Wikipedia

Powiat międzyrzecki

powiat

Powiat międzyrzecki – powiat w Polsce (województwo lubuskie), utworzony 10 sierpnia 1998 w ramach reformy administracyjnej i formalnie funkcjonujący od 1 stycznia 1999. Jego siedzibą jest miasto Międzyrzecz.

Powiat międzyrzecki
powiat
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

POL województwo lubuskie flag.svg lubuskie

TERC

0803

Siedziba

Międzyrzecz

Starosta

Agnieszka Olender

Powierzchnia (2017[1])

1387,61 km²

Populacja (31.12.2020)
• liczba ludności


57 100[2]

• gęstość

41,5 os./km²

Urbanizacja

52,29%

Nr kierunkowy

95

Tablice rejestracyjne

FMI

Adres urzędu:
ul. Przemysłowa 2
66–300 Międzyrzecz
Szczegółowy podział administracyjny
Plan powiatu międzyrzeckiego
Liczba gmin miejsko-wiejskich

3

Liczba gmin wiejskich

3

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej
Portal Polska

W skład powiatu wchodzą:

Gminy powiatuEdytuj

Nazwa Typ Pow.
(km²) 		Populacja
(2017) 		Siedziba
Gmina Międzyrzecz miejsko-wiejska 315,32 25 101 Międzyrzecz
Gmina Skwierzyna miejsko-wiejska 284,81 12 303 Skwierzyna
Gmina Trzciel miejsko-wiejska 177,51 6545 Trzciel
Gmina Bledzew wiejska 247,48 4440 Bledzew
Gmina Przytoczna wiejska 184,82 5708 Przytoczna
Gmina Pszczew wiejska 177,67 4300 Pszczew

Położenie i warunki geograficzneEdytuj

 
Jezioro Lubikowskie

Powiat międzyrzecki położony jest w następujących regionach fizycznogeograficznych: Kotlina Gorzowska, Bruzda Zbąszyńska, Pojezierze Łagowskie i Pojezierze Poznańskie, pomiędzy dorzeczami Warty i Obry.

Lesistość wynosi 53%. W powiecie zlokalizowane są: Pszczewski Park Krajobrazowy (w gminie Pszczew) i Puszcza Notecka (w gminie Skwierzyna).

Ważniejsze bogactwa mineralne: żwir, kreda, iły, ropa naftowa i gaz ziemny (przy granicy z powiatem międzychodzkim).

Główną atrakcją turystyczną powiatu jest Międzyrzecki Rejon Umocniony.

Struktura powierzchniEdytuj

  • Użytki rolne: 37%
  • Użytki leśne: 53%

Powiat stanowi 9,92% powierzchni województwa lubuskiego.

DemografiaEdytuj

Liczba ludności (dane z 31 grudnia 2016[3]):

  Ogółem Kobiety Mężczyźni
  osób % osób % osób %
Ogółem 58 397 100 29 573 50,64 28 824 49,36
Miasto 30 535 52,29 15 738 26,95 14 797 25,34
Wieś 27 862 47,71 13 835 23,69 14 027 24,02

 
Źródło[4].

Według danych z 31 grudnia 2019 roku[5] powiat zamieszkiwało 57 565 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwały 57 374 osoby[6].

HistoriaEdytuj

 
Powiat międzyrzecki na historycznej mapie Wielkopolski sporządzonej w 1888 roku według danych zaczerpniętych z Kodeksu dyplomatycznego.
 
Obszar Wielkopolski do rozbiorów Polski w XVIII wieku na tle współczesnego podziału administracyjnego. Powiat międzyrzecki znajdował się w granicach IRP w województwie poznańskim.

Historycznie ziemie powiatu międzyrzeckiego należały do Wielkopolski co znajduje potwierdzenie w dokumentach zebranych w Kodeksie dyplomatycznym.

