Janusz Gajos

polski aktor

Janusz Jerzy Gajos (ur. 23 września 1939 w Dąbrowie Górniczej) – polski aktor teatralny i filmowy; profesor sztuk teatralnych, pedagog i fotograf.

Janusz Gajos
Ilustracja
Janusz Gajos (2008)
Imię i nazwisko

Janusz Jerzy Gajos

Data i miejsce urodzenia

23 września 1939
Dąbrowa Górnicza

Zawód

aktor, pedagog

Współmałżonek

(1) Zoja Gajos; (2) Ewa Miodyńska; (3) Barbara Nabiałczyk; (4) Elżbieta Brożek

Lata aktywności

od 1964

Zespół artystyczny
Teatr Narodowy w Warszawie
Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Faksymile
Janusz Gajos z psem Szarikiem na planie filmu Czterej pancerni i pies (1969)
Odcisk dłoni i podpis J. Gajosa w Alei Gwiazd w Międzyzdrojach
Gwiazda w łódzkiej Alei Gwiazd
Janusz Gajos z prezydentem Bronisławem Komorowskim (2011)
Janusz Gajos (trzeci z prawej) w sztuce „Garderobiany” Ronalda Harwooda w reżyserii Adama Sajnuka, spektakl Teatru Narodowego w Warszawie (2020)

Uznawany za jednego z najwybitniejszych polskich aktorów. Laureat wielu wyróżnień, w tym nagród publiczności oraz odznaczeń. Jest sześciokrotnym laureatem prestiżowej filmowej nagrody „Orły” oraz nagród przyznawanych przez jury festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Laureat pięciu Wiktorów i jednego Super Wiktora – nagród którymi honorowane są wybitne osobowości małego ekranu[1]. W 2015 podczas otwarcia 40. Festiwalu Filmów Polskich w Gdyni wręczono mu Diamentowe Lwy – nagrodę publiczności biorącej udział w plebiscycie na najlepszego polskiego aktora czterdziestolecia[2].

Życiorys

edytuj

W jedenastym roku życia zamieszkał wraz z rodzicami w Będzinie, gdzie ukończył szkołę podstawową, zdał maturę w III Liceum Ogólnokształcącym (1957). Zawodu aktora uczył się w Teatrze Dzieci Zagłębia pod opieką Jana Dormana, kilkakrotnie starając się o przyjęcie do Szkół Teatralnych w Łodzi i Krakowie, jednak bez powodzenia. Odbył służbę wojskową (1960–1961).

Jest absolwentem Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoła Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi. Studiował w łódzkiej szkole filmowej w latach 1961–1965, a dyplom uzyskał w roku 1971. Debiutował w filmie Marii Kaniewskiej Panienka z okienka (1964) w roli Pietrka. Jako aktor występował w Teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi, od 1970 w teatrach warszawskich (Komedia, Polski, Kwadrat i Dramatyczny), Teatrze Powszechnym w Warszawie (od 1985), Teatrze Narodowym w Warszawie (2003–2022) oraz w spektaklach Teatru Telewizji. W 2003 został wykładowcą PWSFTviT w Łodzi, a w 2006 członkiem rady programowej Fundacji Centrum Twórczości Narodowej. Występował w roli Tureckiego w odcinkach Kabaretu Olgi Lipińskiej oraz w skeczach telewizyjnego programu specjalnego Kabaretu Dudek pt. W telewizyjnej kawiarni.

Zajmuje się również fotografią, pierwszą wystawę swoich zdjęć zorganizował w Katowicach (2002).

W 2008 otrzymał tytuł profesora sztuk teatralnych[3]. 7 października 2016 został uhonorowany tytułem doktora honoris causa Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi[4].

Został członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed przyspieszonymi wyborami prezydenckimi 2010[5] oraz przed wyborami prezydenckimi w Polsce w 2015 roku[6].

Życie prywatne

edytuj

Czterokrotnie żonaty: z Zoją; z aktorką Ewą Miodyńską; z realizatorką telewizyjną Barbarą Nabiałczyk, z którą ma jedyną córkę Agatę (ur. 1980); obecnie z Elżbietą Brożek[7][8][9].

Mieszka w Warszawie, w dzielnicy Zacisze[potrzebny przypis].

Nagrody i odznaczenia

edytuj

Filmografia

edytuj

Polski dubbing

edytuj

Spektakle Teatru Telewizji

edytuj

Wystawy fotograficzne

edytuj
  • 2002: Wystawa w Galerii Akwarela w Pałacu Młodzieży – Katowice
  • 2004: Wystawa w Galerii Sztuki Katarzyny Napiórkowskiej – Warszawa
  • 2008: Wystawa pt. „Trochę teatru” w Galerii Sztuki Krystyny Napiórkowskiej – Warszawa
  • 2008: Wystawa na X Festiwalu Nauki i Sztuki – Siedlce
  • 2008: Wystawa na X Polkowickich Dniach Teatru

Przypisy

edytuj
  1. Janusz Gajos | wystawa fotografii [online], Punkt Informacji Kulturalnej – Poznań, 31 maja 2019 [dostęp 2020-07-18] (pol.).
  2. a b Diamentowe Lwy w Gdyni przyznane! Gajos, Barańska i „Noce i Dnie” triumfują [online], wpolityce.pl [dostęp 2021-03-11].
  3. M.P. z 2008 r. nr 35, poz. 314.
  4. Janusz Gajos doktorem h.c. Szkoły Filmowej w Łodzi [online], rp.pl, 7 października 2016 [dostęp 2016-10-07] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-08].
  5. Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego [online], onet.pl, 16 maja 2010 [dostęp 2014-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2014-08-01].
  6. Barbara Sowa, Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego, a kto z niego wypadł? Cała lista [online], Dziennik.pl, 16 marca 2015 [dostęp 2015-03-21].
  7. Janusz i Elżbieta Gajosowie: czwarta żona okazała się miłością jego życia [online], viva.pl [dostęp 2024-09-23].
  8. Po spektaklu weszła do jego garderoby. Długo się opierał [online], kobieta.wp.pl [dostęp 2024-09-23].
  9. Tygodnik Życie na Gorąco nr 34, 21 sierpnia 2014, s. 35.
  10. Odznaczenia dla wybitnych twórców i działaczy kultury. „Dziennik Polski”. Nr 175 (9456), s. 2, 26 lipca 1974. 
  11. M.P. z 2003 r. nr 6, poz. 81 – pkt 3.
  12. Medale „Gloria Artis” dla Kabaretu Pod Egidą [online], teatry.art.pl, 17 kwietnia 2007 [zarchiwizowane z adresu 2012-01-11].
  13. Prezydent odznaczył ludzi kultury. prezydent.pl, 17 stycznia 2011. [dostęp 2011-03-03].
  14. Znamy nazwisko pierwszego Laureata. [dostęp 2016-03-04].
  15. Polskie nagrody filmowe. [dostęp 2016-03-07].
  16. Fortele Jonatana Koota [online], www.nostalgia.pl [dostęp 2022-09-14].
  17. a b c Zbigniew Dolny: Rok 1968. Polski-dubbing.pl, 2008-04-20. [dostęp 2021-06-08]. (pol.).
  18. Dezerter: Córka d’Artagnana (La fille de d’Artagnan); 1994. Polski-dubbing.pl, 2008-03-16. [dostęp 2021-06-08]. (pol.).
  19. Opowieści Hollywoodu – Christopher Hampton. e-teatr.pl. [dostęp 2013-11-06].
  20. Saksofon | Izabella Cywińska [online], ninateka.pl [dostęp 2021-04-17].

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj