Powiat pszczyński
Powiat pszczyński – powiat w Polsce (województwo śląskie), utworzony w 1999 r. w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Pszczyna. Historycznie leży na terenie Ziemi Pszczyńskiej na Górnym Śląsku.
| powiat | |||||||
 starostwo | |||||||
| |||||||
| Państwo | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||
| TERC |
2410 | ||||||
| Siedziba | |||||||
| Starosta |
Barbara Bandoła | ||||||
| Powierzchnia |
471,12 km² | ||||||
| Populacja (31.12.2019) • liczba ludności |
| ||||||
| • gęstość |
237,1 os./km² | ||||||
| Urbanizacja |
23,9% | ||||||
| Tablice rejestracyjne |
SPS | ||||||
Adres urzędu: ul. 3 Maja 1043-200 Pszczyna | |||||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie powiatu
| |||||||
| Strona internetowa | |||||||
W skład powiatu wchodzą:
- gminy miejsko-wiejskie: Pszczyna
- gminy wiejskie: Goczałkowice-Zdrój, Kobiór, Miedźna, Pawłowice, Suszec
- miasta: Pszczyna
Według danych GUS z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwały 111 682 osoby[1][2].
Historia edytuj
Po zajęciu Śląska przez Prusy, dawna ziemia pszczyńska, a później wolne państwo stanowe przekształcone zostało w 1742 r. w powiat, do którego włączono również ziemię wodzisławską. Powiat ten obejmował rozległy teren od Mysłowic na północnym wschodzie po rzekę Olzę, Wodzisław i przedmieścia Bogumina na południowym zachodzie. W wyniku reformy administracyjnej w latach 1916–1917 odłączono od powiatu pszczyńskiego okręg mysłowicki i ziemię wodzisławską. Kolejne zmniejszenia powierzchni powiatu miały miejsce w 1954 r., kiedy powstał nowy powiat tyski, a następnie w 1957 r., w którym pd.-zach. kraniec powiatu pszczyńskiego Bzie włączono do powiatu wodzisławskiego.
Po odtworzeniu w wyniku reformy administracyjnej z 1999 r. nie znalazły się w nim północne tereny dawnego powiatu, które weszły w skład nowego powiatu mikołowskiego (Łaziska Górne, Mikołów, Orzesze, gmina Wyry).
Rada Powiatu edytuj
| Komitet wyborczy | 2002-2006[3] | 2006-2010[4] | 2010-2014[5] | 2014-2018[6] | 2018-2023[7] |
|---|---|---|---|---|---|
| Sojusz Lewicy Demokratycznej | 2 (SLD-UP) | – | – | – | – |
| Rodzina, Wspólnota, Sprawiedliwość | 2 | – | – | – | – |
| Pszczyńskie Porozumienie Samorządowe | 11 | 8 | 6 | 4 | – |
| Samorządna Ziemia Pszczyńska | 8 | 1 | – | – | – |
| Prawo i Sprawiedliwość | – | 4 | 5 | 9 | 8 |
| Platforma Obywatelska | – | 7 | 9 | 7 | – |
| Liga Samorządowa Ziemi Pszczyńskiej | – | 3 | 3 | 3 | – |
| Liga Samorządowa Pierwsza | – | – | – | – | 5 |
| Ziemia Pszczyńska | – | – | – | – | 10 |
Demografia edytuj
Liczba ludności (dane z 31 grudnia 2012):
| Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| osób | % | osób | % | osób | % | |
| Ogółem | 108 657 | 100 | 55 316 | 50,91 | 53 341 | 49,09 |
| Miasto | 26 003 | 23,93 | 13 547 | 12,47 | 12 456 | 11,46 |
| Wieś | 82 654 | 76,07 | 41 769 | 38,44 | 40 885 | 37,63 |
- Piramida wieku mieszkańców powiatu pszczyńskiego w 2014 roku[8].
Ludność w latach edytuj
- 1999 – 102 606
- 2000 – 102 882
- 2001 – 103 129
- 2002 – 103 453
- 2003 – 103 643
- 2004 – 104 129
- 2005 – 104 470
- 2006 – 104 828
- 2007 – 105 230
- 2008 – 105 631
- 2009 – 106 361
- 2010 – 107 712
- 2011 – 108 242
- 2012 – 108 657
Transport edytuj
Przez teren powiatu pszczyńskiego przebiegają drogowe trakty komunikacyjne, ważne dla południowej i zachodniej części województwa śląskiego, tj. droga krajowa nr 1 łącząca północ z południem kraju. Ponadto duże znaczenie komunikacyjne ma droga nr 933 Oświęcim – Wodzisław Śląski, droga nr 935 Pszczyna – Rybnik, droga nr 938 Pawłowice – Cieszyn, nr 939 Pszczyna – Strumień, nr 931 Pszczyna – Bieruń oraz droga nr 928 Kobiór – Mikołów. Wśród szlaków kolejowych największe znaczenie ma trakt Katowice – Bielsko-Biała, pozostałymi tj. Rybnik – Zebrzydowice oraz Rybnik – Pszczyna odbywa się głównie ruch lokalny.
Transport drogowy edytuj
Drogi krajowe edytuj
- 1E75 (Gdańsk – Toruń – Włocławek – Łódź – Piotrków Trybunalski – Częstochowa – GOP – Pszczyna – Bielsko-Biała – Zwardoń)
- 81 (Katowice – Mikołów – Żory – Pawłowice – Skoczów)
Drogi wojewódzkie edytuj
- 928 (Mikołów – Wyry – Gostyń – Kobiór)
- 931 (Pszczyna – Jankowice – Międzyrzecze – Bojszowy – Bieruń)
- 933 (Rzuchów – Pszów – Wodzisław Śląski – Mszana – Jastrzębie-Zdrój – Pawłowice – Pszczyna – Miedźna – Brzeszcze – Oświęcim – Libiąż – Chrzanów)
- 935 (Racibórz – Rydułtowy – Rybnik – Żory – Suszec – Pszczyna)
- 938 (Pawłowice – Pruchna – Hażlach – Cieszyn)
- 939 (Pszczyna – Łąka – Wisła Wielka – Strumień – Zbytków)
Transport kolejowy edytuj
- 139 (Katowice – Katowice Ligota – Tychy – Pszczyna – Czechowice Dziedzice – Bielsko-Biała Główna – Żywiec – Zwardoń)
- 148 (Pszczyna – Suszec – Żory – Rybnik Gotartowice – Rybnik)
- 157 (Pawłowice Śląskie – Strumień – Chybie – Pierściec – Skoczów)
- 159 (Orzesze – Żory – Warszowice – Pawłowice Śląskie – Wodzisław Śląski)
Sąsiednie powiaty edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20].
- ↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020.
- ↑ Państwowa Komisja Wyborcza: Wybory samorządowe [online], wybory2002.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-12].
- ↑ Geografia wyborcza – Wybory samorządowe – Państwowa Komisja Wyborcza [online], wybory2006.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-12].
- ↑ Dituel Sp., Wybory Samorządowe 2010 – Geografia wyborcza – Województwo śląskie – Powiat pszczyński [online], wybory2010.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-12].
- ↑ PKW | Samorząd 2014 [online], samorzad2014.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-12].
- ↑ Wybory samorządowe 2018 [online], wybory2018.pkw.gov.pl [dostęp 2018-10-28].
- ↑ Powiat pszczyński w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21], liczba ludności w oparciu o dane GUS.