6 Batalion Powietrznodesantowy

pododdział wojsk powietrznodesantowych

6 Batalion Powietrznodesantowy im. gen. dyw. Edwina Rozłubirskiego (6 bpd) – pododdział wojsk powietrznodesantowych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

6 Batalion Powietrznodesantowy
Ilustracja
Oznaka rozpoznawcza
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1957

Patron

gen. dyw. Edwin Rozłubirski

Tradycje
Święto

27 maja

Rodowód

Kurs Instruktorsko-Metodyczny Instruktorów Spadochronowych
9 Szkolny Batalion Powietrznodesantowy
6 Ośrodek Szkoleniowo-Mobilizacyjny
6 Szkolny batalion powietrznodesantowy
6 Batalion Powietrznodesantowy
6 Batalion Desantowo-Szturmowy

Dowódcy
Pierwszy

mjr Józef Kracz[a]

Obecny

ppłk Szymon Noworyta

Działania zbrojne
PKW Bośnia i Hercegowina, PKW Irak, PKW Afganistan, PKW Kosowo
Organizacja
Numer

JW 4115

Dyslokacja

Gliwice

Rodzaj sił zbrojnych

Wojska Lądowe

Rodzaj wojsk

Wojska powietrznodesantowe

Podległość

6 Brygada Powietrznodesantowa

Odznaczenia
Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
Strona internetowa
Żołnierze batalionu maszerują na paradzie z okazji Święta Wojska Polskiego w 2013 roku

Historia

edytuj

27 maja 1957 r. dla nowo formowanej dywizji zorganizowano Kurs Instruktorsko-Metodyczny Instruktorów Spadochronowych. Wraz z oficjalnym powstaniem 6 Dywizji Powietrznodesantowej, Kurs został przeformowany 15 czerwca 1957 w 9 Szkolny batalion powietrznodesantowy. Jednocześnie przy batalionie szkolnym pozostawiono dywizyjny Ośrodek Szkolenia Spadochronowego.

5 listopada 1957 do batalionu przybyli pierwsi poborowi. W styczniu 1958 batalion dyslokowano z Krakowa do koszar w Niepołomicach. 8 stycznia 1958 r. kadra Ośrodka Szkolenia Spadochronowego została wyłączona ze składu batalionu i weszła w skład sztabu dywizji. 5 maja 1958 utworzono szkołę podoficerską.

W roku 1964 na podstawie zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego WP nr 03/Org. z dnia 3 stycznia 1964 roku batalion przeformowano na 6 Ośrodek Szkoleniowo-Mobilizacyjny.

Na podstawie zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego WP nr 0158/Org. z dnia 26 października 1967 roku 6 Ośrodek Szkoleniowo-Mobilizacyjny przeformowano w 6 Szkolny batalion powietrznodesantowy (6 szbpd). W tym czasie jednostka nie podlegała pod 6 Pomorską Dywizję Powietrznodesantową.

W grudniu 1976 w związku z reorganizacją struktury organizacyjnej przeformowano go na podstawie zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego WP nr 047/Org. z dnia 24 lipca 1976 roku na 6 Batalion Powietrznodesantowy i włączono go w skład 6 Pomorskiej Dywizji Powietrznodesantowej[1].

W ramach działalności w latach 90 XX w. jednostka ta odpowiedzialna była za szkolenie podoficerów, którzy po zakończeniu szkolenia zasilali pozostałe liniowe jednostki powietrznodesantowe.

W dniu 15 czerwca 1990 r. jednostka otrzymała nazwę: 6 Batalion desantowo-szturmowy (6 bdsz).

W lutym 2000 r. JW 4115 jest dyslokowana z Niepołomic do garnizonu Gliwice.

We wrześniu 2003 roku 6 bdsz wstąpił w struktury Wielonarodowej Brygady Czesko-Polsko-Słowackiej[2]. Brygada została rozformowana 22 czerwca 2005[3].

W dniu 4 listopada 2003 roku 6 Batalion Desantowo-Szturmowy w Gliwicach otrzymał imię generała dywizji Edwina Rozłubirskiego[4][5].

1 lipca 2010 r. nazwa jednostki została zmieniona na 6 Batalion Powietrznodesantowy (6 bpd)[6].

W roku 2012 żołnierze 1 kompanii kapitana Marcina Zalewskiego wchodzący w skład Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Afganistanie w ramach XI zmiany ISAF stanowili podstawową obsadę posterunku COP Waghez[7]. 24 października 2012 roku zakończyło działalność Zgrupowanie Bojowe Alfa pod dowództwem ppłk Mirosława Brysia. Zgrupowanie liczyło ok. 700 żołnierzy, w tym 295 spadochroniarzy z 6 bpd[8].

31 maja 2017 żołnierze 6 Batalionu Powietrznodesantowego rozpoczęli działania w ramach XXXVI zmiany PKW KFOR[9]. Działania zakończyli 29 listopada 2017 roku przekazaniem obowiązków XXXVII zmianie, której trzon tworzą żołnierze 16 bpd[10].

W związku z rozszerzaniem się epidemii COVID-19 21 marca 2020 r. żołnierze 6 bpd zostali skierowani do Pietrowic Wielkich. Działanie to miało na celu zabezpieczenie przejść granicznych, przeciwdziałanie przemieszczaniu się osób chcących ominąć kontrolę graniczną i sanitarną. Do zadań wojska należało prowadzenie działalności patrolowej, obserwacja oraz udział w pełnieniu służby na posterunkach[11][12]. 12 czerwca 2020 Minister Obrony Narodowej Mariusz Błaszczak uchylił decyzję z 14 marca 2020 w sprawie użycia oddziałów i pododdziałów Sił Zbrojnych RP do pomocy oddziałom Straży Granicznej. Zakończenie współpracy z pogranicznikami nastąpiło 13 czerwca[13].

14 lutego 2022 żołnierze 6 Batalionu Powietrznodesantowego rozpoczęli działania w ramach XLV zmiany PKW KFOR[14][15]. Misja zakończyła się 6 sierpnia przekazaniem obowiązków XLVI zmianie, której trzon stanowili żołnierze 3 batalionu zmechanizowanego[16].

Symbole

edytuj

Najbardziej znanym wyróżnikiem żołnierzy 6 Brygady Powietrznodesantowej jest bordowy beret. Na podstawie tego charakterystycznego nakrycia głowy na spadochroniarzy mówi się „Czerwone berety”.

Żołnierze 6 Batalionu Powietrznodesantowego noszą charakterystyczną oznakę. Ona znajduje się na okrągłej tarczy w kolorze niebieskim. W centralnej części oznaki znajduje się rozwinięta czasza spadochronu z opuszczonymi linkami i z pikującym orłem lotników pośrodku. Kolejnym elementem oznaki jest półwieniec z liści laurowych i liści dębowych będących alegorią męstwa i chwały żołnierskiej. Autorem emblematu jest starszy sierżant sztabowy Zbigniew Ślusarczyk, który zaprojektował go dla 6 PDPD. W maju 1967 roku Ministerstwo Obrony Narodowej usankcjonowało tę oznakę stosownym zarządzeniem. W kwietniu 1972 roku omówiony emblemat został uznany za oznakę organizacyjną wojsk powietrznodesantowych[17][18].

W październiku 1958 roku Dowódca Warszawskiego Okręgu Wojskowego gen. Józef Kuropieska wręczył jednostce sztandar wraz z aktem nadania. W dniu 15 czerwca 1996 r. Jednostka otrzymała nowy sztandar ufundowany przez społeczeństwo miasta i gminy Niepołomice. Rodzicami chrzestnymi zostali: były dowódca batalionu – Bolesław Bojdak oraz Maria Solarz[2].

