Świadkowie Jehowy w Chinach

chrześcijańska społeczność religijna w Chinach

Świadkowie Jehowy w Chinach – społeczność wyznaniowa w Chinach, należąca do ogólnoświatowej wspólnoty Świadków Jehowy, licząca co najmniej kilka tysięcy głosicieli[a][1][2]. Od 1958 roku ich działalność w całym kraju jest zdelegalizowana i prowadzona nieoficjalnie, natomiast w Hongkongu i Makau Świadkowie Jehowy korzystają ze swobód religijnych i liczebność członków wyznania w tych regionach podawana jest do wiadomości publicznej[1][2][b]. Biuro Oddziału, koordynujące działalność głosicieli w Chinach, w tym w Hongkongu i Makau, znajduje się w dzielnicy Kwun Tong w Hongkongu[3].

Świadkowie Jehowy w Chinach
Państwo

 Chiny

Liczebność
(2023)

ponad 6000

% ludności kraju
(2023)

ponad 0,0004%

Liczba zborów
(2023)

ponad 76

Rozpoczęcie działalności

1883

Mapa konturowa Chin, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Hongkong”
Położenie Biura Oddziału Świadków Jehowy w Hongkongu

Historia edytuj

Początki edytuj

W roku 1883 misjonarka prezbiteriańska C.B. Downing w Yantai, udostępniała publikacje Towarzystwa Strażnica innym misjonarzom, m.in. Horacemu Randle'owi, związanemu z Radą Misji Baptystycznych, z której wystąpił. W latach 1891–1900 wysłał on 2324 listy i około 5000 traktatów do duchownych prowadzących działalność misyjną w Chinach i na Dalekim Wschodzie[4][5][6].

Na początku roku 1912 Chiny odwiedził Charles Taze Russell. 6 stycznia zorganizowano jego przemówienie w Szanghaju; odwiedził także 15 innych miejscowości, m.in. Hongkong (9 stycznia)[5].

Przygotowano w dziesięciu językach specjalne traktaty, które miejscowi dystrybutorzy (tzw. kolporterzy) w latach 1912–1918 rozprowadzili w dużym nakładzie na terytorium Chin[7][5].

Około roku 1916 na terenie Chin działalność kaznodziejską przez jakiś czas prowadziła także pionierka z Wielkiej Brytanii, Fanny Mackenzie[8].

W latach 30. XX wieku stacje radiowe z Szanghaju (Radio XHHH[6] i Radio XMHA) oraz rozgłośnie z Pekinu i z Tiencinu nadawały w języku chińskim audycje radiowe o tematyce biblijnej przygotowane przez Towarzystwo Strażnica[9]. Z wielu rejonów Chin napłynęły listy z prośbą o publikacje Świadków Jehowy[5].

W roku 1930 i 1931 literaturę biblijną rozpowszechniali w Chinach japońscy głosiciele[5]. W roku 1931 w Szanghaju otwarto Biuro Oddziału[6].

W latach 30. i 40. XX wieku współwyznawcy z Australii i z Europy działali w miastach, takich jak Szanghaj, Pekin, Tiencin, Qingdao, Beidaihe, Yantai, Weihai, Kanton, Shantou, Xiamen, Fuzhou, Hankou oraz Nankin. Inni przybyli tzw. Drogą Birmańską i działali w Baoshan, Chongqingu i Chengdu. Miejscowi wyznawcy prowadzili działalność ewangelizacyjną w Shaanxi oraz Ningbo[5]. 21 października 1931 roku dwóch pierwszych mieszkańców Chin zostało ochrzczonych w Szanghaju[6]. W latach 1933–1937 pewne małżeństwo misjonarzy z Australii głosiło w 13 głównych miastach Chin[9][10].

W roku 1936 na kongres w Szanghaju przybyło około 20 osób, a 9 zostało ochrzczonych[11]. W 1939 roku do Chin przyjechało trzech niemieckich głosicieli, aby wesprzeć działalność w tym kraju[5]. W roku 1940 – John Wilfred z Nowej Zelandii[12].

