Rypin

Rypin (niem. Rippin) – miasto w Polsce położone we wschodniej części województwa kujawsko-pomorskiego, siedziba władz powiatu i gminy.

Rypin

— miasto i gmina —
Nowy Rynek w Rypinie
Herb Flaga
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	rypiński
Data założenia	1065
Prawa miejskie	1345 rok
Burmistrz	Paweł Grzybowski
Powierzchnia	10,96 km²
Wysokość	ok. 90 m n.p.m.
Populacja (31.12.2020) • liczba ludności • gęstość	15 999 1459,9 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 54
Kod pocztowy	87-500
Tablice rejestracyjne	CRY
Położenie na mapie powiatu rypińskiego Rypin
Położenie na mapie Polski Rypin
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Rypin
53°04′01″N 19°24′25″E
TERC (TERYT)	0412011
SIMC	0986136
Urząd miejski ul. Warszawska 40 87-500 Rypin
Strona internetowa
BIP

Rypin był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego.

Położone na szlaku wiodącym z Kujaw na Warmię i z Pomorza na Mazowsze. Leży w północno-wschodniej części historycznej ziemi dobrzyńskiej nad rzeką Rypienicą – dopływem Drwęcy.

Położenie

Geograficznie obszar otaczający Rypin należy do Pojezierza Dobrzyńskiego. Ze względu na duże skupiska jezior na południowym zachodzie, okolice nazywane są Szwajcarią Dobrzyńską.

Według danych z roku 2018 Rypin ma obszar 10,96 km², w tym:

• użytki rolne: 65%
• użytki leśne: 4%

Miasto stanowi 1,87% powierzchni powiatu.

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa włocławskiego.

Historia

Widok Rypina przed 1908

Rypienica – rzeka przepływająca przez Rypin. Uchodzi do rzeki Drwęcy

Kościół Świętej Trójcy

Rypin jest jedną z najstarszych polskich miejscowości. Pierwsze informacje o nim pochodzą z tzw. Przywileju Bolesława Śmiałego dla klasztoru Benedyktynów w Mogilnie z dnia 11 kwietnia 1065 roku. Już w XI w. gród stał się stolicą odrębnej jednostki terytorialnej, zwanej kasztelanią, a od XIV w. – powiatu. W ciągu tysiąclecia swych dziejów Rypin czterokrotnie pozbawiany był swej pozycji miasta stołecznego północnej części ziemi dobrzyńskiej. Dochodziło do tego z różnych przyczyn w latach 1236–1300 (rozbicie dzielnicowe), 1797-1866 (Rozbiory Polski), 1916-1918 (I wojna światowa), 1975–1998 (po gierkowskiej reformie administracyjnej). Podczas okupacji niemieckiej w latach 1942–1945 niem. Rippin.

