Bloudkova velikanka
Bloudkova velikanka – kompleks skoczni narciarskich w Planicy, wybudowany w 1934 przez Stanko Bloudka. Współcześnie w skład kompleksu wchodzą między innymi skocznia duża (K125) i normalna (K95).
| ||
| Punkt konstrukcyjny K125 | ||
| ||
| Państwo |  Słowenia
| |
| Miejscowość | Planica | |
| Data otwarcia | 2012 | |
| Rozmiar skoczni (HS) | 138 m | |
| Igelit | jest | |
| Rekord | 142 m | |
| (2014-03-23) | Peter Prevc
| |
| Najdłuższy skok | 149,0 m | |
| (2014-03-29) | Anže Lanišek
| |
| Kluby | SD Planica | |
Położenie na mapie Słowenii  | ||
 46°28′35″N 13°43′16″E/46,476389 13,721111
| ||
| ||
| Punkt konstrukcyjny K95 | ||
|
| ||
| Państwo | Słowenia
| |
| Rozmiar skoczni (HS) | 102 m | |
| Igelit | jest | |
| Rekord | 106 m | |
| (2014-02-16) | Dejan Judež
| |
| ||
| Punkt konstrukcyjny K130 | ||
| ||
| Państwo | Słowenia
| |
| Data otwarcia | 1934 | |
| Rozmiar skoczni (HS) | 140 m | |
| Igelit | brak | |
| Rekord | 147,5 m | |
| (1998-03-22) |  Noriaki Kasai
| |
| Kluby | SD Planica | |
W 1932 roku Joso Gorec, szef Jugosłowiańskiego Związku Narciarskiego i założyciel Planicy, zatrudnił swojego przyjaciela Bloudka do sporządzenia planów nowej skoczni K-80, ale po ustaleniu lokalizacji i wykonaniu pomiarów geodezyjnych zabrakło mu pieniędzy. Ivan Rožman przystąpił do rysowania planów nowej skoczni K-90 i zbudował oryginalną skocznię i udało się zbudować skocznię tylko w dwa miesiące, od października do grudnia 1933 roku. Po tym, jak skocznia została niesłusznie nazwana imieniem Bloudka, chociaż nie był on pierwotnym konstruktorem, wyjechał z Planicy już w 1935 roku. Doprowadziło to do ogromnych napięć i walki, ponieważ Rožman zarzucił Joso Gorecowi, że powinien coś zrobić z nazwą i nie faworyzować Bloudka, ponieważ byli bardzo dobrymi przyjaciółmi z tego samego klubu SK Ilirija. Jednak Bloudek wrócił natychmiast jako główny konstruktor odpowiedzialny za wszystkie powiększenia skoczni, wszystkie rekordy świata aż do śmierci[1].
Na tej skoczni ustanowiono 10 oficjalnych rekordów świata, a 5 z upadkiem lub dotykiem. Pierwszy w historii oficjalny skok na ponad sto metrów oddano tutaj w 1936 roku, kiedy Sepp Bradl wylądował na 101,5 metra[2][3].
HistoriaEdytuj
W 1934 wybudowana została skocznia (wówczas mamucia) o punkcie konstrukcyjnym K-90, oficjalnie otwarta 4 lutego Mistrzostwami Królestwa Jugosławii. 25 marca odbył się pierwszy międzynarodowy konkurs. Birger Ruud ustanowił wówczas nowy rekord świata w długości skoku, skacząc 92 m. W trakcie zawodów w 1936 roku Bradlowi udało się ustać pierwszy skok ponad 100 m. W konkursie udziału nie brali Norwegowie, gdyż próbowali ustanowić rekord w swoim kraju.
W czasie II wojny światowej wciąż bito tu rekordy. W 1941 roku Rudi Gering ustanowił tylko dwa rekordy świata (108 i 118 m), a nie pięć, tak często mylnie cytowanych. Heinz Palme dotknął ziemi na rekordowym dystansie 109 metrów. Z słoweńskich źródeł wynika, że Hans Lahr (111 m) i Paul Krauß 112 m skoczyli po tym, jak Gering ustanowił swój drugi rekord świata[4][5].
W 1954 roku stworzono pierwsze plany budowy nowej, większej skoczni narciarskiej i od 1969 roku do lotów używana była już Letalnica. Mimo tego aż do lat 90. w kompleksie regularnie organizowane były zawody[6].
Ostatni międzynarodowe konkursy rozegrane na obiekcie K-120 to zakończenie Pucharu Świata w sezonie 1997/1998 w dniach 21 i 22 marca 1998 oraz zawody Pucharu Kontynentalnego w sezonie 2000/01 dnia 18 lutego 2001. Skocznia była użytkowana do 16 grudnia 2001 roku, później popadła w ruinę. Z powodu problemów finansowych była nieczynna przez ponad 10 lat. Dłużej działała skocznia normalna (Srednija velikanka), na której zawody Pucharu Kontynentalnego organizowano aż do sezonu 2006/2007. Rozegrano tam też Mistrzostwa Świata Juniorów w Narciarstwie Klasycznym 2007[6].
W lutym 2011 została podjęta decyzja o budowie Planica Nordic Centrum, tj. o przebudowie istniejących obiektów i budowie nowych[7]. W październiku 2012 ukończono przebudowę Bloudkovej i Srednijej velikanki, po której rozmiary skoczni zostały zmienione do rozmiarów HS-139 i HS-104. 13 października 2012 pierwszy skok na nowym obiekcie oddał Primož Peterka, a następnego dnia podczas otwarcia obiektu rozegrano mistrzostwa Słowenii w skokach narciarskich, których zwycięzcą został Jurij Tepeš[8]. W sezonie 2013/2014 po 16 latach przerwy na skoczni odbyły się konkursy Pucharu Świata[6].
W związku z nowymi przepisami Międzynarodowej Federacji Narciarskiej w sezonie 2017/2018 został zmieniony rozmiar skoczni normalnej z odległości 104 na 102 metry, oraz rozmiar skoczni dużej ze 139 na 138 metrów[9][10].
Parametry (po przebudowie w 2012 roku)Edytuj
Skocznia dużaEdytuj
- Punkt konstrukcyjny: 125 m
- Wielkość skoczni (HS): 138 m
- Długość rozbiegu: 98,4 m
- Nachylenie rozbiegu: 35°
- Długość progu: 6,7 m
- Nachylenie progu: 11°
- Wysokość progu: 3,1 m
- Nachylenie zeskoku: 33,55°
Skocznia normalnaEdytuj
- Punkt konstrukcyjny: 95 m
- Wielkość skoczni (HS): 102 m
- Długość rozbiegu: 88,5 m
- Nachylenie rozbiegu: 34°
- Długość progu: 6,4 m
- Nachylenie progu: 10,5°
- Wysokość progu: 2,4 m
- Nachylenie zeskoku: 35,17°
Lista triumfatorów zawodów w PlanicyEdytuj
MTLN – międzynarodowy tydzień lotów narciarskich
Rekordziści skoczniEdytuj
Skocznia duża K120 (przed przebudową)Edytuj
W 1941 roku ustanowiono tylko dwa rekordy świata, a nie pięć.[4][5] W sumie dziesięć rekordów świata.
|
|
Rekord świata z upadkiem lub dotykiem.
Rekord skoczni z upadkiem lub dotykiem.
GaleriaEdytuj
Stary kompleks skoczni, 25 marca 2011
Nowo otwarty kompleks skoczni, mistrzostwa Słowenii w skokach narciarskich, 14 października 2012
Peter Prevc podczas oddawania skoku, 20 marca 2014
Bloudkova velikanka podczas finału Pucharu Świata w skokach narciarskich 2013/2014
Stanko Bloudek pracuje przy budowie skoczni
Tydzień Lotów Narciarskich, 1960
Tydzień Lotów Narciarskich, 1960
Tydzień Lotów Narciarskich, 1960
Tydzień Lotów Narciarskich, 1960
Tydzień Lotów Narciarskich, 1963
Bracia Birger i Sigmund Ruud, 1935
.jpg)
.jpg)
.jpg)
PrzypisyEdytuj
- ↑ Neznana znana Planica (Ustęp 5) (słoweń.). smucisca.net, 13 marca 2010.
- ↑ Svetozar Guček, 90-letnik (słoweń.). Gore in ljudje, 1 januar 2010.
- ↑ Luftseilas på ski (strona 4) (norw.). Nordland Avis, 1 april 1952.
- ↑ a b Znamki 101 za nas in 108 za Nemce & Serija senzacij (strona 1, kolumna 4) (słoweń.). Jutro, 3 marca 1941.
- ↑ a b Neverjetne daljave (strona 4, kolumna 4) (słoweń.). Slovenski dom, 3 marca 1941.
- ↑ a b c Velikanka, Planica. skisprungschanzen.com. [dostęp 2012-10-15].
- ↑ Anna Bińkowska: Skoki Narciarskie: Powstanie „Planica Nordic Centrum”. skijumping.pl, 2011-02-16. [dostęp 2012-10-15].
- ↑ Konstancja Suchanek: Skoki Narciarskie: Jurij Tepes ponownie mistrzem Słowenii. skijumping.pl, 2012-10-14. [dostęp 2012-10-15].
- ↑ Adam Bucholz: Planica i Vikersund z HS240. FIS ujednolica przepisy o rozmiarach obiektów. skijumping.pl, 2017-11-16. [dostęp 2017-11-21].
- ↑ Homologated Jumping Hills (ang.). fis-ski.com, 2017-11-19. [dostęp 2017-11-21].
BibliografiaEdytuj
- Velikanka, Planica. skisprungschanzen.com. [dostęp 2015-01-11].