Wygląd sztandaru jest zgodny z ustawą z 19 lutego 1993 o znakach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Na stronie głównej w środku wieńca umieszczony jest wizerunek orła białego z głową zwróconą do drzewca. Pomiędzy ramionami krzyża kawalerskiego, w rogach płatu, są umieszczone wieńce wawrzynu, a w ich polach liczba „6” będąca numerem batalionu. Na stronie odwrotnej, pośrodku wieńca umieszczony jest w trzech wierszach napis „Bóg Honor Ojczyzna”. Pomiędzy ramionami krzyża kawalerskiego, w rogach płata, są umieszczone następujące symbole:

Na puszce głowicy od strony czołowej umieszczono napis : „bdsz”, który stanowił skrót nazwy batalionu[19].

Odznaka pamiątkowa

edytuj

7 marca 2022 roku decyzją nr 31/MON Ministra Obrony Narodowej została ustanowiona odzaka pamiątkowa 6. Batalionu Powietrznodesantowego im. gen. dyw. Edwina Rozłubirskiego w Gliwicach[20].

Podstawą odznaki, o wymiarach 28 × 40 mm, jest tarcza w kształcie rozwiniętej białej czaszy spadochronu z białymi linkami nośnymi, pomiędzy którymi widnieje niebieskie tło. Użyte kolory nawiązują do barw oznaki rozpoznawczej 6 bpd. Na czaszę spadochronu nałożony jest wizerunek pikującego srebrnego orła trzymającego w szponach stalowy owalny pierścień ze złotym laurowo-dębowym półwieńcem oraz srebrną cyfrą „6” umieszczoną w jego centralnym punkcie. Wizerunek orła nawiązuje do odznaki Szkoły Podchorążych 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej, której tradycje dziedziczy 6. Brygada Powietrznodesantowa, w której skład wchodzi 6 bpd. Owalny pierścień jest odwzorowaniem elementu Bojowego Znaku Szybowcowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Użyta cyfra „6” stanowi numer taktyczny 6 bpd. Półwieniec laurowo-dębowy jest symbolem chwały i męstwa.

Przeznaczenie

edytuj

Do głównych zadań batalionu należą:

  • opanowywanie i utrzymywanie kluczowych obiektów terenowych pola walki
  • wzmacnianie okrążonych sił
  • osłabianie potencjału przeciwnika poprzez akcje na tyłach wroga
  • niszczenie ważnych obiektów przeciwnika
  • osłona własnych wojsk
  • zwalczanie oddziałów desantowych i specjalnych przeciwnika[21]

Patrol rozminowania

edytuj

Żołnierze 6 bpd przejęli obowiązki wystawienia patroli rozminowania, które wcześniej spoczywały na 23 Śląskiej Brygadzie Obrony Terytorialnej[22].

Saperzy 6 Batalionu Powietrznodesantowego tworzą dwa patrole rozminowania. Zadaniem patroli jest usuwanie niewybuchów i niewypałów.

  • 28 patrol rozminowania jest odpowiedzialny za:
    • powiaty: głubczycki, kędzierzyńsko-kozielski, strzelecki, będziński, częstochowski, gliwicki, kłobucki, lubliniecki, myszkowski, tarnogórski, zawierciański
    • miasta na prawie powiatu: Częstochowa, Dąbrowa Górnicza, Gliwice, Jaworzno, Mysłowice, Piekary Śląskie, Sosnowiec
  • 29 patrol rozminowania jest odpowiedzialny za:
    • powiaty: bielski, bieruńsko-lędziński, cieszyński, mikołowski, pszczyński, raciborski, rybnicki, wodzisławski, żywiecki
    • miasta na prawie powiatu: Bielsko-Biała, Bytom, Chorzów, Jastrzębie-Zdrój, Katowice, Ruda Śląska, Rybnik, Siemianowice Śląskie, Świętochłowice, Tychy, Zabrze, Żory[23][24]

8 października 2019 roku w Kuźni Raciborskiej podczas niekontrolowanego wybuchu pocisku artyleryjskiego z okresu II wojny światowej zginęło dwóch saperów 29 patrolu rozminowania. W zdarzeniu zostało rannych jeszcze czterech innych członków patrolu[25][26]. 16 października zmarł trzeci żołnierz ciężko ranny podczas eksplozji[27]. Zdarzenie to zostało upamiętnione poprzez umieszczenie tablicy na Pomniku Zwycięstwa przy ulicy Kościelnej w Kuźni Raciborskiej[28].

Struktura organizacyjna

edytuj
  • Dowództwo i sztab
  • kompania dowodzenia
  • 1 kompania szturmowa
  • 2 kompania szturmowa
  • 3 kompania szturmowa
  • kompania moździerzy
  • kompania logistyczna
  • zespół zabezpieczenia medycznego[29]

Dowódcy batalionu

edytuj
  • mjr Józef Kracz (1957–1957)
  • mjr Romuald Dragun (1957–1957)
  • kpt. Witold Górny (1957–1958)
  • ppłk Józef Kracz (1958–1961)
  • mjr dypl. Edward Jabłoniec (1961–1963)
  • mjr Zbigniew Skoczylas (1964–1964)
  • ppłk dypl. Czesław Miszczak (1964–1970)
  • ppłk dypl. Bolesław Bojdak (1970–1973)
  • ppłk Jerzy Sroka (1973–1977)
  • mjr dypl. Ludomir Schab (1977–1981)
  • ppłk dypl. Józef Wojtyna (1981–1984)
  • mjr dypl. Mikołaj Jakimowicz (1984–1987)
  • ppłk Bogdan Mirek (1987–1991)
  • ppłk dypl. Mirosław Knapiński (1991–1994)
  • mjr dypl. Marek Żerdecki (1994–1994)
  • mjr dypl. Edward Nieżałowski (1994–1997)
  • ppłk dypl. Krzysztof Boczkowski (1997–1998)
  • mjr dypl. Roman Polko (1998–1999)
  • ppłk mgr inż. Jerzy Gut (1999–2004)
  • ppłk dypl. Jarosław Grygierczyk (2004–2007)
  • ppłk dypl. Marek Stec (2007–2009)
  • p.o. mjr Krzysztof Tytko (2009–2010)
  • ppłk dypl. Radosław Cyniak (2010–2011)
  • ppłk mgr Mirosław Bryś (2011–2014)
  • ppłk Robert Kruz (2014 – 2017)[30]
  • ppłk Kamil Sworacki (2017 – 2020)
  • ppłk Piotr Szołomicki (2020 – 2022)
  • p.o. mjr Łukasz Bocheński (2022 – 2023)
  • ppłk Szymon Noworyta (2023 – nadal)[31]

Dane adresowe

edytuj

Jednostka Wojskowa 4115
ul. gen. Władysława Andersa 47
44-121 Gliwice

Wyróżnienia

edytuj

W 2013 r. Minister ON Tomasz Siemoniak odznaczył jednostkę Brązowym Medalem „Za zasługi dla obronności kraju”[32].

