Jednostka pochodna układu SI

Jednostka pochodna układu SI – jednostka układu SI, wielkości fizycznej pochodnej, utworzona w oparciu o równanie definicyjne tej wielkości i wynikające z niego równanie wymiarowe tej jednostki wyrażające ją jako iloczyn potęg jednostek podstawowych układu. Część jednostek pochodnych ma nazwy i symbole specjalnie dla nich utworzone (np. paskal – Pa), natomiast nazwy i symbole pozostałych tworzy się na podstawie nazw i symboli jednostek podstawowych. Niektóre jednostki pochodne są bezwymiarowe.

Pochodne jednostki miar, mające samodzielne nazwy jednowyrazowe, to jednostki znamionowe, a mające nazwy wielowyrazowe, które są kombinacją nazw jednostek podstawowych, to jednostki wymiarowe.

Jednostki pochodne posiadające własne nazwy i symbole

Wielkość fizyczna	Nazwa jednostki	Symbol jednostki	Odpowiednik	Odpowiednik w jednostkach podstawowych
kąt płaski	radian	rad	1	m·m−1
kąt bryłowy	steradian	sr	1	m2·m−2
częstotliwość	herc	Hz		s−1
siła	niuton	N		m·kg·s−2
ciśnienie, naprężenie	paskal	Pa	N/m2	m−1·kg·s−2
energia, praca, ciepło	dżul	J	N·m C·V W·s	m2·kg·s−2
moc, strumień promieniowania	wat	W	J/s V·A	m2·kg·s−3
ładunek elektryczny	kulomb	C		s·A
napięcie elektryczne, siła elektromotoryczna	wolt	V	W/A J/C	m2·kg·s−3·A−1
pojemność elektryczna	farad	F	C/V s/Ω	m−2·kg−1·s4·A2
rezystancja	om	Ω	V/A	m2·kg·s−3·A−2
przewodność elektryczna	simens	S	1/Ω A/V	m−2·kg−1·s3·A2
strumień magnetyczny	weber	Wb	V·s J/A	m2·kg·s−2·A−1
indukcja magnetyczna	tesla	T	Wb/m2 (V·s)/m2 N/(A·m)	kg·s−2·A−1
indukcyjność	henr	H	Wb/A (V·s)/A Ω·s	m2·kg·s−2·A−2
temperatura	stopień Celsjusza	°C		K
strumień świetlny	lumen	lm	cd·sr	cd
natężenie oświetlenia	luks	lx	lm/m2	m−2·cd
aktywność ciała promieniotwórczego	bekerel	Bq		s−1
dawka pochłonięta	grej	Gy	J/kg	m2·s−2
równoważnik dawki pochłoniętej	siwert	Sv	J/kg	m2·s−2
aktywność katalityczna	katal	kat		s−1·mol

Przykłady jednostek pochodnych nie posiadających własnych nazw i symboli

Wielkość fizyczna	Nazwa jednostki	Symbol jednostki	Odpowiednik w jednostkach podstawowych
pole powierzchni	metr kwadratowy	m2	m2
objętość	metr sześcienny	m3	m3
prędkość	metr na sekundę	m/s	m·s−1
strumień objętości	metr sześcienny na sekundę	m3/s	m3·s−1
przyspieszenie	metr na sekundę do kwadratu	m/s2	m·s−2
zryw	metr na sekundę do sześcianu	m/s3	m·s−3
udar	metr na sekundę do czwartej	m/s4	m·s−4
prędkość kątowa	radian na sekundę	rad/s	s−1
pęd, popęd	niutonosekunda	N·s	m·kg·s−1
moment pędu	niuton metr sekunda, dżul sekunda	N·m·s J·s	m2·kg·s−1
moment siły	niutonometr dżul na radian	N·m J/rad	m2·kg·s−2
liczba falowa	metr odwrotny	m−1	m−1
gęstość	kilogram na metr sześcienny	kg/m3	m−3·kg
objętość molowa	metr sześcienny na mol	m3/mol	m3·mol−1
działanie	dżul sekunda	J·s	m2·kg·s−1
pojemność cieplna, entropia	dżul na kelwin	J/K	m2·kg·s−2·K−1
ciepło właściwe	dżul na kilogram kelwin	J/(kg·K)	m2·s−2·K−1
gęstość energii	dżul na kilogram	J/kg	m2·s−2
gęstość energii	dżul na metr sześcienny	J/m3	m−1·kg·s−2
napięcie powierzchniowe, sztywność	niuton na metr dżul na metr kwadratowy	N/m J/m2	kg·s−2
irradiancja	wat na metr kwadratowy	W/m2	kg·s−3
przewodność cieplna	wat na metr kelwin	W/(m·K)	m·kg·s−3·K−1
lepkość kinematyczna, współczynnik dyfuzji	metr kwadratowy na sekundę	m2/s	m2·s−1
lepkość dynamiczna	paskal sekunda niutonosekunda na metr kwadratowy	Pa·s (N·s)/m2	m−1·kg·s−1
indukcja elektryczna, powierzchniowa gęstość ładunku elektrycznego	kulomb na metr kwadratowy	C/m2	m−2·s·A
objętościowa gęstość ładunku elektrycznego	kulomb na metr sześcienny	C/m3	m−3·s·A
gęstość prądu	amper na metr kwadratowy	A/m2	A·m−2
konduktywność	simens na metr	S/m	m−3·kg−1·s3·A2
przenikalność elektryczna	farad na metr	F/m	m−3·kg−1·s4·A2
przenikalność magnetyczna	henr na metr	H/m	m·kg·s−2·A−2
natężenie pola elektrycznego	wolt na metr niuton na kulomb	V/m N/C	m·kg·s−3·A−1
natężenie pola magnetycznego	amper na metr	A/m	A·m−1
luminancja	kandela na metr kwadratowy	cd/m2	cd·m−2
dawka ekspozycyjna	kulomb na kilogram	C/kg	kg−1·s·A
rezystywność	om metr	Ω·m	m3·kg·s−3·A−2

Jednostki uzupełniające

Początkowo radian i steradian były zaliczane do grupy jednostek uzupełniających układu SI. Jednak w 1995 r. zrezygnowano z tego podziału i od tego czasu istnieją tylko dwie grupy jednostek: podstawowe oraz pochodne.