Pierwotny gród rypiński zlokalizowany był na terenie obecnej wsi Starorypin i wielokrotnie padał ofiarą najazdów plemion bałtyckich (Prusów i Litwinów), a od końca XIII w. – Krzyżaków. Ośrodek w Starorypinie w początkach XIV wieku posiadał murowany kościół bożogrobców NMP i Św. Piotra i Pawła. Prawdopodobnie między 1323 a 1326 rokiem otrzymał także prawa miejskie. Do całkowitej ruiny doprowadził miasto najazd krzyżacki z 1329 r. Odbudowa miasta nastąpiła już na nowym, łatwiejszym do obrony, miejscu. Centrum nowego Rypina stało się wzgórze nad Rypienicą, w pobliżu jeziora (obecnie ulice: Rynek, Jana Pawła II, Gdańska, Kilińskiego, Powstania Styczniowego). Przywilej lokacyjny dla Rypina odnowił 24 czerwca 1345 r. Władysław Garbaty, książę dobrzyński. W XIV wieku Rypin był otoczony murami obronnymi z dwiema bramami: sierpecką na południu i drugą – przed mostem na Rypienicy. W mieście znajdował się kościół św. Trójcy i nieopodal zamek. W okresie XIV XV w. Rypin trzykrotnie trafiał w ręce krzyżackie. Dopiero po II pokoju toruńskim (1466) miasto – wraz z całą ziemią dobrzyńską – wróciło do Rzeczypospolitej. Gdy ponownie znalazł się w granicach Polski, stał się miejscem w którym zbierał się sąd ziemski, jeden z trzech w ziemi dobrzyńskiej. Rypin pod koniec XVI w. liczył około 900 mieszkańców i posiadał 3 kościoły: parafialny św. Trójcy, św. Ducha, oraz św. Wojciecha, znajdujący się w miejscu obecnej kaplicy św. Barbary. W odległości ok. 2,5 km od miasta, w Starorypinie, znajdował się także murowany kościół Wniebowzięcia NMP oraz św. Piotra i Pawła. Spokojny rozwój trwał do XVII w., gdy najazdy szwedzkie zrujnowały Rypin, tak jak wiele innych miast. Nie oszczędziła go także wojna północna z lat 1700–1721. Ponownie miasto odżyło po tych wydarzeniach ok. połowy XVIII w. Niewątpliwy wpływ na to miało osiedlanie się Żydów, którzy rozwijali miejscową gospodarkę.

Po II rozbiorze Polski, w 1793 r., Rypin znalazł się w granicach państwa pruskiego, by w 1807 r. trafić do utworzonego przez Napoleona Księstwa Warszawskiego, a po kongresie wiedeńskim – do Królestwa Polskiego.

Kościół ewangelicko-augsburski

W XIX w. w Rypinie i okolicach miało miejsce wiele zdarzeń, znanych w skali historii Polski: wyjście wojsk polskich generała Macieja Rybińskiego po upadku powstania listopadowego, początki tzw. partyzantki Zaliwskiego w 1833 r. czy też wydarzenia powstania styczniowego i ostatnich tygodni życia jednego z jego przywódców – gen. Zygmunta Padlewskiego. W czasie I wojny światowej, od 1915 r. Rypin znajdował się pod władzą niemiecką. Odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918 r. doprowadziło do wyzwolenia spod niemieckiej okupacji. W Rypinie odrodziły się polskie władze lokalne, a od stycznia 1919 r. gród nad Rypienicą ponownie stał się stolicą powiatu, będącego częścią województwa warszawskiego.

Okres II Rzeczypospolitej był czasem rozkwitu miasta. Rozbudowano infrastrukturę: szpital św. Marcina (później dra Franciszka Dłutka), Szkoła Podstawowa im. J. Piłsudskiego (później SP nr 1), gimnazjum (później Zespół Szkół nr 1 im. ks. Czesława Lissowskiego), stadion miejski (później boisko Gimnazjum im. Józefa Wybickiego). Rozwijała się gospodarka, powstały: Spółdzielnia Mleczarska ROTR, Bank Spółdzielczy, Spółdzielczy Młyn Rolniczy. Swoje struktury miały w Rypinie liczne organizacje ogólnopolskie i stowarzyszenia lokalne. Działo się to wszystko w warunkach wielonarodowości i wielokulturowości miasta, co obrazują świątynie w nim istniejące: kościół katolicki św. Trójcy, kościół ewangelicko-augsburski, synagoga, cerkiew prawosławna. W 1928 r. Rypin wizytował prezydent RP Ignacy Mościcki.

Podziękowanie od Marszałka Józefa Piłsudskiego za życzenia urodzinowe od dzieci z Rypina złożone w formie pisemnej na ręce Karoliny Kłobuszewskiej

W wyniku reformy administracyjnej z 1938 r., Rypin znalazł się w województwie pomorskim.

II wojna światowa, a szczególnie jej początek i koniec, to okres bardzo dramatyczny dla miasta i jego mieszkańców. Już we wrześniu 1939 na Rypin spadły bomby, ale najgorsze wydarzyło się później, gdy setki mieszkańców miasta i powiatu poddano akcji eksterminacyjnej. W październiku 1939 w Rypinie, formacje SS, policji niemieckiej i Selbstschutzu rozstrzelały kolejno grupy Polaków i Żydów – na ul. Warszawskiej 1000 osób, na cmentarzu żydowskim 48 osób (w tym 1 kobietę), w lasku Rusinowo 22 osoby, oraz na boisku sportowym 22 osoby. Rypiński „Dom Kaźni” stał się miejscem męczeńskiej śmierci nauczycieli, księży, urzędników, ziemian, Żydów, a lasek w Rusinowie k. Rypina (ok. 150 rozstrzelanych Polaków i Żydów) i las w Raku k. Skrwilna (ok. 1450 zamordowanych Polaków, w tym uczniowie gimnazjum w Grudziądzu) – ich zbiorową mogiłą. W powiecie rypińskim egzekucje, wykonywane przez żandarmerię niemiecką, Gestapo i oddziały Jagdkommando, miały miejsce ponadto w miejscowości Księte (8 Polaków, zamordowanych w styczniu 1942), Linne (2 Polaków rozstrzelanych w styczniu 1944), Okalewko (8 Polaków rozstrzelanych 29 sierpnia 1944), oraz Czumsk Duży (22 Polaków zamordowanych w sierpniu 1944). Część mieszkańców pochodzenia żydowskiego deportowano do getta w Legionowie.

Dawny szpital, później Muzeum Ziemi Dobrzyńskiej

Mimo tych represji, od wiosny 1940 działał w Rypinie i okolicach ruch oporu Polskiego Państwa Podziemnego i jego formacji zbrojnych: Związku Walki Zbrojnej, a później Armii Krajowej. W mieście stacjonował 4 Zapasowy Batalion Luftwaffe (niem. Feldersatz-Bataillon der Luftwaffe 4), a w pobliżu miasta znajdował się poligon Luftwaffe (niem. Luftwaffen-Übungsplatz Rippin).

W styczniu 1945 Niemcy opuścili Rypin i w mieście powstały struktury przyszłej władzy komunistycznej. Wielu mieszkańców, związanych z ruchem oporu, zostało wywiezionych na wschód lub osadzonych w specjalnych obozach. W okolicach Rypina do 1947–1948 roku działały resztki oddziałów poakowskich.

W 1950 roku odsłonięto Pomnik Wdzięczności na pl. Wolności w hołdzie poległym podczas wyzwalania ziemi rypińskiej żołnierzy radzieckich z II Frontu Białoruskiego.

KDSH w Rypinie – market spożywczo-przemysłowy (budynek z czasów PRL) wraz z chińskim centrum handlowym Nihao

Okres PRL to dla Rypina czas, gdy miasto do 1975 roku było stolicą powiatu i wtedy lokowano w nim inwestycje, np. Fabrykę Akcesoriów Meblowych, Zespół Szkół Ekonomicznych, rozbudowano Szpital Powiatowy. Po likwidacji powiatów Rypin stracił na znaczeniu i w systemie centralnego planowania zmniejszył się napływ środków inwestycyjnych.

W 1982 r. powołano przez biskupa płockiego, drugiej parafii rzymskokatolickiej. W 1990 r. poświęcono nowy kościół pw. Najświętszego Serca Jezusowego (parafia św. Stanisława Kostki).

Demografia

Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. Rypin liczył 16 130 mieszkańców. Z końcem 1998 r. gminę miejską zamieszkiwało 16 971 osób, gęstość zaludnienia wynosiła 1697 osób na km² powierzchni. Obecnie obserwuje się systematyczny spadek ludności miejskiej, a od 1978 do 1998 r. przybyło w mieście 5447 osób.

Dane z 2018 roku:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
Jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
Populacja	16,354	100	8572	52,4	7782	47,6
Gęstość zaludnienia [mieszk./km²]	1449		759		690

• Piramida wieku mieszkańców Rypina w 2014 roku.

