Oscar dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej

Oscar dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej (The Academy Award for Best Actress) jest jedną z nagród przyznawanych aktorkom, pracującym w przemyśle filmowym, przez Amerykańską Akademię Sztuki i Wiedzy Filmowej; nominacje są przyznawane przez aktorów i aktorki − członków Akademii. Zwycięzcy w tej kategorii są wybierani przez wszystkich członków Akademii.

Czwórka nagrodzonych aktorów podczas 83. ceremonii wręczenia Oscarów, od lewej: Christian Bale, Natalie Portman, Melissa Leo oraz Colin Firth z Oscarami za role pierwszo- i drugoplanowe. 27 lutego 2011

Ranking edytuj

Ranking Najlepsza aktorka pierwszoplanowa Najlepsza aktorka drugoplanowa
Aktorka z największą liczbą nagród Katharine Hepburn 4 Shelley Winters i Dianne Wiest 2
Aktorka z największą liczbą nominacji Meryl Streep 16 Thelma Ritter 6
Aktorka z największą liczbą nominacji
(bez zdobytej nagrody)
Deborah Kerr 6 Thelma Ritter 6
Najstarsza laureatka Jessica Tandy[1] 80 Peggy Ashcroft 77
Najstarsza nominowana Emmanuelle Riva[1] 85 Gloria Stuart 87
Najmłodsza laureatka Marlee Matlin[1] 21 Tatum O’Neal 10
Najmłodsza nominowana Quvenzhané Wallis[1] 9 Tatum O’Neal, Mary Badham,
Quinn Cummings i Abigail Breslin
10

W historii Oscarów tylko jedna aktorka wygrała Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej czterokrotnie. Była to Katharine Hepburn (1932/33, 1967, 1968, 1981). Poza tym 12 aktorek otrzymało Oscara w tej kategorii dwukrotnie:

Frances McDormand otrzymała 3 statuetki w tej kategorii (Fargo, Trzy Billboardy za Ebbing, Missouri i Nomadland).

Luise Rainer i Katharine Hepburn to jedyne aktorki, które otrzymały Oscara dwa razy z rzędu.

Halle Berry jest jedyną Afroamerykanką w historii Akademii, która otrzymała Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej. Otrzymała ją w 2002 roku za rolę w filmie Czekając na wyrok (2001).

Aktorki, które otrzymały największą liczbę nominacji w tej kategorii to:

Oprócz 16 nominacji do Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej, Meryl Streep otrzymała także 4 nominacje do Oscara dla najlepszej aktorki drugoplanowej, co czyni ją najczęściej nominowaną aktorką w historii Akademii (łącznie 20 nominacji).

Sześć aktorek wygrało Oscara w dwóch kategoriach – dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej i dla najlepszej aktorki drugoplanowej. Były to:

W historii tej kategorii był tylko jeden remis. Stało się to w 1969 roku, kiedy Katharine Hepburn i Barbra Streisand otrzymały dokładnie taką sama liczbę głosów i w związku z tym, Akademia przyznała obu aktorkom Oscara.

Najmłodszą zdobywczynią statuetki była Marlee Matlin, która w wieku 21 lat wygrała ją za rolę w filmie Dzieci gorszego boga (1986). Natomiast najstarszą zdobywczynią Oscara i zarazem najstarszą nominowaną w tej kategorii była Jessica Tandy. Nominacja i zdobycie statuetki przypadły tej 80-letniej wówczas aktorce za tytułową rolę w filmie Wożąc panią Daisy (1989). Najmłodszą nominowaną w tej kategorii była Quvenzhané Wallis, która była nominowana w wieku 9 lat za rolę w filmie Bestie z południowych krain (2012)[1].

Laureatki i nominowane edytuj

1920–1929 edytuj

1930–1939 edytuj

1940–1949 edytuj

1950–1959 edytuj

1960–1969 edytuj

1970–1979 edytuj

1980–1989 edytuj

1990–1999 edytuj

2000–2009 edytuj

2010–2019 edytuj

2020–2029 edytuj

Narodowość laureatek edytuj

Nagroda Akademii Filmowej przyznawana jest głównie produkcjom kina amerykańskiego, jednakże nie wszystkie aktorki występujące w tych filmach są pochodzenia amerykańskiego.

Narodowość Laureatki Liczba
laureatek
  Wielka Brytania[4] 13
  Francja 3
  Kanada 3
  Australia 2
  Włochy 2
  Szwecja 2
  Holandia 1
  Niemcy 1
  Południowa Afryka 1

Uwagi edytuj

  1. Rola kobieca sprzed tranzycji aktora, nominowana pod deadnamem.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Academy Awards Best Actress Facts & Trivia. Filmsite. [dostęp 2016-08-09]. (ang.).
  2. Oscary 2021 – Filmweb, filmweb.pl [dostęp 2022-08-30].
  3. Oscary 2022 – Filmweb, filmweb.pl [dostęp 2022-08-30].
  4. Every British Oscar winner ever. 2011. [dostęp 2016-08-12]. (ang.).
  5. 1937 | Oscars.org | Academy of Motion Picture Arts and Sciences. oscars.org. [dostęp 2017-06-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-12)]. (ang.).
  6. 1938 | Oscars.org | Academy of Motion Picture Arts and Sciences. oscars.org. [dostęp 2017-06-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-02)]. (ang.).