑ Automobilklub Toruński (pol.). automobilklubtorunski.pl.
  14. ↑ MIĘDZYNARODOWY ZLOT MIŁOŚNIKÓW CITROENA 2CV (pol.). torun.pl.
  15. ↑ MotoPark (pol.). motopark.torun.pl.
  16. ↑ Toruń ma tor kartingowy (pol.). automobilklubtorunski.pl. [dostęp 2012-04-27].
  17. ↑ Zespół Szkół Samochodowych w Toruniu (pol.). zssam-torun.org.
  18. ↑ a b Co z remontem najbardziej korkującej się wylotówki z Torunia na Olsztyn?, „plus.nowosci.com.pl”, 28 sierpnia 2017 [dostęp 2018-10-18] (pol.).
  19. ↑ Logonet Sp. z o.o. w Bydgoszczy, Trasa Średnicowa Północna etap II - BIP - Miejski Zarząd Dróg w Toruniu, bip.mzd.torun.pl [dostęp 2016-09-12].
  20. ↑ Wyborcza.pl, torun.wyborcza.pl [dostęp 2016-09-12].
  21. ↑ Firma z Gdańska zaprojektuje trzeci etap Trasy Wschodniej w Toruniu (pol.). radiopik.pl. [dostęp 2013-12-03].
  22. ↑ Remont toruńskiego mostu później niż planowano (pol.). radiopik.pl. [dostęp 2013-10-03].
  23. ↑ Trakt Leśny. Spór torunian o przebieg trasy znów przybiera na sile (pol.). pomorska.pl. [dostęp 2009-11-02].
  24. ↑ 285 milionów złotych – tyle może kosztować Most Zachodni [dostęp 2016-09-12].
  25. ↑ Rozkład jazdy komunikacji miejskiej | www.torun.pl, torun.pl [dostęp 2016-09-12].
  26. ↑ Komunikacja miejska w Toruniu UM Toruń [dostęp 2015-01-05].
  27. ↑ Komunikacja miejska na stronie Informacji Turystycznej w Toruniu [dostęp 2015-01-05].
  28. ↑ Do Kamionek dojedziesz autobusem mzk, strona torunmiasto.pl [dostęp 2015-01-05].
  29. ↑ Toruński Klub Miłośników Komunikacji Miejskiej, seba.rail.pl [dostęp 2016-12-11].
  30. ↑ Artur Olewiński, Linia tramwajowa w centrum Torunia. Pytania i odpowiedzi pod pantografem, „nowosci.com.pl” [dostęp 2016-12-11].
  31. ↑ przewoźnika Morvi [dostęp 2015-01-05].
  32. ↑ Strona Centrum Handlowego Bielawy w Toruniu [dostęp 2015-01-05].
  33. ↑ kursów linii E, Gazeta Pomorska [dostęp 2015-01-05].
  34. ↑ A-linia kurs na zamiany czy plajtuje? Nowości Dziennik Toruński [dostęp 2015-01-05].
  35. ↑ Postoje TAXI strona UM Toruń [dostęp 2015-01-05].
  36. ↑ Strona Arriva Bus Polska [dostęp 2015-01-05].
  37. ↑ A może autobusem nad morze? Nowe połączenia Polskibus.com (pol.). nowosci.com.pl. [dostęp 2013-04-16].
  38. ↑ PolskiBus.com zwiększa liczbę połączeń linii P12 pomiędzy Gdańskiem i Krakowem (pol.). krakow.naszemiasto.pl. [dostęp 2013-07-29].
  39. ↑ Polskim Busem do Rzeszowa przez Toruń, Łódź, Katowice i Kraków (pol.). trojmiasto.pl. [dostęp 2013-04-13].
  40. ↑ Arriva zmienia adres i przenosi się z Warszawy do Torunia (pol.). nowosci.com.pl. [dostęp 2015-06-23].
  41. ↑ Przewozy Regionalne z zyskiem, nowymi etatami i Pesą (pol.). torun.wyborcza.pl. [dostęp 2014-06-25].
  42. ↑ PKP Intercity Remtrak Sp. z o.o, remtrak.pl [dostęp 2019-09-29] (pol.).
  43. ↑ Toruń: majówka z Przewozami Regionalnymi (pol.). kurier-kolejowy.pl. [dostęp 2012-05-15].
  44. ↑ https://cargotabor.pl
  45. ↑ Posterunki (pol.). kgsok.pl.
  46. ↑ Toruń chce mieć własną kolej, Kurier Kolejowy [dostęp 2015-01-05].
  47. ↑ Wywiad z prezydentem miasta Michałem Zaleskim w Gazecie Wyborczej [dostęp 2015-01-05].
  48. ↑ Bezpośrednie połączenie z Torunia na lotnisko w Gdańsku za 26 zł (pol.). arrivabus.pl.
  49. ↑ Dojazd z Torunia na Lotnisko Modlin (pol.). modlinbus.pl.
  50. ↑ Z TORUNIA AUTOBUSEM NA BYDGOSKIE LOTNISKO (pol.). torun.pl. [dostęp 2015-03-27].
  51. ↑ Toruń dokłada do bydgoskiego lotniska. Słusznie? (pol.). rynekinfrastruktury.pl. [dostęp 2014-10-20].
  52. ↑ Lądowisko dla helikopterów (pol.). torun.pl. [dostęp 2002-05-07].
  53. ↑ Przygotowania do rozbudowy Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego wchodzą w decydującą fazę (pol.). nowosci.com.pl.
  54. ↑ Leśne Bazy Lotnicze (LBL) (pol.). torun.lasy.gov.pl.
  55. ↑ Raj dla kajakarzy (pol.). torun.pl. [dostęp 2015-05-12].
  56. ↑ Nadzieja dla sportów wodnych w Grodzie Kopernika! (pol.). chillitorun.pl. [dostęp 2015-07-30].
  57. ↑ Zarząd Zlewni Wisły Kujawskiej z siedzibą w Toruniu (pol.). rzgw.gda.pl.
  58. ↑ l, REGIONALNY ZARZĄD GOSPODARKI WODNEJ W GDAŃSKU, rzgw.gda.pl [dostęp 2016-12-23].
  59. ↑ Ścieszki rowerowe (pol.). torun.pl.
  60. ↑ Przybywa tras dla rowerów | www.torun.pl, torun.pl [dostęp 2015-12-15].
  61. ↑ Pierwszy w Toruniu zadaszony parking rowerowy jest niemal gotowy. Brakuje mu tylko... dachu (pol.). nowosci.com.pl. [dostęp 2015-01-12].
  62. ↑ gazeta.pl: Darmowe stacje naprawy rowerów w trzech miejscach (pol.). [dostęp 2015-05-05].
  63. ↑ Toruński Rower Miejski się rozpędza – 25 stacji (pol.). torun.gazeta.pl. [dostęp 2015-01-29].
  64. ↑ Szlaki rowerowe poza miasto (pol.). torun.pl.
  65. ↑ Wielkie otwarcie Wiślanej Trasy Rowerowej w województwie kujawsko-pomorskim (pol.). rowerowytorun.com.pl. [dostęp 2014-05-06].
  66. ↑ Warszawa bije w tym na głowę większość zachodnich metropolii, money.pl 13.10.2015.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Transport_w_Toruniu&oldid=61340468”