W maju 1941 brytyjskie władze kolonialne Birmy obłożyły zakazem publikacje Świadków Jehowy. Ażeby je uchronić przed konfiskatą i możliwym zniszczeniem, sporą ich część przewieziono do Chin. Podczas rocznego pobytu w Chinach Fred Paton i Hector Oates rozpowszechnili te kilka tysięcy publikacji religijnych. Osobiście rozmawiali też o swej wierze z ówczesnym przywódcą Chin Czang Kaj-szekiem[13][14]. Władze kolonialne zamknęły Biuro Oddziału w Szanghaju[6]. Wyłoniły się małe grupy wyznawców w Baoshan i Chongqingu. W roku 1946 w Chinach działało 12 głosicieli[15].

W roku 1947 zanotowano liczbę 9 głosicieli w Szanghaju. 17 kwietnia tego samego roku do tego miasta przyjechali Harold King i Stanley Jones, a w roku 1949 Lew Ti Himm – misjonarze, absolwenci Biblijnej Szkoły Strażnicy – Gilead[5].

4 kwietnia 1947 roku Chiny odwiedzili przedstawiciele Towarzystwa Strażnica – Nathan H. Knorr i Milton Henschel. W lipcu 1948 roku w Szanghaju powstało Biuro Oddziału Towarzystwa Strażnica.

W roku 1950 osiągnięto liczbę 132 głosicieli. W 1951 roku na dorocznej uroczystości Wieczerzy Pańskiej było obecnych 105 osób, a w 1954 roku – 175. W październiku 1954 roku w Sali Królestwa w Szanghaju odbył się kongres pod hasłem „Społeczeństwo Nowego Świata”, lecz z powodu ograniczeń w podróżowaniu, wzięły w nim udział 122 osoby tylko z tego miasta. W czerwcu 1955 roku za udział w działalności kaznodziejskiej zatrzymano 5 głosicieli. W tym samym roku na dorocznej uroczystości Wieczerzy Pańskiej (Pamiątce) było obecnych 175 osób[15].

W roku 1956 osiągnięto liczbę 57 głosicieli. W tym samym roku Nancy Yuen, którą sześciokrotnie zatrzymywano za głoszenie, została osadzona w więzieniu[5][16].

Zakaz działalności edytuj

W październiku 1958 roku wprowadzono zakaz działalności Świadków Jehowy na terenie Chin[1][5][17]. 14 października tego roku aresztowano dwóch pozostających w kraju misjonarzy, absolwentów ósmej klasy Szkoły Gilead Stanleya E. Jonesa i Harolda Kinga. Osadzono ich w areszcie, aż do procesu wytoczonego im 2 lata później. W roku 1960 skazano ich na siedem lat więzienia, a kary odbywali w izolatkach[18][19]. Innych wyznawców osadzono w zakładach karnych i obozach pracy, gdzie wciąż głosili[18]. Wielu wyznawców aresztowano lub wydalono z Chin[5]. Niektórym udało się wyemigrować do Hongkongu (wówczas pod zarządem brytyjskim) i na Tajwan.

Stanley Jones był więziony przez 7 lat. Nancy Yuen była więziona 20 lat[16][20][19]. Harold King od roku 1958 do roku 1963 był przetrzymywany w izolatce chińskiego więzienia[21]. 30 października 1965 roku opowiedział swoją historię na specjalnym zgromadzeniu z okazji jego wypuszczenia z więzienia, które odbyło się na nowojorskim Yankee Stadium – z udziałem ok. 35 000 osób. W 1992 roku wszyscy wyznawcy osadzeni w więzieniach odzyskali wolność, jednak ich działalność w Chinach nadal była ograniczona przez władze państwowe.

W związku z zakazem działalności Świadków Jehowy w Chińskiej Republice Ludowej, podejmowane są działania, by z naukami biblijnymi zapoznawać Chińczyków poza granicami ich kraju. Na przykład od roku 1993 misjonarze w Irlandii prowadzili tzw. studia biblijne z 75 osobami z 17 prowincji Chin, a także z Tajwanu[22].

We wrześniu i w październiku 2018 roku w mieście Korla aresztowano 18 członków Świadków Jehowy, a w 2019 roku oskarżono i ich pod zarzutem „organizowania działalności kultu religijnego”[23][24].