  1. Dowódca Kursu Instruktorsko-Metodycznego Instruktorów Spadochronowych

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Kurs Instruktorsko-Metodyczny Instruktorów Spadochronowych (1957), 9 Szkolny Batalion Powietrznodesantowy (1957–1964), 6 Ośrodek Szkoleniowo-Mobilizacyjny (1964–1967), 6 Szkolny Batalion Powietrznodesantowy (1967–1976). jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2015-12-29].
  2. a b Historia. 6batalion.wp.mil.pl. [dostęp 2015-12-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-10)].
  3. Rozformowanie Czesko-Polsko-Słowackiej Brygady w Topolčanach. archiwalny.mon.gov.pl, 2005-06-22. [dostęp 2015-12-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-03)].
  4. Decyzja nr 300/MON z 4 listopada 2003 roku.
  5. Patroni jednostek wojskowych. tradycje.wp.mil.pl, 2009-04-20. [dostęp 2015-12-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  6. Kalendarium wydarzeń 2010 – Zmiany organizacyjne. jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2015-12-29].
  7. Polacy na posterunku w Waghez. Jak sprawdzili się na ciężkiej służbie w Afganistanie?. wiadomosci.wp.pl, 2013-02-21. [dostęp 2015-12-29]. (pol.).
  8. Komandosi z Gliwic szczęśliwie zakończyli misję w Afganistanie. dziennikzachodni.pl, 2012-11-09. [dostęp 2015-12-30]. (pol.).
  9. Flaga na maszt. 6bpd.wp.mil.pl, 2017-06-03. [dostęp 2017-06-08]. (pol.).
  10. Misje. 16bpd.wp.mil.pl. [dostęp 2017-12-30]. (pol.).
  11. Żołnierze stacjonują w Pietrowicach Wielkich. nowiny.pl, 2020-03-22. [dostęp 2020-04-04]. (pol.).
  12. 6 Brygada Powietrznodesantowa w walce z koronawirusem. wojsko-polskie.pl. [dostęp 2020-04-04]. (pol.).
  13. Wojsko kończy współpracę ze Strażą Graniczną. infosecurity24.pl, 2020-06-12. [dostęp 2020-09-22]. (pol.).
  14. GLIWICE: POŻEGNANIE XLV ZMIANY PKW KFOR UDAJĄCEJ SIĘ DO KOSOWA WYKONYWAĆ ZADANIA MANDATOWE. ordynariat.wp.mil.pl, 2022-01-14. [dostęp 2022-02-23]. (pol.).
  15. KOSOWO: INAUGURACJA XLV ZMIANY PKW KFOR. ordynariat.wp.mil.pl, 2022-02-14. [dostęp 2022-02-23]. (pol.).
  16. Kolejni polscy żołnierze rozpoczynają swoją służbę w Kosowie. wojsko-polskie.pl. [dostęp 2023-07-04].
  17. Dumne tradycje spadochroniarskich emblematów. lotniczapolska.pl, 2009-07-23. [dostęp 2014-03-06].
  18. Oznaki Rozpoznawcze 6 Brygady Powietrznodesantowej. 6bpd.mil.pl, 2007-12-09. [dostęp 2014-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-29)].
  19. Sztandary wojskowe. tradycje.wp.mil.pl, 2009-04-20. [dostęp 2017-04-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-22)].
  20. Dziennik Urzędowy Ministra Obrony Narodowej poz. 35. [dostęp 2022-03-12]. (pol.).
  21. 6.Batalion Desantowo-Szturmowy im. gen. dyw. Edwina Rozłubirskiego. RYS HISTORYCZNY. jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2015-12-30].
  22. Grzegorz Zasępa: Wojskowy niewypał. katowice.naszemiasto.pl, 2002-06-18. [dostęp 2020-04-05].
  23. Patrole rozminowania ciągle w drodze. polska-zbrojna.pl, 28 stycznia 2013. [dostęp 2017-07-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-28)].
  24. Dane teleadresowe patroli rozminowania. sgwp.wp.mil.pl. [dostęp 2015-12-30]. (pol.).
  25. Nie żyje dwóch saperów z 6. Brygady po wybuchu w Kuźni Raciborskiej. gazetakrakowska.pl, 2019-10-08. [dostęp 2019-10-27]. (pol.).
  26. Pomoc po tragedii saperów z 6. Brygady Powietrznodesantowej. Jest odzew!. dziennikpolski24.pl, 2019-10-18. [dostęp 2019-10-27]. (pol.).
  27. Nie żyje trzeci saper z 6. Brygady Powietrznodesantowej. dziennikpolski24.pl, 2019-10-17. [dostęp 2019-10-27]. (pol.).
  28. Uroczystości w Kuźni Raciborskiej. Tablica upamiętniająca saperów zawisła na placu Zwycięstwa [online], www.nowiny.pl [dostęp 2020-10-10].
  29. 6 batalion powietnodesantowy. jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2014-03-06].
  30. Poczet Dowódców. 6batalion.wp.mil.pl. [dostęp 2015-12-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)].
  31. Skok w ciemność. polska-zbrojna.pl, 2023-05-16. [dostęp 2023-07-04].
  32. Święto spadkobierców Sosabowskiego. mon.gov.pl, 2013-10-04. [dostęp 2013-10-16].

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj