Wikipedia:Artykuły na Medal/archiwum/2020-01

Archiwum artykułów, które zostały umieszczone na stronie głównej w rubryce Artykuł na Medal.

2020-01-01 edytuj

Humphrey Bogart (ur. 25 grudnia 1899 w Nowym Jorku, zm. 14 stycznia 1957 w Los Angeles) – amerykański aktor filmowy i teatralny, ikona kultury popularnej, symbol męskości lat 40. XX wieku. Uznawany za jedną z największych i najwybitniejszych gwiazd filmowych w historii kinematografii i okresu „Złotej Ery Hollywood” oraz najbardziej wpływowego aktora kina noir. Bogart zaczynał karierę sceniczną na początku lat 20., występując na Broadwayu. W 1930 roku zadebiutował na dużym ekranie w komedii W górze rzeki. Pierwszy rozgłos zyskał rolą więźnia Duke’a Mantee w kryminale Skamieniały las. Po związaniu się kontraktem z Warner Bros., przez następne kilka lat grywał w filmach klasy B. Przełomem w jego karierze był udział w filmie gangsterskim High Sierra. Odgrywał zazwyczaj role twardych, nieustępliwych mężczyzn, cyników, z duszą romantyka. W latach 40. był najlepiej opłacanym aktorem na świecie. W przekroju swojej 34-letniej kariery Bogart trzykrotnie otrzymywał nominację do nagrody Akademii Filmowej w kategorii dla najlepszego aktora pierwszoplanowego, raz zdobywając statuetkę, za rolę łowcy przygód w Afrykańskiej królowej. Łącznie wystąpił w 74 filmach fabularnych. W 1999 roku American Film Institute umieścił jego nazwisko na 1. miejscu w rankingu „największych aktorów wszech czasów”. Czytaj więcej…

2020-01-02 edytuj

Honorowi obywatele Poznania – lista osób, którym Rada Miasta Poznania przyznała „Honorowe Obywatelstwo Miasta Poznania” – szczególny tytuł otrzymywany za wyjątkowe zasługi dla Polski oraz Poznania. Wyróżnione tytułem osoby otrzymują dyplom, kwiaty oraz statuetkę. Historycznie, od pierwszego przyznanego wyróżnienia, za honorowanie osób odpowiedzialna była Rada Miejska Poznania. Pierwsze tytuły po przywróceniu w Polsce demokratycznego samorządu przyznawano wyłącznie na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 14 ustawy o samorządzie terytorialnym. Miejscowe zasady przyznawania tytułu regulowane były natomiast uchwałą Rady Miasta Poznania I kadencji nr XXX/172/91 z dnia 4 czerwca 1991 roku. Pierwszym „Honorowym Obywatelem Miasta Poznania” po odzyskaniu niepodległości był Ignacy Jan Paderewski, któremu tytuł ten przyznano w styczniu 1920 roku. Do 2019 roku tytuł przyznano 36 osobom, a wśród wyróżnionych znalazło się 8 kobiet oraz 28 mężczyzn. Jedynymi uhonorowanymi osobami pochodzącymi spoza Polski zostali Margaret Thatcher oraz Árpád Göncz. Czytaj więcej…

2020-01-03 edytuj

Bielik – gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych. Występuje w centralnej i północnej Palearktyce, od Islandii po Japonię; najbardziej na zachód wysunięta populacja zasiedla Grenlandię. Zamieszkuje głównie obszary przylegające do zbiorników wodnych, wzdłuż wybrzeży morskich, w pobliżu rzek. Gatunek osiadły, częściowo wędrowny. Generalista pokarmowy, odżywia się głównie rybami, ptactwem wodnym, okazjonalnie także padliną. Gniazduje na wierzchołkach dużych drzew, na konarach przy pniu, również na półkach urwisk skalnych. Pary są monogamiczne, zajmują terytoria o różnej wielkości, zależnie od dostępności pokarmu, i wyprowadzają jeden lęg w sezonie. Młodymi opiekują się obydwoje rodzice. W związku z antropopresją oraz zanieczyszczeniem środowiska liczebność gatunku zmniejszyła się znacząco do lat 70. XX wieku. Dzięki zabiegom ochronnym liczebność niektórych populacji wzrosła i ustabilizowała się. Ze względu na duży zasięg i korzystne trendy zmian liczebności populacji w klasyfikacji IUCN gatunek ma status gatunku najmniejszej troski. Czytaj więcej…

2020-01-04 edytuj

Dyskografia Margaret – polskiej piosenkarki, składa się z czterech albumów studyjnych, jednego minialbumu, dwudziestu czterech singli trzech singli promocyjnych oraz trzydziestu dwóch teledysków. Margaret debiutowała na rynku muzycznym minialbumem All I Need, który uplasował się na 50. miejscu zestawienia OLiS. Wydawnictwo promował debiutancki singel Thank You Very Much. W 2014 roku wydała singel promocyjny O mnie się nie martw, nagrany na potrzeby serialu o tym samym tytule. Tego samego roku ukazał się debiutancki album studyjny Add the Blonde, który dotarł do 6. miejsca na oficjalnej polskiej liście sprzedaży i uzyskał certyfikat platynowej płyty za sprzedaż ponad 30 000 egzemplarzy. W 2015 na rynek trafił drugi album studyjny Just the Two of Us, nagrany w duecie z Mattem Duskiem. Płyta uplasowała się na 28. miejscu na oficjalnej polskiej liście sprzedaży i zdobyła w Polsce status platynowej za sprzedaż ponad 10 000 egzemplarzy. Trzeci album zatytułowany Monkey Business ukazał się w 2017 roku i dotarł 8. miejsca na oficjalnej polskiej liście sprzedaży. W 2019 roku ukazał się jej czwarty album studyjny Gaja Hornby, który dotarł do 13. miejsca na oficjalnej polskiej liście sprzedaży. Czytaj więcej…

2020-01-05 edytuj

Niszczyciele typu Wicher – seria dwóch niszczycieli z okresu międzywojennego i II wojny światowej, zbudowanych we Francji dla polskiej Marynarki Wojennej. Były to pierwsze jednostki tej klasy w Marynarce Wojennej RP, w momencie wcielenia do służby były też jej największymi okrętami bojowymi. Wyboru nazw dla budowanych niszczycieli, określanych wówczas jako kontrtorpedowce, dokonał Minister Spraw Wojskowych marsz. Józef Piłsudski rozkazem z dnia 27 lipca 1926 roku. Nazwy okrętów zapożyczono od nazw francuskich okrętów typu Bourrasque, będących pierwowzorami konstrukcji polskich niszczycieli. Obydwa okręty wzięły udział w II wojnie światowej. ORP „Wicher” został zatopiony podczas kampanii wrześniowej 3 września 1939 roku przez niemieckie lotnictwo w porcie w Helu. ORP „Burza” służył w siłach zbrojnych na Zachodzie, po wojnie powrócił do kraju, gdzie początkowo służył w Marynarce Wojennej PRL, a następnie od 1960 roku jako okręt-muzeum. Funkcję tę pełniła do 1975 roku i zwiedziło ją nieco ponad 3,7 mln osób. Ostatecznie jednostka została zezłomowana w 1977 roku. Czytaj więcej…

2020-01-06 edytuj

Klasyfikacja medalowa Zimowych Igrzysk Paraolimpijskich 2010 – zestawienie państw, reprezentowanych przez narodowe komitety paraolimpijskie, uszeregowanych pod względem liczby zdobytych medali na X Zimowych Igrzyskach Paraolimpijskich w 2010 roku w Vancouver. Podczas imprezy rozegrano 64 konkurencje w pięciu dyscyplinach sportowych. W porównaniu do igrzysk w Turynie, do programu dołączono superkombinację w narciarstwie alpejskim. Zawody w biathlonie, biegach narciarskich i narciarstwie alpejskim rozgrywane były w trzech kategoriach: osoby stojące, osoby na wózkach i osoby niewidome. W igrzyskach wzięło udział 502 sportowców (381 mężczyzn i 121 kobiet) z 44 państw. Medale zdobyli reprezentanci 21 państw, co oznacza, że 23 reprezentacje zakończyły igrzyska z zerowym dorobkiem medalowym. Po raz trzeci w historii zwycięstwo w klasyfikacji medalowej odniosła reprezentacja Niemiec, zdobywając 24 medale – 13 złotych, 5 srebrnych i 6 brązowych. Najwięcej medali wszystkich kolorów wywalczyła druga w tabeli Rosja – 38, w tym 12 złotych, 16 srebrnych i 10 brązowych. Czytaj więcej…

2020-01-07 edytuj

Arenysaurus – rodzaj ornitopoda z rodziny hadrozaurów żyjącego w późnej kredzie na terenie dzisiejszej Europy. Został opisany w oparciu o MPZ 2008/1 – niekompletną czaszkę obejmującą sklepienie czaszki i puszkę mózgową. Odkryte w pobliżu pozostałości żuchwy oraz szkieletu pozaczaszkowego zostały desygnowane na paratypy. Skamieniałości zostały wydobyte z datowanych na późny mastrycht osadów formacji Tremp w pobliżu miejscowości Arén w hiszpańskiej prowincji Huesca w południowo-centralnych Pirenejach. Całkowita długość czaszki Arenysaurus ardevoli jest szacowana na około 60 cm. U MPZ 2008/1 nie zachował się wydrążony grzebień kostny, występujący często u przedstawicieli Lambeosaurinae, jednak jego obecność u Arenysaurus jest bardzo prawdopodobna, na co wskazuje budowa tylnej części twarzoczaszki – podobna jak u innych lambeozaurów. Puszka mózgowa holotypu jest w pełni skostniała, co dowodzi, że należy ona do osobnika dorosłego. Kości czołowe nie są jednak w pełni połączone, sugerując, iż MPZ 2008/1 w chwili śmierci nie był stary. W pobliżu holotypu odkryto liczne fragmenty szkieletu pozaczaszkowego, obejmujące kręgi, żebra oraz kości kończyn. Odkryta kość udowa mierzy 711 mm, a długość łopatki szacuje się 525 mm. Czytaj więcej…

2020-01-08 edytuj

Humphrey Bogart (ur. 25 grudnia 1899 w Nowym Jorku, zm. 14 stycznia 1957 w Los Angeles) – amerykański aktor filmowy i teatralny, ikona kultury popularnej, symbol męskości lat 40. XX wieku. Uznawany za jedną z największych i najwybitniejszych gwiazd filmowych w historii kinematografii i okresu „Złotej Ery Hollywood” oraz najbardziej wpływowego aktora kina noir. Bogart zaczynał karierę sceniczną na początku lat 20., występując na Broadwayu. W 1930 roku zadebiutował na dużym ekranie w komedii W górze rzeki. Pierwszy rozgłos zyskał rolą więźnia Duke’a Mantee w kryminale Skamieniały las. Po związaniu się kontraktem z Warner Bros., przez następne kilka lat grywał w filmach klasy B. Przełomem w jego karierze był udział w filmie gangsterskim High Sierra. Odgrywał zazwyczaj role twardych, nieustępliwych mężczyzn, cyników, z duszą romantyka. W latach 40. był najlepiej opłacanym aktorem na świecie. W przekroju swojej 34-letniej kariery Bogart trzykrotnie otrzymywał nominację do nagrody Akademii Filmowej w kategorii dla najlepszego aktora pierwszoplanowego, raz zdobywając statuetkę, za rolę łowcy przygód w Afrykańskiej królowej. Łącznie wystąpił w 74 filmach fabularnych. W 1999 roku American Film Institute umieścił jego nazwisko na 1. miejscu w rankingu „największych aktorów wszech czasów”. Czytaj więcej…

2020-01-09 edytuj

Polscy medaliści mistrzostw świata w narciarstwie klasycznym – zestawienie reprezentujących Polskę zawodników i zawodniczek, którzy zdobyli przynajmniej jeden medal mistrzostw świata w narciarstwie klasycznym. Pierwszym polskim medalistą mistrzostw świata jest Stanisław Marusarz, który w 1938 roku został wicemistrzem świata w konkursie skoków narciarskich na skoczni dużej. Łącznie na podium mistrzostw świata w narciarstwie klasycznym stanęło siedemnaścioro reprezentantów Polski, w tym dwóch na zasadzie „podwójnego mistrzostwa”, zgodnie z którą w latach 1924–1980 każdy medalista igrzysk olimpijskich stawał się automatycznie medalistą mistrzostw świata. Uwzględniając tę zasadę, pierwszym polskim złotym medalistą MŚ został w 1972 roku Wojciech Fortuna, który zdobył złoto olimpijskie w skokach narciarskich. Najbardziej utytułowanym polskim zawodnikiem pod względem liczby zdobytych złotych medali jest Adam Małysz, który wywalczył łącznie sześć medali, w tym cztery złote. Łączna liczba wszystkich medali wywalczonych przez polskich zawodników wynosi trzydzieści, z czego siedemnaście w skokach narciarskich, jedenaście w biegach oraz dwa w kombinacji norweskiej. Czytaj więcej…

2020-01-10 edytuj

Bielik – gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych. Występuje w centralnej i północnej Palearktyce, od Islandii po Japonię; najbardziej na zachód wysunięta populacja zasiedla Grenlandię. Zamieszkuje głównie obszary przylegające do zbiorników wodnych, wzdłuż wybrzeży morskich, w pobliżu rzek. Gatunek osiadły, częściowo wędrowny. Generalista pokarmowy, odżywia się głównie rybami, ptactwem wodnym, okazjonalnie także padliną. Gniazduje na wierzchołkach dużych drzew, na konarach przy pniu, również na półkach urwisk skalnych. Pary są monogamiczne, zajmują terytoria o różnej wielkości, zależnie od dostępności pokarmu, i wyprowadzają jeden lęg w sezonie. Młodymi opiekują się obydwoje rodzice. W związku z antropopresją oraz zanieczyszczeniem środowiska liczebność gatunku zmniejszyła się znacząco do lat 70. XX wieku. Dzięki zabiegom ochronnym liczebność niektórych populacji wzrosła i ustabilizowała się. Ze względu na duży zasięg i korzystne trendy zmian liczebności populacji w klasyfikacji IUCN gatunek ma status gatunku najmniejszej troski. Czytaj więcej…

2020-01-11 edytuj

Dyskografia Margaret – polskiej piosenkarki, składa się z czterech albumów studyjnych, jednego minialbumu, dwudziestu czterech singli trzech singli promocyjnych oraz trzydziestu dwóch teledysków. Margaret debiutowała na rynku muzycznym minialbumem All I Need, który uplasował się na 50. miejscu zestawienia OLiS. Wydawnictwo promował debiutancki singel Thank You Very Much. W 2014 roku wydała singel promocyjny O mnie się nie martw, nagrany na potrzeby serialu o tym samym tytule. Tego samego roku ukazał się debiutancki album studyjny Add the Blonde, który dotarł do 6. miejsca na oficjalnej polskiej liście sprzedaży i uzyskał certyfikat platynowej płyty za sprzedaż ponad 30 000 egzemplarzy. W 2015 na rynek trafił drugi album studyjny Just the Two of Us, nagrany w duecie z Mattem Duskiem. Płyta uplasowała się na 28. miejscu na oficjalnej polskiej liście sprzedaży i zdobyła w Polsce status platynowej za sprzedaż ponad 10 000 egzemplarzy. Trzeci album zatytułowany Monkey Business ukazał się w 2017 roku i dotarł 8. miejsca na oficjalnej polskiej liście sprzedaży. W 2019 roku ukazał się jej czwarty album studyjny Gaja Hornby, który dotarł do 13. miejsca na oficjalnej polskiej liście sprzedaży. Czytaj więcej…

2020-01-12 edytuj

Niszczyciele typu Wicher – seria dwóch niszczycieli z okresu międzywojennego i II wojny światowej, zbudowanych we Francji dla polskiej Marynarki Wojennej. Były to pierwsze jednostki tej klasy w Marynarce Wojennej RP, w momencie wcielenia do służby były też jej największymi okrętami bojowymi. Wyboru nazw dla budowanych niszczycieli, określanych wówczas jako kontrtorpedowce, dokonał Minister Spraw Wojskowych marsz. Józef Piłsudski rozkazem z dnia 27 lipca 1926 roku. Nazwy okrętów zapożyczono od nazw francuskich okrętów typu Bourrasque, będących pierwowzorami konstrukcji polskich niszczycieli. Obydwa okręty wzięły udział w II wojnie światowej. ORP „Wicher” został zatopiony podczas kampanii wrześniowej 3 września 1939 roku przez niemieckie lotnictwo w porcie w Helu. ORP „Burza” służył w siłach zbrojnych na Zachodzie, po wojnie powrócił do kraju, gdzie początkowo służył w Marynarce Wojennej PRL, a następnie od 1960 roku jako okręt-muzeum. Funkcję tę pełniła do 1975 roku i zwiedziło ją nieco ponad 3,7 mln osób. Ostatecznie jednostka została zezłomowana w 1977 roku. Czytaj więcej…

