Wikipedia

Przemysław Zieliński

polski aktor teatralny i reżyser

Przemysław Zieliński (ur. 4 września 1915 w Rosji, zm. 12 maja 1990 w Warszawie) – polski aktor teatralny i reżyser.

Przemysław Zieliński
Data i miejsce urodzenia

4 września 1916
Rosja

Data i miejsce śmierci

12 maja 1990
Warszawa

Zawód

aktor, reżyser

Lata aktywności

1944–1989

ŻyciorysEdytuj

 
Grób Przemysława Zielińskiego na cmentarzu Bródnowskim

Studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim. Począwszy od roku 1937 był studentem warszawskiego PIST-u. Ukończył jego Wydział Aktorski już w warunkach konspiracyjnych, w 1940 r. Piętnaście lat później (1955 r.) uzyskał dyplom Wydziału Reżyserii warszawskiej PWST[1].

Kariera scenicznaEdytuj

Oficjalnie zadebiutował 29 sierpnia 1944 r. na scenie lubelskiego Teatru Zrzeszenia Aktorskiego, jako Hado, w sztuce Jeńcy autorstwa Lucjana Rydla, w reżyserii Ireny Ładosiówny[2]. Inne spektakle z udziałem Zielińskiego to m.in.:

Przez wiosnę i lato 1945 r. występował na deskach tamtejszego Teatru Miejskiego:

Latem 1946 r. zawitał na krótko do olsztyńskiego Teatru im. Stefana Jaracza:

Następne dwa sezony teatralne (od IX 1946 do VII 1948 r.) wiązały się z przeprowadzką do Torunia i angażem w tamtejszym Teatrze Ziemi Pomorskiej:

Jeden sezon (od IX 1948 do VIII 1949 r.) spędził na deskach poznańskiego Teatru Polskiego:

  • 5 IX 1948: Wilki w nocy Tadeusz Rittner, reż. Wilam Horzyca jako Prokurator
  • 30 III 1949: Mąż i żona[5] Aleksander Fredro, reż. Stefan Drewicz jako Alfred
  • 3 VIII 1949: Rozkosz uczciwości Luigi Pirandello, reż. Wilam Horzyca jako Angelo Baldovino.

Jednocześnie, przez 2 lata swej pracy aktorskiej (od XII 1948 r.) był także związany z warszawskim Teatrem Rozmaitości:

W roku 1950 rozpoczął kilkuletnią współpracę z tamtejszym Teatrem Domu Wojska Polskiego. Z niewielkimi przerwami trwała ona aż do roku 1956:

  • 12 IV 1951: Ludzie dobrej woli Georgi Mdiwani, reż. Józef Wyszomirski
  • 26 V 1951: Dwie blizny[6] Aleksander Fredro, reż. Gustawa Błońska jako Alfred Tulski
  • 12 X 1951: Jedyna droga K. Gruszczyński i Kazimierz Korcelli, reż. Leon Schiller jako Partyzant
  • 23 I 1952: Tajna wojna W. Michajłow i L. Samojłow, reż. Ł. Kobryński i J. Nowacki jako Człowiek bez paszportu
  • 27 III 1952: 4:0 dla ATK Pavel Pasek, reż. Artur Młodnicki jako Mazanec
  • 22 X 1952: Stefan Czarniecki i ... Kazimierz Korcelli, reż. Ludwik René jako Dworzanin króla szwedzkiego
  • 30 IV 1953: Domek z kart Maria Koszyc i Emil Zegadłowicz, reż. Erwin Axer jako Literat I (Teatr Współczesny)
  • 29 I 1954: Lubow Jarowaja Konstanty Treniew, reż. Bronisław Dąbrowski, asystent reż.: P. Zieliński (Teatr Polski)
  • 30 IX 1954: Karabiny matki Carrar Bertolt Brecht, reż. Konrad Swinarski i P. Zieliński (Teatr Nowej Warszawy)
  • 6 II 1955: Żołnierz i bohater George Bernard Shaw, reż. P. Zieliński (Bałtycki Teatr Dramatyczny)
  • 22 VII 1955: Wesele Stanisław Wyspiański, reż. Maryna Broniewska i Jan Świderski jako Dziennikarz
  • 7 XI 1955: Tragedia optymistyczna Wsiewołod Wiszniewski, reż. Lidia Zamkow jako Duchowny
  • 18 II 1956: Dobry człowiek z Seczuanu Bertolt Brecht, reż. Ludwik René jako Drugi Bóg.

Przez jeden sezon (rok 1957), jako aktor i reżyser, gościł na deskach białostockiego Teatru Dramatycznego:

Kolejne pięć lat (od XII 1957 do VII 1962 r.) współpracował, jako aktor i reżyser, z warszawskim Teatrem Klasycznym:

W ciągu 9 miesięcy (od XI 1962 do VIII 1963 r.) reżyserował trzy sztuki w 3 różnych teatrach:

Kolejne 4 lata (od X 1963 do II 1967 r.) spędził, jako aktor i reżyser, na deskach gnieźnieńskiego Teatru im. Aleksandra Fredry:

  • 25 X 1963: Wilki w nocy Tadeusz Rittner, reż. P. Zieliński
  • 4 IV 1964: Szkoła żon Molier, reż. P. Zieliński oraz jako Arnolf
  • 16 X 1964: Uciekła mi przepióreczka Stefan Żeromski, reż. Andrzej Uramowicz jako Przełęcki
  • 26 II 1965: Wieczór Trzech Króli William Shakespeare, reż. P. Zieliński
  • 18 IX 1965: Dziewczyna z manekinem Karol Obidniak, reż. P. Zieliński
  • 16 X 1965: Zemsta Aleksander Fredro, reż. Stefania Domańska jako Cześnik Raptusiewicz
  • 26 III 1966: Fedra Jean Baptiste Racine, reż. P. Zieliński oraz jako Tezeusz
  • 25 VI 1966: Stanisław i Bogumił Maria Dąbrowska, inscenizacja i reżyseria: P. Zieliński
  • 18 XI 1966: Fantazy Juliusz Słowacki, reż. P. Zieliński oraz jako tytułowy Hrabia Fantazy Dafnicki
  • 18 II 1967: Mój biedny Marat Aleksiej Arbuzow, reż. P. Zieliński.

Na przełomie roku 1967/1968 gościnnie współpracował reżysersko z trzema teatrami:

Przez następne 8 lat (od VII 1968 do VII 1976 r.) był związany, jako aktor i reżyser, z warszawskim Teatrem Komedia:

  • 18 VII 1968: Porwanie Amazonek Benn W. Levy, reż. P. Zieliński
  • 18 IV 1969: Miotełki warszawskie Leon Schiller, reż. P. Zieliński
  • 21 III 1970: Mąż idealny Oscar Wilde, reż. P. Zieliński
  • 22 V 1971: Twój na wieki Otto Zelenka, reż. P. Zieliński oraz jako Piotr Motyliczek
  • 18 XI 1972: Romans biurowy Emil Braginski i Eldar Riazanow, reż. P. Zieliński
  • 14 IV 1973: Romans z wodewilu Władysław Krzemiński, reż. P. Zieliński
  • 27 IV 1974: Wilki w nocy Tadeusz Rittner, reż. P. Zieliński oraz jako Prezes Sądu
  • 26 IV 1975: Sylwestrowa przygoda Emil Braginski i Eldar Riazanow, reż. P. Zieliński
  • 24 VII 1976: Mieszkanie do wynajęcia Pierre Barillet i Jean P. Gredy, reż. Przemysław Zieliński oraz jako Bob.

Schyłkowe 8 lat swej kariery (od XII 1977 do V 1985 r.) spędził na deskach warszawskiego Teatru na Woli:

Swoją bogatą karierę aktorską zakończył na scenie warszawskiego Teatru Narodowego:

TelewizjaEdytuj

Za debiut można uznać jego reżyserski występ 8 października 1954 r. w Teatrze Telewizji, w sztuce Karabiny matki Carrar Bertolta Brechta[2]. Pozostałe dokonania aktorskie Zielińskiego związane są z kilkoma innymi spektaklami Teatru Telewizji:

FilmEdytuj

Na ekranie kinowym po raz pierwszy pojawił się 16 stycznia 1954 r. Debiutował jako wczasowicz w Podborzu, w filmie politycznym pt. Domek z kart[8].

RadioEdytuj

3 lutego 1950 r. debiutował, jako Gaweł, w słuchowisku reżyserowanym przez Jerzego Rakowieckiego, opartym na noweli Memento[9] Bolesława Prusa, które zrealizowano pod auspicjami Teatru Polskiego Radia.

Przebieg pracyEdytuj

W trakcie swej 46-letniej kariery aktorskiej występował łącznie na deskach 21 teatrów w: Lublinie (2), Olsztynie, Toruniu, Poznaniu, Koszalinie, Białymstoku, Bielsku-Białej, Gdańsku, Gnieźnie, Kaliszu, Gdyni i Warszawie (9)[10]:

Na emeryturę przeszedł w roku 1987.

ŚmierćEdytuj

Aktor zmarł w wieku 73 lat. Został pochowany na warszawskim cmentarzu Bródnowskim (kwatera 73A-4-18)[8].

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ FilmPolski.pl, FilmPolski [dostęp 2020-10-10] (pol.).
  2. ↑ a b Przemysław Zieliński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2020-10-05].
  3. ↑ Gwałtu, co się dzieje! - Wikiźródła, wolna biblioteka, pl.wikisource.org [dostęp 2020-10-06].
  4. ↑ Polona, polona.pl [dostęp 2020-10-06].
  5. ↑ Mąż i żona (Fredro, 1880) – Wikiźródła, wolna biblioteka, pl.wikisource.org [dostęp 2020-10-07].
  6. ↑ Dwie blizny - Wikiźródła, wolna biblioteka, pl.wikisource.org [dostęp 2020-10-07].
  7. ↑ Zygmunt (1856-1909) Przybylski, Wicek i Wacek. Komedya w 4 aktach oryginalnie napisana przez Zygmunta Przybylskiego, 1886 [dostęp 2020-10-10].
  8. ↑ a b FilmPolski.pl, FilmPolski [dostęp 2020-10-05] (pol.).
  9. ↑ Memento (Prus)/I - Wikiźródła, wolna biblioteka, pl.wikisource.org [dostęp 2020-10-05].
  10. ↑ Przemysław Zieliński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2020-10-10].

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Przemysław_Zieliński&oldid=69482802”