Dinamo Moskwa (piłka nożna)

rosyjski klub piłki nożnej
Ten artykuł dotyczy klubu piłkarskiego. Zobacz też: Dinamo Moskwa w innych sportach.

Dinamo Moskwa (ros. Динамо Москва, [dʲɪˈnamə mɐˈskva]; UEFA: FC Dinamo Moskva[1]; w polskojęzycznych mediach często Dynamo) – rosyjski klub piłkarski z siedzibą w Moskwie. W czasach Związku Radzieckiego podlegał Ministerstwu Spraw Wewnętrznych. Jest to jeden z najstarszych klubów w Rosji[2]. Należy także do najbardziej utytułowanych zespołów piłkarskich tego kraju.

Dinamo Moskwa
«Динамо» Москва
Ilustracja
Pełna nazwa Акционерное общество «Футбольный клуб „Динамо-Москва“»
Przydomek Бело-Голубые (Biało-Niebiescy)
Динамовцы (Dinamowcy)
Barwy          
biało-niebieskie
Data założenia 18 kwietnia 1923
Liga Priemjer-Liga
Państwo  Rosja
Miasto wydzielone  Moskwa
Adres Leningradski prospekt 36, 125167 Moskwa
Stadion VTB Arena
Właściciel VTB Bank
Trener Sandro Schwarz
Stroje
domowe
Stroje
wyjazdowe
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

HistoriaEdytuj

PoczątkiEdytuj

Klub został oficjalnie założony 18 kwietnia 1923 z inicjatywy Feliksa Dzierżyńskiego.[3] Drużynę piłkarską sformował Fiodor Czułkow, oficer GPU, grający już wcześniej w piłkę w drużynie KFS[4]. Początkowo do drużyny mogli należeć tylko pracownicy służby bezpieczeństwa, milicjanci i ich rodziny.

Swój pierwszy mecz Dinamowcy rozegrali w czerwcu, przegrywając na wyjeździe z drużyną Krasnaja Priesnia (klubem-poprzednikiem moskiewskiego Spartaka). Spotkanie to zakończyło się wynikiem 2–3, a pierwszą w historii bramkę dla Dinama zdobył Wasilij Żytariew[4][5].

Skład na mecz z Priesnią
17 czerwca 1923
„Krasnyj Stadion”, Moskwa
Fiodor Czułkow
Aleksandr Pietrow
Nikołaj Ignatow
Iwan Łenczikow
Iwan Owieczkin
Siergiej Niewierow
Siergiej Szumieł
Nikołaj Troicki
Michaił Dienisow
Wasilij Żytariew
Boris Titow

Początkowo Towarzystwo nie było w stanie nawet wyposażyć piłkarzy w koszulki i buty, dlatego grali oni w strojach KFS: białych koszulkach z czarnym kołnierzem[6].

Sędziował w tym meczu Konstantin Kwasznin – ówczesny piłkarz Presnii, a późniejszy trener Dinama.

Pierwsze sukcesyEdytuj

Jeszcze zanim powstała ogólnokrajowa liga, Biało-Niebiescy odnosili lokalne sukcesy, takie jak mistrzostwo Moskwy (pierwsze w 1926) i Puchar Towarzystwa Sportowego Dinamo (1929). Swój pierwszy międzynarodowy mecz Dinamo rozegrało 6 września 1926 wygrywając 7–1 z drużyną robotników Łotwy[7].

W tym czasie tworzyły się także symbole klubu. W 1926 roku pojawił się klubowy emblemat, autorstwa jednego z zawodników, Aleksandra Borisowa. W 1928 zbudowany został Centralny Stadion Dinamo na którym moskiewski klub rozgrywał swoje „domowe” mecze przez następne 80 lat.

Lata sławyEdytuj

Wiosną 1936 roku po raz pierwszy odbyły się Mistrzostwa ZSRR. Biało-Niebiescy wygrali wszystkie 6 meczów i z kompletem punktów wyprzedzili m.in. Dynamo Kijów. Jesienią wyprzedził ich tylko lokalny rywal – Spartak. Rok później Dinamowcy wrócili na ligowy szczyt, a do tego zdobyli puchar kraju wygrywając w finale z Dinamem Tbilisi 5–2.

Po kolejne mistrzostwo Dinamo sięgnęło w 1940. Do wybuchu Wielkiej Wojny Ojczyźnianej (II wojny światowej) klub zgromadził więc 3 tytuły mistrzowskie i jeden puchar.

Po trzyletniej przerwie w krajowych rozgrywkach, Dinamo pozostało w gronie najsilniejszych radzieckich klubów. W odnowionym składzie zdobyło Mistrzostwo ZSRR w 1945, rozgramiając większość rywali, a jedynym zespołem jaki zdołał ich wtedy pokonać w bezpośrednim meczu był CSKA Moskwa. W listopadzie tegoż roku, jako pierwsza w historii radziecka drużyna klubowa, Dinamowcy wybrali się na zachód, do Wielkiej Brytanii, gdzie zremisowali z Chelsea 3–3 i Rangers F.C. 2–2, zaś wygrali z Cardiff City 10–1 oraz z Arsenalem 4–3.

W latach 1954–1960 Dinamowcy rokrocznie stawali na ligowym podium, w tym pięciokrotnie zajmując pierwsze miejsce. W 1963 roku Lew Jaszyn, jako pierwszy i jedyny bramkarz, został nagrodzony Złotą Piłką.

Lata 70. i 80. XX wiekuEdytuj

Po okresie dominacji schedę po moskiewskim Dinamie w lidze przejął Spartak, a potem również Dynamo Kijów. W 1972 roku miało miejsce jeszcze jedno ważne osiągnięcie Dinama z Moskwy, które dotarło do finału Pucharu Zdobywców Pucharów przegrywając w nim 2–3 ze szkockim Rangers F.C.

W 1973 i 1975 roku klub zajmował trzecie miejsce w lidze. Wiosną 1976 roku Dinamowcy Moskwy zdobyli swój ostatni, 11-ty, tytuł mistrza ZSRR. Rok później sięgnęli po puchar. W następnej dekadzie wyniki były „w kratkę”, np. w 1984 Dinamowcy ukończyli ligę na odległym miejscu 16, a zdobyli krajowy puchar. Dinamo Moskwa było jednym z dwóch klubów, które brały udział we wszystkich 54 sezonach Mistrzostw ZSRR.

Lata 90.Edytuj

Po rozpadzie ZSRR (1991) w każdym z krajów rozgrywki zaczęły się odbywać osobno. W pierwszym sezonie ligi rosyjskiej (1992) Dinamowcy zajęli trzecie miejsce, a rok później powtórzyli to osiągnięcie. Sezon 1994 Dinamo zakończyło na drugim miejscu, a rok później zdobyło Puchar Rosji wygrywając w finale po serii karnych z Rotorem Wołgograd. Dinamowcy występowali w Pucharze Zdobywców Pucharów (1996) i Pucharze Intertoto (1997), jednak nie odnieśli tam znaczących sukcesów. Niemniej półfinał tych drugich rozgrywek to najdalsza runda do jakiej zdołał dobrnąć klub w czasach poradzieckich. W sezonie 1997 Dinamo ponownie stanęło na ligowym podium, wyprzedzone jedynie przez Spartak i wołgogradzki Rotor. W finale rozgrywek pucharowych Dinamowcy przegrali wówczas 0–2 z Lokomotiwem.

2000–2010Edytuj

 
Zenit Petersburg – Dinamo, 2006 r.

Na początku XXI wieku klub pozyskiwał wielu sponsorów, co umożliwiło rozwój i kupno wielu nowych zawodników. Wyniki odbiegały jednak od oczekiwań, szczególnie w latach 2004 i 2006, kiedy to zajmował odległe ligowe miejsca. W 2007 roku sytuacja się poprawiła, a Dinamowcy ukończyli sezon jako szósta drużyna kraju, dochodząc też do ćwierćfinału rozgrywek pucharowych. Z początkiem 2008 r. nowym sponsorem klubu został Alszir Usmanow, właściciel holdingu Metalloinvest oraz kilku innych dużych podmiotów gospodarczych. Spowodowało to, że przed sezonem 2008 drużyna z Moskwy była wymieniana jako kandydat do mistrzostwa. Biało-Niebiescy zakończyli ten sezon na trzecim miejscu, co dało im możliwość gry w eliminacjach Ligi Mistrzów UEFA. Dinamowcy wygrali 1–0 z Celtic F.C. w Glasgow po bramce Aleksandra Kokorina, jednak porażka 0–2 w rewanżu oznaczała awans szkotów do następnej rundy. Sezon 2009 Biało-Niebiescy zakończyli na przeciętnym 8. miejscu w Priemjer-Lidze. Od 2010 roku sponsorem Dinama jest drugi co do wielkości bank w Rosji – Bank VTB

2011–2019Edytuj

 
Dinamo Moskwa przed meczem z RSC Anderlecht, 2015 r.

Sezon 2011-12 był pierwszym w historii rosyjskiej piłki sezonem rozgrywanym w tzw. systemie jesień-wiosna. Dinamowcy ukończyli go na czwartym miejscu, a w Pucharze Rosji dotarli do finału, gdzie minimalnie lepszy okazał się Rubin Kazań.

Sezon 2012/13, mimo słabego początku, Dinamo skończyło na siódmej pozycji, a mogło nawet wyżej gdyby nie porażka z „outsiderem” ligi Ałaniją Władykaukaz (0–1) w przedostatniej kolejce. W następnym sezonie Biało-Niebiescy zajęli 4. miejsce, pokonując po drodze późniejszych mistrzów CSKA Moskwa (2–0 na wyjeździe i 4–2 u siebie) i wicemistrzów Zenit Petersburg (4–2 na wyjeździe).

Po wygranych kwalifikacjach, w sezonie 2014/15, Dinamo zadebiutowało w rozgrywkach Ligi Europy UEFA, gdzie wygrali wszystkie mecze grupowe . Biało-Niebiescy odpadli dopiero w 1/8 finału, przegrywając z SSC Napoli. Do tego powtórzyli czwarte miejsce w krajowej lidze, które dawało możliwość występowania w LE. Decyzją UEFA klub jednak nie został dopuszczony do rozgrywek europejskich następnego sezonu, z powodu problemów finansowych (tzw. finansowe fair-play)[8].

Z klubu odeszła część podstawowych zawodników np. Mathieu Valbuena, a niedoświadczeni młodzi gracze nie zdołali utrzymać drużyny na poziomie z poprzedniego roku. Po serii ligowych porażek wiosną 2016 roku Dinamowcy zaczęli się osuwać w dół tabeli. 21 maja 2016 po przegranej z Zenitem Petersburg (0–3) Dinamo Moskwa po raz pierwszy w historii spadło z najwyższej ligi[9].

W Pierwszej Dywizji Dinamo spędziło jeden sezon, zapewniając sobie powrót do Priemjer-Ligi już 7 kolejek przed końcem rozgrywek[10][11]. W dwóch kolejnych sezonach w Priemjer-Lidze celem drużyny było głównie bezpieczne utrzymanie. Dinamowcy finiszowali kolejno na 8. i 12. miejscu. W ostatniej kolejce ligowej sezonu 2018/19 zainaugurowano nowy stadion klubu – VTB Arena. Dinamowcy zremisowali wówczas z Arsenałem Tuła 3–3[12].

Nowe otwarcieEdytuj

Latem 2019 klub znacząco wzmocnił swoją kadrę, sprowadzając aż dziesięciu nowych zawodników. Wśród nich Maximilian Philipp, sprowadzony z niemieckiego Dortmundu za 20 milionów €, stał się najdroższym transferem w historii Dinama[13].

ZawodnicyEdytuj

Z tym tematem związana jest kategoria: Piłkarze Dinama Moskwa.
skład na sezon 2019/20[14][potrzebna aktualizacja?]
Nr Poz. Piłkarz
1 BR   Anton Szunin
2 OB   Grigorij Morozow
3 OB   Zaurbiek Plijew
4 OB   Władimir Rykow
5 NA   Maximilian Philipp
6 PO   Artur Jusupow
7 PO   Miguel Cardoso
8 NA   Kiriłł Panczenko
9 NA   Clinton N’Jie
10 PO   Fedor Černych
11 PO   Sebastian Szymański
12 PO   Danił Lipowoj
13 OB   Ihor Kalinin
Nr Poz. Piłkarz
15 PO   Roman Neustädter
17 OB   Siergiej Parszywluk
18 OB   Iwan Ordeć
19 PO   Władimir Moskwiczow
20 NA   Wiaczesław Gruliow
22 PO   Joãozinho
23 PO   Anton Sosnin
24 OB   Roman Jewgienjew
31 BR   Igor Łeszczuk
34 PO   Konstantin Rausch
44 OB   Toni Šunjić
77 PO   Charles Kaboré
99 NA   Ramil Szejdajew

Barwy i symboleEdytuj

Tradycyjnymi barwami Dinama są kolory biały i niebieski. Barwy zostały zatwierdzone przez Towarzystwo Sportowe Dinamo w 1926, symbolizując słowa swojego zwierzchnika Feliksa Dzierżyńskiego o czystych i jasnych myślach pracowników swej organizacji.

Autorem pierwszego klubowego emblematu był Aleksandr Borisow.

  • 1926 r.

  • 1939 r.

  • 1992 r.

StrojeEdytuj

 
 
 
 
 
1924
 
 
 
 
 
1936
 
 
 
 
 
1937, 1945
 
 
 
 
 
1953
 
 
 
 
 
1970
 
 
 
 
 
1977
 
 
 
 
 
1984
 
 
 
 
 
2007
 
 
 
 
 
2012
 
 
 
 
 
2013
 
 
 
 
 
2015
 
 
 
 
 
2017

SukcesyEdytuj

MiędzynarodoweEdytuj

Osobny artykuł: Dinamo Moskwa w europejskich pucharach.
  Zdobyte trofea w rozgrywkach międzynarodowych (stan na: 2019)
Rozgrywki Osiągnięcie Razy Sezon(y)
 
Liga Europy
(Puchar UEFA) 		zdobywca –
finalista –
 
Puchar Zdobywców 		zdobywca –
finalista 1 1972

KrajoweEdytuj

  Zdobyte trofea w rozgrywkach Związku Radzieckiego (stan na: 1991 – rozpad ZSRR)
Rozgrywki Osiągnięcie Razy Sezon(y)

Mistrzostwo 		I miejsce 11 1936 (w), 1937, 1940, 1945, 1949, 1954, 1955, 1957, 1959, 1963, 1976
II miejsce 11 1936 (j), 1946, 1947, 1948, 1950, 1956, 1958, 1962, 1967, 1970, 1986
III miejsce 5 1952, 1960, 1973, 1975, 1990

Puchar 		zdobywca 6 1937, 1953, 1967, 1970, 1977, 1984
finalista 5 1945, 1949, 1950, 1955, 1979

Superpuchar 		zdobywca 1 1977
finalista 1 1984
  Zdobyte trofea w rozgrywkach Rosji (stan na: koniec sezonu 2018/19)
Rozgrywki Osiągnięcie Razy Sezon(y)
 
Mistrzostwo 		I miejsce –
II miejsce 1 1994
III miejsce 4 1992, 1993, 1997, 2008
 
Puchar 		zdobywca 1 1995
finalista 4 1997, 1999, 2012

II liga 		I miejsce 1 2017
II miejsce –
III miejsce –

StatystykiEdytuj

  Bilans występów klubu Dinamo Moskwa w rozgrywkach piłkarskich Rosji
(Stan na koniec sezonu 2018/19) 		 
Poziom Rozgrywki Sezony Mecze Z R P B+ B– Pkt Lata Awanse Spadki Naj.
I Priemjer-Liga 26 802 323 237 242 1104 923 1206 1992–2016, 2017– 1 2
II Pierwyj diwizion 1 38 26 9 3 64 25 87 2016/17 1 1
III Wtoroj diwizion –

TrenerzyEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ FC Dinamo Moskva (ang.). uefa.com.
  2. ↑ В каком возрасте российские клубы? (ros.). soccer.ru.
  3. ↑ Stefan Szczepłek, Moja historia futbolu - Świat, wyd. 2007, Warszawa, ISBN 978-83-86038-79-4.
  4. ↑ a b Легенды «Динамо» - Фёдор Чулков (ros.). fcdynamo.ru, 2017-02-17.
  5. ↑ Динамо (Москва) - Красная Пресня (Москва) 2:3 (ros.).
  6. ↑ ГОД 1923: „Первые робкие шаги” (ros.). fcdin.com.
  7. ↑ Динамо (Москва) - Сборная рабочих Латвии (Латвия) 7:1 (ros.).
  8. ↑ Решение УЕФА: дисквалификация в еврокубках на сезон (ros.). 2015-06-19.
  9. ↑ Динамо впервые в истории вылетело из высшего дивизиона... (ros.). TASS, 2016-05-21.
  10. ↑ Динамо вернулось в РФПЛ (ros.). fcdin.com, 2017-04-12.
  11. ↑ «Динамо» в Премьер-Лиге! (ros.). fcdynamo.ru, 2017-04-12.
  12. ↑ «Динамо» и «Арсенал» сыграли вничью, Premierliga.ru, 26 maja 2019 (ros.).
  13. ↑ Михаил Громов: Самая дорогая покупка в истории «Динамо». Представление Максимилиана Филиппа (ros.). Fcdin.com, 2019-08-13.
  14. ↑ Динамовцы определились с игровыми номерами, Fcdin.com, 8 lipca 2019 [dostęp 2019-07-10] (ros.).

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dinamo_Moskwa_(piłka_nożna)&oldid=61181413”