2020-01-13 edytuj

Klasyfikacja medalowa Zimowych Igrzysk Paraolimpijskich 2010 – zestawienie państw, reprezentowanych przez narodowe komitety paraolimpijskie, uszeregowanych pod względem liczby zdobytych medali na X Zimowych Igrzyskach Paraolimpijskich w 2010 roku w Vancouver. Podczas imprezy rozegrano 64 konkurencje w pięciu dyscyplinach sportowych. W porównaniu do igrzysk w Turynie, do programu dołączono superkombinację w narciarstwie alpejskim. Zawody w biathlonie, biegach narciarskich i narciarstwie alpejskim rozgrywane były w trzech kategoriach: osoby stojące, osoby na wózkach i osoby niewidome. W igrzyskach wzięło udział 502 sportowców (381 mężczyzn i 121 kobiet) z 44 państw. Medale zdobyli reprezentanci 21 państw, co oznacza, że 23 reprezentacje zakończyły igrzyska z zerowym dorobkiem medalowym. Po raz trzeci w historii zwycięstwo w klasyfikacji medalowej odniosła reprezentacja Niemiec, zdobywając 24 medale – 13 złotych, 5 srebrnych i 6 brązowych. Najwięcej medali wszystkich kolorów wywalczyła druga w tabeli Rosja – 38, w tym 12 złotych, 16 srebrnych i 10 brązowych. Czytaj więcej…

2020-01-14 edytuj

Arenysaurus – rodzaj ornitopoda z rodziny hadrozaurów żyjącego w późnej kredzie na terenie dzisiejszej Europy. Został opisany w oparciu o MPZ 2008/1 – niekompletną czaszkę obejmującą sklepienie czaszki i puszkę mózgową. Odkryte w pobliżu pozostałości żuchwy oraz szkieletu pozaczaszkowego zostały desygnowane na paratypy. Skamieniałości zostały wydobyte z datowanych na późny mastrycht osadów formacji Tremp w pobliżu miejscowości Arén w hiszpańskiej prowincji Huesca w południowo-centralnych Pirenejach. Całkowita długość czaszki Arenysaurus ardevoli jest szacowana na około 60 cm. U MPZ 2008/1 nie zachował się wydrążony grzebień kostny, występujący często u przedstawicieli Lambeosaurinae, jednak jego obecność u Arenysaurus jest bardzo prawdopodobna, na co wskazuje budowa tylnej części twarzoczaszki – podobna jak u innych lambeozaurów. Puszka mózgowa holotypu jest w pełni skostniała, co dowodzi, że należy ona do osobnika dorosłego. Kości czołowe nie są jednak w pełni połączone, sugerując, iż MPZ 2008/1 w chwili śmierci nie był stary. W pobliżu holotypu odkryto liczne fragmenty szkieletu pozaczaszkowego, obejmujące kręgi, żebra oraz kości kończyn. Odkryta kość udowa mierzy 711 mm, a długość łopatki szacuje się 525 mm. Czytaj więcej…

2020-01-15 edytuj

Humphrey Bogart (ur. 25 grudnia 1899 w Nowym Jorku, zm. 14 stycznia 1957 w Los Angeles) – amerykański aktor filmowy i teatralny, ikona kultury popularnej, symbol męskości lat 40. XX wieku. Uznawany za jedną z największych i najwybitniejszych gwiazd filmowych w historii kinematografii i okresu „Złotej Ery Hollywood” oraz najbardziej wpływowego aktora kina noir. Bogart zaczynał karierę sceniczną na początku lat 20., występując na Broadwayu. W 1930 roku zadebiutował na dużym ekranie w komedii W górze rzeki. Pierwszy rozgłos zyskał rolą więźnia Duke’a Mantee w kryminale Skamieniały las. Po związaniu się kontraktem z Warner Bros., przez następne kilka lat grywał w filmach klasy B. Przełomem w jego karierze był udział w filmie gangsterskim High Sierra. Odgrywał zazwyczaj role twardych, nieustępliwych mężczyzn, cyników, z duszą romantyka. W latach 40. był najlepiej opłacanym aktorem na świecie. W przekroju swojej 34-letniej kariery Bogart trzykrotnie otrzymywał nominację do nagrody Akademii Filmowej w kategorii dla najlepszego aktora pierwszoplanowego, raz zdobywając statuetkę, za rolę łowcy przygód w Afrykańskiej królowej. Łącznie wystąpił w 74 filmach fabularnych. W 1999 roku American Film Institute umieścił jego nazwisko na 1. miejscu w rankingu „największych aktorów wszech czasów”. Czytaj więcej…

2020-01-16 edytuj

Polscy medaliści mistrzostw świata w narciarstwie klasycznym – zestawienie reprezentujących Polskę zawodników i zawodniczek, którzy zdobyli przynajmniej jeden medal mistrzostw świata w narciarstwie klasycznym. Pierwszym polskim medalistą mistrzostw świata jest Stanisław Marusarz, który w 1938 roku został wicemistrzem świata w konkursie skoków narciarskich na skoczni dużej. Łącznie na podium mistrzostw świata w narciarstwie klasycznym stanęło siedemnaścioro reprezentantów Polski, w tym dwóch na zasadzie „podwójnego mistrzostwa”, zgodnie z którą w latach 1924–1980 każdy medalista igrzysk olimpijskich stawał się automatycznie medalistą mistrzostw świata. Uwzględniając tę zasadę, pierwszym polskim złotym medalistą MŚ został w 1972 roku Wojciech Fortuna, który zdobył złoto olimpijskie w skokach narciarskich. Najbardziej utytułowanym polskim zawodnikiem pod względem liczby zdobytych złotych medali jest Adam Małysz, który wywalczył łącznie sześć medali, w tym cztery złote. Łączna liczba wszystkich medali wywalczonych przez polskich zawodników wynosi trzydzieści, z czego siedemnaście w skokach narciarskich, jedenaście w biegach oraz dwa w kombinacji norweskiej. Czytaj więcej…

2020-01-17 edytuj

Bielik – gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych. Występuje w centralnej i północnej Palearktyce, od Islandii po Japonię; najbardziej na zachód wysunięta populacja zasiedla Grenlandię. Zamieszkuje głównie obszary przylegające do zbiorników wodnych, wzdłuż wybrzeży morskich, w pobliżu rzek. Gatunek osiadły, częściowo wędrowny. Generalista pokarmowy, odżywia się głównie rybami, ptactwem wodnym, okazjonalnie także padliną. Gniazduje na wierzchołkach dużych drzew, na konarach przy pniu, również na półkach urwisk skalnych. Pary są monogamiczne, zajmują terytoria o różnej wielkości, zależnie od dostępności pokarmu, i wyprowadzają jeden lęg w sezonie. Młodymi opiekują się obydwoje rodzice. W związku z antropopresją oraz zanieczyszczeniem środowiska liczebność gatunku zmniejszyła się znacząco do lat 70. XX wieku. Dzięki zabiegom ochronnym liczebność niektórych populacji wzrosła i ustabilizowała się. Ze względu na duży zasięg i korzystne trendy zmian liczebności populacji w klasyfikacji IUCN gatunek ma status gatunku najmniejszej troski. Czytaj więcej…

2020-01-18 edytuj

Dyskografia Margaret – polskiej piosenkarki, składa się z czterech albumów studyjnych, jednego minialbumu, dwudziestu czterech singli trzech singli promocyjnych oraz trzydziestu dwóch teledysków. Margaret debiutowała na rynku muzycznym minialbumem All I Need, który uplasował się na 50. miejscu zestawienia OLiS. Wydawnictwo promował debiutancki singel Thank You Very Much. W 2014 roku wydała singel promocyjny O mnie się nie martw, nagrany na potrzeby serialu o tym samym tytule. Tego samego roku ukazał się debiutancki album studyjny Add the Blonde, który dotarł do 6. miejsca na oficjalnej polskiej liście sprzedaży i uzyskał certyfikat platynowej płyty za sprzedaż ponad 30 000 egzemplarzy. W 2015 na rynek trafił drugi album studyjny Just the Two of Us, nagrany w duecie z Mattem Duskiem. Płyta uplasowała się na 28. miejscu na oficjalnej polskiej liście sprzedaży i zdobyła w Polsce status platynowej za sprzedaż ponad 10 000 egzemplarzy. Trzeci album zatytułowany Monkey Business ukazał się w 2017 roku i dotarł 8. miejsca na oficjalnej polskiej liście sprzedaży. W 2019 roku ukazał się jej czwarty album studyjny Gaja Hornby, który dotarł do 13. miejsca na oficjalnej polskiej liście sprzedaży. Czytaj więcej…

2020-01-19 edytuj

Niszczyciele typu Wicher – seria dwóch niszczycieli z okresu międzywojennego i II wojny światowej, zbudowanych we Francji dla polskiej Marynarki Wojennej. Były to pierwsze jednostki tej klasy w Marynarce Wojennej RP, w momencie wcielenia do służby były też jej największymi okrętami bojowymi. Wyboru nazw dla budowanych niszczycieli, określanych wówczas jako kontrtorpedowce, dokonał Minister Spraw Wojskowych marsz. Józef Piłsudski rozkazem z dnia 27 lipca 1926 roku. Nazwy okrętów zapożyczono od nazw francuskich okrętów typu Bourrasque, będących pierwowzorami konstrukcji polskich niszczycieli. Obydwa okręty wzięły udział w II wojnie światowej. ORP „Wicher” został zatopiony podczas kampanii wrześniowej 3 września 1939 roku przez niemieckie lotnictwo w porcie w Helu. ORP „Burza” służył w siłach zbrojnych na Zachodzie, po wojnie powrócił do kraju, gdzie początkowo służył w Marynarce Wojennej PRL, a następnie od 1960 roku jako okręt-muzeum. Funkcję tę pełniła do 1975 roku i zwiedziło ją nieco ponad 3,7 mln osób. Ostatecznie jednostka została zezłomowana w 1977 roku. Czytaj więcej…

2020-01-20 edytuj

Klasyfikacja medalowa Zimowych Igrzysk Paraolimpijskich 2010 – zestawienie państw, reprezentowanych przez narodowe komitety paraolimpijskie, uszeregowanych pod względem liczby zdobytych medali na X Zimowych Igrzyskach Paraolimpijskich w 2010 roku w Vancouver. Podczas imprezy rozegrano 64 konkurencje w pięciu dyscyplinach sportowych. W porównaniu do igrzysk w Turynie, do programu dołączono superkombinację w narciarstwie alpejskim. Zawody w biathlonie, biegach narciarskich i narciarstwie alpejskim rozgrywane były w trzech kategoriach: osoby stojące, osoby na wózkach i osoby niewidome. W igrzyskach wzięło udział 502 sportowców (381 mężczyzn i 121 kobiet) z 44 państw. Medale zdobyli reprezentanci 21 państw, co oznacza, że 23 reprezentacje zakończyły igrzyska z zerowym dorobkiem medalowym. Po raz trzeci w historii zwycięstwo w klasyfikacji medalowej odniosła reprezentacja Niemiec, zdobywając 24 medale – 13 złotych, 5 srebrnych i 6 brązowych. Najwięcej medali wszystkich kolorów wywalczyła druga w tabeli Rosja – 38, w tym 12 złotych, 16 srebrnych i 10 brązowych. Czytaj więcej…

2020-01-21 edytuj

Arenysaurus – rodzaj ornitopoda z rodziny hadrozaurów żyjącego w późnej kredzie na terenie dzisiejszej Europy. Został opisany w oparciu o MPZ 2008/1 – niekompletną czaszkę obejmującą sklepienie czaszki i puszkę mózgową. Odkryte w pobliżu pozostałości żuchwy oraz szkieletu pozaczaszkowego zostały desygnowane na paratypy. Skamieniałości zostały wydobyte z datowanych na późny mastrycht osadów formacji Tremp w pobliżu miejscowości Arén w hiszpańskiej prowincji Huesca w południowo-centralnych Pirenejach. Całkowita długość czaszki Arenysaurus ardevoli jest szacowana na około 60 cm. U MPZ 2008/1 nie zachował się wydrążony grzebień kostny, występujący często u przedstawicieli Lambeosaurinae, jednak jego obecność u Arenysaurus jest bardzo prawdopodobna, na co wskazuje budowa tylnej części twarzoczaszki – podobna jak u innych lambeozaurów. Puszka mózgowa holotypu jest w pełni skostniała, co dowodzi, że należy ona do osobnika dorosłego. Kości czołowe nie są jednak w pełni połączone, sugerując, iż MPZ 2008/1 w chwili śmierci nie był stary. W pobliżu holotypu odkryto liczne fragmenty szkieletu pozaczaszkowego, obejmujące kręgi, żebra oraz kości kończyn. Odkryta kość udowa mierzy 711 mm, a długość łopatki szacuje się 525 mm. Czytaj więcej…

2020-01-22 edytuj

Humphrey Bogart (ur. 25 grudnia 1899 w Nowym Jorku, zm. 14 stycznia 1957 w Los Angeles) – amerykański aktor filmowy i teatralny, ikona kultury popularnej, symbol męskości lat 40. XX wieku. Uznawany za jedną z największych i najwybitniejszych gwiazd filmowych w historii kinematografii i okresu „Złotej Ery Hollywood” oraz najbardziej wpływowego aktora kina noir. Bogart zaczynał karierę sceniczną na początku lat 20., występując na Broadwayu. W 1930 roku zadebiutował na dużym ekranie w komedii W górze rzeki. Pierwszy rozgłos zyskał rolą więźnia Duke’a Mantee w kryminale Skamieniały las. Po związaniu się kontraktem z Warner Bros., przez następne kilka lat grywał w filmach klasy B. Przełomem w jego karierze był udział w filmie gangsterskim High Sierra. Odgrywał zazwyczaj role twardych, nieustępliwych mężczyzn, cyników, z duszą romantyka. W latach 40. był najlepiej opłacanym aktorem na świecie. W przekroju swojej 34-letniej kariery Bogart trzykrotnie otrzymywał nominację do nagrody Akademii Filmowej w kategorii dla najlepszego aktora pierwszoplanowego, raz zdobywając statuetkę, za rolę łowcy przygód w Afrykańskiej królowej. Łącznie wystąpił w 74 filmach fabularnych. W 1999 roku American Film Institute umieścił jego nazwisko na 1. miejscu w rankingu „największych aktorów wszech czasów”. Czytaj więcej…

2020-01-23 edytuj

Polscy medaliści mistrzostw świata w narciarstwie klasycznym – zestawienie reprezentujących Polskę zawodników i zawodniczek, którzy zdobyli przynajmniej jeden medal mistrzostw świata w narciarstwie klasycznym. Pierwszym polskim medalistą mistrzostw świata jest Stanisław Marusarz, który w 1938 roku został wicemistrzem świata w konkursie skoków narciarskich na skoczni dużej. Łącznie na podium mistrzostw świata w narciarstwie klasycznym stanęło siedemnaścioro reprezentantów Polski, w tym dwóch na zasadzie „podwójnego mistrzostwa”, zgodnie z którą w latach 1924–1980 każdy medalista igrzysk olimpijskich stawał się automatycznie medalistą mistrzostw świata. Uwzględniając tę zasadę, pierwszym polskim złotym medalistą MŚ został w 1972 roku Wojciech Fortuna, który zdobył złoto olimpijskie w skokach narciarskich. Najbardziej utytułowanym polskim zawodnikiem pod względem liczby zdobytych złotych medali jest Adam Małysz, który wywalczył łącznie sześć medali, w tym cztery złote. Łączna liczba wszystkich medali wywalczonych przez polskich zawodników wynosi trzydzieści, z czego siedemnaście w skokach narciarskich, jedenaście w biegach oraz dwa w kombinacji norweskiej. Czytaj więcej…

2020-01-24 edytuj

Bielik – gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych. Występuje w centralnej i północnej Palearktyce, od Islandii po Japonię; najbardziej na zachód wysunięta populacja zasiedla Grenlandię. Zamieszkuje głównie obszary przylegające do zbiorników wodnych, wzdłuż wybrzeży morskich, w pobliżu rzek. Gatunek osiadły, częściowo wędrowny. Generalista pokarmowy, odżywia się głównie rybami, ptactwem wodnym, okazjonalnie także padliną. Gniazduje na wierzchołkach dużych drzew, na konarach przy pniu, również na półkach urwisk skalnych. Pary są monogamiczne, zajmują terytoria o różnej wielkości, zależnie od dostępności pokarmu, i wyprowadzają jeden lęg w sezonie. Młodymi opiekują się obydwoje rodzice. W związku z antropopresją oraz zanieczyszczeniem środowiska liczebność gatunku zmniejszyła się znacząco do lat 70. XX wieku. Dzięki zabiegom ochronnym liczebność niektórych populacji wzrosła i ustabilizowała się. Ze względu na duży zasięg i korzystne trendy zmian liczebności populacji w klasyfikacji IUCN gatunek ma status gatunku najmniejszej troski. Czytaj więcej…

2020-01-25 edytuj

Dyskografia Margaret – polskiej piosenkarki, składa się z czterech albumów studyjnych, jednego minialbumu, dwudziestu czterech singli trzech singli promocyjnych oraz trzydziestu dwóch teledysków. Margaret debiutowała na rynku muzycznym minialbumem All I Need, który uplasował się na 50. miejscu zestawienia OLiS. Wydawnictwo promował debiutancki singel Thank You Very Much. W 2014 roku wydała singel promocyjny O mnie się nie martw, nagrany na potrzeby serialu o tym samym tytule. Tego samego roku ukazał się debiutancki album studyjny Add the Blonde, który dotarł do 6. miejsca na oficjalnej polskiej liście sprzedaży i uzyskał certyfikat platynowej płyty za sprzedaż ponad 30 000 egzemplarzy. W 2015 na rynek trafił drugi album studyjny Just the Two of Us, nagrany w duecie z Mattem Duskiem. Płyta uplasowała się na 28. miejscu na oficjalnej polskiej liście sprzedaży i zdobyła w Polsce status platynowej za sprzedaż ponad 10 000 egzemplarzy. Trzeci album zatytułowany Monkey Business ukazał się w 2017 roku i dotarł 8. miejsca na oficjalnej polskiej liście sprzedaży. W 2019 roku ukazał się jej czwarty album studyjny Gaja Hornby, który dotarł do 13. miejsca na oficjalnej polskiej liście sprzedaży. Czytaj więcej…

2020-01-26 edytuj

Niszczyciele typu Wicher – seria dwóch niszczycieli z okresu międzywojennego i II wojny światowej, zbudowanych we Francji dla polskiej Marynarki Wojennej. Były to pierwsze jednostki tej klasy w Marynarce Wojennej RP, w momencie wcielenia do służby były też jej największymi okrętami bojowymi. Wyboru nazw dla budowanych niszczycieli, określanych wówczas jako kontrtorpedowce, dokonał Minister Spraw Wojskowych marsz. Józef Piłsudski rozkazem z dnia 27 lipca 1926 roku. Nazwy okrętów zapożyczono od nazw francuskich okrętów typu Bourrasque, będących pierwowzorami konstrukcji polskich niszczycieli. Obydwa okręty wzięły udział w II wojnie światowej. ORP „Wicher” został zatopiony podczas kampanii wrześniowej 3 września 1939 roku przez niemieckie lotnictwo w porcie w Helu. ORP „Burza” służył w siłach zbrojnych na Zachodzie, po wojnie powrócił do kraju, gdzie początkowo służył w Marynarce Wojennej PRL, a następnie od 1960 roku jako okręt-muzeum. Funkcję tę pełniła do 1975 roku i zwiedziło ją nieco ponad 3,7 mln osób. Ostatecznie jednostka została zezłomowana w 1977 roku. Czytaj więcej…

2020-01-27 edytuj

Klasyfikacja medalowa Zimowych Igrzysk Paraolimpijskich 2010 – zestawienie państw, reprezentowanych przez narodowe komitety paraolimpijskie, uszeregowanych pod względem liczby zdobytych medali na X Zimowych Igrzyskach Paraolimpijskich w 2010 roku w Vancouver. Podczas imprezy rozegrano 64 konkurencje w pięciu dyscyplinach sportowych. W porównaniu do igrzysk w Turynie, do programu dołączono superkombinację w narciarstwie alpejskim. Zawody w biathlonie, biegach narciarskich i narciarstwie alpejskim rozgrywane były w trzech kategoriach: osoby stojące, osoby na wózkach i osoby niewidome. W igrzyskach wzięło udział 502 sportowców (381 mężczyzn i 121 kobiet) z 44 państw. Medale zdobyli reprezentanci 21 państw, co oznacza, że 23 reprezentacje zakończyły igrzyska z zerowym dorobkiem medalowym. Po raz trzeci w historii zwycięstwo w klasyfikacji medalowej odniosła reprezentacja Niemiec, zdobywając 24 medale – 13 złotych, 5 srebrnych i 6 brązowych. Najwięcej medali wszystkich kolorów wywalczyła druga w tabeli Rosja – 38, w tym 12 złotych, 16 srebrnych i 10 brązowych. Czytaj więcej…

