Beyoncé

amerykańska piosenkarka, autorka tekstów i aktorka
(Przekierowano z Beyonce)

Beyoncé (wym. [biˈjɒnseɪ]), właśc. Beyoncé Giselle Knowles-Carter (ur. 4 września 1981 w Houston)[3][4]amerykańska piosenkarka, aktorka, autorka piosenek, producentka muzyczna, reżyserka i businesswoman.

Beyoncé
Ilustracja
Beyoncé podczas Renaissance World Tour (2023)
Imię i nazwisko

Beyoncé Giselle Knowles-Carter

Pseudonim

Beyoncé, Beé, Queen B

Data i miejsce urodzenia

4 września 1981
Houston

Typ głosu

sopran[1]

Gatunki

R&B[2], contemporary R&B[2], teen pop, pop, dance-pop[2]

Zawód

piosenkarka, aktorka, autorka piosenek, producentka muzyczna, tancerka, biznesmenka, reżyserka, projektantka mody

Aktywność

od 1997

Wydawnictwo

Columbia Records

Powiązania

Jay-Z, Solange, Destiny’s Child, Britney Spears, Pink, Lady Gaga, Nicki Minaj

Zespoły
Destiny’s Child (1990–2005)
Odznaczenia
Lista nagród i nominacji Beyoncé
Faksymile
Strona internetowa

Jako dziecko uczestniczyła w konkursach wokalno-tanecznych. Profesjonalną karierę muzyczną rozpoczęła jako liderka girlsbandu Destiny’s Child, który został jednym z najlepiej sprzedających się zespołów żeńskich na świecie. W 2000 podpisała kontrakt z wytwórnią muzyczną na solowy album, Dangerously in Love, który wydała w 2003. Krążek osiągnął sukces komercyjny, m.in. dzięki singlom „Crazy in Love” i „Baby Boy”. W 2006 po zakończeniu działalności Destiny’s Child wydała album pt. B’Day, który promowała m.in. singlami: „Déjà Vu”, „Irreplaceable”, czy „Beautiful Liar”. W 2007 została wydana ścieżka dźwiękowa do filmu Dreamgirls, do którego Beyoncé nagrała m.in. utwór „Listen”. Następnie nagrała i wydała album pt. I Am... Sasha Fierce który zawierał hity: „Single Ladies”, „Halo”, „Diva” i „If I Were a Boy”.

W 2011 wydała album pt. 4, który promowała singlami, takimi jak „Run the World (Girls)” czy „Love on Top”. W 2013 wydała album, zatytułowany po prostu Beyoncé, który został jej pierwszym „albumem wizualnym”. Kolejny album artystki pt. Lemonade został dobrze przyjęty przez fanów oraz krytyków i okrzyknięto go najlepiej sprzedającym się albumem w 2016. W 2018 wydała album Everything is Love, który powstał we współpracy z mężem Jayem-Z jako The Carters. W 2021 wydała piosenkę „Be Alive”, za którą otrzymała nominację do Oscara. W 2022 rozpoczęła trzyczęściową trylogię albumów, wydając dotychczas albumy Renaissance (2022) oraz Cowboy Carter (2024).

Oprócz kariery muzycznej Beyoncé jest zaangażowana w projekty filmowe. Na ekranie zadebiutowała w filmie Carmen: A Hip Hopera. Następnie zagrała w filmach: Austin Powers i Złoty Członek (2002), Wojna pokus (2003) oraz Różowa Pantera (2006). Za zagranie głównej roli w filmie muzycznym Dreamgirls (2006) otrzymała nominację do Złotego Globu. W 2019 użyczyła głosu do nowej wersji filmu Król Lew. Pełniła role producenta, scenarzysty i reżysera w kilku dokumentach muzycznych oraz wizualizacji albumowych. Za swoje zaangażowanie na rzecz filmu oraz telewizji otrzymała: dwie Czarne Szpule, Kryształową Statuetkę, MTV Movie Award, osiem nominacji do Primetime Emmy Awards oraz dwie nominacje do Nagrody Satelity.

Jest najczęściej honorowanym artystą w historii Grammy, z 32 wyróżnieniami (29 solowo oraz 3 jako członkini Destiny’s Child). Dodatkowo zdobyła 29 MTV Video Music Awards oraz 32 Nagrody BET, co czyni ją najczęściej nagradzaną artystka wsród tych dwóch plebiscytów. Posiadając na koncie 200 mln sprzedanych singli, jest jedną z najlepiej sprzedających się artystów na świecie. Siedem wydanych przez nią albumów znalazło się na pierwszym miejscu list Billboard 200, a 21 singli zostało uwzględnionych w pierwszej dziesiątce utworów listy Billboard Hot 100. Została wpisana 23 razy do Księgi rekordów Guinnessa. W lutym 2010 została uznana przez RIAA za najczęściej certyfikowaną wokalistkę dekady 2000–2009. W 2011 została uhonorowana nagrodą specjalną Billboard Millennium Award, wyróżniającą jej dokonania oraz wpływ na rozwój przemysłu muzycznego. W styczniu 2023 zajęła ósme miejsce na liście 200 najlepszych piosenkarzy wszech czasów magazynu „Rolling Stone”.

Życiorys edytuj

1981–1997: Dzieciństwo, edukacja i początek kariery edytuj

 
Beyoncé w wieku 19 lat

Urodziła się w Houston, w stanie Teksas jako córka Mathew, menedżera oraz producenta, i Tiny, stylistki fryzur i projektantki. Jej ojciec jest Afroamerykaninem, a matka luizjańską Kreolką (ma pochodzenie indiańskie, afroamerykańskie i francuskie)[5]. Została wychowana w tradycyjnej, chrześcijańskiej rodzinie, tradycji protestanckiej[6]. Młodszą siostrą Knowles jest Solange, wokalistka, modelka i aktorka. Imię Beyoncé stanowiło hołd wobec matki Tiny Knowles, której nazwisko brzmiało Beyincé[5].

Uczęszczała do St. Mary’s Elementary School w Teksasie, gdzie brała udział w zajęciach tanecznych, na których uczyła się m.in. jazzu i baletu. W wieku siedmiu lat wzięła udział w pierwszym konkursie, wykonując „ImagineJohna Lennona; po występie uzyskała owacje na stojąco i ostatecznie zwyciężyła w konkursie[7][8]. Krótko po tym zaczęła wzbudzać zainteresowanie lokalnej prasy; dziennik Houston Chronicle wspomniał o jej nominacji do nagrody The Sammy[9].

W 1990 roku uczęszczała do Parker Elementary School, szkoły muzycznej w Houston, gdzie była członkinią chóru[10]. Poza tym ukończyła High School for the Performing and Visual Arts oraz Alief Elsik High School[5][11][12]. Beyoncé przez dwa lata występowała również w chórze Zjednoczonego Kościoła Metodystycznego St. John’s[10][13].

W wieku ośmiu lat, podczas jednego z przesłuchań, poznała LaTavię Roberson[14]. Obie, wraz z przyjaciółką Beyoncé Kelly Rowland, utworzyły zespół Girl’s Tyme; liczba członkiń ostatecznie zwiększyła się do sześciu[7][10]. Grupa stała się popularna w Stanach Zjednoczonych, co sprawiło, że do Houston udał się producent muzyczny Arne Frager. Zaprosił Girl’s Tyme do swojego studia, The Plant Recording Studios, w Północnej Kalifornii i uznał, że to Knowles powinna być liderką, gdyż nie tylko potrafi dobrze śpiewać, ale ma odpowiednią osobowość[10]. Chcąc, aby zespół podpisał kontrakt z dużą wytwórnią, Frager zgłosił go do Star Search, najpopularniejszego ówcześnie programu młodych talentów[10][15]. Girl’s Tyme nie udało się jednak odnieść sukcesu, ponieważ, jak stwierdziła Knowles, ich piosenka nie była wystarczająco dobra[16][17].

1997–2001: Era Destiny’s Child edytuj

Osobny artykuł: Destiny’s Child.

Czerpiąc inspirację z Księgi Izajasza, zespół w 1993 roku zmienił nazwę na Destiny’s Child[14]. Od tego czasu grupa występowała podczas lokalnych wydarzeń, a w 1997 roku podpisała umowę z Columbia Records oraz nagrała debiutancką piosenkę w wytwórni, „Killing Time”, która została umieszczona na ścieżce dźwiękowej filmu Faceci w czerni[14][17]. W 1998 roku zespół wydał album pt. Destiny’s Child, z którego pochodził pierwszy znany hit, „No, No, No”. Płyta uczyniła z Destiny’s Child grupę rozpoznawalną w całych Stanach Zjednoczonych oraz przyniosła jej trzy nagrody Soul Train Music Awards[14]. Zespół w 1999 roku dotarł na szczyty list przebojów za sprawą multiplatynowego albumu The Writing’s on the Wall, z którego pochodzą przeboje: „Bills, Bills, Bills” (pierwszy singel numer jeden), „Jumpin’, Jumpin’” i „Say My Name”. Za ostatni hit grupa odebrała nagrodę Grammy za najlepszy utwór R&B duetu lub grupy[14]. The Writing’s on the Wall rozszedł się w sumie w ponad 8 milionach kopii, stając się przełomowym albumem w twórczości Destiny’s Child[16][18][19].

W 2000 roku zespół wydał piosenkę „Independent Women Part I”, wydaną na ścieżce dźwiękowej filmu Aniołki Charliego. Utwór okazał się najpopularniejszym singlem w karierze zespołu, pozostając na 1. miejscu Billboard Hot 100 przez jedenaście tygodni[14][18]. Trzeci album zespołu, Survivor, ukazał się w maju 2001 roku i zadebiutował na 1. miejscu Billboard 200, rozchodząc się w pierwszym tygodniu w 663 tysiącach egzemplarzach[20]. Survivor sprzedał się w sumie w ponad 10 milionach kopii na świecie[21]. Pochodzące z niego single „Survivor” oraz „Bootylicious” uplasowały się na szczycie Hot 100, a „Survivor” zdobył dodatkowo nagrodę Grammy dla najlepszej piosenki R&B duetu lub grupy.

Po premierze albumu świątecznego 8 Days of Christmas zespół ogłosił przerwę, gdyż wszystkie członkinie pragnęły zająć się projektami solowymi[14].

2000–2002: Początki kariery solowej i aktorskiej edytuj

W 2000 roku Knowles podpisała z Columbia Records kontrakt na wydanie trzech albumów[22]. Jednak już wtedy, gdy była członkinią Destiny’s Child próbowała swych sił w twórczości solowej. Nagrała w duecie z Marcem Nelsonem utwór „After All Is Said and Done” na ścieżkę dźwiękową filmu The Best Man z 1999 roku[22]. Na początku 2001 roku, kiedy zespół kompletował Survivor, Beyoncé zagrała główną rolę w obrazie Carmen: A Hip Hopera. Film był współczesną adaptacją opery Carmen francuskiego kompozytora Georges’a Bizeta[23].

W 2002 roku Beyoncé wcieliła się w postać Foxxy Cleopatry w filmie Austin Powers i Złoty Członek[24]. Obraz okazał się komercyjnym sukcesem, zarabiając w pierwszym tygodniu 73,1 miliona dolarów[7]. Pierwszy solowy singel Knowles, „Work It Out”, pochodził ze ścieżki dźwiękowej filmu[25]. Rok później wokalistka wystąpiła u boku Cuby Goodinga Jr. w komedii romantycznej Wojna pokus i nagrała z myślą o nim kilkanaście piosenek, w tym m.in.: „Fighting Temptation” (z udziałem Missy Elliott, MC Lyte i Free), a także cover utworu „Fever[26][27].

W 2003 roku Knowles nagrała wraz ze swoim ówczesnym partnerem, Jayem-Z, piosenkę „’03 Bonnie & Clyde”, a także wydała własną wersję „In da Club50 Centa[7][28]. Poza tym, w duecie z Lutherem Vandrossem, nagrała utwór „The Closer I Get to You”, w oryginale wykonywany przez Robertę Flack oraz Donny’ego Hathawaya w 1977 roku[29]. Wersja Vandrossa i Beyoncé otrzymała nagrodę Grammy w kategorii najlepszy utwór R&B zespołu lub duetu; na tej samej gali Vandross wygrał statuetkę za „Dance with My Father”, w nagrywaniu którego również wzięła udział Knowles[30][31].

2003–2004: Dangerously in Love edytuj

 
Destiny’s Child podczas pożegnalnej trasy koncertowej Destiny Fulfilled… And Lovin’ It

Po premierach debiutanckich płyt Williams i Rowland, Knowles również wydała pierwszy solowy album, Dangerously in Love, który ukazał się w czerwcu 2003 roku[29]. Zadebiutował on na szczycie Billboard 200, rozchodząc się w pierwszym tygodniu w 317 tysiącach egemplarzy[20]. Album uzyskał status czterokrotnej platyny w Stanach Zjednoczonych, rozchodząc się w tym kraju w ponad 4,7 miliona kopii[32][33].

Z albumu pochodziły dwa utwory numer jeden. „Crazy in Love”, nagrany z udziałem Jaya-Z, został wydany jako główny singel i pozostawał na 1. miejscu Billboard Hot 100 przez osiem tygodni[34]. W Wielkiej Brytanii wokalistka również zdominowała notowania, gdyż na szczycie pozostawała jednocześnie i płyta, i singel[35][36]. Drugi singel, „Baby Boy”, nagrany z dancehallowym wokalistą Seanem Paulem, spędził na 1. pozycji Hot 100 dziewięć tygodni[37][38].

W 2004 roku Beyoncé zdobyła pięć nagród Grammy za swoje solowe dokonania, a w tym m.in.: za najlepszą piosenkę R&B („Crazy in Love”), najlepszy wokalny utwór R&B („Dangerously in Love 2”) oraz najlepszy album R&B (Dangerously in Love). Wyrównała jednocześnie rekord dla największej liczby statuetek zdobytych jednej nocy. Wcześniej dokonały tego jedynie: Lauryn Hill (1999), Alicia Keys (2002) oraz Norah Jones (2003). W 2004 roku Knowles otrzymała ponadto BRIT Award dla najlepszej międzynarodowej artystki[39].

2004–2005: Destiny Fulfilled i zawieszenie działalności grupy edytuj

W 2004 roku Knowles planowała wydać kontynuację Dangerously in Love, złożoną z kilku utworów niewydanych na pierwszej płycie. Jednakże jej aspiracje zostały porzucone ze względu na konflikty w terminarzu, w tym nagrywanie finałowego albumu Destiny’s Child[40]. W tym samym roku Beyoncé zaśpiewała Hymn Stanów Zjednoczonych Ameryki podczas finału Super Bowl XXXVIII na Reliant Stadium w Houston[41].

Po trzyletniej przerwie Knowles powróciła do studia z Williams i Rowland, aby nagrać ostatni album Destiny’s Child, Destiny Fulfilled, wydany w listopadzie 2004 roku[14]. Aby wesprzeć jego promocję zespół wyruszył w trasę koncertową Destiny Fulfilled… And Lovin’ It, która trwała od kwietnia do września 2005 roku. Podczas występu w Barcelonie grupa ogłosiła, że po zakończeniu północnoamerykańskiego etapu Destiny’s Child zakończy działalność[14][42]. W październiku 2005 roku ukazał się album kompilacyjny zespołu, #1’s, złożony ze wszystkich singli numer jeden w twórczości Destiny’s Child oraz najbardziej znanych utworów. Wśród nich znalazły się również trzy nowe piosenki, w tym „Stand Up for Love”.

W marcu 2006 roku Destiny’s Child uhonorowany został gwiazdą w Hollywood Walk of Fame[41]. Poza tym zespół uznany został za najlepiej sprzedającą się żeńską grupę muzyczną w historii[43][44].

Kontynuując karierę filmową, Knowles wystąpiła w komedii familijnej Różowa Pantera u boku Steve’a Martina, wcielając się w rolę Xanii[45][46]. Obraz miał premierę 10 lutego 2006 roku i zadebiutował na szczycie amerykańskiego box office’u, zarabiając w pierwszym tygodniu 21,7 miliona dolarów[7]. Na ścieżkę dźwiękową filmu wokalistka nagrała z udziałem Slim Thuga utwór „Check on It”, który dotarł do 1. miejsca Billboard Hot 100[45].

2006–2007: Dreamgirls i B’Day edytuj

 
Beyoncé podczas premiery Dreamgirls (2007)

W 2006 zagrała w filmie Dreamgirls. Knowles wcieliła się w jedną z najważniejszych postaci, Deenę Jones, wzorowaną na Dianie Ross[45][47]. Film miał premierę we wrześniu 2006 roku, a poza Knowles wystąpili w nim m.in.: Jamie Foxx, Eddie Murphy, Jennifer Hudson i Danny Glover. Beyoncé nagrała na ścieżkę dźwiękową filmu kilka piosenek, w tym wydaną jako singel „Listen[48]. 14 grudnia 2006 roku Knowles nominowana była do dwóch Złotych Globów: za rolę w Dreamgirls dla najlepszej aktorki w musicalu lub komedii oraz dla najlepszej oryginalnej piosenki („Listen”)[49].

Zainspirowana rolą w Dreamgirls, Knowles pracowała nad albumem B’Day[50]. Za produkcję albumu odpowiedzialni byli m.in.: Rich Harrison, Rodney Jerkins i Sean Garrett, zaś materiał rejestrowany był w nowojorskich Sony Music Studios. Płyta została skompletowana w trzy tygodnie, a Beyoncé jest współautorką oraz współproducentką niemal wszystkich utworów[51].

B’Day miał międzynarodową premierę 4 września 2006 roku, celebrując 25. urodziny wokalistki. Album zadebiutował na szczycie Billboard 200, rozchodząc się w pierwszym tygodniu w ponad 541 tysiącach egzemplarzy[52]. Poza tym uzyskał status trzykrotnej platyny w Stanach Zjednoczonych za sprzedaż powyżej trzech milionów kopii[32]. Główny singel, „Déjà Vu”, nagrany z udziałem Jaya-Z, zajął 1. miejsce UK Singles Chart. W październiku wydany został kolejny singel, „Irreplaceable”, który pozostawał na szczycie Billboard Hot 100 przez dziesięć tygodni i był jednym z najpopularniejszych utworów w karierze Beyoncé[53]. Mimo komercyjnego sukcesu, krótki okres produkcji płyty spotkał się ze sporą krytyką[54][55][56].

3 kwietnia 2007 roku ukazała się edycja deluxe B’Day, zawierająca pięć nowych utworów, a także hiszpańskojęzyczną wersję „Irreplaceable” oraz „Listen”[57][57]. Jednocześnie wydany został również B’Day Anthology Video Album, złożony z dziesięciu wideoklipów do piosenek z B’Day[57][58]. Beyoncé wyruszyła w trasę koncertową promującą album, The Beyoncé Experience, w ramach której wystąpiła w ponad 90 obiektach na całym świecie. Zapis koncertu w Staples Center w Los Angeles został wydany na DVD The Beyoncé Experience Live[59].

2008–2010: I Am... Sasha Fierce, rekord Grammy i przerwa w karierze edytuj

 
Beyoncé śpiewająca „At Last” do pierwszego wspólnego tańca Obamów jako pary prezydenckiej na balu inauguracyjnym

Trzeci album studyjny Knowles, I Am... Sasha Fierce, ukazał się 18 listopada 2008 roku[60]. Wokalistka wytłumaczyła, że tytułowa Sasha Fierce to jej alter ego, które przybiera na scenie[61]. Premierę płyty poprzedziło wydanie dwóch singli: „If I Were a Boy” i „Single Ladies (Put a Ring on It)[62][63]. Podczas gdy „If I Were a Boy” uplasował się na szczytach notowań na całym świecie, zwłaszcza w Europie, „Single Ladies (Put a Ring on It)” dotarł na 1. miejsce Billboard Hot 100, na którym pozostawał przez cztery tygodnie. Piąty singel z I Am... Sasha Fierce „Halo, uplasował się na 5. pozycji Hot 100, będąc 12. utworem Knowles, który zajął miejsce w czołowej dziesiątce listy. Tym samym Beyoncé stała się artystką z największą liczbą singli w pierwszej dziesiątce tej listy w dekadzie 2000–2009[64][65]. Poza tym jest wokalistką, której utwory spędziły najwięcej tygodni na szczycie listy (36) w tym samym okresie, a także nagrała najwięcej piosenek (19), które uplasowały się w pierwszej czterdziestce Hot 100[64][65][66].

Beyoncé wystąpiła w musicalu biograficznym Cadillac Records, wcielając się w postać wokalistki bluesowej Etty James. Jej rola spotkała się z pozytywnymi ocenami krytyków, zaś utwór nagrany przez Knowles i Scotta McFarnona, „Once in a Lifetime”, nominowany był do Grammy i Złotego Globu[67]. Artystka zagrała również w thrillerze Obsesja. Mimo nieprzychylnych recenzji, film okazał się komercyjnym sukcesem[68].

18 stycznia 2009 roku Beyoncé zaśpiewała podczas uroczystości w Lincoln Memorial, honorujących inaugurację Baracka Obamy, 44. Prezydenta Stanów Zjednoczonych[69]. Natomiast dwa dni później wykonała cover „At LastEtty James na balu inauguracyjnym, do którego Barack Obama i jego żona Michelle zatańczyli swój pierwszy taniec jako prezydent i pierwsza dama[70].

Wiosną 2009 roku Knowles rozpoczęła trasę koncertową I Am... Tour, która objęła ponad 100 występów. Północnoamerykański etap został uwieńczony czterema koncertami w Encore Theater w Las Vegas. Zapis tychże występów wydany został w postaci DVD I Am... Yours: An Intimate Performance. I Am... Tour zajęła miejsce 15. na liście najbardziej dochodowych tras koncertowych 2009 roku, zarabiając ponad 57 milionów dolarów na 57 koncertach, w tym 25 w pełni wyprzedanych[71]. Występy wokalistki zobaczyło 697 tysięcy osób, a dochód z trasy wzrósł do 86 milionów dolarów po 93 koncertach[72].

W 2010 roku Beyoncé wzięła udział w charytatywnym telethonie Hope for Haiti Now: A Global Benefit for Earthquake Relief. W londyńskim klubie The Hospital wykonała w duecie z Chrisem Martinem na pianinie akustyczną wersję „Halo”[73]. W wywiadzie dla USA Today Beyoncé przyznała, że w 2010 roku planuje odpocząć od muzyki[74].

2010–2013: 4 i Super Bowl XLVII edytuj

 
Beyoncé podczas koncertu w ramach 4 Intimate Nights with Beyoncé (2011)

W listopadzie 2010 roku Knowles potwierdziła, że rozpoczęła prace nad kolejnym albumem studyjnym[75][76]. 21 kwietnia 2011 wydano pierwszy singiel promocyjny albumu „Run the World (Girls)”, zaś 19 maja miała miejsce oficjalna premiera teledysku do piosenki[77][78]. 1 czerwca tego samego roku została wydana druga piosenka promocyjna „Best Thing I Never Had[79]. Premiera albumu pt. 4 odbyła się 24 czerwca 2011 roku, a wśród producentów i tekściarzy, którzy zostali zaangażowani do produkcji albumu znaleźli się m.in.: Jim Jonsin, Kanye West[80], Ne-Yo[81], Sean Garrett[82], The-Dream, Symbolyc One, Diplo[83], Switch, Derek Miller i Frank Ocean[84][85]. Album zadebiutował na szczycie amerykańskiej listy Billboard 200, rozchodząc się w pierwszym tygodniu w 310 tysiącach egzemplarzy na terenie Stanów Zjednoczonych[86]. 55. ceremonii wręczenia nagród Grammy Beyoncé otrzymała nagrodę za piosenkę „Love on Top”, w kategorii Best Traditional R&B Performance[87]. Sam album otrzymał nominacje w kategorii najlepszy album do nagród: Soul Train Music Award[88], People’s Choice Award[89] oraz NAACP Image Award[90].

W czerwcu 2011 roku Beyoncé wystąpiła na Glastonbury Festival 2011, wraz z U2 i Coldplay[91]. Jej 90-minutowy występ miał miejsce ostatniego dnia festiwalu, 26 czerwca 2011 roku[92]. Beyoncé była pierwszą kobietą, która wystąpiła w roli headlinera (jednego z głównych wykonawców) na scenie-piramidzie Glastonbury Festival od ponad dwudziestu lat[91]. Następnie Knowles zaśpiewała podczas kolejnych dwóch wielkich festiwali w Wielkiej Brytanii: 9 lipca pojawiła się na scenie T in the Park w Szkocji, zaś dzień później wystąpiła na Oxegen w Irlandii[93][94]. W sierpniu 2011 roku Beyoncé wystąpiła podczas serii czterech koncertów specjalnych – 4 Intimate Nights with Beyoncé, w nowojorskim Roseland Ballroom[95].

21 stycznia 2013 roku wokalistka wykonała Hymn Stanów Zjednoczonych Ameryki podczas drugiej inauguracji Baracka Obamy na stanowisko Prezydenta Stanów Zjednoczonych, która odbyła się w waszyngtońskim United States Capitol[96]. 3 lutego 2013 roku Beyoncé wystąpiła podczas halftime show Super Bowl XLVII, rozgrywanego na stadionie Mercedes-Benz Superdome w Nowym Orleanie. Wokalistka, ubrana przez Rubina Singera, wykonała medley utworów ze swojej kariery[97]. Jej halftime show zostało pozytywnie przyjęte przez odbiorców; wedle danych serwisu Twitter, tuż przed jej występem, w trakcie oraz krótko po, w sieci opublikowano 749 tysięcy tweetów o Beyoncé, zaś podczas całego wieczoru liczba ta przekroczyła 6 milionów[98][98].

2013–2016: The Mrs. Carter Show World Tour edytuj

 
Beyoncé podczas The Mrs. Carter Show World Tour

16 lutego na antenie HBO premierę miał film dokumentalny poświęcony Knowles, Life is But a Dream[99]. Dokument, za którego produkcję i reżyserię odpowiadała sama wokalistka, zawiera archiwalne materiały z jej dzieciństwa, zapisy prób przed koncertami i sesji nagraniowych w studio, ukazuje jej rolę jako matki i biznesmenki oraz próby balansowania pomiędzy karierą a życiem rodzinnym, a w tym powrót na scenę po narodzinach córki[100]. Telewizyjna premiera filmu zgromadziła przed odbiornikami 1,8 miliona widzów, co stanowi największą oglądalność spośród wszystkich produkcji dokumentalnych HBO od co najmniej 2004 roku, kiedy to Nielsen zaczął badać rynek w obecnej formule[101]. Z kolei 24 maja 2013 roku odbyła się premiera filmu animowanego 3D Tajemnica zielonego królestwa, w którym Knowles użyczyła głosu postaci królowej Tary[102]. Na potrzeby produkcji wokalistka nagrała ponadto utwór „Rise Up”, napisany we współpracy z Sią.

15 kwietnia 2013 roku, występem w serbskim Belgradzie, Knowles rozpoczęła światową trasę koncertową The Mrs. Carter Show World Tour, która obejmowała 123 koncerty na całym świecie[103]. W maju wokalistka nagrała wraz z raperem André 3000 cover piosenki „Back to BlackAmy Winehouse, który został następnie wydany na ścieżce dźwiękowej filmu Wielki Gatsby.

Potwierdzając prace nad nowym albumem, Beyoncé opublikowała w marcu 2013 roku fragment utworu „Bow Down / I Been On”[104]. W międzyczasie Knowles pojawiła się gościnnie wraz z Michelle Williams w utworze „You Changed”, wydanym na płycie Talk a Good Game Kelly Rowland[105]. Następnie, z raperami 2 Chainz i The-Dream, nagrała piosenkę „Turnt”, wydaną na płycie tego ostatniego, zatytułowanej IV Play[106]. Beyoncé pojawiła się również na kolejnym wydawnictwie swojego męża Jaya-Z – Magna Carta... Holy Grail, w utworze „Part II (On the Run)”, a także w ścieżkach „Tom Ford” i „BBC”, w których wystąpiła pod przydomkiem Third Ward Trill[107].

13 grudnia 2013 roku, Knowles zupełnie niespodziewanie opublikowała za pośrednictwem iTunes swoją piątą płytę, zatytułowaną Beyoncé. W momencie premiery zyskała ona miano „wizualnej”, jako że każdej z piosenek towarzyszył wideoklip. Album zadebiutował na szczycie listy Billboard 200, a jego sześciodniowa sprzedaż na świecie wyniosła milion kopii[108]. Trzydniowa sprzedaż światowa Beyoncé osiągnęła natomiast poziom 828,773 egzemplarzy, dzięki czemu wydawnictwo dzierży tytuł najszybciej sprzedającej się płyty w historii iTunes[109][110]. Sama wokalistka stała się ponadto pierwszą kobietą w historii, której pięć kolejnych albumów debiutowało na 1. miejscu listy Billboard 200[110]. „XO” i „Drunk in Love” (z udziałem Jaya-Z) wydane zostały 16 i 17 grudnia jako główne single promujące płytę. Singiel „Drunk in Love” zadebiutował na miejscu drugim listy Billboard Hot 200[111].

W kwietniu 2014 roku Beyoncé oraz Jay-Z ogłosili trasę On the Run. Była to pierwsza tego typu seria wspólnych występów pary[112]. 24 sierpnia artystka została uhonorowana nagrodą Video Vanguard Award podczas MTV Video Music Awards, otrzymała także statuetki w trzech kategoriach: najlepsze wideo z przekazem społecznym oraz najlepsze zdjęcia (oba za „Pretty Hurts”) oraz najlepsza współpraca za („Drunk in Love”)[113]. W listopadzie magazyn Forbes ogłosił Beyoncé po raz drugi z rzędu najlepiej zarabiającą kobietą w przemyśle muzycznym; jej majątek powiększył się o 115 milionów dolarów, ponad dwukrotnie więcej niż w roku poprzednim. Album Beyoncé doczekał się reedycji w formie edycji platynowej; box setu zawierającego zupełnie nowe utwory.

2016–2018: Lemonade i Everything Is Love edytuj

 
Beyoncé podczas The Formation World Tour

6 lutego 2016 roku Beyoncé wydała singiel „Formation” wraz z teledyskiem na platformie streamingowej Tidal[114]. Po raz pierwszy singiel został wykonany na żywo podczas NFL Super Bowl 50 halftime show[115][116]. 6 kwietnia 2016 opublikowała krótki klip zwiastujący projekt zatytułowany Lemonade[117]. Okazał się nim być godzinny film który swoją premierę miał na kanale HBO. Produkcja otrzymała pozytywne recenzje oraz cztery nominacje do Nagrody Emmy, a sama Beyoncé otrzymała dwie nominacje do tej nagrody, za pracę reżysera oraz producenta[118].

23 kwietnia 2016 został wydany szósty album studyjny zatytułowany tak samo jak film, czyli Lemonade[119]. Album znalazł się na pierwszym miejscu listy US Billboard 200, czyniąc Beyoncé pierwszym artystą w historii Billboardu, który zadebiutował na pierwszym miejscu na liście w przypadku każdego albumu[120]. Wszystkie utwory albumu znalazły się na liście Billboard Hot 100[121].

Był to trzeci najlepiej sprzedający się album w 2016 roku w USA z 1,554 milionami sprzedanych egzemplarzy, a także najlepiej sprzedający się album na świecie z globalną sprzedażą 2,5 miliona w ciągu roku[122][123]. Lemonade uzyskało uznanie magazynu Rolling Stone, który umieścił Lemonade na pierwszym miejscu w zastawieniu najlepszych albumów w 2016 roku[124]. Krążek był nominowany w 11 kategoriach podczas MTV Video Music Awards 2016[123]. Na 59. rozdaniu nagród Grammy w lutym 2017, Lemonade otrzymało 2 nagrody (pośród 9 nominacji)[125]. W tym 2016 piosenkarka ogłosiła swoją światową trasę The Formation World Tour, który uwzględniał koncerty w Północnej Ameryce oraz Europie[126][127].

We wrześniu 2017 roku Beyoncé współpracowała z J Balvinem i Willym Williamem, przy remiksie utworu „Mi Gente". Piosenkarka przekazała cały dochód ze sprzedaży piosenki na pomoc osobom poszkodowanym w wyniku huraganu Harvey i huraganu Irma w Teksasie, Meksyku, Portoryko i innych wyspach karaibskich[128]. 10 listopada Eminem wydał „Walk on Water" z udziałem Beyoncé. 30 listopada Ed Sheeran ogłosił, że Beyoncé pojawi się w remiksie jego piosenki „Perfect". Utwór „Perfect Duet” został wydany 1 grudnia 2017 roku i osiągnął pierwsze miejsce w rankingach USA[129][130]. Wraz z Jaz -Z stworzyła piosenkę „Family Feud”, które znalazła się na płycie rapera 4:44. Wspólnie z mężem oraz DJ Khaledem nagrała piosenkę „Top Off”, która znalazła się w albumie Father of Asahd.

14 kwietnia 2018 roku Beyoncé zagrała na festiwalu Coachella. Początkowo do tego wydarzenia miało dojść w 2017 roku, jednak piosenkarka zrezygnowała z występu, z powodu obaw lekarzy dotyczących jej ciąży[131]. Jej występ z 14 kwietnia, w którym wzięło udział 125 000 festiwalowiczów, został natychmiast doceniony, a wiele mediów określiło go jako historyczny. Występ stał się najczęściej oglądanym występem na żywo Coachella i najczęściej oglądanym występem na żywo w YouTube wszech czasów[132][133]. 6 czerwca 2018 roku Beyoncé i jej mąż Jay-Z rozpoczęli trasę On the Run II w Cardiff w Wielkiej Brytanii. Dziesięć dni później, podczas ostatniego występu w Londynie, para zaprezentowała album Everything Is Love, wspólny album studyjny. Album znalazł się na drugim miejscu na US Billboard 200, z 123.000 egzemplarzy ekwiwalentu albumu, z czego 70 000 to sprzedaż samych albumów. 2 grudnia 2018 r. Beyoncé wraz z Jay-Z wystąpiły na festiwalu Global Citizen Festival: Mandela 100, który odbył się na stadionie FNB w Johannesburgu w RPA.

2019–2021: Homecoming, The Lion King i Black Is King edytuj

17 kwietnia 2019 został wydany film dokumentalny i koncertowy Homecoming, który skupiaj się na występach Beyoncé na festiwalu Coachella w 2018 roku[134]. Wraz z filmem doszło do opublikowania album koncertowego Homecoming: The Live Album[135]. Za zaangażowanie w filmie artystka otrzymała cztery nominacje do Primetime Emmy Awards, w tym za reżyserię, scenariusz i produkcje[136].

9 lipca 2019 miała miejsce premiera adaptacji filmu Król Lew, w której produkcję zaangażowała się Beyoncé. Artystka użyczyła głosu jednej z głównych postaci Bajki – Nali[137]. Dodatkowo była jednym z autorów ścieżki dźwiękowej, wykonując m.in. cover piosenki „Can You Feel the Love Tonight”[138]. 19 lipca wydała The Lion King: The Gift, czyli album zawierający piosenki z filmu, w tym singiel „Spirit”, który otrzymał nominację do Złotego Globu[139][140].

29 kwietnia 2020 Beyoncé pojawiła się na remiksie utworu Megan Thee StallionSavage”. Piosenka zajęła pierwsze miejsce na liście Billboard Hot 100[141]. 19 czerwca 2020 Beyoncé wydała singiel „Black Parade[142]. 31 lipca 2020 doszło do premiery filmu muzycznego Black is King, którego reżyserem, producentem i scenarzystą była Beyoncé, a sam film otrzymał Nagrodę Primetime Emmy[143].

W 2021 Beyoncé wydała piosenkę pod tytułem „Be Alive[144]. Piosenka znalazła się na ścieżce dźwiękowej do filmu King Richard i otrzymała nominację do Oscara oraz Złotego Globu w kategorii „najlepsza piosenka oryginalna”[145].

2022: Trylogia albumów edytuj

2022–2023: Akt I edytuj

 
Beyoncé podczas Renaissance World Tour

W czerwcu 2022 Beyoncé ogłosiła, że w lipcu dojdzie do premiery jej siódmego albumu studyjnego, który będzie pierwszym albumem z trzyczęściowej trylogii[146][147]. Pierwszy singiel promocyjny „Break My Soul”, został wydany 21 czerwca 2022[148]. Cały album zatytułowany Renaissance został wydany 29 lipca 2022 i zadebiutował na pierwszym miejscu listy Billboard 200[149][150]. Po premierze albumu, singiel „Break My Soul” znalazł się na pierwszym miejscu listy Billboard 100, a w samym zestawieniu znalazły się wszystkie utwory z nowego albumu[151]. W grudniu album został uwzględniony na pierwszym miejscu w zestawieniu najlepszych albumów 2022 m.in. przez: The Guardian[152], The Hollywood Reporter[153], The New York Times[154] oraz Rolling Stone[155]. W 2022 Beyoncé otrzymała dziewięć nominacji do Nagrody Grammy, stając się najczęściej nominowanym wykonawcą podczas 65. ceremonii wręczenia nagród Grammy[156]. W trakcie ceremonii otrzymała cztery nagrody, a sam album zdobył tytuł Best Electronic/Dance Album[157].

21 stycznia 2023 Beyoncé wystąpiła w Dubaju na prywatnym pokazie, który był jej pierwszym organizowanym koncertem przed publicznością od 2019 roku[158]. Występ stał się przedmiotem zainteresowania mediów i wyzwalał kontrowersje w związku z wyborem Dubaju jako miejsca koncertu, gdzie homoseksualizm jest nielegalny[159]. 1 lutego 2023 Beyoncé poinformowała, że w maju wyruszy w swoją dziewiątą trasę koncertową Renaissance World Tour, podczas której dwukrotnie wystąpiła w Polsce[160]. 28 lipca 2023 roku wydany został utwór „Delresto (Echoes)”, który Beyoncé nagrała z Travisem Scottem na potrzeby albumu Utopia[161]. Piosenka zajęła 25. miejsce na liście Billboard Hot 100, stając się 100. utworem piosenkarki, który trafił na to zestawienie (podliczając single z kariery solowej, Destiny’s Child oraz The Carters)[162][163][164].

1 października 2023 po zakończeniu ostatniego koncertu w ramach trasy koncertowej na ekranach wyświetlony został zwiastun filmu dokumentalnego Renaissance: A Film by Beyoncé[165]. Premiera filmu, którego scenarzystą, reżyserem oraz producentem jest Beyoncé, miała miejsce 25 października 2023 w Stanach Zjednoczonych[166][167]. 1 grudnia 2023, czyli w dniu rozpoczęcia globalnej dystrybucji filmu na muzyczne platformy strumieniowe bez wcześniejszej zapowiedzi udostępniony został utwór piosenkarki pt. „My House[168].

2024: Akt II edytuj

Zobacz też: Cowboy Carter.

11 lutego 2024 podczas trwania Super Bowl LVIII wyemitowano minutową reklamę, w której wystąpił Tony Hale i Beyoncé[169]. Krótko po emisji reklamy Beyoncé zamieściła na Instagramie zwiastun wideo ósmego albumu studyjnego, który ma być drugim aktem trzyczęściowej trylogii krążków piosenkarki (począwszy od albumu Renaissance)[170]. Dodatkowo tego samego dnia wydane zostały bez wcześniejszej zapowiedzi dwa pierwsze single promocyjne nowego albumu – „16 Carriages” oraz „Texas Hold ’Em[171]. Album został wydany 29 marca 2024[172]. Podczas jego tworzenia artystka współpracowała między innymi z Miley Cyrus i Post Malone[173]. Krążek zawiera covery piosenek Janis Joplin i The Beatles[173].

Charakterystyka twórczości edytuj

Styl muzyczny oraz warstwa liryczna utworów edytuj

 
Beyoncé w trakcie Super Bowl XLVII halftime show

W dyskografii Beyoncé podkreśla się dużą różnorodność gatunkową[174][175]. Krytycy muzyczni przyznają, że jej głównym gatunkiem jest muzyka R&B, jednak Knowles swojej karierze wydała utwory definiowane również jako: pop (np. „Single Ladies”), soul (np. „Listen”), house (np. „Break My Soul”), hip-hop (np. „Savage Remix”), trap (np. „Black Parade”), disco (np. „Virgo’s Groove”), rock (np. „Don’t Hurt Yourself”) , gospel (np. „Spirit”), reggae (np. „Hold Up”), country (np. „Daddy Lessons”) oraz jazz (np. cover piosenki „At Last”)[175][176][177]. Z racji różnorodności gatunkowej Beyoncé, na jej dorobek artystyczny składają się zarówno ballady (np. „Halo” lub „I Was Here”), jak i piosenki żywiołowe (np. „Diva” lub „Telephone”)[178].

Knowles jest jako współautorka większości swoich piosenek, jednak przy warstwie lirycznej jej utworów często pracuje wielu pisarzy[179]. Jej pierwszy album pt. Dangerously in Love opisuje tematy miłości, emocji oraz seksualności[180]. Utwory o podobnej tematyce zawiera, zainspirowany rolą Beyoncé w filmie Dreamgirls, krążek pt. B’Day, który dodatkowo zawierał motywy o empowermencie kobiet[181][182]. Albumy piosenkarki I Am... Sasha Fierce, 4 oraz Beyoncé zawierają tematykę miłości, sławy, odwagi, feminizmu, seksualności oraz wolności[183][184][185]. Album Lemonade, który zainspirowany jest problemami związkowymi między Beyoncé a Jay-Z, opisuje tematykę zdrady, zemsty, miłości, relacji, samorealizacji oraz równości czarnoskórych amerykanów[186]. Warstwa liryczna utworów w albumie Renaissance, zainspirowanego społecznością LGBT, opiera się o eskapizm, pewności siebie, wyrażanie siebie, hedonizm i przyjemność[187][188]. Beyoncé w swoich utworach poruszyła tematy problemów społecznych przede wszystkim rasizmu (np. „Formation” lub „Black Parade”) oraz feminizmu (np. „Run the World (Girls)”)[189][190].

Głos edytuj

 
Beyonce w trakcie konertu w 2007

Skala mezzosopranowego głosu Beyoncé wynosi cztery oktawy[191]. Consequence of Sound umieścił Beyoncé na 30. miejscu listy 100 największych piosenkarek wszechczasów, natomiast magazyn Rolling Stone umieścił ją na ósmym miejscu na liście 200 największych piosenkarzy wszechczasów, opisując Beyoncé jako „jedną z największych wokalistek popu”, a jej głos jako reprezentujący „całą historię czarnej muzyki”[192][193]. Magazyn Cove umieścił Knowles na 7. miejscu listy 100 najlepszych wokalistek, przyznając jej 48/50 punktów. Chris Richards z Washington Post stwierdził[194]:

„Nawet kiedy [Beyoncé] nie wykorzystuje w pełni swoich możliwości, wciąż wznosi się ponad swoich imitatorów. Wszystko jest w jej głosie – nadludzkim instrumencie zdolnym do zapełnienia każdego beatu wywołującymi gęsią skórkę szeptami lub rykami w stylu divy. Uderzający, pogardliwy, miłosny, wrogi – Beyoncé śpiewa o każdym z tych punktów z niewątpliwą wirtuozerią.”

Krytycy muzyczni przypisują Beyoncé w dużej mierze wynalezienie stylu rapowo-śpiewającego staccato, który stał się popularny w muzyce pop, R&B i rapie, a przez nią po raz pierwszy został wykonany na drugim albumie grupy Destiny’s Child pt. The Writing’s on the Wall[195][196]. Michael Eric Dyson stwierdził, że Beyoncé „zmieniła cały gatunek rapu” i stała się „matką chrzestną” mamroczących raperów, którzy używają rytmu rapowania staccato[197].

Inspiracje artystyczne edytuj

Beyoncé wyróżnia Michaela Jacksona jako swoją największą muzyczną inspirację i idola[198]. Według słów piosenkarki inspiracją do spełnienia celów w muzyce była Whitney Houston, a za przykład idealnego artysty uważa Dianę Ross[199]. Do innych artystów, którzy mają wpływ na twórczość Knwoles, należą: Cher[200], Tina Turner[200], Prince[201], Lauryn Hill[202], Aaliyah[203], Mary J. Blige[204], Janet Jackson[205], Anita Baker[206], Etta James[207] i Rachelle Ferrell[208]. Dodatkowo Beyoncé stwierdziła, że w gronie inspirujących ją postaci ważne miejsce zajmują Oprah Winfrey oraz Michelle Obama[206][209].

Wpływ na innych artystów edytuj

Wielu artystów wymienia Beyoncé i jej prace jako inspiracja w tym: Taylor Swif[210], Nicki Minaj[211], Frank Ocean[212], Jay-Z, Lady Gaga[213], Adele[214], Ariana Grande[215], Paul McCartney[216], Garth Brooks[217], Britney Spears[206], Miley Cyrus

Adele (po lewej) i Taylor Swift (po prawej) wymieniają Beyoncé jako jedną z inspiracji artystycznych

[218], Sam Smith[206] Olivia Rodrigo[219], Selena Gomez[206], Alexandra Burke[220] i Roksana Węgiel[221].

Beyoncé zdobyła powszechne uznanie w gronie artystów i osób publicznych. Lady Gaga wyznała w programie specjalnym MTV[175]:

„Nigdy nie powiedziałam o tym Beyoncé, ale pamiętam, jak któregoś dnia leżałam na kanapie u mojej babci płacząc, a w telewizji pojawił się wideoklip Destiny’s Child. Oglądając Beyoncé myślałam 'Oh, ona jest gwiazdą. Chcę tego samego. Chcę być w MTV.’ A teraz nagrywam z Beyoncé wideoklipy.”

Adele podczas wywiadu mówiła o Beyoncé[200]:

„Nie znam jej, jednak jest ona ogromną częścią mojego życia. Wszystko, do czego się odnoszę zawsze miało coś wspólnego z Destiny’s Child lub samą Beyoncé. Ona doskonale wie, czego chce. Kontroluje to wszystko. Ma klasę. I jest po prostu miłą osobą.”

Nicole Scherzinger powiedziała[222]:

„Inspirują mnie kobiety pokroju Beyoncé, w przypadku których kostium/stylizacja to nie wszystko. Liczy się prawdziwy artyzm, jaki wkładają w to, co robią, i dlatego chciałabym sama zmierzać w tym kierunku.”

Działalność biznesowa i produkty edytuj

House of Deréon edytuj

 
Logo marki House of Deréon

W 2005 roku Beyoncé założyła wraz z matką Tiną dom mody House of Deréon. Styl oraz koncepcja ubrań inspirowana jest trzema pokoleniami kobiet w ich rodzinie, zaś część nazwy – „Deréon” stanowi hołd wobec babci Knowles, Agnèz Deréon[223][224]. Marka posiada sklepy na terenie Stanów Zjednoczonych oraz Kanady[224]. W 2004 roku Beyoncé i Tina powołały do życia również Beyond Productions, firmę zajmującą się menedżmentem oraz licencjonowaniem House of Deréon[225]. Odzież House of Deréon wykorzystana została w grze Style Savvy na Nintendo DS, którą promowała Knowles[226].

W lipcu 2009 roku Beyoncé i jej matka wprowadziły na rynek nową markę, Sasha Fierce for Deréon, której grupą docelową była młodzież. Kolekcja dostępna była w sklepach Macy's i Dillard's, a także Jimmy Jazz oraz Against All Odds[227]. W maju 2010 roku Knowles porozumiała się z siecią odzieżową C&A; na mocy umowy na specjalnych warunkach, w brazylijskich sklepach C&A zadebiutowała kolekcja Deréon by Beyoncé for C&A[228].

Współprace z markami edytuj

W 2002 roku Beyoncé podpisała kontrakt z Pepsi, zakładający udział w reklamach telewizyjnych, radiowych oraz drukowanych napoju[229]. Wokalistka została włączona do kampanii promocyjnej, aby zwiększyć potencjalne grono odbiorców o nowe grupy wiekowe[230]. W reklamie telewizyjnej z 2004 roku, która utrzymana była w stylu gladiatorskim, Knowles pojawiła się u boku Britney Spears, Pink oraz Enrique Iglesiasa. Następnego roku do tego grona dołączyli Jennifer Lopez i David Beckham, a nowa kampania ukazywała gwiazdy w roli samurajów[231].

Pod koniec 2007 roku Beyoncé została twarzą perfum Emporio Armani Diamonds[232]. Utrzymana w stylu retro i zarejestrowana w formacie monochromatycznym reklama ukazywała wokalistkę w srebrnej, opalizującej niczym diamenty sukni, która na tle orkiestry śpiewała własną wersję klasyka „Diamonds Are a Girl’s Best Friend[233]. Według New York Post, wyboru dokonał osobiście Giorgio Armani[234]

Knowles reklamowała również produkty kosmetyczne oraz perfumy. Odkąd ukończyła 18 lat współpracowała z firmą L’Oréal, a w 2003 roku podpisała z nią oficjalny kontrakt, opiewający na kwotę miliona dolarów[235][236]. W 2004 roku wokalistka wyprodukowała we współpracy z marką Tommy Hilfiger sygnowany przez siebie zapach True Star. Jako część wkładu w produkt, Beyoncé nagrała cover utworu „Wishing on a Star” do reklam telewizyjnych perfum[237].

W 2007 roku Knowles podpisała kontrakt reklamowy z firmą Samsung i stała się twarzą telefonu muzycznego F300[238]. Wokalistka pojawiła się w reklamach telewizyjnych produktu, a także wystąpiła na kilku promocyjnych koncertach[238]. Kilkanaście tygodni później Samsung wyprodukował limitowaną edycję modelu, zwaną B’Phone’em, stworzoną we współpracy z Beyoncé[239]. B’Phone’a od wersji oryginalnej, oprócz parametrów technicznych, odróżniał m.in. burgundowo-złoty kolor, a także indywidualny dostęp do materiałów koncertowych oraz muzycznych z repertuaru Knowles[239].

Perfumy Beyoncé edytuj

W 2010 roku premierę miały pierwsze perfumy Knowles, Heat[240]. W ciągu pierwszej godziny sprzedano 72 tysiące flakonów, czyli 1200 buteleczek na minutę, zaś sam Heat stał się najpopularniejszym zapachem w Stanach Zjednoczonych[241][242]. Po pierwszym miesiącu dostępności w Macy's, dochód ze sprzedaży Heat wyniósł ponad 3 miliony dolarów[243]. Według ekspertów rynku, w pierwszym roku produkcji Heat mógł przynieść zyski w wysokości 100 milionów dolarów[244][245]. 14 lutego 2011 roku premierę miały drugie perfumy Beyoncé – Heat Rush, stanowiące siostrzany zapach Heat. Z kolei we wrześniu tego samego roku w sklepach zadebiutowały trzecie perfumy Knowles, Pulse. W 2013 roku, z okazji rozpoczęcia trasy koncertowej The Mrs. Carter Show, na rynku pojawiła się limitowana wersja Heat[246]. W sumie, sześć różnych edycji Heat pozostaje najlepiej sprzedającym się zapachem stworzonym przez osobę z show-biznesu, z zyskami ze sprzedaży przekraczającymi 400 milionów dolarów[247].

Działalność filantropijna edytuj

 
Knowles podczas oficjalnego otwarcia Beyoncé Cosmetology Center

W 2002 Beyoncé, Kelly Rowland i Tina Knowles założyły Survivor Foundation, czyli fundację działającą na rzecz ludzi, którzy ucierpieli we wszelkiego rodzaju katastrofach, a także wsparcie w indywidualnych przypadkach, zwłaszcza osób chorych na HIV/AIDS oraz bezdomnych[248]. Wśród inicjatyw Survivor Foundation są m.in.: doroczny karnawał świąteczny, Knowles-Rowland Center oraz Temenos Place Apartments, czyli 43-piętrowy budynek w Houston, przeznaczony dla rodzin, które ucierpiały po naturalnych katastrofach[249]. Jako przedstawicielka Survivor Foundation, Beyoncé odwiedziła Etiopię, gdzie gościła w lokalnych sierocińcach oraz brała udział w sadzeniu drzew, części kampanii Two Trees for 2000[250]. Podczas trasy koncertowej The Beyoncé Experience w 2006 roku, wokalistka organizowała wraz z fundacją zbiórki żywności[251].

W 2005 wspólnie z członkiniami zespołu Destiny’s Child wydała utwór „Stand Up for Love”, który posłużył jako oficjalny hymn Międzynarodowego Dnia Dziecka[252]. W 2008 roku Beyoncé nagrała z kilkoma innymi wokalistkami „Just Stand Up!”, piosenkę promującą charytatywny program Stand Up to Cancer[253]. W 2009 Knowles przekazała 4 miliony dolarów wynagrodzenia uzyskanego z pracy nad filmem Cadillac Records na rzecz Phoenix House, organizacji non-profit zajmującej się rehabilitacją odwykową i alkoholową[254]. Po trzęsieniach ziemi na Haiti w 2010 Beyoncé została oficjalną twarzą limitowanej edycji koszulek Fashion for Haiti stworzonej aby wesprzeć ofiary trzęsienia ziemi[255]. Beyoncé zaangażowała się kampanię „Let’s Move! Flash Workout”, okazującą wsparcie dla inicjatywy pierwszej damy Michelle Obamy, mającej na celu zwalczanie otyłości wśród dzieci i młodzieży[256]. Piosenkarka została twarzą kampanii; specjalnie na rzecz akcji ponownie nagrała utwór „Get Me Bodied”, zmieniając jego tytuł na „Move Your Body”[257].

W 2011 została ambasadorką kampanii Światowego Dnia Pomocy Humanitarnej w 2012 i z tego powodu nagrała teledysk do piosenki „I Was Here” w siedzibie Zgromadzenia Ogólnego ONZ w Nowym Jorku i dodatkowo przekazała cały zysk z utworu na rzecz funduszu[258]. Na początku 2013 Knowles zaangażowała się w kampanię „Chime for Change” prowadzoną przez dom mody Gucci, której celem jest szerzenie idei empowermentu kobiet[259]. Beyoncé ponadto była promotorką kampanii „Miss a Meal” na rzecz donacji produktów żywnościowych[260]. W 2016 Beyoncé oraz Jay-Z przekazali 15 milionów dolarów na wsparcie ofiar huraganu Matthew, a dodatkowo Beyoncé przekazała ponad 80 000 dolarów na pomoc ofiarom kryzysu wodnego we Flint[261][262]. W 2018 po wydaniu remixu utworu „Mi Gente” J. Balvina i Willy’ego Williama z udziałem Beyoncé cały dochód z wydawnictwa został przekazany na rzecz organizacji charytatywnych pomagającym w przypadku klęsk żywiołowych po huraganach Harvey, Irma i Maria oraz trzęsienia ziemi w Chiapas i Puebla[263].

W 2020 Megan Thee Stallion wydała z Knowles remix piosenki „Savage”, z którego cały dochód został przeznaczony na pomoc organizacji Bread of Life Houston w walce z COVID-19[264]. W lipcu 2020 Beyoncé we współpracy z NAACP założyła fundusz Black-Owned Small Business Impact Fund, który oferuje dotacje w wysokości 10 000 dolarów małym firmom będącym własnością czarnych osób czarnoskórych[265]. Na dzień 31 grudnia 2020 fundusz przyznał małym przedsiębiorstwom będącym własnością czarnych 715 dotacji na łączną kwotę 7,15 mln dolarów. Dodtakowo Beyoncé przekazała na fundusz dochód z piosenki „Black Parade[266]. W kwietniu 2020 przekazała 6 milionów dolarów na rzecz National Alliance in Mental Health, Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles i organizacji społeczności lokalnych, aby zapewnić usługi w zakresie zdrowia psychicznego i dobrego samopoczucia kluczowym pracownikom podczas pandemii COVID-19[267].

Osiągnięcia edytuj

Nagrody edytuj

 
Artystyczna fotografia Beyoncé Knowles (2011)

Beyoncé otrzymała 32 nagrody Grammy (pośród 88 nominacji)[268]. W 2023 po zdobyciu 32 statuetki Grammy stała się najczęściej nagradzanym artystą w historii nagród przyznawanych przez National Academy of Recording Arts and Sciences[269]. Znalazła się na 2 miejscu w zastawieniu 100 najbardziej nagradzanych gwiazd w historii według magazynu Fuse[270].

Beyoncé zdobyła również 29 MTV Video Music Awards, co czyni ją najczęściej nagradzaną artystką w historii Video Music Award[271]. Jest również najczęściej nagradzanym i nominowanym artystą w historii BET Award, zdobywając 32 nagrody z łącznej liczby 76 nominacji[272]. Jest najbardziej nagradzaną osobą na Soul Train Music Awards z 21 nagrodami jako artysta solowy i najbardziej nagradzaną osobą na NAACP Image Awards z 27 nagrodami jako artysta solowy[273][274]. Dodatkowo Beyoncé jest trzecią najczęściej nagradzaną artystką Billboard Music Award, posiadając 27 statuetek.

Otrzymała wiele nagród i nominacji za pracę filmową i telewizyjną. Otrzymała nominację do Oscara za najlepszą piosenkę oryginalną[275]. Była czterokrotnie nominowana do Złotych Globów w tym jednokrotnie za grę aktorską w filmie Dreamgirls[276]. Została wyróżniona dwiema nagrodami Critics’ Choice Movie Awards (pośród 5 nominacji)[277]. Byłą sześciokrotnie nominowana do Nagrody Satelita, w tym dwukrotnie w kategoriach aktorskich[278]. Była trzykrotnie nominowana w kategoriach aktorskich do NAACP Image Award. Otrzymała 9 nominacji do Nagrody Emmy[277].

Wyróżnienia edytuj

Pojawiła się 16 razy w księdze Rekordów Guinnessa, przy czym utrzymuje 11 rekordów[273][279][280][281][282][283][284][285][286][287][288][289][290][291]. Posiada swoje dni w stanie Minnesota (23 maja)[292] oraz w miastach Columbia (21 sierpnia)[293] i Orlando (29 sierpnia)[294]. W 2018 roku otrzymała klucze do Nowego Orleanu i Columbii[293][295].

Została uhonorowana tytułem Kobiety Roku 2009 według tygodnika Billboard[296]. W 2010 roku znalazła się na dziewiątym miejscu najbardziej wpływowych kobiet na świecie według magazynu Forbes[297]. W kolejnych latach zajęła: 18. miejsce (2011 i 2013)[298][299], 23. miejsce (2012)[300], 17. miejsce (2014)[301], 21. miejsce (2015)[302], 50. miejsce (2017 i 2018)[303][304], 66. miejsce (2019)[305], 72. miejsce (2020)[306] i 76. miejsce (2021)[307]. W 2014 roku została uznana za najbardziej wpływową kobietą na świecie według magazynu Time[308]. W 2016 roku zajęła 51. miejsce na liście najpotężniejszych kobiet magazynu biznesowego Fortune[309]. W 2018 i 2020 roku została nazwana najpotężniejszą kobietą muzyki według listy BBC Woman’s Hour[310][311]. W 2020 roku została wymieniona wśród 100 najbardziej wpływowych kobiet stulecia[312]. W czerwcu 2018 roku magazyn Rolling Stone jej piosenka „Crazy in Love” zajęła 1. miejsce w zestawieniu 100 najlepszych piosenek XXI wieku[313]. W 2020 roku magazyn muzyczny Pollstar przyznał jej nagrodę najlepszej artystki koncertowej dekady[314]. W styczniu 2023 zajęła ósme miejsce na liście 200 najlepszych piosenkarzy wszech czasów według magazynu Rolling Stone[315].

W styczniu 2012 roku ogłoszono, że Scaptia beyonceae, gatunek muchówki z rodziny bąkowatych, który został odkryty na terenach północnego Queensland w Australii, zyskał swoją nazwę na cześć Beyoncé Knowles[300].

Życie prywatne edytuj

 
Beyoncé i Jay-Z podczas koncertu (2018)

Od 2002 roku pozostaje w związku z raperem Jayem-Z, z którym kilkakrotnie współpracowała muzycznie. Pogłoski na temat łączących ich romantycznych relacji pojawiły się po nagraniu wspólnego utworu „’03 Bonnie & Clyde[7]. Mimo zainteresowania mediów, artyści nie ujawniali informacji na temat życia prywatnego[316][317]. Od tego czasu media kilkakrotnie informowały, jakoby para miała wziąć ślub, jednakże Beyoncé ostatecznie ucięła spekulacje twierdząc, że „ona i Jay-Z nie są nawet zaręczeni”[318]. Dwa lata później to raper został zapytany o małżeństwo, odpowiadając: „Pewnego dnia – pozostawmy to w tym punkcie.”[319]

4 kwietnia 2008 roku Beyoncé wyszła za Jaya-Z podczas prywatnej ceremonii na tarasie apartamentu Jaya-Z w nowojorskiej dzielnicy Tribeca. Fakt ten został nagłośniony przez media dopiero 22 kwietnia, kiedy ujawniono, że para wypełniła dokumenty ślubne[320]. Artyści mimo to nie komentowali oficjalnie żadnych doniesień prasowych, a Beyoncé nie ujawniała również swojego pierścionka zaręczynowego. Dopiero 5 września 2008 roku, podczas koncertu Fashion Rocks, wokalistka pokazała się publicznie w wartym 5 mln dol. pierścionku projektu Lorraine Schwartz[321]. Media okrzyknęły uroczystość ślubną pary mianem jednego z najpilniej strzeżonych wydarzeń w historii show-biznesu; pomimo upływu lat, pierścionek zaręczynowy pozostawał jedynym znanym, potwierdzonym elementem związanym z ceremonią[322][323].

 
Beyoncé z córką podczas Renaissance World Tour

28 sierpnia 2011 roku Beyoncé i Jay-Z potwierdzili, że spodziewają się pierwszego dziecka[324][325]. Blue Ivy Carter urodziła się w 7 stycznia 2012 roku w prywatnym skrzydle nowojorskiego szpitala Lennox Hill w Upper East Side[326][327][328][326][329][327][330][331][328].

Beyoncé i Jay-Z przez trzy lata z rzędu byli najlepiej zarabiającą parą Hollywood według magazynu Forbes. W 2008 roku łączny roczny dochód pary wyniósł 162 mln dol., w 2009 roku stanowił 122 mln dol., a w 2010 roku szacowany był na 150 mln dol.[332][333][334]. Beyoncé i Jay-Z zostali uznani za najbardziej wpływową i najlepiej zarabiającą parę świata w wydaniu Księgi rekordów Guinnessa z 2011 roku[335]. Kilka miesięcy później umieszczeni zostali przez Forbesa na 2. miejscu zestawienia najlepiej zarabiających par Hollywood 2011 roku, z rocznym zyskiem 72 mln dol.; ustąpili wówczas jedynie Gisele Bündchen i Tomowi Brady’emu (76 milionów dolarów)[336]. W 2009 roku zajęli 47. miejsce na stworzonej przez magazyn New Statesman liście 50 postaci mających największy wpływ na współczesny obraz świata[337]. W styczniu 2012 Z zajęli 13. miejsce na liście czasopisma Billboard Power 100 uwzględniającej najbardziej wpływowe osoby branży muzycznej[338]. W 2012 roku powrócili na szczyt listy najlepiej zarabiających par Hollywood, generując łączny dochód w wysokości 78 mln dol.[339].

1 lutego 2017 roku para oznajmiła, że spodziewa się bliźniaków[340]. Córka Rumi i syn Sir urodzili się 13 czerwca 2017[341][342].

Dyskografia edytuj

Albumy studyjne Destiny’s Child edytuj

Albumy studyjne Beyoncé edytuj

Osobny artykuł: Dyskografia Beyoncé.

Ścieżki dźwiękowe edytuj

Wspólne albumy edytuj

Trasy koncertowe edytuj

Filmografia edytuj

Gra aktorska edytuj

Film
Rok Film Rola Notki
2002 Austin Powers i Złoty Członek Foxxy Cleopatra Nominacja – Black Reel Award for Best Breakthrough Performance
Nominacja – MTV Movie Award for Best Breakthrough Performance
2003 Wojna pokus Lilly Nominacja – Black Reel Award for Best Actress
Nominacja – NAACP Image Award for Outstanding Actress in a Motion Picture
2004 Fade to Black ona sama dokument o Jayu-Z
2006 Różowa Pantera Xania rola drugoplanowa
Dreamgirls Deena Jones Nominacja – Golden Globe Award for Best Actress – Motion Picture Musical or Comedy
Nominacja – MTV Movie Award for Best Performance – Female
Nominacja – Black Reel Award for Best Actress
Nominacja – NAACP Image Award for Outstanding Actress in a Motion Picture
Nominacja – Satellite Award for Best Actress – Motion Picture Musical or Comedy
2008 Cadillac Records Etta James Wygrana – Black Reel Award for Best Ensemble
Nominacja – NAACP Image Award for Outstanding Supporting Actress in a Motion Picture
Nominacja – Satellite Award for Best Supporting Actress – Motion Picture
2009 Obsesja Sharon Charles Wygrana – MTV Movie Award for Best Fight
2013 Tajemnica zielonego królestwa królowa Tara (głos) główna rola
2019 Król Lew Nala (głos) Wygrana – People’s Choice Award for Animated Movie Star
Telewizja
Rok Film Rola Notki
1998 Inny w klasie ona sama „A Date with Destiny” (seria 3., odcinek 10.)
2000 Sławny Jett Jackson „Backstage Pass” (seria 3., odcinek 16.)
2001 Carmen: A Hip Hopera Carmen główna rola, film telewizyjny
2003 All of Us ona sama „Kindergarten Confidential” (seria 1., odcinek 4.)
2007 My Night at the Grammys film telewizyjny
2009 Wow! Wow! Wubbzy! Shine (głos) „Wubbzy’s Big Makeover/The Big Wuzzlewood” (seria 2., odcinek 22.)
„Wubb Girlz Rule!/Wuzzleburg Idol” (seria 2., odcinek 19.)
„Bye Bye Wuzzleburg/Wubbzy’s Wacky Journey” (seria 2., odcinek 20.)
„Lights, Camera, Wubbzy!/A Wubbstar Is Born” (seria 2., odcinek 23.)
Wow! Wow! Wubbzy!: Wubb Idol film telewizyjny

Przypisy edytuj

  1. Jon Pareles i inni, The Playlist: Beyoncé’s ‘Lion King’ Anthem, and 9 More New Songs, „The New York Times”, 12 lipca 2019 [dostęp 2019-10-05] [zarchiwizowane 2019-07-31] (ang.).
  2. a b c Andrew Leahey, Beyoncé Biography [online], AllMusic (ang.).
  3. Beyoncé Knowles’ name change, „Boston.com” [dostęp 2018-04-02].
  4. Beyoncé: Born to be a star, „The Independent”, 6 lutego 2010 [dostęp 2018-04-02] (ang.).
  5. a b c „Beyoncé Knowles’ Biography”, [w:] Fox News, 2008-04-15. [dostęp 2012-07-26].
  6. 25 Celebs We Had No Idea Were Raised In A Devout Household [online], TheTalko, 2 grudnia 2018 [dostęp 2018-12-15] (ang.).
  7. a b c d e f „Beyoncé Knowles: Biography – Part 1”. people.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-07-02)]., [w:] People [on-line]. [dostęp 2012-07-26].
  8. „Beyoncé: The Ice Princess”. blender.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-12)]., [w:] Blender [on-line]. [dostęp 2010-08-07].
  9. „Destiny’s Child: Soul-Survivors”. essence.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-27)]., [w:] Essence [on-line]. [dostęp 2010-08-07].
  10. a b c d e „Beyoncé: All New”, E! Online.
  11. „Distinguished HISD Alumni”. houstonisd.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-15)]., [w:] houstonisd.org. [dostęp 2012-07-26].
  12. „Famous Alumni – Elsik High School”, [w:] elsikalumni.com. [dostęp 2012-07-26].
  13. „Cameo: Fat Joe Interviews Beyoncé and Mike”, [w:] MTV. [dostęp 2011-04-13].
  14. a b c d e f g h i „Destiny’s Child’s Long Road To Fame The Song Isn’t Called „Survivor” For Nothing”, [w:] MTV, 2005-06-13. [dostęp 2012-07-26].
  15. „Driven: VH1”, [w:] VH1. [dostęp 2010-08-07].
  16. a b „Call Of The Child”, [w:] Time [on-line], 2001-01-15. [dostęp 2012-07-26].
  17. a b „All Grown Up”, [w:] Yahoo! Music. [dostęp 2017-04-15].
  18. a b „The Best in Hip hop/Soul”, [w:] ASCAP, 2004-12-01. [dostęp 2012-07-26].
  19. „Of course you can lose yourself”, [w:] The Guardian [on-line], 2006-08-16. [dostęp 2012-07-26].
  20. a b „Beyoncé, Branch Albums Storm The Chart”, [w:] Billboard [on-line]. [dostęp 2012-07-26].
  21. „Destiny’s Child Slapped With Infringement Suit”, [w:] Billboard [on-line]. [dostęp 2012-07-26].
  22. a b „Manifest Destiny”, [w:] EW.com, 2000-10-18. [dostęp 2012-07-26].
  23. „Beyoncé To Star In „Carmen” Remake”, [w:] MTV, 2001-01-18. [dostęp 2012-07-26].
  24. „Beyoncé Records Song Written By Mike Myers For ‘Powers’ Flick”, [w:] MTV, 2001-12-06. [dostęp 2012-07-26].
  25. Beyoncé, Britney Serve Up First Singles From „Goldmember”, [w:] MTV, 2002-05-22. [dostęp 2012-07-26].
  26. „Beyoncé Teams With Diddy, Destiny On „Temptations” Soundtrack”, [w:] MTV, 2003-08-14. [dostęp 2012-07-26].
  27. „Beyoncé: Genuinely In Love – Part 1”, [w:] MTV. [dostęp 2012-07-26].
  28. „Beyoncé’s First Solo Single Will Be A Club Banger”, [w:] MTV, 2003-04-07. [dostęp 2012-07-26].
  29. a b „Beyoncé Pushes Up Release Date Of Solo Debut”, [w:] MTV, 2003-06-02. [dostęp 2012-07-26].
  30. „Beyoncé, OutKast Top Grammys”. rollingstone.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-12-18)]., [w:] Rolling Stone [on-line]. [dostęp 2007-04-17].
  31. „Beyoncé, Ruben Studdard To Appear In Luther Vandross Video”, [w:] MTV, 2003-06-21. [dostęp 2012-07-26].
  32. a b Gold & „Platinum Database”, [w:] RIAA. [dostęp 2012-07-26].
  33. „Beyoncé To Celebrate „B’Day” In September”. billboard.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-02)]., [w:] Billboard [on-line]. [dostęp 2012-07-26].
  34. „Chart Beat Chat”, [w:] Billboard [on-line]. [dostęp 2012-07-26].
  35. „Beyoncé Continues U.K. Chart Dominance”, [w:] Billboard [on-line]. [dostęp 2012-07-26].
  36. „Beyoncé Rules Again On U.K. Charts”, [w:] Billboard [on-line]. [dostęp 2012-07-26].
  37. „Beyoncé, Sean Paul Creep Closer To No. 1”, [w:] Billboard [on-line]. [dostęp 2012-07-26].
  38. „Stand Up” Ends „Baby Boy” Reign. billboard.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-23)]., [w:] Billboard [on-line]. [dostęp 2012-07-26].
  39. „Brit Awards 2004 winners”, [w:] BBC, 2004-02-17. [dostęp 2012-07-26].
  40. „Beyoncé Puts Off Second Solo LP To Reunite Destiny’s Child”, [w:] MTV, 2004-01-17. [dostęp 2012-07-26].
  41. a b „Beyoncé Knowles: Biography – Part 2”. people.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-07-02)]., [w:] People [on-line]. [dostęp 2012-07-26].
  42. „Destiny’s Child To Split After Fall Tour”. billboard.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-23)]., [w:] Billboard [on-line]. [dostęp 2012-07-26].
  43. „Beyoncé Knowles”, [w:] Time [on-line], 2007-04-20. [dostęp 2012-07-26].
  44. „Destiny’s World Domination”, [w:] Yahoo! Music. [dostęp 2007-04-25].
  45. a b c „Interview: Beyoncé Knowles”, [w:] IGN Movies, 2006-02-08. [dostęp 012-07-26].
  46. To Star Opposite Steve Martin In „Pink Panther”, [w:] MTV, 2004-03-25. [dostęp 2012-07-26].
  47. Beyoncé Slimming Down And „Completely Becoming Deena”, [w:] MTV, 2006-02-03. [dostęp 2012-07-26].
  48. „Beyoncé Wants End To Drama Over New Drama „Dreamgirls”; Sets Tour”, [w:] MTV, 2006-12-13. [dostęp 2012-07-26].
  49. „Nominees for the 2007 Golden Globe Awards in full”, [w:] The Times [on-line]. [dostęp 2008-12-14].
  50. „Be All You Can, B.”, [w:] MTV. [dostęp 2012-07-26].
  51. „Beyoncé’s Triple Threat: New Album, Film, Fashion Line Before Year’s End”, [w:] MTV, 2006-05-31. [dostęp 2012-07-26].
  52. „Beyoncé’s B’Day Makes Big Bow At No. 1”. billboard.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-29)]., [w:] Billboard [on-line]. [dostęp 2012-07-26].
  53. „Beyoncé Makes It Ten Weeks At No. 1 With 'Irreplaceable'”. billboard.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-27)]., [w:] Billboard [on-line]. [dostęp 2012-07-26].
  54. „Beyoncé: B’Day”. rollingstone.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-01-06)]., [w:] Rolling Stone [on-line]. [dostęp 2006-12-07].
  55. „Beyoncé shows rage and range on new”, [w:] boston.com, 2006-09-04. [dostęp 2012-07-26].
  56. „Album Review: B’Day”, [w:] AllMusic. [dostęp 2012-07-26].
  57. a b c „For The Record: Quick News On Mariah, Notorious B.I.G., Paul Wall, Beyoncé, Shakira, Fall Out Boy & More”, [w:] MTV, 2007-02-13. [dostęp 2012-07-26].
  58. „Beyoncé: Behind The B’Day Videos 1”, [w:] MTV. [dostęp 2012-07-26].
  59. „The Beyoncé Experience Live DVD”, [w:] answers.com. [dostęp 2012-07-26].
  60. „Beyoncé Releases Two Tracks From I Am..., Inspired By Jay-Z And Etta James”, [w:] MTV, 2008-10-08. [dostęp 2012-07-28].
  61. „Beyoncé: dream girl”. telegraph.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-31)]., [w:] The Daily Telegraph, 2008-11-08. [dostęp 2012-07-28].
  62. „New Beyoncé Album Set for Release on Tuesday, November 18”, [w:] Yahoo!, 2008-09-09. [dostęp 2012-07-28].
  63. „New Beyoncé Album Arriving In November”. billboard.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-10)]., [w:] Billboard [on-line]. [dostęp 2012-07-28].
  64. a b „Chart Beat: Depeche Mode, Pet Shop Boys, Oak Ridge Boys, Hannah Montana”. billboard.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-04)]., [w:] Billboard [on-line]. [dostęp 2012-07-28].
  65. a b „Flo Rida Has Sweet Week On Billboard Hot 100”. billboard.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-04)]., [w:] Billboard [on-line]. [dostęp 2012-07-28].
  66. „Chart Beat Thursday: Whitney Houston, Black Eyed Peas, Demi Lovato”. billboard.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-23)]., [w:] Billboard [on-line]. [dostęp 2012-07-28].
  67. „Is Beyoncé beyond her best?”. news.com.au. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-15)]., [w:] news.com.au, 2009-04-12. [dostęp 2012-07-28].
  68. Obsessed: Box Office Mojo”, [w:] Box Office Mojo. [dostęp 2012-07-28].
  69. „Beyoncé, Bruce Springsteen Rock the Lincoln Memorial”. people.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-08)]., [w:] People [on-line], 2009-01-18. [dostęp 2012-07-28].
  70. „At Last! Obama Dances Into History at 10 Balls”, [w:] ABC News, 2009-01-20. [dostęp 2012-07-28].
  71. „Best of 2009: Top 25 Tours”. billboard.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-18)]., [w:] Billboard [on-line]. [dostęp 2012-07-28].
  72. „2009 Year-End Top Grossing Tours”. pollstarpro.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-05)]., [w:] PollstarPro.com. [dostęp 2012-07-28].
  73. „Beyoncé Added to Haiti Telethon”, [w:] rap-up.com, 2010-01-20. [dostęp 2012-07-28].
  74. „Beyonce is poised to take a well-deserved break in 2010”, [w:] USA Today, 2010-01-11. [dostęp 2012-07-28].
  75. „Beyonce Announces New Album Plans For 2010”. billboard.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-31)]., [w:] billboard.biz. [dostęp 2012-07-28].
  76. „ET Exclusive: Beyonce Strives to Create 'Own Genre of Music'”. etonline.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-24)]., [w:] ETonline.com, 2011-11-08. [dostęp 2012-07-28].
  77. Damian Tomczyk, Oficjalny teledysk Beyonce "Run The World (Girls)" [online], JazzSoul.pl, 19 maja 2011 [dostęp 2023-04-16] (pol.).
  78. Mateusz Ryman, Beyonce z niespodziankami [online], JazzSoul.pl, 21 kwietnia 2011 [dostęp 2023-04-16] (pol.).
  79. Mateusz Ryman, Nowy utwór Beyonce "Best Thing I Never Had" [online], JazzSoul.pl, 1 czerwca 2011 [dostęp 2023-04-16] (pol.).
  80. „Beyonce Working With Kanye West Producer S1”, [w:] MTV, 2011-01-12. [dostęp 2012-07-28].
  81. „Beyonce Has An ‘Agenda’ For New Album, Ne-Yo Says”, [w:] MTV, 2010-09-22. [dostęp 2012-07-28].
  82. „Beyonce Working on 'Biggest Album Ever'”. popeater.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-21)]., [w:] PopEater.com, 2010-09-17. [dostęp 2012-07-28].
  83. „Beyonce Calls on M.I.A. Hitmaker Diplo for New album”, [w:] rap-up.com, 2011-01-24. [dostęp 2012-07-28].
  84. „Beyonce Dives Into Studio with Frank Ocean”, [w:] rap-up.com, 2011-03-12. [dostęp 2012-07-28].
  85. „Beyonce Already Working on New Album?”, [w:] rap-up.com, 2010-05-04. [dostęp 2012-07-28].
  86. Keith Caulfield, Beyonce Notches 4th Billboard 200 No. 1 with ‘4’ [online], Billboard, 6 lipca 2011 [dostęp 2023-04-16] (ang.).
  87. Wirtualna Polska Media S.A, Beyonce zachwyciła na gali Grammy 2013! [online], gwiazdy.wp.pl, 11 lutego 2013 [dostęp 2023-04-16] (pol.).
  88. VIBE, The 2011 Soul Train Awards Performances and Winners [online], VIBE.com, 28 listopada 2011 [dostęp 2023-04-16] (ang.).
  89. People’s Choice Awards: Fan Favorites in Movies, Music & TV - PeoplesChoice.com [online], web.archive.org, 3 marca 2016 [dostęp 2023-04-16] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-03].
  90. » Beyoncé dostała 4 nominacje do nagrody NAACP FanClub Beyoncé Polska | Największa Polska strona o Beyoncé [online], beyonce.com.pl [dostęp 2023-04-16].
  91. a b „Beyonce to Headline Glastonbury Festival”, [w:] PRNewswire, 2011-06-26. [dostęp 2012-07-28].
  92. „Beyonce to headline Glastonbury”, [w:] BBC, 2011-02-11. [dostęp 2012-07-28].
  93. „T in the Park: Foo Fighters bring festival to a close”, [w:] BBC, 2011-07-10. [dostęp 2012-07-28].
  94. „Oxegen gears up for the final day”, [w:] The Irish Times [on-line], 2011-07-10. [dostęp 2012-07-28].
  95. „Beyoncé To Perform '4 Intimate Nights With Beyoncé’ At New York’s Roseland Ballroom”. beyonceonline.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-17)]., [w:] BeyonceOnline.com, 2011-08-05. [dostęp 2012-07-28].
  96. „Beyoncé to sing ‘The Star-Spangled Banner’ at inauguration”, [w:] The Washington Post [on-line], 2013-10-10. [dostęp 2013-02-10].
  97. „Beyoncé to Perform at Super Bowl Halftime Show”, [w: Rap-Up.com, 2012-10-16. [dostęp: 2013-01-19].
  98. a b „Super Bowl 2013: The Internet Loves Beyonce”, [w:] ABC News, 2013-02-03. [dostęp 2012-02-04].
  99. „Beyoncé Reveals Herself in 'Life Is But a Dream’ HBO Documentary (Trailer)”, [w:] Rap-Up.com, 2013-01-11. [dostęp 2013-01-19].
  100. „Beyoncé Documentary Coming to HBO in February”, [w:] Rap-Up.com, 2012-10-26. [dostęp 2012-10-27].
  101. „TV Ratings: Dueling Beyonce Specials Bring Big Numbers to HBO and OWN”, [w:] The Hollywood Reporter, Prometheus Global Media, 2013-02-19. [dostęp 2013-09-08].
  102. „Beyonce Cast As Queen Tara In 3-D Animated Film ‘Epic’ Colin Ferrell, Amanda Seyfried and Aziz Ansari join Bey in the film, due in theaters May 2013”, [w:] MTV, 2012-05-31. [dostęp 2012-06-06].
  103. „The Mrs. Carter Show World Tour Starring BEYONCÉ”, [w:] backstageol.com, 2013-02-04. [dostęp 2013-02-04].
  104. „Beyonce, ‘Bow Down’: Singer Returns To Music With Hit-Boy-Produced Anthem”, [w:] The Huffington Post [on-line]. [dostęp 2013-03-17].
  105. „Kelly Rowland says Destiny shows with Beyoncé and Michelle Williams may be on the way”, [w:] New York Daily News [on-line]. [dostęp 2013-05-21].
  106. „Beyoncé, The-Dream new song ‘Turnt’ in full – listen”, [w:] Digital Spy. [dostęp 2013-05-21].
  107. „Beyonce Is Now Known As Third Ward Trill. This Is Not A Joke”, [w:] Idolator. [dostęp 2013-07-09].
  108. Kia Makarechi, Beyoncé’s Album Sales Cross 1 Million In iTunes, „Huffington Post”, 18 grudnia 2013 [dostęp 2017-03-12] (ang.).
  109. „BEYONCÉ Shatters iTunes Store Records With 828,773 Albums Sold in Just Three Days”, [w:] Apple. [dostęp 2013-12-16].
  110. a b „It’s Official: Beyoncé Makes History With Fifth No. 1 Album”, [w:] Billboard [on-line]. [dostęp 2013-12-17].
  111. Katy Perry Tops Hot 100, Beyoncé Bounds to No. 2, „Billboard” [dostęp 2017-03-12].
  112. Live Nation Entertainment, On The Run Tour: Beyoncé and Jay-Z [online], prnewswire.com [dostęp 2017-03-12] (ang.).
  113. Beyoncé to Receive Video Vanguard Award, Perform at VMAs, „Rolling Stone” [dostęp 2017-03-12].
  114. Watch Beyoncé’s Surprise New Video ‘Formation’, „Rolling Stone” [dostęp 2017-03-12].
  115. Jessica Elgot, Beyoncé unleashes Black Panthers homage at Super Bowl 50, „The Guardian”, 8 lutego 2016, ISSN 0261-3077 [dostęp 2017-03-12] (ang.).
  116. Beyoncé gets political with Super Bowl halftime performance [online] [dostęp 2017-03-12] (ang.).
  117. Colin Stutz, Colin Stutz, Beyonce Posts Video Teaser for ‘Lemonade’ Project: Watch [online], Billboard, 16 kwietnia 2016 [dostęp 2022-06-17] (ang.).
  118. Lemonade [online], Television Academy [dostęp 2023-05-19] (ang.).
  119. Beyonce: Lemonade – nowa płyta 2016 Beyonce już jest! Co musisz o niej wiedzieć? [online], eska.pl [dostęp 2022-06-17].
  120. Keith Caulfield, Keith Caulfield, Beyonce Earns Sixth No. 1 Album on Billboard 200 Chart With ‘Lemonade’ [online], Billboard, 1 maja 2016 [dostęp 2022-06-17] (ang.).
  121. Amaya Mendizabal, Amaya Mendizabal, All 12 of Beyonce’s ‘Lemonade’ Tracks Debut on Hot 100 [online], Billboard, 2 maja 2016 [dostęp 2022-06-17] (ang.).
  122. Keith Caulfield, Keith Caulfield, Drake’s ‘Views’ Is Nielsen Music’s Top Album of 2016 in the U.S. [online], Billboard, 5 stycznia 2017 [dostęp 2022-06-17] (ang.).
  123. a b Paula Parisi, Beyonce’s ‘Lemonade’ Was the World’s Best-Selling Album in 2016 [online], Variety, 25 kwietnia 2017 [dostęp 2022-06-17] (ang.).
  124. Christopher R. Weingarten i inni, 50 Best Albums of 2016 [online], Rolling Stone, 28 listopada 2016 [dostęp 2022-06-17] (ang.).
  125. Andrew Flanagan, Grammy Awards 2017: The Full List Of Winners, „NPR”, 12 lutego 2017 [dostęp 2022-06-17] (ang.).
  126. Beyoncé to Embark on ‘Formation’ Stadium Tour, „Billboard” [dostęp 2017-03-12].
  127. Five clues Beyoncé’s next album is dropping any minute now, „NY Daily News” [dostęp 2017-03-12] (ang.).
  128. Otis Hart, Beyoncé Joins ‘Mi Gente’ Remix, Donates Proceeds To Hurricane Relief, „NPR”, 28 września 2017 [dostęp 2022-06-17] (ang.).
  129. Beyonce i Ed Sheeran: Perfect w duecie! Perfekcyjny remiks? POSŁUCHAJ! [online], eska.pl [dostęp 2022-06-17].
  130. Gary Trust, Gary Trust, Ed Sheeran & Beyonce’s ‘Perfect’ Tops Billboard Hot 100 [online], Billboard, 11 grudnia 2017 [dostęp 2022-06-17] (ang.).
  131. Coachella 2018: Beyonce rzuciła fanów na kolana! Ten występ przejdzie do historii [online], eska.pl [dostęp 2022-06-17].
  132. Twitter i inni, Review: Beyoncé’s Coachella performance was incredible – and she knew it [online], Los Angeles Times, 15 kwietnia 2018 [dostęp 2022-06-17] (ang.).
  133. Suzy Exposito, Suzy Exposito, #Beychella: Beyonce Schools Festivalgoers in Her Triumphant Return [online], Rolling Stone, 15 kwietnia 2018 [dostęp 2022-06-17] (ang.).
  134. Homecoming: Film od Beyoncé / Homecoming: A Film By Beyoncé | Film | 2019. [dostęp 2022-06-17].
  135. Homecoming: The Live Album [online], empik.com [dostęp 2022-06-17] (pol.).
  136. Homecoming: A Film by Beyoncé. Beyoncé, Ed Burke PRG. 2019-04-17. [dostęp 2022-06-17].
  137. Justin Kroll, Justin Kroll, Beyonce Top Choice to Voice Nala in ‘Lion King’ Remake (EXCLUSIVE) [online], Variety, 31 marca 2017 [dostęp 2022-06-17] (ang.).
  138. The Lion King (Original Motion Picture Soundtrack). 2019-07-11. [dostęp 2022-06-17].
  139. The Lion King: The Gift [Deluxe Edition]. 2020-07-31. [dostęp 2022-06-17].
  140. Eurozet Sp, Złote Globy 2020: Beyoncé i Elton John z nominacjami – Meloradio [online], meloradio.pl [dostęp 2022-06-17] (pol.).
  141. Gary Trust, Gary Trust, Megan Thee Stallion & Beyonce’s ‘Savage’ Surges to No. 1 on Billboard Hot 100 [online], Billboard, 26 maja 2020 [dostęp 2022-06-17] (ang.).
  142. Daniel Kreps, Daniel Kreps, Beyoncé Drops Surprise New Song ‘Black Parade’ on Juneteenth [online], Rolling Stone, 20 czerwca 2020 [dostęp 2022-06-17] (ang.).
  143. Black Is King | Film | 2020. [dostęp 2022-06-17].
  144. Beyonce zaprezentowała nowy singiel „Be Alive” do filmu „King Richard: Zwycięska Rodzina” [online], Złote Przeboje [dostęp 2022-06-17] (pol.).
  145. Beyoncé Earns First Oscar Nomination for ‘Be Alive’ [online], Rap-Up [dostęp 2022-06-17] (ang.).
  146. Steph Harmon, Beyoncé announces Act II of Renaissance at the Super Bowl and releases two singles, „The Guardian”, 12 lutego 2024, ISSN 0261-3077 [dostęp 2024-02-12] (ang.).
  147. Mateusz Ryman, Beyoncé zapowiada nowy album zatytułowany „Renaissance” – premiera jeszcze w lipcu! [online], JazzSoul.pl, 17 czerwca 2022 [dostęp 2022-07-03] (pol.).
  148. Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2022-07-03].
  149. Wyborcza.pl [online], wysokieobcasy.pl [dostęp 2023-02-01].
  150. Keith Caulfield, Keith Caulfield, Beyonce’s ‘Renaissance’ Bows at No. 1 on Billboard 200 With Year’s Biggest Debut By a Woman [online], Billboard, 7 sierpnia 2022 [dostęp 2023-02-01] (ang.).
  151. Xander Zellner, Xander Zellner, Beyoncé Sends All 16 Songs From ‘Renaissance’ Onto Billboard Hot 100 [online], Billboard, 8 sierpnia 2022 [dostęp 2023-02-01] (ang.).
  152. The 50 best albums of 2022, No 1: Beyoncé – Renaissance [online], the Guardian, 23 grudnia 2022 [dostęp 2023-02-01] (ang.).
  153. Mesfin Fekadu, Mesfin Fekadu, Hollywood Reporter Music Editor Picks the 10 Best Albums of 2022 [online], The Hollywood Reporter, 21 grudnia 2022 [dostęp 2023-02-01] (ang.).
  154. Jon Pareles, Jon Caramanica, Lindsay Zoladz, Best Albums of 2022, „The New York Times”, 30 listopada 2022, ISSN 0362-4331 [dostęp 2023-02-01] (ang.).
  155. Rolling Stone, Rolling Stone, The 100 Best Albums of 2022 [online], Rolling Stone, 1 grudnia 2022 [dostęp 2023-02-01] (ang.).
  156. Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2023-02-01].
  157. 2022 GRAMMYs Awards Show: Complete Winners & Nominations List [online], grammy.com [dostęp 2023-02-11].
  158. Brandi Fowler, Brandi Fowler, Beyoncé Dazzles in Dubai With First Performance in Four Years [online], Variety, 22 stycznia 2023 [dostęp 2023-02-01] (ang.).
  159. Beyonce wróciła na scenę po 5 latach. Występ gwiazdy w Dubaju wywołał falę krytyki [online], Dzień Dobry TVN [dostęp 2023-02-01] (pol.).
  160. Beyoncé wystąpi w Polsce w 2023 roku. Podała datę koncertu na Stadionie Narodowym [online], TVN24 [dostęp 2023-02-01] (pol.).
  161. Condé Nast, Saweetie Wants Her New Song to Make Every Day Feel Like Your Birthday [online], Teen Vogue, 28 lipca 2023 [dostęp 2023-08-19] (ang.).
  162. Beyoncé | Biography, Music & News [online], Billboard [dostęp 2023-08-19] (ang.).
  163. Destiny’s Child | Biography, Music & News [online], Billboard [dostęp 2023-08-19] (ang.).
  164. Xander Zellner, Beyonce & JAY-Z Debut 5 Songs on Billboard Hot 100 From The Carters’ ‘Everything Is Love’ Album [online], Billboard, 25 czerwca 2018 [dostęp 2023-08-19] (ang.).
  165. WW, Powstaje film o światowej trasie Beyoncé. Zwiastun trafił do sieci [online], Złote Przeboje - radio, muzyka, wiadomości, quizy, 3 października 2023 [dostęp 2023-12-01] (pol.).
  166. Mesfin Fekadu, Beyoncé to Premiere ‘Renaissance’ Concert Film in London and L.A., International Tickets Go on Sale Nov. 9 (Exclusive) [online], The Hollywood Reporter, 26 października 2023 [dostęp 2023-12-01] (ang.).
  167. RENAISSANCE: A FILM BY BEYONCÉ - Rotten Tomatoes [online], rottentomatoes.com, 1 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-01] (ang.).
  168. Mateusz Ryman, Beyoncé wydaje nową piosenkę „My House” [online], JazzSoul.pl, 1 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-01] (pol.).
  169. Hannah Dailey, Beyoncé Confirms New Music in Verizon Super Bowl 2024 Commercial: Watch [online], Billboard, 12 lutego 2024 [dostęp 2024-02-12] (ang.).
  170. Kyle Denis, Beyoncé Drops 2 New Songs, Unveils ‘Act II’ Release Date: Here’s When It Arrives [online], Billboard, 12 lutego 2024 [dostęp 2024-02-12] (ang.).
  171. Michał Grzybowski, Beyoncé zapowiedziała nowy album i opublikowała dwa utwory [WIDEO] | [online], Teraz Muzyka, 12 lutego 2024 [dostęp 2024-02-12].
  172. https://www.discogs.com/release/30236687-Beyonc%C3%A9-COWBOY-CARTER
  173. a b Daniel Kreps, Beyoncé's 'Cowboy Carter' Features a Beatles Cover, Miley Cyrus, and Post Malone [online], Rolling Stone, 28 marca 2024 [dostęp 2024-03-28] (ang.).
  174. Beyoncé miesza gatunki [online], wirtualnemedia.pl [dostęp 2023-12-20] (pol.).
  175. a b c What Genre Is Beyonce, Anyway? [online], UPROXX, 27 lipca 2020 [dostęp 2023-12-20] (ang.).
  176. y, be [online], Medium, 8 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-20] (ang.).
  177. Kamil Szufladowicz, Oto nasz subiektywny ranking wszystkich płyt Beyoncé od najgorszej do najlepszej [online], newonce.net [dostęp 2023-12-20] (pol.).
  178. Kelefa Sanneh, MUSIC; The Solo Beyoncé: She’s No Ashanti, „The New York Times”, 6 lipca 2003, ISSN 0362-4331 [dostęp 2023-12-20] (ang.).
  179. Dlaczego piosenki mają dziś tak wielu autorów? Kiedyś było najwyżej kilku, dziś kilkanaście i więcej [online], eskarock.pl [dostęp 2023-12-20] (pol.).
  180. Jean Holloway, The Meaning Behind The Song: Naughty Girl by Beyoncé [online], Old Time Music, 12 sierpnia 2023 [dostęp 2023-12-20] (ang.).
  181. Robert Christgau: CG: beyonce [online], robertchristgau.com [dostęp 2023-12-20].
  182. MTVNews.com: All Eyes On Beyonce [online], web.archive.org, 1 września 2006 [dostęp 2023-12-20] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-01].
  183. Paul MacInnes, Beyoncé? We think you mean Sasha Fierce, „The Guardian”, 24 października 2008, ISSN 0261-3077 [dostęp 2023-12-20] (ang.).
  184. Meghan Blalock, A Complete History of Beyoncé and Jay Z’s Obsession With the Number Four [online], StyleCaster, 4 grudnia 2013 [dostęp 2023-12-22] (ang.).
  185. Zack O’Malley Greenburg, Beyonce's Surprise Album Could Help Make 2014 Her Most Lucrative Year Yet [online], Forbes [dostęp 2023-12-22] (ang.).
  186. "Lemonade" Beyoncé ma wiele ukrytych znaczeń, ale fani plotek będą zawiedzeni. Fani muzyki - zachwyceni [online], naTemat.pl [dostęp 2023-12-22] (pol.).
  187. Beyonce’s ’Renaissance’ Is An Electric Escape From Life’s Realities [online], UPROXX, 1 sierpnia 2022 [dostęp 2023-12-22] (ang.).
  188. Melissa Ruggieri, Beyoncé's 'Renaissance' album review: Unapologetic and raunchy as she beckons us to the dance floor [online], USA TODAY [dostęp 2023-12-22] (ang.).
  189. Beyonce's 'Formation' Is Activism for African Americans, Women and LGBTQ People [online], TIME, 8 lutego 2016 [dostęp 2023-12-22] (ang.).
  190. The Best Feminist Anthems of All Time [online], Harper's BAZAAR, 17 marca 2022 [dostęp 2023-12-22] (ang.).
  191. Jaka jest skala głosu Beyonce? [online], Celebrity.fm - #1 Official Stars, Business & People Network, Wiki, Success story, Biography & Quotes, 15 sierpnia 2021 [dostęp 2023-04-16] (pol.).
  192. The 100 Greatest Singers of All Time [online] [dostęp 2023-12-21] (ang.).
  193. Rolling Stone, The 200 Greatest Singers of All Time [online], Rolling Stone, 1 stycznia 2023 [dostęp 2023-12-21] (ang.).
  194. „Beyoncé’s ‘B’Day’ Is Nothing to Celebrate”, [w:] The Washington Post, 2006-09-05. [dostęp 2012-07-28].
  195. Beyoncé Is A Great Rapper And Always Has Been [online], The FADER [dostęp 2023-12-21] (ang.).
  196. Is Beyoncé Actually A Good Rapper? - Okayplayer [online], okayplayer.com [dostęp 2023-12-21] (ang.).
  197. Michael Eric Dyson Says "Beyoncé Snatched the Crown From Michael Jackson" - Okayplayer [online], okayplayer.com [dostęp 2023-12-21] (ang.).
  198. „Beyoncé, Top Stars Tip Their Hats to Michael Jackson”, [w:] People [on-line], 2009-06-27. [dostęp 2012-07-28].
  199. Beyonce: 'I Always Wanted To Be Just Like Whitney Houston' [online], Essence, 28 października 2020 [dostęp 2023-12-22] (ang.).
  200. a b c Cher inspiruje Beyonce Knowles [online], Onet Kultura, 3 października 2003 [dostęp 2023-12-22] (pol.).
  201. Beyoncé Tells Hilarious Anecdote About Prince's 'Sense of Humor' in Foreword to New Book [online], Entertainment Tonight [dostęp 2023-12-22] (ang.).
  202. View Author Archive, Email the Author, Get author RSS, How Lauryn Hill created Beyoncé, Kendrick Lamar and Cardi B [online], 23 sierpnia 2018 [dostęp 2023-12-22] (ang.).
  203. Vogue Polska, Historia jednego zdjęcia: Aaliyah i Destiny’s Child na MTV Movie Awards w 2001 roku [online], Vogue Polska, 16 stycznia 2020 [dostęp 2023-12-22] (pol.).
  204. How Mary J. Blige defined a genre [online], REVOLT [dostęp 2023-12-22] (ang.).
  205. Destiny’s Child News - Yahoo! Music [online], web.archive.org, 13 sierpnia 2011 [dostęp 2023-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-13].
  206. a b c d e Beyonce tells us about her influences [online], EW.com [dostęp 2023-12-22] (ang.).
  207. PageSix com Staff, Beyoncé on Etta James: ‘She taught me so much about myself’ | Page Six [online], 20 stycznia 2012 [dostęp 2023-12-22] (ang.).
  208. Beyonce: What influences my music [online], EW.com [dostęp 2023-12-22] (ang.).
  209. Beyoncé Inspired by Michelle Obama [online], Rap-Up [dostęp 2023-12-22] (ang.).
  210. Christina Nunn, Why Taylor Swift ‘Admires’ Beyoncé: 'You Have Paved the Road’ [online], Showbiz Cheat Sheet, 22 października 2021 [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  211. Exclusive: Nicki Minaj on Image, Criticism and Success [online], Essence [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  212. Frank Ocean gets a boost from Jay-Z and Beyoncé [online], the Guardian, 9 lipca 2012 [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  213. James Montgomery, Lady Gaga Recalls Beyonce’s Inspiration In MTV’s ‘Inside The Outside’ [online], MTV News [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  214. Shhh! Adele Spills Her Secret ‘Girl Crush’ Obsession – AOL Music Blog [online], web.archive.org, 7 stycznia 2012 [dostęp 2022-07-03] [zarchiwizowane z adresu 2012-01-07].
  215. >15. Azealia Banks [online], Capital [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  216. Paul McCartney inspired by Beyonce [online], 4 października 2013 [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  217. Associated Press, Associated Press, Beyonce’s ‘Daddy Lessons’ Finding Support From Country Music Community [online], Billboard, 20 maja 2016 [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  218. Wirtualna Polska Media S.A, Beyoncé idolem Miley Cyrus [online], film.wp.pl, 25 listopada 2009 [dostęp 2022-07-03] (pol.).
  219. Daniela Avila, Olivia Rodrigo Recalls Watching Beyoncé’s 2010 Grammys Performance ‘Like 25 Times’ as a Kid: ‘So Enamored’ [online], PEOPLE.com, 28 marca 2022 [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  220. Beverley Lyons, Alexandra Burke: Beyonce has proved a big inspiration to me [online], Daily Record, 25 sierpnia 2009 [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  221. Roksana Węgiel pokazała zdjęcie z... Beyonce. Internauci w szoku! [online], eska.pl [dostęp 2022-07-03].
  222. Nicole Scherzinger: Beyonce is ‘a great hugger’ [online], au.launch.yahoo.com [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  223. „Beyoncé Unveils Her New Fashion Line”, [w:] People [on-line], 2005-11-16. [dostęp 2012-07-28].
  224. a b „Tina Knowles – House of Dereon”, [w:] Vibe [on-line], 2005-12. [dostęp 2008-01-21].
  225. „Beyoncé Fashion Diva Hits the Runway as the Most Stylish Game for Phones”. reuters.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-16)]., [w:] reuters, 2008-01-15. [dostęp 2012-07-28].
  226. „Nintendo News: Beyoncé’s Deréon Downloads Now Available to Style Savvy Owners”. businesswire.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-27)]., [w:] businesswire.com, 2010-03-01. [dostęp 2011-06-15].
  227. „Beyoncé and Tina Knowles Launch Sasha Fierce”, [w:] wwd.com, 2009-07-01. [dostęp 2011-02-17].
  228. „Dereon by Beyonce for C&A”. thefashionlooks.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-17)]., [w:] thefashionlooks.com, 2010-06-29. [dostęp 2012-07-28].
  229. „Pepsi: Ads and History”, [w:] pepsi.com. [dostęp 2012-07-14].
  230. „Pepsi Switches To a New Voice Of a Generation”, [w:] The New Yprk Times [on-line], 2002-12-18. [dostęp 2012-07-28].
  231. „For The Record: Quick News On Britney Spears, Paris Hilton, Sum 41, Lil’ Kim, Gerald Levert, Morrissey & More”, [w:] MTV, 2005-02-28. [dostęp 2012-07-28].
  232. „Beyonce to be the face of Armani’s perfume, Emporio Armani Diamonds”, [w:] enjoyfashion.com. [dostęp 2010-01-23].
  233. „Beyoncé for Emporio Armani Diamonds Fragrance”. blogs.glam.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-20)]., [w:] glam.com, 2007-09-14. [dostęp 2012-07-28].
  234. „Beyonce and Armani ink Diamond Deal”, [w:] whiteflash.com. [dostęp 2009-01-12].
  235. „Beyoncé: The Billboard Q&A”, [w:] Billboard [on-line], 2009-10-02. [dostęp 2012-07-28].
  236. „Bills, Bills, Bills”, [w:] Entertainment Weekly [on-line], 2003-04-15. [dostęp 2012-07-28].
  237. „Beyoncé Launches New True Star Fragrance”, [w:] People [on-line], 2004-06-22. [dostęp 2012-07-28].
  238. a b „SAMSUNG Teams Up With Beyoncé for Ultra Music (SGH-F300)”, [w:] samsung.com. [dostęp 2012-07-28].
  239. a b „Beyonce Special Edition Samsung B’Phone”. i4u.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-07-04)]., [w:] i4u.com, 2007-10-11. [dostęp 2012-07-28].
  240. „Beyoncé Unveils Her New Fragrance”, [w:] NYmag.com, 2009-12. [dostęp 2011-12-03].
  241. Party, 17 maja 2010, nr 10/68. s. 112.
  242. „What did I just do?: Beyonce on Grammy’s acceptace speech”, [w:] rap-up.com, 2010-02-04. [dostęp 2012-07-28].
  243. „Beyonce’s new perfume Heat sold $3million during first month at Macy’s”. monstersandcritics.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-26)]., [w:] monstersandcritics.com. [dostęp 2011-11-09].
  244. Beyonce Gets Her Own Fragrance, „Heat”, [w:] NBC, 2011-12-18. [dostęp 2012-07-28].
  245. „Beyonce Perfume: Heat News and Details”. bellasugar.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-10)]., [w:] bellasugar.com, 2011-11-07. [dostęp 2012-07-28].
  246. „Beyoncé Has the No. 1 Selling Celebrity Fragrance Line – Let’s Have a Dance Party!Beyoncé Has the No. 1 Selling Celebrity Fragrance Line – Let’s Have a Dance Party!”. stylenews.peoplestylewatch.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-11)]., [w:] People [on-line], 2013-08-09. [dostęp 2013-09-09].
  247. „Beyoncé Wraps Tour With Scent Success”, [w:] Women’s Wear Daily, 2013-08-09. [dostęp 2013-08-09].
  248. The Survivor Foundation [online], web.archive.org, 6 lutego 2010 [dostęp 2023-12-26] [zarchiwizowane z adresu 2010-02-06].
  249. „The Survivor Foundation”. thesurvivorfoundation.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-06)]., [w:] thesurvivorfoundation.com. [dostęp 2012-07-28].
  250. The Associated Press, Beyonce joins millennium party in Ethiopia [online], The Hollywood Reporter, 22 października 2007 [dostęp 2023-12-26] (ang.).
  251. „The Beyoncé Experience Tour Offers Food Drives in Conjunction With Pastor Rudy Rasmus, Capital Area Food Bank, and the Survivor Foundation”, [w:] newsblaze.com, 2007-08-06. [dostęp 2010-12-07].
  252. 09/27/05 – Destiny’s Child Releases New Anthem For World Children’s Day at McDonald’s [online], web.archive.org, 15 lutego 2009 [dostęp 2023-12-24] [zarchiwizowane z adresu 2009-02-15].
  253. Hannah Dailey, Miley Cyrus Recalls How Beyoncé & Rihanna ‘Treated Me Like a Little Sister’ in 2008 [online], Billboard, 1 września 2023 [dostęp 2023-12-26] (ang.).
  254. Beyoncé donated her entire salary from the film 'Cadillac Records' to charity. [online], Capital XTRA [dostęp 2023-12-24] (ang.).
  255. WebCite query result [online], webcitation.org [dostęp 2023-12-24].
  256. Must-See: Beyonce's 'Let's Move' Flash Workout [online], Essence, 28 października 2020 [dostęp 2023-12-24] (ang.).
  257. Beyoncé Wants You to 'Move Your Body' [online], Rap-Up [dostęp 2023-12-24] (ang.).
  258. Beyonce wspiera ONZ - CGM.pl [online], CGM, 4 sierpnia 2012 [dostęp 2023-12-26] (pol.).
  259. Condé Nast, Beyoncé Leads New Gucci Empowerment Campaign [online], British Vogue, 28 lutego 2013 [dostęp 2023-12-24] (ang.).
  260. A.B.C. News, Beyonce Wants You to Miss a Meal, Support Job Creation [online], ABC News [dostęp 2023-12-24] (ang.).
  261. Jay Z and Beyonce Donate 15 Million to Rebuild Haiti [online], 24 Flix [dostęp 2023-12-24] (ang.).
  262. Condé Nast, Beyoncé Donates $82,234 to Flint Water Crisis [online], Pitchfork, 14 czerwca 2016 [dostęp 2023-12-24] (ang.).
  263. Beyonce joins J Balvin for new 'Mi Gente' mix in hurricane relief efforts [online], The Independent, 29 września 2017 [dostęp 2023-12-26] (ang.).
  264. Catherine Armecin, Beyoncé, Megan Thee Stallion Drop ‘Savage’ Remix For Coronavirus Relief [online], International Business Times, 30 kwietnia 2020 [dostęp 2023-08-20] (ang.).
  265. Isla Williams, Beyonce teams up with NAACP to support black-owned businesses [online], Metro, 10 lipca 2020 [dostęp 2023-12-24] (ang.).
  266. Daniel Kreps, Beyoncé Drops Surprise New Song 'Black Parade' on Juneteenth [online], Rolling Stone, 20 czerwca 2020 [dostęp 2023-12-26] (ang.).
  267. Ekin Karasin, Beyonce donates $6million to 'communities of colour' amid coronavirus crisis [online], Metro, 24 kwietnia 2020 [dostęp 2023-12-24] (ang.).
  268. Beyoncé Knowles WINS* 28 NOMINATIONS* 79 [online], grammy.com [dostęp 2022-07-03].
  269. Grammy 2023. Beyonce rekordzistką nagród [online], TVN24 [dostęp 2023-02-11] (pol.).
  270. 100 najbardziej nagradzanych gwiazd według Fuse [online], All About Music, 28 sierpnia 2014 [dostęp 2022-07-03] (pol.).
  271. Rozdano nagrody MTV VMA! Beyonce pobiła rekord! Zobaczcie nagranie z gali! [WIDEO] [online], dlaStudenta.pl, 29 sierpnia 2016 [dostęp 2022-07-03] (pol.).
  272. Beyoncé Wins Big at BET Awards [online], Rap-Up [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  273. a b Emily Dixon, Beyoncé Broke Yet Another Record at the NAACP Image Awards [online], Marie Claire Magazine, 29 marca 2021 [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  274. A.B.C. News, Beyoncé Dominates Soul Train Awards [online], ABC News [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  275. Sarah Bahr, Beyoncé Scores Her First Oscar Nomination, „The New York Times”, 8 lutego 2022, ISSN 0362-4331 [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  276. Beyoncé [online], goldenglobes.com [dostęp 2022-07-03].
  277. a b Beyoncé [online], IMDb [dostęp 2022-07-03].
  278. Libby McCarthy, Satellite nominations announced [online], Variety, 30 listopada 2007 [dostęp 2023-04-16] (ang.).
  279. Beyoncé album confirmed as fastest-selling ever on iTunes | Guinness World Records [online], web.archive.org, 5 grudnia 2020 [dostęp 2022-07-03] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-05].
  280. Most Grammy Awards won in a single year by a female artist | Guinness World Records [online], web.archive.org, 25 grudnia 2020 [dostęp 2022-07-03] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-25].
  281. Beyoncé album confirmed as fastest-selling ever on iTunes | Guinness World Records [online], web.archive.org, 20 marca 2021 [dostęp 2022-07-03] [zarchiwizowane z adresu 2021-03-20].
  282. Beyonce pregnancy announcement at MTV VMA’s sparks Twitter world record | Guinness World Records [online], web.archive.org, 24 września 2020 [dostęp 2022-07-03] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-24].
  283. Cardi B Breaks Two of Beyoncé’s Guinness World Records Titles [online], web.archive.org, 11 listopada 2020 [dostęp 2022-07-03] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-11].
  284. Hot 100 Chart Moves: Prince & Beyonce’s Record-Breaking Week | Billboard [online], web.archive.org, 24 października 2020 [dostęp 2022-07-03] [zarchiwizowane z adresu 2020-10-24].
  285. Beyoncé’s pregnancy announcement shatters world record for most liked image on Instagram | Guinness World Records [online], web.archive.org, 27 kwietnia 2020 [dostęp 2022-07-03] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-27].
  286. Most MTV Video Music Award nominations for video of the year | Guinness World Records [online], web.archive.org, 31 grudnia 2020 [dostęp 2022-07-03] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-31].
  287. Ed Sheeran’s Divide Tour sets three records ahead of final shows | Guinness World Records [online], web.archive.org, 7 lutego 2021 [dostęp 2022-07-03] [zarchiwizowane z adresu 2021-02-07].
  288. Most Grammy nominations for a female artist | Guinness World Records [online], web.archive.org, 25 grudnia 2020 [dostęp 2022-07-03] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-25].
  289. Most Grammy Awards won by a married couple | Guinness World Records [online], web.archive.org, 18 marca 2021 [dostęp 2022-07-03] [zarchiwizowane z adresu 2021-03-18].
  290. Most Grammy awards won by a vocalist [online], Guinness World Records [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  291. Most Grammy Awards won by a female artist | Guinness World Records [online], web.archive.org, 18 marca 2021 [dostęp 2022-07-03] [zarchiwizowane z adresu 2021-03-18].
  292. Beyoncé Day: Minnesota Declares May 23 to Be Beyoncé Day [online], web.archive.org, 25 maja 2016 [dostęp 2022-07-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-25].
  293. a b Emily Dwire, Jay-Z and Beyonce honored with key to City of Columbia [online], wistv.com [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  294. Here’s Orlando Mayor Buddy Dyer just casually meeting Jay-Z | Blogs [online], web.archive.org, 14 maja 2021 [dostęp 2022-07-03] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-14].
  295. Another one! Beyonce and Jay Z receive key to the city of New Orleans for their ‘humanitarian work’ | MEAWW [online], web.archive.org, 14 maja 2021 [dostęp 2022-07-03] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-14].
  296. Mariel Concepcion, Mariel Concepcion, Beyonce Is Billboard’s Woman Of The Year [online], Billboard, 26 sierpnia 2009 [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  297. Najbardziej wpływowe kobiety świata [online], Wilnoteka [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  298. Jenna Goudreau, The 20 Youngest Power Women of 2011 [online], Forbes [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  299. Condé Nast, Beyoncé’s Power Status Confirmed [online], British Vogue, 22 maja 2013 [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  300. a b CSIRO unveils bootylicious Beyonce fly, „ABC News”, 12 stycznia 2012 [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  301. Angelina Jolie, Oprah Winfrey, Beyonce Among ‘World’s 100 Most Powerful Women’ [online], Chicago Tribune [dostęp 2022-07-03].
  302. Beyoncé, Taylor Swift and Angelina Jolie Among Forbes’ Most Powerful Women for 2015 [online], E! Online, 27 maja 2015 [dostęp 2022-07-03].
  303. India Today Web Desk November 2, 2017UPDATED: November 2, 2017 16:21 Ist, Beyonce, Taylor Swift & JK Rowling: World’s most powerful women have just one thing in common [online], India Today [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  304. Kunbi Tinuoye, Oprah, Beyoncé And Serena Williams Make Forbes List Of World’s 100 Most Powerful Women [online], UrbanGeekz, 5 grudnia 2018 [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  305. Rihanna Ranks Ahead Of Beyonce On Forbes’ 100 Most Powerful Women [online], The Guardian Nigeria News - Nigeria and World News, 13 grudnia 2019 [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  306. Rania Aniftos, Rania Aniftos, Beyonce, Taylor Swift & Rihanna Among Forbes’ ‘World’s 100 Most Powerful Women’ [online], Billboard, 9 grudnia 2020 [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  307. World’s Most Powerful Women [online], Forbes [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  308. Beyonce najbardziej wpływową kobietą na świecie według magazynu „Time” [online], OnetKobieta, 25 kwietnia 2014 [dostęp 2022-07-03] (pol.).
  309. Why Is Beyoncé on Fortune’s 2016 List of Most Powerful Women? [online], Fortune [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  310. Beyoncé named music’s most powerful woman by BBC Woman’s Hour power list, „BBC News”, 28 września 2018 [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  311. BBC appoints Beyoncé as the most powerful woman in the music [online], web.archive.org, 24 marca 2020 [dostęp 2022-07-03] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-24].
  312. Zosia, Beyoncé, Madonna i Taylor Swift wśród 100 najbardziej wpływowych kobiet stulecia według „TIME” • LUVPOP.pl [online], LUVPOP.pl, 8 marca 2020 [dostęp 2022-07-03] (pol.).
  313. Christian Hoard i inni, The 100 Greatest Songs of the Century – So Far [online], Rolling Stone, 28 czerwca 2018 [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  314. Chris Willman, Chris Willman, Pollstar Awards Laud Beyonce, Lady Gaga, Garth Brooks and Others as Touring Artists of the Decade [online], Variety, 17 czerwca 2021 [dostęp 2022-07-03] (ang.).
  315. Rolling Stone, The 200 Greatest Singers of All Time [online], Rolling Stone, 2023 [dostęp 2023-04-16] (ang.).
  316. „Beyoncé keeps 'em guessing”, [w:] India Times [on-line], 2008-03-09. [dostęp 2012-07-28].
  317. „Jay-Z And Beyoncé Take Out Marriage License: Reports”, [w:] MTV, 2008-04-01. [dostęp 2012-07-28].
  318. „Beyoncé Shoots Down Jay-Z Marriage Rumors In Vanity Fair Interview”, [w:] MTV, 2005-10-04. [dostęp 2012-07-28].
  319. „Jay-Z And Beyoncé Are Getting Married ... „One Day Soon,” Jay Says”, [w:] MTV, 2007-09-06. [dostęp 2012-07-28].
  320. „Beyoncé and Jay-Z File Signed Marriage License”, [w:] People [on-line], 2008-04-22. [dostęp 2012-07-28].
  321. „Beyoncé Shows Off $5M Wedding Ring”, [w:] People [on-line], 2008-09-05. [dostęp 2012-07-28].
  322. „Finally! Beyonce Reveals Her Wedding Dress from 2008 Nuptials”, [w:] US Magazine [on-line], 2011-11-17. [dostęp 2012-07-28].
  323. „At last! Beyonce finally gives fans a glimpse of her lavish gown from Jay-Z wedding”, [w:] Daily Mail [on-line], 2011-11-19. [dostęp 2012-07-28].
  324. „'I have a surprise!' Pregnant Beyoncé debuts baby bump at the MTV Video Music Awards”, [w:] Daily Mail [on-line], 2011-08-28. [dostęp 2012-07-28].
  325. „Beyoncé pregnant with first child, makes announcement during 2011 MTV Video Music Awards red carpet”, [w:] New York Daily News [on-line], 2011-08-28. [dostęp 2012-07-28].
  326. a b „Report: Beyonce Gives Birth to Baby Girl”, [w:] Fox News, 2012-01-08. [dostęp 2012-07-28].
  327. a b „Reports: Beyonce gives birth to baby girl”, [w:] USA Today [on-line], 2012-01-07. [dostęp 2012-07-28].
  328. a b „Beyonce and Jay-Z welcome a baby girl”. today.msnbc.msn.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-08)]., [w:] MSNBC, 2012-01-07. [dostęp 2012-07-28].
  329. „Beyonce Gives Birth To a Baby Girl”, [w:] Billboard [on-line], 2012-01-07. [dostęp 2012-07-28].
  330. „Happy B’Day! Beyoncé and Jay-Z Welcome a Daughter-and Her Name Is...”, [w:] ABC News, 2012-01-07. [dostęp 2012-07-28].
  331. „Beyonce’s baby: Star welcomes baby girl, names Blue Ivy Carter”, [w:] Daily News [on-line], 2012-01-07. [dostęp 2012-07-28].
  332. „Beyonce Knowles and Jay-Z Top Forbes’ Top-Earning Couples List”, [w:] Forbes [on-line], 2008-11-19. [dostęp 2012-07-28].
  333. „In Pictures: Hollywood’s Top-Earning Couples”, [w:] Forbes [on-line], 2010-01-12. [dostęp 2012-07-28].
  334. „The Celebrity 100”, [w:] Forbes [on-line], 2010-06-22. [dostęp 2012-07-28].
  335. „JAY-Z, BEYONCE ENTER GUINNESS BOOK OF WORLD RECORDS”, [w:] theboombox.com, 2010-09-20. [dostęp 2012-07-28].
  336. „The World’s Highest-Paid Celebrity Couples”, [w:] Forbes [on-line], 2011-08-19. [dostęp 2012-08-15].
  337. „The 50 people who matter today: 41-50”, [w:] New Statesman [on-line], 2009-09. [dostęp 2012-07-26].
  338. „Billboard Reveals the 2012 Power 100”. billboard.biz. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-06)]., [w:] billboard.biz. [dostęp 2012-04-12].
  339. „The World’s Highest-Paid Celebrity Couples”, [w:] Forbes [on-line], 2012-08-06. [dostęp 2012-08-15].
  340. „Beyoncé’s pregnancy announcement shatters world record for most liked image on Instagram”, [w:] Guinness World Records [on-line], 2017-02-02. [dostęp 2017-06-24].
  341. Imiona bliźniąt Beyonce i Jay-Z zastrzeżone.
  342. „Beyoncé and Jay Z welcome twins”, [w:] CNN [on-line], 2017-06-19. [dostęp 2017-06-24].

Linki zewnętrzne edytuj