  • 29 stycznia 1230 – pierwsza wzmianka o kasztelanii międzyrzeckiej (pierwowzorze powiatu), z Teodorykiem jako kasztelanem;
  • koniec XIII w. – kasztelania międzyrzecka należy do Wielkopolski;
  • początek XIV w. – po reformie administracyjnej państwa, dokonanej przez Wacława II, wprowadzony został urząd starosty (z czasem starostwa przejęły funkcje kasztelanii, a urząd kasztelana stał się wyłącznie godnością honorową). Od tego czasu funkcjonowało więc starostwo międzyrzeckie;
  • 2 listopada 1791 – utworzenie ustawą Sejmu Czteroletniego powiatu międzyrzeckiego, jako jednostki administracyjnej kraju, sięgającego Skwierzyny (na północy), Zbąszynia (na południu), Paradyża (na zachodzie) i Sierakowa (na wschodzie), z centralnie położonym Międzyrzeczem jako siedzibą starosty;
Ustawa nigdy nie weszła w życie, bowiem reformę administracyjną Polski przerwały rozbiory.
  • 1793 – powiat międzyrzecki jednym z 17 powiatów Wielkopolski w granicach Prus (Prusy Południowe)[7];
  • 1 stycznia 1818 – powiat międzyrzecki (Powiat Międzyrzecz) w granicach Prus (Rejencja poznańska w Prowincji Poznańskiej);
  • 10 stycznia 1920 – po uzgodnieniach traktatu wersalskiego, wschodnia część powiatu wraz z miastem Zbąszyń (niem. Bentschen) została przyłączona do Polski;
  • 1 lipca 1922 – powiat międzyrzecki (Powiat Międzyrzecz) w granicach Prus (Rejencja pilska w prowincji Marchia Graniczna Poznańsko-Zachodniopruska);
  • 1 października 1938 – powiat międzyrzecki (Powiat Międzyrzecz) w granicach Prus (Rejencja frankfurcka w Prowincji Brandenburgia);
  • 15 marca 1945 – powiat międzyrzecki (11 gmin, w tym 5 miast) ponownie w granicach Polski (okręg Pomorze Zachodnie), z Lucjanem Brudło jako starostą;
  • 7 lipca 1945 – powiat międzyrzecki w granicach województwa poznańskiego;
  • 30 października 1946 – zmniejszono liczbę gmin powiatu do 7, w tym 3 miast, starostą międzyrzeckim zostaje Bolesław Arlyth-Karaśkiewicz;
  • 1950 – powiat międzyrzecki w granicach województwa zielonogórskiego;
  • 1 stycznia 1962 – powierzchnia powiatu międzyrzeckiego zostaje powiększona o 1/3 (w sumie do 1157 km²) na skutek przyłączenia do niego części powiatu skwierzyńskiego (zlikwidowanego w dniu 31 grudnia 1961);
  • 31 lipca 1975 – likwidacja powiatów w Polsce (w tym powiatu międzyrzeckiego);
  • 10 sierpnia 1998 – formalne utworzenie powiatu międzyrzeckiego, jako jednostki administracyjnej kraju II stopnia;
  • 11 października 1998 – pierwsze wybory samorządowe do rady powiatu międzyrzeckiego – starostą międzyrzeckim zostaje Kazimierz Puchan (SLD);
  • 1 stycznia 1999 – wejście w życie nowego, trójstopniowego podziału administracyjnego Polski;
  • 2 maja 2000 – pierwszy dzień faktycznego wydawania przez Wydział Komunikacji Starostwa Powiatowego w Międzyrzeczu nowych tablic rejestracyjnych (formalnie od 1 maja 2000) w kolorach biało-czarnych z symbolem literowym powiatu międzyrzeckiego – FMI;
  • 27 października 2002 – drugie wybory samorządowe do rady powiatu międzyrzeckiego – starostą międzyrzeckim ponownie zostaje Kazimierz Puchan (SLD);
  • 12 listopada 2006 – trzecie wybory samorządowe do rady powiatu międzyrzeckiego – starostą międzyrzeckim zostaje Grzegorz Gabryelski (PSL), który będzie tę funkcję sprawował przez trzy kadencje z rzędu;
  • 21 października 2018 – szóste wybory samorządowe do rady powiatu międzyrzeckiego – starostą międzyrzeckim zostajeAgnieszka Olender[8]

Zestawienie starostów po 1999Edytuj

Imię i nazwisko Lata pełnienia funkcji
Kazimierz Puchan 1999–2006
Grzegorz Gabryelski 2006–2018
Agnieszka Olender 2018–

KomunikacjaEdytuj

Ważniejsze publiczne drogi kołowe:

Na terenie powiatu międzyrzeckiego istnieje ogółem 397,265 km dróg powiatowych, z czego: 22,295 km stanowią ulice w granicach administracyjnych wszystkich trzech miast (Międzyrzecz, Skwierzyny, Trzciela), a 374,970 km – drogi zamiejskie[9]. Do głównych dróg powiatowych należą:

Sąsiednie powiatyEdytuj

Zobacz teżEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2017 r.. Główny Urząd Statystyczny, 2017-07-19. [dostęp 2017-07-27].
  2. ↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20].
  3. ↑ Ludność. Stan i struktura oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2016 r.). Główny Urząd Statystyczny, 2017-05-30. [dostęp 2017-07-27].
  4. ↑ Powiat międzyrzecki w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  5. ↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
  6. ↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020.
  7. ↑ Historisch statistisch topographische Beschreibung von Südpreußen, 1798
  8. ↑ Agnieszka Olender. [dostęp 2020-11-02]. (pol.).
  9. ↑ Wykaz dróg powiatowych na terenie powiatu międzyrzeckiego. Zarząd Dróg Powiatowych w Międzyrzecz. [dostęp 2018-02-02].

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Powiat_międzyrzecki&oldid=70139315”