Sytuacja wyznania edytuj

Działalność w Chinach prowadzona jest bez przeszkód w specjalnych regionach administracyjnych Chin, w Makau i w Hongkongu, w pozostałej części kraju – nieoficjalnie[1] i z zachowaniem nadzwyczajnych środków ostrożności[24]. Sprawozdanie z działalności w tej części kraju dołączane jest do ogólnego z 33 krajów, gdzie działalność Świadków Jehowy jest ograniczona prawnie lub zakazana.

Świadkowie Jehowy wydają publikacje w językach i dialektach chińskich (Fuzhou, Junnan, Szanghaj, Wenzhou, minnański, syczuański, chiński język migowy, kantoński (pismo tradycyjne oraz uproszczone), mandaryński (pismo tradycyjne oraz uproszczone) oraz w niektórych językach mniejszości narodowych (m.in. w hmong (Miao Białych i Miao Zielonych), koreańskim (Chiny), ujgurskim (alfabet arabski) i tybetańskim). W tych językach dostępny jest także oficjalny serwis internetowy – jw.org[25]

W Biurze Oddziału w Hongkongu tłumaczy się publikacje Świadków Jehowy na język chiński[3].

Świadkowie Jehowy w specjalnych regionach administracyjnych Chin edytuj

Świadkowie Jehowy w Hongkongu edytuj

Wspólnota religijna 5464 głosicieli należących do 70 zborów (2023 rok).

Świadkowie Jehowy w Makau edytuj

Osobny artykuł: Świadkowie Jehowy w Makau.

Wspólnota religijna 379 głosicieli należących do 6 zborów (2023 rok).

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d UNHCR/Refworld: China – The status and treatment of Jehovah's Witnesses (2004-2006), www.unhcr.org, 24 lutego 2006 (ang.)
  2. a b Watchtower, Sprawozdanie z działalności w poszczególnych krajach w 2023 roku [online], jw.org.
  3. a b Zwiedzanie siedziby Świadków Jehowy w Hongkongu [online], jw.org.
  4. Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego, s. 418
  5. a b c d e f g h i j k Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego, s. 489, 490
  6. a b c d e 1974 Yearbook of Jehovah's Witnesses, Watchtower, 1974, s. 41–65 (ang.).
  7. Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego, s. 421
  8. Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego, s. 424
  9. a b 1938 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, ss. 157, 158 (ang.)
  10. Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego, s. 441
  11. Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego, s. 454
  12. „Oto jestem, poślij mnie!”, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 1 maja 1993, s. 29.
  13. Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego, s. 455, 546
  14. Rocznik Świadków Jehowy 2013, Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, s. 93.
  15. a b Yearbook of Jehovah's Witnesses 1956, Watchtower, s. 114–116 (ang.).
  16. a b Watchtower, Nancy Yuen: „Imię Jehowy stanie się znane” [online], jw.org, 2 listopada 2015 [dostęp 2015-11-03].
  17. Krótko z zagranicy, „Gazeta Krakowska”, 17 października 1958, s. 2.
  18. a b Watchtower, Harold King: Zachowywanie wierności w więzieniu [online], jw.org, 6 lipca 2015 [dostęp 2015-08-29].
  19. a b Dave Besseling, When China imprisoned British Jehovah’s Witnesses for espionage and counter-revolutionary activities, „South China Morning Post”, scmp.com, 1 listopada 2022 (ang.).
  20. Wolna po 20 latach więzienia!, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 1979, s. 17–20.
  21. Christianity in China, www.famouschinese.com
  22. Rocznik Świadków Jehowy 2000, Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, s. 64, ISBN 83-86930-36-5.
  23. Testemunhas de Jeová são presas em campo de detenção na China [online], gospelprime.com, 23 grudnia 2021 [dostęp 2022-06-12] (port.).
  24. a b How to Survive Being Jehovah’s Witness in China? [online], bitterwinter.org, 7 lipca 2019 [dostęp 2022-06-12] (ang.).
  25. Watchtower, JW.org [online], jw.org [dostęp 2020-12-21].

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj