KS Toruń

polski klub żużlowy

Klub Sportowy Toruń – polski klub żużlowy z siedzibą w Toruniu, 4-krotny drużynowy mistrz Polski. Został założony jako Klub Sportowy „Apator” 21 lutego 1962 roku, niemniej jednak jego początki sięgają lat wcześniejszych, a samych tradycji żużlowych w Toruniu, których jest kontynuatorem, lat przedwojennych. Od 13 listopada 2006 roku funkcjonuje jako spółka akcyjna[a]. W sezonie 2021 występuje w PGE Ekstralidze. Sponsorem tytularnym drużyny jest bukmacher eWinner, startuje ona w lidze pod nazwą eWinner Apator Toruń[7].

KS Toruń
Ilustracja
Pełna nazwa Klub Sportowy Toruń Spółka Akcyjna
Przydomek Toruńskie Anioły, Krzyżacy
Maskotka Dymek[1]
Barwy żółto-niebiesko-białe[2]
Data założenia 21 lutego 1962[3]
Debiut w najwyższej lidze 4 kwietnia 1976
Liga Ekstraliga
Państwo  Polska
Województwo  kujawsko-pomorskie
Siedziba Toruń
Adres ul. Pera Jonssona 7
87-100 Toruń
Stadion Motoarena Toruń im. Mariana Rosego
Właściciel Przemysław Termiński[4]
Prezes Ilona Termińska[5]
Trener Tomasz Bajerski[6]
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

W przeszłości klub funkcjonował jako wielosekcyjny, a na przestrzeni lat obok sekcji żużlowej, istniejącej od chwili jego założenia, istniały także sekcje: brydża sportowego, hokeja na lodzie, jazdy szybkiej na lodzie, pływania i szachów.

HistoriaEdytuj

PoczątkiEdytuj

Pierwsze zawody żużlowe rozegrano w Toruniu w 1930 roku. Ścigano się w kategoriach według pojemności silnika. Czarny sport rozwijał się w grodzie Kopernika aż do wybuchu II wojny światowej. Zaraz po wojnie – w 1946 roku, tradycja toruńskiego żużla odrodziła się w postaci Toruńskiego Klubu Motocyklowego. W tamtym okresie pierwsze kroki na żużlu stawiał między innymi Zbigniew Raniszewski, którego karierę przerwała tragiczna śmierć w trakcie zawodów rozgrywanych w Wiedniu 21 kwietnia 1956 roku. Od 1957 roku toruński klub działał w ramach Ligi Przyjaciół Żołnierza, a dwa lata później zadebiutował w rozgrywkach III ligi, zajmując 7. miejsce. Do II ligi LPŻ Toruń awansował wskutek reorganizacji rozgrywek w 1960 roku, jednak w swoim debiutanckim drugoligowym sezonie zajął ostatnie miejsce w grupie „zachód”.

Patronat PZWANNEdytuj

W 1962 roku powstał Klub Sportowy „Apator”, który swoją nazwę wziął od Pomorskich Zakładów Wytwórczych Aparatury Niskiego Napięcia. W latach 60. pierwsze medale dla toruńskiego żużla zdobył między innymi Marian Rose. Popularny Maryś osiągnął sukcesy zarówno na krajowym podwórku, jak i na arenie międzynarodowej. Jego największym sukcesem był złoty medal drużynowych mistrzostw świata z 1966 roku. W tym samym sezonie Rose zdobył srebrny medal indywidualnych mistrzostw Polski. Jego karierę przerwał wypadek 19 kwietnia 1970 roku na torze w Rzeszowie, w którym torunianin poniósł śmierć.

W 1973 roku Stal Toruń zajęła 2. miejsce w rozgrywkach II ligi, jednak w spotkaniach barażowych o awans do I ligi lepsza okazała się Polonia Bydgoszcz. Dwa lata później torunianie ponownie zajęli 2. miejsce w II-ligowych rozgrywkach i ponownie przegrali spotkania barażowe z bydgoszczanami, jednak powiększenie liczebności I ligi do 10 zespołów pozwoliło torunianom awansować do najwyższej klasy rozgrywek.

W pierwszym sezonie w I lidze torunianie obronili miejsce w elicie, zajmując 8. miejsce na koniec sezonu. W tym samym 1976 roku w historii klubu miało miejsce kolejne tragiczne wydarzenie – 25 lipca w czasie zawodów w Częstochowie w jednym z wyścigów upadł Kazimierz Araszewicz i kilka minut po dotarciu do szpitala zmarł w wyniku obrażeń odniesionych na torze. W 1979 roku torunianie zajęli w ligowej tabeli 4. miejsce, mając szanse na medal do ostatniego meczu. Liderami drużyny byli Jan Ząbik oraz Wojciech Żabiałowicz.

Pierwsze sukcesyEdytuj

To, co nie udało się cztery lata wcześniej, udało się w 1983 roku. Liderem drużyny był Żabiałowicz, wspierany przez Jana Woźnickiego i Eugeniusza Miastkowskiego. Zespół prowadzony przez trenera Andrzeja Pogorzelskiego nie przegrał ani jednego meczu na własnym torze, ponadto trzykrotnie triumfował na wyjazdach. 24 punkty zdobyte do ligowej tabeli wystarczyły do zajęcia 3. miejsca w lidze i zdobycia pierwszego, brązowego medalu w rozgrywkach o drużynowe mistrzostwo Polski.

Trzy lata później – w 1986 roku, Apator Toruń świętował jeszcze większy sukces, jakim był złoty medal w rozgrywkach ligowych. Przez niemal cały sezon o prymat najlepszej drużyny w kraju torunianie rywalizowali z rywalem zza miedzy – bydgoską Polonią. Drogę do toruńskiego złota otworzyła porażka bydgoszczan na własnym torze ze Stalą Gorzów Wielkopolski w końcówce sezonu. Po wygranej w ostatnim meczu z Kolejarzem Opole 64:26 – torunianie po raz pierwszy mogli świętować tytuł najlepszej drużyny w kraju. W latach 80. oprócz sukcesów ligowych żużlowcy Apatora odnosili coraz więcej sukcesów w innych rozgrywkach – zdobywali złote medale w indywidualnych mistrzostwach Polski, młodzieżowych drużynowych mistrzostwach Polski, a także mistrzostwach Polski par klubowych.

6 czerwca 1987 roku na torze w Toruniu odbył się półfinał mistrzostw świata par. W zawodach, w czasie których w każdym wyścigu startowało po 6 zawodników, triumfowali Duńczycy – Hans Nielsen i Erik Gundersen, przed parą Nowej Zelandii – Mitchem Shirrą i Davidem Barghem, oraz Polakami – Wojciechem Żabiałowiczem i Romanem Jankowskim.

Złote lata 90.Edytuj

 
Podobizna Pera Jonssona

W pierwszej połowie lat 90. torunianie nie schodzili z podium, zdobywając seryjnie medale w lidze, a także w innych rozgrywkach krajowych. Drugi złoty medal ligowy torunianie zdobyli w 1990 roku, już w nieco zmienionym składzie. W klubie pojawił się m.in. Szwed Christer Karlsson, który jako pierwszy zawodnik zagraniczny założył plastron z Aniołem na piersi, oraz trójka młodych muszkieterów: Robert Sawina, Jacek Krzyżaniak, Mirosław Kowalik, która przebojem wdzierała się do krajowej czołówki. Liderem ciągle był jednak Wojciech Żabiałowicz. Tym razem torunianie zapewnili sobie tytuł już kilka ligowych kolejek przed końcem, deklasując w tabeli pozostałych rywali.

W 1991 roku kariery zakończyli Wojciech Żabiałowicz i Eugeniusz Miastkowski, jednak w zespole byli już ich następcy. W polskiej lidze pojawiało się również wielu zawodników zza granicy, wśród których był Szwed Per Jonsson. Indywidualny mistrz świata z 1990 roku trafił rok później do Torunia, zostając jego liderem. Karierę Długiego Pera przerwał jednak upadek w czasie derbów Pomorza w Bydgoszczy w 1994 roku, po którym Jonsson zmuszony został do poruszania się przy pomocy wózka inwalidzkiego. Także na początku lat 90. rozbłysła gwiazda Tomasza Bajerskiego, który mimo młodego wieku zaczął odgrywać coraz poważniejszą role w toruńskim zespole. W sezonie 1996 torunianie byli bardzo blisko kolejnego złota, jednak musieli zadowolić się srebrnym medalem, po porażce w dwumeczu o złoty medal z Włókniarzem Częstochowa.

Po tym sezonie skład Aniołów uległ pewnym zmianom, a zespół osiągał gorszy rezultat przez kilka kolejnych sezonów. W 1999 roku torunianie zmuszeni byli nawet do rozgrywania spotkań barażowych o utrzymanie w najwyższej klasie rozgrywkowej, jednak poradzili sobie wówczas z Polmosem Zielona Góra.

XXI wiekEdytuj

 
Wiesław Jaguś

Powrót na ligowe podium miał miejsce w roku 2001, kiedy to w składzie torunian pojawili się Szwedzi: Tony Rickardsson i Andreas Jonsson, a także wrócił po czterech latach spędzonych w Pergo Gorzów Wielkopolski Tomasz Bajerski. Taki zespół, wsparty ponadto Wiesławem Jagusiem, Robertem Kościechą oraz Tomaszem Chrzanowskim do ostatniego meczu, a nawet ostatniego biegu w sezonie, rywalizował o złoto z Atlasem Wrocław. Ostatecznie torunianie wygrali ostatni mecz z ekipą wrocławską 48:42 i zapewnili sobie trzeci tytuł drużynowych mistrzostw Polski. Kolejnego mistrzostwa nie udało się torunianon zdobyć w 2003 roku, kiedy to zmontowali drużynę, w której startowali m.in. mistrz świata Tony Rickardsson, wicemistrz Jason Crump, ponadto dwaj uczestnicy cyklu Grand Prix: Piotr Protasiewicz i Tomasz Bajerski, a na dokładkę jeszcze Wiesław Jaguś i Robert Sawina. Zespół ten jednak zdołał wywalczyć tylko srebrny medal, po przegraniu finałowego meczu z Włókniarzem w Częstochowie. Po sezonie zespół opuściło kilku czołowych jeźdźców, jednak w latach 2004 i 2005 torunianie plasowali się w górnej części ligowej tabeli.

Przed 2006 rokiem ze sponsoringu toruńskiego klubu wycofała się firma Apator, a dodatkowo drużynę opuścił Jason Crump. W jego miejsce w drużynie pojawili się Duńczycy: Bjarne Pedersen oraz Niels Kristian Iversen. Pomimo kilku zwycięstw na początku sezonu, torunianie w drugiej jego części mieli problemy finansowe, które odbiły się na wynikach. Ostatecznie KS Toruń zajął 7. miejsce w ekstralidze i musiał spotkać się w barażach o utrzymanie z KM Ostrów. Oba spotkania barażowe torunianie wygrali i zapewnili sobie dalszy ekstraligowy byt.

Era UnibaksuEdytuj

 
Ryan Sullivan

Jesienią 2006 roku toruński klub przejął Roman Karkosik, a nazwa klubu zmieniła się na Klub Sportowy Toruń Unibax Spółka Akcyjna. W składzie torunian znaleźli się ponownie Ryan Sullivan i Robert Kościecha, a także Matej Žagar. Żużlowcy Unibaksu wygrali rundę zasadniczą Speedway Ekstraligi, a następnie po wyeliminowaniu Unii Tarnów i Atlasu Wrocław w rundzie play-off dotarli do finału rozgrywek, gdzie spotkali się z Unią Leszno. Tu jednak lepsi okazali się leszczynianie, a torunianom pozostało cieszyć się ze srebrnych medali.

Przed sezonem 2008 torunianie dokonali kolejnych zmian w zespole. Drużynę opuścili Matej Žagar i Aleš Dryml, a ich miejsce zajęli Hans Andersen i Chris Holder. W pierwszych ośmiu spotkaniach Unibax był niepokonany i pewnie zmierzał po czwarty tytuł mistrzowski. Następnie przyszły jednak dwie porażki na własnym torze z Unią Leszno i Włókniarzem Częstochowa, i to właśnie na rzecz częstochowian torunianie stracili pozycje lidera w Speedway Ekstralidze. W rundzie play-off Unibax najpierw wyeliminował gorzowską Stal, a następnie w półfinale okazał się lepszy od ZKŻ Zielona Góra. W finale ponownie spotkały się drużyny Unii Leszno i Unibaksu Toruń. W pierwszym spotkaniu – w Lesznie, lepszy okazał się Unibax, wygrywając 49:41. Także w rewanżu, który był ostatnim w historii pojedynkiem na stadionie przy ul. Broniewskiego 98, Anioły były lepsze, wygrywając tym razem 47:43. To oznaczało, że Unibax Toruń zdobył złoty medal, zostając po raz czwarty w historii drużynowym mistrzem Polski. W całym sezonie torunianie wygrali 17 spotkań (w tym aż dziewięć z dziesięciu spotkań wyjazdowych), przegrywając tylko trzykrotnie. Liderami drużny byli Wiesław Jaguś, Ryan Sullivan i Chris Holder.

Rozgrywki ligoweEdytuj

Poszczególne sezonyEdytuj

Sezon Rozgrywki ligowe Uwagi
Liga Miejsce
1959 III III liga 7/8   Awans w wyniku reorganizacji rozgrywek – podjęto decyzję o likwidacji III ligi
1960 II II liga 11/11
1961 II liga 7/11
1962 II liga 3/12
1963 II liga 6/12 7/12
1964 II liga 7/11
1965 II liga 4/9 5/9
1966 II liga 5/9
1967 II liga 6/10 7/10
1968 II liga 7/9
1969 II liga 8/9
1970 II liga 8/8
1971 II liga 4/8
1972 II liga 3/8
1973 II liga 2/8 Przegrane baraże o awans
1974 II liga 5/8
1975 II liga 2/8 Przegrane baraże o awans
  Awans w wyniku reorganizacji rozgrywek – podjęto decyzję o powiększeniu I ligi[b]
1976 I I liga 8/10
1977 1 I liga 8/10
1978 1 I liga 8/10
1979 I liga 4/10
1980 I liga 6/10
1981 I liga 7/10
1982 I liga 6/10
1983 I liga   3/10
1984 I liga 5/10
1985 I liga 5/10
1986 I liga   1/10
1987 I liga 4/10
1988 I liga 7/10
1989 I liga 4/10
1990 I liga   1/8
1991 I liga   3/8
1992 I liga   3/10
1993 I liga   3/10
1994 I liga   3/10
1995 I liga   2/10
1996 I liga   2/10
1997 I liga 4/10
1998 I liga 5/10
1999 I liga 7/10 Wygrane baraże o utrzymanie
2000 Ekstraliga 4/8
2001 Ekstraliga   1/8
2002 Ekstraliga 5/8
2003 Ekstraliga   2/8
2004 Ekstraliga 4/8
2005 Ekstraliga 4/8
2006 Ekstraliga 7/8 Wygrane baraże o utrzymanie
2007 Ekstraliga   2/8
2008 Ekstraliga   1/8
2009 Ekstraliga   2/8
2010 Ekstraliga   3/8
2011 Ekstraliga 4/8
2012 Ekstraliga   3/10
2013 Ekstraliga   2/10
2014 2 Ekstraliga 5/8
2015 Ekstraliga 4/8
2016 Ekstraliga   2/8
2017 Ekstraliga 7/8 Wygrane baraże o utrzymanie
2018 Ekstraliga 5/8
2019 Ekstraliga   8/8
2020 II I liga   1/8
2021 I Ekstraliga 6/8
Poziom ligowy Liczba sezonów Sezony
I 45 1976–2019, 2021
II 17 1960–1975, 2020
III 1 1959

1 W latach 1977–1978 w rozgrywkach ligowych występowała również Grudziądzka Sekcja Żużlowa, która była filią ówczesnej Stali Toruń[c].
2 Zgodnie z decyzją Trybunału PZM klub rozpoczął rozgrywki z 8 punktami ujemnymi[d].

Bilans spotkańEdytuj

Stan na 20 sierpnia 2021
 
Apator Toruń vs. Polonia Piła w 2001 roku
 
Karol Ząbik podczas spotkania derbowego w 2006 roku
 
Adrian Miedziński podczas Derbów Pomorza w 2009 roku
 
Derby Pomorza w 2009 roku
drużyna przeciwna mecze zwycięstwa remisy przegrane bilans
Polonia Bydgoszcz 90 52 2 36 +16
CKS Czeladź 2 – 1 1 -1
Włókniarz Częstochowa 84 42 – 42 –
Lokomotīve Dyneburg 2 2 – – +2
GKS Wybrzeże Gdańsk 54 26 1 27 -1
GKŻ Wybrzeże Gdańsk 10 9 – 1 +8
SKS Start Gniezno 50 31 1 18 +13
Start Gniezno SA 2 1 – 1 –
GTM Start Gniezno 2 1 – 1 –
Stal Gorzów Wielkopolski 100 48 1 51 -3
GKM Grudziądz 6 3 – 3 –
GKM Grudziądz SA 12 6 1 5 +1
Cracovia 2 – – 2 -2
Wanda Nowa Huta 6 4 – 2 +2
Karpaty Krosno 20 10 1 9 +1
Unia Leszno 110 44 6 60 -16
Motor Lublin 44 24 – 20 +4
Speedway Lublin 4 – – 4 -4
Tramwajarz Łódź 8 5 – 3 +2
Gwardia Łódź 18 12 1 5 +7
Orzeł Łódź 2 1 – 1 –
KS Kolejarz Opole 40 22 – 18 +4
KS Ostrovia 2 2 – – +2
Iskra Ostrów Wielkopolski 2 2 – – +2
KM Ostrów 2 2 – – +2
TŻ Ostrovia 2 1 – 1 –
KKS Polonia Piła 18 9 2 7 +2
TS Polonia Piła 24 11 4 9 +2
KS ROW Rybnik 34 18 1 15 +3
RKM Rybnik 6 5 – 1 +4
ROW Rybnik SA 4 3 – 1 +2
Stal Rzeszów 60 38 – 22 +16
Sparta Śrem 1 10 7 – 3 +4
KS Śląsk Świętochłowice 16 8 – 8 –
Unia Tarnów 82 44 6 32 +12
WTS Wrocław 82 48 2 32 +16
ZKŻ Zielona Góra 112 50 4 58 -8
Łącznie 1124 591 34 499 +92

1 Do statystyki nie wliczono przegranego przez torunian meczu z 1964 roku, ponieważ zespół Sparty Śrem wycofał się w trakcie rozgrywek a mecze z jego udziałem anulowano.

Derby PomorzaEdytuj

Osobny artykuł: Derby Pomorza na żużlu.

Derby Pomorza to spotkania drużyn żużlowych z Torunia i Bydgoszczy. Dotychczas rozegrano 86 ligowych pojedynków derbowych, podczas których drużyna toruńska odniosła 50 zwycięstw nad bydgoszczanami, zespół z Bydgoszczy 34 razy pokonał drużynę z Torunia, a 2 spotkania zakończyły się remisem. Poza ligowymi potyczkami rozegrano także 4 spotkania w barażach o wejście do I ligi. Spotkania te odbyły się w 1973 i 1975. Bilans tych meczów to 2 zwycięstwa ówczesnej Stali Toruń i 2 Polonii Bydgoszcz.

Derbami Pomorza nazywana jest także rywalizacja z GKM-em Grudziądz. Jak dotąd odbyło się 18 pojedynków toruńsko-grudziądzkich. Bilans tych meczów to 9 zwycięstw torunian, 8 grudziądzan i 1 remis.

StadionyEdytuj

Stadion KS ApatorEdytuj

Osobny artykuł: Stadion KS Apator im. Mariana Rosego w Toruniu.
 
Stadion KS Apator

Toruński klub żużlowy nie posiada własnego stadionu, od zawsze korzysta z obiektów miejskich. Pierwszym miejscem gdzie w Toruniu odbywały się wyścigi motocyklowe był Stadion Miejski przy ul. Sportowej. Następnie żużlowcy przenieśli się na dawny wojskowy stadion przy ulicy Broniewskiego. Wówczas tor liczył około 500 metrów. W roku 1950 na nowym torze odbyły się pierwsze zawody motocyklowe. W kolejnych latach tor dostosowywano do wymogów żużlowych, czego efektem było oficjalne otwarcie zmodernizowanego toru, które przy asyście 10 tysięcy kibiców miało miejsce 20 października 1957 roku o godz. 14[8]. Tor otrzymał imię Zbigniewa Raniszewskiego. Kiedy w 1962 roku powstał profesjonalny klub żużlowy, to on stał się naturalnym gospodarzem obiektu. W kolejnych latach dodawano ogrodzenie toru, częściowe zadaszenie trybuny głównej, oświetlenie. Na mocy uchwały rady Klubu Sportowego Apator Toruń w 1994 roku tor przy ulicy Broniewskiego otrzymał nazwę Stadion KS Apator im. Mariana Rose. W sezonie 2006 dodano wymagane dla uzyskania licencji sztuczne oświetlenie o mocy 900 luksów. Ostatnimi zawodami toruńskiego klubu na starym stadionie był drugi mecz finałowy drużynowych mistrzostw Polski w sezonie 2008 rozegrany 19 października 2008. Mecz ten zakończył się zwycięstwem gospodarzy nad leszczyńską Unią 47:43 i przypieczętowaniem mistrzowskiego tytułu dla toruńskiej drużyny. Kilka dni później, bo 25 października, stadion przy ulicy Broniewskiego po raz ostatni oficjalnie gościł żużlowców – był gospodarzem finału Pomorskiej Ligi Młodzieżowej. W związku z budową nowego obiektu, stary miasto sprzedało za 60 270 000 zł. Po wyburzeniu, na jego miejscu powstało centrum handlowe Toruń Plaza[9].

29 czerwca 2017 roku w centrum handlowym Toruń Plaza otwarto Muzeum Sportu Żużlowego, jako pierwszy taki obiekt w Polsce i trzeci w Europie[10]. Muzem funkcjonowało do 2019 roku.

Motoarena ToruńEdytuj

Osobny artykuł: Motoarena Toruń im. Mariana Rosego.
 
Motoarena Toruń

1 grudnia 2006 roku prezydent Torunia ogłosił przetarg na budowę nowego obiektu. Wygrało go konsorcjum Alstal. Obiekt nosi nazwę Motoarena Toruń, a patronem stadionu pozostał Marian Rose. Z powodu nieznacznego opóźnienia stadion oddano do użytku pod koniec kwietnia, a więc już po rozpoczęciu sezonu 2009. Inauguracyjny mecz odbył się natomiast 3 maja 2009 roku. Tego dnia broniący tytułu toruński Unibax podejmował ówczesnego wicemistrza kraju – Unię Leszno. Mecz zakończył się nieznacznym zwycięstwem drużyny gospodarzy, a pierwszym rekordzistą toru został zawodnik Unii – Leigh Adams. Przed sezonem 2011 zostało przebudowane zadaszenie stadionu – obecnie zasłania nie tylko trybuny, ale także cały tor.

W pobliżu Motoareny istnieją dwa tory na miejscowym lotnisku – większy, 265-metrowy oraz w środku mniejszy – 125-metrowy[11].

Toruńska Aleja Sportu ŻużlowegoEdytuj

Osobny artykuł: Toruńska Aleja Sportu Żużlowego.

W 2019 roku przy Motoarenie powstała Toruńska Aleja Sportu Żużlowego[12]. Ma ona na celu upamiętnienie zasłużonych dla toruńskiego żużla osób, poprzez umieszczenie pamiątkowej tablicy. Pierwszą z nich odsłonięto 5 maja 2019 roku, a uhonorowany został patron Motoareny – Marian Rose[12].

Drugim wyróżnionym został Jan Ząbik, który odsłonił swoją tablicę 28 czerwca 2019 roku[13]. Trzecią tablicę, z nazwiskiem Pera Jonssona, odsłonięto 27 lipca 2019 roku[14].

OsiągnięciaEdytuj

Stan na 21 czerwca 2021

KrajoweEdytuj

Poniższe zestawienia obejmują osiągnięcia klubu oraz indywidualne osiągnięcia zawodników reprezentujących klub w rozgrywkach pod egidą PZM, GKSŻ oraz Ekstraligi.

Mistrzostwa PolskiEdytuj

Drużynowe mistrzostwa Polski

Drużynowe mistrzostwa Polski juniorów

Mistrzostwa Polski par klubowych

Młodzieżowe mistrzostwa Polski par klubowych

Indywidualne mistrzostwa Polski

Młodzieżowe indywidualne mistrzostwa Polski

PozostałeEdytuj

Puchar Polskiego Związku Motorowego

  • 3. miejsce (1): 1974

Drużynowy Puchar Polski

Indywidualny Puchar Polski

Złoty Kask

Srebrny Kask

Brązowy Kask

Liga Juniorów

  • 1. miejsce (1): 2013
  • 2. miejsce (1): 2011

Indywidualne mistrzostwa Ligi Juniorów

Indywidualne międzynarodowe mistrzostwa Ekstraligi

MiędzynarodoweEdytuj

Poniższe zestawienia obejmują osiągnięcia klubu oraz indywidualne osiągnięcia zawodników krajowych na arenie międzynarodowej, a także w barwach reprezentacji Polski, w rozgrywkach pod egidą FIM oraz FIM Europe.

W zestawieniu ujęto także indywidualne osiągnięcia zawodników zagranicznych (stranieri).

Mistrzostwa świataEdytuj

Drużynowe mistrzostwa świata

Drużynowe mistrzostwa świata juniorów

Indywidualne mistrzostwa świata

Indywidualne mistrzostwa świata juniorów

Mistrzostwa EuropyEdytuj

Drużynowe mistrzostwa Europy juniorów

Mistrzostwa Europy par

Indywidualne mistrzostwa Europy

Indywidualne mistrzostwa Europy juniorów

PozostałeEdytuj

Klubowy Puchar Europy

  • 2. miejsce (1): 2009
  • 3. miejsce (1): 2002

ZawodnicyEdytuj

Z tym tematem związana jest kategoria: Żużlowcy KS Toruń.

Na przestrzeni lat umowę z toruńskim klubem podpisało 59 zawodników zagranicznych – 13 Szwedów[f], 10 Australijczyków[g], 10 Duńczyków[h], 9 Rosjan[i], 5 Brytyjczyków[j], 4 Czechów[k], 2 Amerykanów[l], 2 Niemców[m] oraz po jednym zawodniku z Finlandii[n], Łotwy[o], Słowacji[p] i Słowenii[q]. Ponadto 5 zawodników krajowych, w tym 2 niepolskiego pochodzenia, rozpoczynało kariery pod flagą innego państwa – Australii[r], Kanady[s], Norwegii[t], Szwecji[u] i Wielkiej Brytanii[v].

W 2019 roku toruńscy żużlowcy zostali uhonorowani poprzez odsłonięcie „Katarzynki” w Piernikowej Alei Gwiazd na toruńskim Rynku Staromiejskim[15].

Kadra drużynyEdytuj

Stan na 23 września 2021[16][17][18][19][20][21][22]
Stat. Żużlowiec Kat.
S   Chris Holder
S   Jack Holder
S   Adrian Miedziński (kapitan)
S   Paweł Przedpełski
S   Igor Kopeć-Sobczyński U-23
S   Robert Lambert U-23
S 1   Petr Chlupáč U-19
J   Justin Stolp U-21
J   Mateusz Affelt 2 U-19
J   Krzysztof Lewandowski U-19
J   Kacper Makowski U-19
J   Karol Żupiński U-19

1 Zawodnicy zagraniczni nie mogą startować na pozycjach juniorskich w polskiej lidze.
2 Do 13 czerwca 2022 roku może brać udział tylko w zawodach młodzieżowych.

GościeEdytuj

Stat. Żużlowiec Kat.
S   Wiktor Kułakow (gość z Wybrzeża Gdańsk)[23]

Żużlowcy na wypożyczeniuEdytuj

Stat. Żużlowiec Kat.
S   Tobiasz Musielak (wyp. do Wilków Krosno)[17]
S 1   Jewgienij Sajdulin (wyp. do Polonii Bydgoszcz)[19] U-21
J   Jakub Janik (wyp. do Wilków Krosno)[16][20] U-21
J   Kamil Marciniec (wyp. do Wilków Krosno)[22] U-21
J   Aleks Rydlewski (wyp. do Wilków Krosno)[16] U-19

1 Zawodnicy zagraniczni nie mogą startować na pozycjach juniorskich w polskiej lidze.

Sztab szkoleniowyEdytuj

Z tym tematem związana jest kategoria: Trenerzy żużlowi KS Toruń.
Stan na 30 marca 2021[24]
Funkcja Imię i nazwisko
Menedżer / trener   Tomasz Bajerski
Trener przygotowania fizycznego   Radosław Smyk
Kierownik drużyny   Tomasz Zieliński
Mechanik   Waldemar Affelt
Mechanik   Krzysztof Gawin
Toromistrz   Adam Lipiński
Lekarz   Paweł Stasiak

Zobacz teżEdytuj

UwagiEdytuj

  1. ↑ Od 2007 roku, po powstaniu ligi zawodowej, zgodnie z przepisami klub w najwyższej klasie rozgrywkowej musiał funkcjonować jako spółka akcyjna.
  2. ↑ 14 grudnia 1975 roku Plenum GKŻ PZM podjęło decyzję o zwiększeniu liczby drużyn w I lidze z 8 do 10. W ten sposób awans uzyskała Stal Toruń (wicemistrz II ligi) i Wybrzeże Gdańsk, które wcześniej zostało z I ligi zdegradowane.
  3. ↑ W kolejnych latach GSŻ usamodzielniła się i przekształciła w Grudziądzki Klub Motorowy.
  4. ↑ Była to część kary za nieprzystąpienie do drugiego meczu finałowego w sezonie 2013.
  5. ↑ Mistrzostwa Polski Par Klubowych 2016 rozegrano 8 kwietnia 2017 roku.
  6. ↑ Stefan Andersson, Mikael Blixt, Stefan Dannö, Henrik Gustafsson, Simon Gustafsson, Andreas Jonsson, Per Jonsson, Christer Karlsson/Rohlén, Peter Karlsson, Peter Nahlin, Kenneth Nyström, Tony Rickardsson, Robin Törnqvist.
  7. ↑ Jason Crump, Ryan Douglas, Jason Doyle, Max Fricke, Chris Holder, Jack Holder, Steve Johnston, Brady Kurtz, Ryan Sullivan, Darcy Ward.
  8. ↑ Hans Andersen, Kasper Andersen, René Bach, Gert Handberg, Niels Kristian Iversen, Michael Jepsen Jensen, Brian Karger, Matias Nielsen, Bjarne Pedersen, Tim Sørensen.
  9. ↑ Grigorij Charczenko, Gleb Czugunow, Wiktor Kułakow, Grigorij Łaguta, Paweł Łaguta, Siergiej Łogaczow, Lenar Nigmatzjanow, Jewgienij Sajdulin, Emil Sajfutdinow.
  10. ↑ Edward Kennett, Robert Lambert, Mark Loram, David Norris, Simon Stead.
  11. ↑ Petr Chlupáč, Aleš Dryml, Matěj Kůs, Tomáš Topinka.
  12. ↑ John Cook, Greg Hancock.
  13. ↑ Mathias Schultz, Martin Smolinski.
  14. ↑ Vesa Ylinen.
  15. ↑ Vladimirs Voronkovs.
  16. ↑ Martin Vaculík.
  17. ↑ Matej Žagar.
  18. ↑ Robert Ksiezak w momencie podpisywania kontraktu posiadał podwójne obywatelstwo. Jako zawodnik toruńskiego klubu uzyskał polską licencję żużlową i pod flagą tego państwa startował w lidze.
  19. ↑ Krzysztof Słaboń rozpoczynał swoją karierę jako reprezentant Kanady, jednak w lidze polskiej przez całą karierę startował jako zawodnik krajowy.
  20. ↑ Rune Holta uzyskał polskie obywatelstwo przed dołączeniem do toruńskiego klubu.
  21. ↑ Maksymilian Bogdanowicz w momencie podpisywania kontraktu posiadał podwójne obywatelstwo. Polską licencję żużlową uzyskał przed dołączeniem do toruńskiego klubu.
  22. ↑ Andy Smith uzyskał polskie obywatelstwo przed dołączeniem do toruńskiego klubu.

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Michał Malinowski: Efcio, Wilczek, Dymek, Piernisław, Józek! Maskotki, które robią show! (pol.). ddtorun.pl. [dostęp 2020-12-27].
  2. ↑ Klub Sportowy Toruń Spółka Akcyjna (pol.). speedway.hg.pl. [dostęp 2020-12-27].
  3. ↑ Przemysław Łuczak: Od Stali do Apatora. Dzieje Klubu Sportowego (1961–1995). Toruń: Toruńskie Zakłady Graficzne „Zapolex”, 1996, s. 5. Cytat: 21 lutego 1962 roku koło LPŻ zostało zlikwidowane i powstał Klub Sportowy „Stal” przy PZWANN, który formalnie działał w strukturach Zrzeszenia Sportowego „Stal”.
  4. ↑ Wojciech Ogonowski: W Toruniu nastąpiło przejęcie klubu (pol.). sportowefakty.pl. [dostęp 2014-10-31].
  5. ↑ Łukasz Witczyk: Ilona Termińska nowym prezesem KS Toruń (pol.). sportowefakty.wp.pl. [dostęp 2015-11-06].
  6. ↑ Dawid Borek: Żużel. Jest skład Get Well na 2020! Są wielkie powroty i nowa nazwa! (pol.). sportowefakty.wp.pl. [dostęp 2019-10-08].
  7. ↑ Komunikat PGE Ekstraligi - 3/2021 z dnia 29.03.2021 (pol.). speedwayekstraliga.pl. [dostęp 2021-04-04].
  8. ↑ Broniewskiego 98 (pol.). krzyzacy.net. [dostęp 2010-09-13].
  9. ↑ Broniewskiego 98 (pol.). speedway.torun.pl. [dostęp 2015-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-28)].
  10. ↑ Żużel wrócił do korzeni (pol.). torun.pl. [dostęp 2017-07-04].
  11. ↑ Radosław Zieliński: Minitor w Toruniu, czyli szkolimy młodzież (pol.). nicesport.pl. [dostęp 2015-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].
  12. ↑ a b Toruń ma swoją Aleję Sportu Żużlowego! (pol.). torun.eska.pl. [dostęp 2019-05-05].
  13. ↑ Jan Ząbik odsłonił swoją tablicę (pol.). tylkotorun.pl. [dostęp 2019-06-29].
  14. ↑ Odsłonięcie tablicy Pera Jonssona w toruńskiej Żużlowej Alei Gwiazd (galeria) (pol.). sportowefakty.wp.pl. [dostęp 2019-07-29].
  15. ↑ Polskie Radio PiK, Aktor i żużlowcy w Piernikowej Alei Gwiazd w Toruniu - Polskie Radio PiK, www.radiopik.pl [dostęp 2021-03-11] (pol.).
  16. ↑ a b c Komunikat nr 5/2021 Głównej Komisji Sportu Żużlowego (pol.). pzm.pl. [dostęp 2021-03-30].
  17. ↑ a b Komunikat nr 27/2021 Głównej Komisji Sportu Żużlowego (pol.). pzm.pl. [dostęp 2021-04-20].
  18. ↑ Komunikat nr 33/2021 Głównej Komisji Sportu Żużlowego (pol.). pzm.pl. [dostęp 2021-04-28].
  19. ↑ a b Komunikat nr 35/2021 Głównej Komisji Sportu Żużlowego (pol.). pzm.pl. [dostęp 2021-04-30].
  20. ↑ a b Komunikat nr 38/2021 Głównej Komisji Sportu Żużlowego (pol.). pzm.pl. [dostęp 2021-05-05].
  21. ↑ Komunikat nr 79/2021 Głównej Komisji Sportu Żużlowego (pol.). pzm.pl. [dostęp 2021-07-06].
  22. ↑ a b Komunikat nr 120/2021 Głównej Komisji Sportu Żużlowego (pol.). pzm.pl. [dostęp 2021-09-27].
  23. ↑ Viktor Kulakov „gościem” w eWinner Apatorze Toruń (pol.). speedwayekstraliga.pl. [dostęp 2021-03-30].
  24. ↑ eWinner Apator Toruń (pol.). speedwayekstraliga.pl. [dostęp 2021-03-30].

BibliografiaEdytuj

  • Przemysław Łuczak: Od Stali do Apatora. Dzieje Klubu Sportowego (1961–1995). Toruń: Toruńskie Zakłady Graficzne „Zapolex”, 1996.
  • Krzysztof Błażejewski: Anioły na torze. Historia toruńskiego żużla 1930–2001. Bydgoszcz: Baard, 2001.
  • Zbigniew Grochowski: Historia speedwaya w Toruniu i... 1959 zadań i rozwiązań. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2018. ISBN 978-83-8019-749-7.
  • Daniel Ludwiński: Od dirt-tracku do Motoareny. Opowieść o toruńskim żużlu. Toruń: Klanad, 2020. ISBN 978-83-960103-0-8.
  • Historia toruńskich rozgrywek żużlowych (pol.). speedway.hg.pl.

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=KS_Toruń&oldid=64659056”