Gospodarka

Galeria handlowa (dawny młyn)

W mieście działają branże: odzieżowa, spożywcza, budowlana, metalowa i inne. Silnie rozwinięty jest handel zarówno hurtowy, jak i detaliczny. W tych gałęziach znajduje pracę większość mieszkańców. W mieście funkcjonują: firma Rejs Rypin, CEDROB, Kaufmann, DAMIX, EMIX, Kujawsko-Dobrzyńska Spółdzielnia Handlowa w Rypinie i inne.

Transport

Drogowy

Przez Rypin przebiegają drogi wojewódzkie:

• droga wojewódzka nr 534 (Grudziądz – Golub-Dobrzyń – Rypin)
• droga wojewódzka nr 557 (Rypin – Lipno)
• droga wojewódzka nr 560 (Brodnica – Rypin – Sierpc – Bielsk)
• droga wojewódzka nr 563 (Rypin – Żuromin – Mława)

Komunikacja autobusowa

Komunikacja autobusowa zapewnia połączenia z Bydgoszczą, Toruniem, Warszawą, Włocławkiem, Olsztynem, Brodnicą, Lipnem, Płockiem, Mławą i in.

Główni przewoźnicy autobusowi to Kujawsko-Pomorski Transport Samochodowy oraz Arriva.

Kolejowy

Przez Rypin przebiega linia kolejowa nr 33 (Kutno-Brodnica) na której znajduje się stacja kolejowa. W Rypinie od 2000 do 2021 roku nie zatrzymywały się pociągi pasażerskie. 12 grudnia 2021 roku w Rypinie zatrzymał się pierwszy od 21 lat planowy pociąg pasażerski, TLK Flisak, spółki PKP Intercity, relacji Gdynia Główna–Katowice.

Edukacja

Zespoły Szkolno-Przedszkolne

• Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 1 (Szkoła Podstawowa nr 1 im. mjr. Henryka Sucharskiego, Przedszkole Miejskie nr 2, Liceum Sztuk Plastycznych)
• Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 2 (Szkoła Podstawowa nr 3  im. Jana Pawła II, Przedszkole Miejskie nr 1 z Oddziałami Integracyjnymi, Przedszkole Miejskie nr 3 im. Niezapominajki)

Szkoły ponadgimnazjalne

• Zespół Szkół nr 1 w Rypinie im. ks. Czesława Lissowskiego
  • Liceum Ogólnokształcące,
  • Policealne Studium Zawodowe Technik Informatyk,
  • Liceum dla Pracujących.

Zespół Szkół nr 2 im. Unii Europejskiej

• Zespół Szkół nr 2 im. Unii Europejskiej
  • Technikum (kierunki kształcenia: technik ekonomista, technik informatyk, technik logistyk, technik żywienia i usług gastronomicznych, technik usług fryzjerskich, technik mechatronik)
  • Liceum Profilowane: profil ekonomiczno-administracyjny, profil socjalny, profil zarządzanie informacją,
  • Liceum Ogólnokształcące: oddział mundurowy,
  • Szkoła Policealna,
  • Technikum Uzupełniające,
  • Szkoła branżowa I i II stopnia.

Zespół Szkół nr 3 im. Bogdana Chełmickiego

• Zespół Szkół nr 3 im. Bogdana Chełmickiego
  • Technikum: technik turystyki wiejskiej, technik informatyk, technik żywienia i gospodarstwa domowego, technik agrobiznesu, technik organizacji reklamy,
  • Liceum Profilowane: profil usługowo-gospodarczy, profil rolniczo-spożywczy,
  • Zasadnicza Szkoła Zawodowa: zawód rolnik, zawód mechanik o specjalizacji operator pojazdów i maszyn rolniczych.
• Zespół Szkół nr 5 im. ks. Jana Twardowskiego
  • Zasadnicza Szkoła Zawodowa,
  • Szkoła Muzyczna I Stopnia.
  • Szkoła Podstawowa w Zespole Szkół nr 5 im. ks. Jana Twardowskiego

Turystyka, rekreacja i sport

Rypińskie Centrum Sportu

Stadion MOSiR w Rypinie

W listopadzie 2011 r. otwarto Rypińskie Centrum Sportu z halą sportową, basenem ze zjeżdżalnią o długości ok. 107 m, kręgielnią i spa.

W mieści znajduje się stadion sportowy im. Stanisławy Walasiewicz, dwa boiska Orlik 2012, skatepark, korty tenisowe.

W roku 1922 powstał klub sportowy R.K.S. Lech Rypin, który w sezonie 2008 roku wywalczył awans do II ligi (grupa zachodnia). Po 10 latach spadł do III ligi, awansował ponownie w 1998 roku. W sezonie 2011/12 wywalczył awans do II ligi. W połowie sezonu 2012/13 wycofał się z rozgrywek, co spowodowało degradację do IV ligi.

Zabytki i atrakcje turystyczne

Kaplica św. Barbary

• Kościół rzymskokatolicki pw. Najświętszego Serca Jezusa Chrystusa parafii św. Stanisława Kostki. Wewnątrz kościoła znajdują się witraże, każdy o powierzchni 212 m² przedstawiające: Ostatnią Wieczerzę, Stworzenie Świata i Sąd Ostateczny. Są to jedne z największych sakralnych witraży w Europie. W prawej nawie umieszczony jest mniejszy witraż, ukazujący symbolicznie Ducha Świętego.
• Kościół Świętej Trójcy wzniesiony został w II ćwierci XIV w. prawdopodobnie przez Krzyżaków. Zbudowany jest w stylu gotyku niemieckiego. Szczyty i kruchta zachodnia to styl neogotycki. Świątynia jest murowana, w cegłach widoczne są liczne wgłębienia (ślady po prymitywnych narzędziach służących do rozpalania ognia w czasie uroczystości obchodów wigilii paschalnej w Wielką Sobotę). Od zachodu znajduje się neogotycka kruchta. Wnętrze nakryte jest pozornym sklepieniem kolebkowym pochodzącym z 1821 r. Kościół był odnawiany po raz ostatni w 2015 r. Wokół kościoła ogrodzenie z bramą z 1839 r. i neogotycka dzwonnica z 1925 r.
• Kościół ewangelicko-augsburski. Wybudowany w 1888 r. w tzw. Grodzie Templariuszy. Neogotycki, wykonany według projektu Stappelmanna. Wnętrze kościoła zdobi bogata polichromia, rzeźbiona ambona i trzyczęściowy ołtarz. Wyposażony jest w stylowe ławki i empory. Wieżę zdobi zegar sprowadzony z Pragi w 1911 r.
• Kaplica św. Barbary zbudowana przed 1694 r. Drewniana konstrukcja zrębowa na podmurówce kamiennej. Dach wielopołaciowy kryty gontem, na nim wieżyczka zwieńczona daszkiem namiotowym. Ostatnimi czasy odkryto i odrestaurowano polichromie.
• W Rypinie można zobaczyć kamieniczki z przełomu XIX i XX w., średniowieczną siatkę ulic i charakterystyczny prostokątny rynek.

Parowóz kolei wąskotorowej Kp4

• Fragment muru obronnego usytuowany w sąsiedztwie kościoła świętej Trójcy. Zachowany fragment posiada 29 metrów długości, 5 metrów wysokości i 1,1 m grubości. Zbudowany jest z cegły na fundamencie kamiennym i pochodzi z tego samego okresu co kościół św. Trójcy.
• Gmach „Zgody” zbudowany w latach 1913–1917 w stylu przypominającym neobarok, na stalowych palach wbitych w ziemię.
• Magistrat o skromnych cechach neoklasycystycznych zbudowany w 1917 roku. Początkowo służył (do 1925 r.) jako miejska elektrownia.
• Młyn zbożowy z 1900 roku, przebudowany na galerię handlową.
• Dawny szpital, później Muzeum Ziemi Dobrzyńskiej w Rypinie. W latach okupacji siedziba Gestapo. Zbudowany w 4 ćw. XIX w.
• Neoklasycystyczny gmach starostwa zbudowany w 1930 roku, później Urząd Miasta.
• Najstarszy drewniany budynek w mieście przy ulicy Kościuszki 31, z połowy XIX wieku.
• Na łąkach nieopodal rypińskiej fary do niedawna czytelne jeszcze były fragmenty średniowiecznych fos.
• cmentarz parafialny przy ul. Lipnowskiej z nagrobkami od 2. poł. XIX w., z kwaterą prawosławną, na której zachowanych jest ok. 30 nagrobków z XIX i pocz. XX w.

Niezachowane obiekty sakralne i obronne

Byłe obiekty sakralne i obronne

Rozebrana Cerkiew Brygady Straży Pogranicznej pw. Wprowadzenia Najświętszej Bogurodzicy do Świątyni w Rypinie

Kościół św. Piotra i Pawła (Bożogrobców) w Starorypinie z XIV w. Pocztówka z 1908 r

Baszta w Rypinie z XIV w. (Baszta Rypin), rozebrana w 1868 r. Pocztówka z 1908 r

• Brama sierpecka zbudowana w 1 poł. XIV wieku, przez krzyżaków, rozebrana na rozkaz niemieckich władz okupacyjnych, przez miejscowych Żydów w grudniu 1939 r.
• Drewniany kościół św. Ducha z 1823 r. na miejscu starszych kościołów bożogrobców (najstarszy 1349), rozebrany w 1940 r.
• Synagoga Żydowska w Rypinie
• Cerkiew Prawosławna w Rypinie z 1900 r. w dwudziestoleciu międzywojennym funkcjonowała jako kościół szkolny, rozebrana w 1937 r.
• Zamek, zbudowany przed 1348 rokiem
• Ratusz miejski, rozebrany w 1867 roku
• W pobliskim Starorypinie kościół św. Piotra i Pawła
• Baszta średniowieczna rozebrana w 1868 r.

Kultura i sztuka

• Muzeum Ziemi Dobrzyńskiej, przy którym działa także bractwo rycerskie.
• Pracownia witraży Elżbiety, Andrzeja i Bartosza Bednarskich
• Młodzieżowy zespół muzyczny – „Tama” przy urzędzie gminy Rypin.
• Miejsko-Powiatowa Biblioteka Publiczna działająca od 1904 roku.
• Klub literacki działający od 2000 roku przy bibliotece, skupiający poetów rypińskich. W grudniu 2000 MBP wydała utwory klubu literackiego zebrane w antologii zatytułowanej „Album poetycki”. W 2003 r. wydano tom wierszy „Album II. Wiersze, aforyzmy, proza”.
• Rypiński Dom Kultury, który sprawuje opiekę nad zespołami muzycznymi: „Silent Rave”, „Insomnia”, „Roller Coaster, „Lucky Strike”, wokalistami, orkiestrą dętą, kabaretem, kapelą „Sami Swoi” i grupą wokalną „Walentynki”. W placówce działają dwa chóry: „Belcanto” i „Srebrny włos” oraz teatr amatorski: „Teatr Poezji”. Organizuje wystawy i wernisaże twórców lokalnych i ogólnopolskich.
• Ogólnopolski Przegląd Teatrów Amatorskich „Rypińska Wiosna Teatralna”.
• Ogólnopolskiego Dziecięcego Festiwalu Country.

Od 2007 r. miasto jest siedzibą Dobrzyńskiego Towarzystwa Naukowego, które zrzesza ponad 100 członków z kraju i z zagranicy. DTN wydaje periodyk naukowy pt. „Rocznik Dobrzyński”. Do roku 2018 ukazało się 12 tomów tego wydawnictwa o objętości ponad 3,5 tys. stron. Prezesem Towarzystwa jest prof. Mirosław Krajewski.

Imprezy

• Biesiady Kasztelańskie – cykl imprez organizowanych przez Browar Sierpc.
• Ogólnopolskie Targi Rolnicze Agra Rypin
• Rypiński Bieg po Zdrowie Doliną Rypienicy (dystans 10 km)

Religia

Kościół Najświętszego Serca Jezusa Chrystusa

Na terenie miasta działalność religijną prowadzą następujące związki wyznaniowe:

Kościół Ewangelicko-Augsburski

• Parafia Ewangelicko-Augsburska w Rypinie

Kościół Rzymskokatolicki

• Parafia Świętej Trójcy w Rypinie, Kościół Świętej Trójcy w Rypinie
• Parafia św. Stanisława Kostki w Rypinie

Kościół Zielonoświątkowy

• Zbór „Arka”

Świadkowie Jehowy

• Zbór Świadków Jehowy, polskojęzyczny oraz grupa polskiego języka migowego.

Ekologia

Miasto posiada system wodociągowo-kanalizacyjny i odwodnieniowy, mechaniczno-biologiczną oczyszczalnię ścieków. Korzysta z własnego wysypiska śmieci. W 2003 r. oddano do użytku Regionalny Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych w Puszczy Miejskiej, wybudowany przez Związek Gmin Rypińskich. W 2004 r. Rypin otrzymał tytuł Gmina Przyjazna Środowisku.

Przysłowia

W XVII i XVIII wieku funkcjonowało przysłowie: „Szlachcic spod Rypina”, które oznaczało kogoś nieokrzesanego, prowincjusza.

Osoby związane z Rypinem

• Józef Budzanowski – burmistrz
• Czesław Lissowski – ksiądz, zamordowany w KL Dachau w 1942 r.
• Stanisław Gogolewski – ksiądz, proboszcz parafii pw. Świętej Trójcy w Rypinie w latach 1910–1939
• Zbigniew Suszyński – aktor filmowy, telewizyjny, dubbingowy i teatralny
• Władysław Żochowski – działacz gospodarczy
• Jan Rudowski – poseł na Sejm III kadencji i senator IV kadencji w II RP
• Mirosław Krajewski – historyk, poseł na Sejm RP IV i V kadencji
• Rafał Cieszyński – polski aktor filmowy i teatralny, prezenter telewizyjny oraz instruktor kulturystyki
• Joanna Lazer – piosenkarka i autorka tekstów, modelka. Wokalistka zespołów Aisha i Delfin, Energy i Red Lips.

Miasta i gminy partnerskie

Administracja samorządowa w Rypinie

Urząd Miasta w Rypine

Urząd Gminy w Rypinie

Starostwo Powiatowe w Rypinie

Starostwo Powiatowe w Rypinie

• Bauska
• Łęczyca

Zobacz też

• Zamek w Rypinie
• Cmentarz żydowski w Rypinie
• Rypin (krater marsjański)

Bibliografia

• Mirosław Krajewski, Dobrzyński słownik biograficzny, Ludzie europejskiego regionu, Włocławek 2002.
• Mirosław Krajewski, Rypin. A imię ich godnym będzie, Rypin 1991.
• Mirosław Krajewski, Rypin w okresie zaborów (1793-1918), [w:] Rypin. Szkice z dziejów miasta, pod red. M. Krajewskiego, Rypin 1994, s. 139–218.
• Mirosław Krajewski, Rypinie, grodzie cichy. Albumowa monografia miasta, Rypin 2012, s. 374.
• Mirosław Krajewski, Z krwi waszej posiew wolności. Ludzie i miejsca powstania styczniowego na ziemi dobrzyńskiej, Rypin 2013.

Linki zewnętrzne

• Urząd Miejski
• rypin.com – portal miasta Rypin
• Rypin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 108 .