2020-01-28 edytuj

Arenysaurus – rodzaj ornitopoda z rodziny hadrozaurów żyjącego w późnej kredzie na terenie dzisiejszej Europy. Został opisany w oparciu o MPZ 2008/1 – niekompletną czaszkę obejmującą sklepienie czaszki i puszkę mózgową. Odkryte w pobliżu pozostałości żuchwy oraz szkieletu pozaczaszkowego zostały desygnowane na paratypy. Skamieniałości zostały wydobyte z datowanych na późny mastrycht osadów formacji Tremp w pobliżu miejscowości Arén w hiszpańskiej prowincji Huesca w południowo-centralnych Pirenejach. Całkowita długość czaszki Arenysaurus ardevoli jest szacowana na około 60 cm. U MPZ 2008/1 nie zachował się wydrążony grzebień kostny, występujący często u przedstawicieli Lambeosaurinae, jednak jego obecność u Arenysaurus jest bardzo prawdopodobna, na co wskazuje budowa tylnej części twarzoczaszki – podobna jak u innych lambeozaurów. Puszka mózgowa holotypu jest w pełni skostniała, co dowodzi, że należy ona do osobnika dorosłego. Kości czołowe nie są jednak w pełni połączone, sugerując, iż MPZ 2008/1 w chwili śmierci nie był stary. W pobliżu holotypu odkryto liczne fragmenty szkieletu pozaczaszkowego, obejmujące kręgi, żebra oraz kości kończyn. Odkryta kość udowa mierzy 711 mm, a długość łopatki szacuje się 525 mm. Czytaj więcej…

2020-01-29 edytuj

Humphrey Bogart (ur. 25 grudnia 1899 w Nowym Jorku, zm. 14 stycznia 1957 w Los Angeles) – amerykański aktor filmowy i teatralny, ikona kultury popularnej, symbol męskości lat 40. XX wieku. Uznawany za jedną z największych i najwybitniejszych gwiazd filmowych w historii kinematografii i okresu „Złotej Ery Hollywood” oraz najbardziej wpływowego aktora kina noir. Bogart zaczynał karierę sceniczną na początku lat 20., występując na Broadwayu. W 1930 roku zadebiutował na dużym ekranie w komedii W górze rzeki. Pierwszy rozgłos zyskał rolą więźnia Duke’a Mantee w kryminale Skamieniały las. Po związaniu się kontraktem z Warner Bros., przez następne kilka lat grywał w filmach klasy B. Przełomem w jego karierze był udział w filmie gangsterskim High Sierra. Odgrywał zazwyczaj role twardych, nieustępliwych mężczyzn, cyników, z duszą romantyka. W latach 40. był najlepiej opłacanym aktorem na świecie. W przekroju swojej 34-letniej kariery Bogart trzykrotnie otrzymywał nominację do nagrody Akademii Filmowej w kategorii dla najlepszego aktora pierwszoplanowego, raz zdobywając statuetkę, za rolę łowcy przygód w Afrykańskiej królowej. Łącznie wystąpił w 74 filmach fabularnych. W 1999 roku American Film Institute umieścił jego nazwisko na 1. miejscu w rankingu „największych aktorów wszech czasów”. Czytaj więcej…

2020-01-30 edytuj

Polscy medaliści mistrzostw świata w narciarstwie klasycznym – zestawienie reprezentujących Polskę zawodników i zawodniczek, którzy zdobyli przynajmniej jeden medal mistrzostw świata w narciarstwie klasycznym. Pierwszym polskim medalistą mistrzostw świata jest Stanisław Marusarz, który w 1938 roku został wicemistrzem świata w konkursie skoków narciarskich na skoczni dużej. Łącznie na podium mistrzostw świata w narciarstwie klasycznym stanęło siedemnaścioro reprezentantów Polski, w tym dwóch na zasadzie „podwójnego mistrzostwa”, zgodnie z którą w latach 1924–1980 każdy medalista igrzysk olimpijskich stawał się automatycznie medalistą mistrzostw świata. Uwzględniając tę zasadę, pierwszym polskim złotym medalistą MŚ został w 1972 roku Wojciech Fortuna, który zdobył złoto olimpijskie w skokach narciarskich. Najbardziej utytułowanym polskim zawodnikiem pod względem liczby zdobytych złotych medali jest Adam Małysz, który wywalczył łącznie sześć medali, w tym cztery złote. Łączna liczba wszystkich medali wywalczonych przez polskich zawodników wynosi trzydzieści, z czego siedemnaście w skokach narciarskich, jedenaście w biegach oraz dwa w kombinacji norweskiej. Czytaj więcej…

2020-01-31 edytuj

Bielik – gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych. Występuje w centralnej i północnej Palearktyce, od Islandii po Japonię; najbardziej na zachód wysunięta populacja zasiedla Grenlandię. Zamieszkuje głównie obszary przylegające do zbiorników wodnych, wzdłuż wybrzeży morskich, w pobliżu rzek. Gatunek osiadły, częściowo wędrowny. Generalista pokarmowy, odżywia się głównie rybami, ptactwem wodnym, okazjonalnie także padliną. Gniazduje na wierzchołkach dużych drzew, na konarach przy pniu, również na półkach urwisk skalnych. Pary są monogamiczne, zajmują terytoria o różnej wielkości, zależnie od dostępności pokarmu, i wyprowadzają jeden lęg w sezonie. Młodymi opiekują się obydwoje rodzice. W związku z antropopresją oraz zanieczyszczeniem środowiska liczebność gatunku zmniejszyła się znacząco do lat 70. XX wieku. Dzięki zabiegom ochronnym liczebność niektórych populacji wzrosła i ustabilizowała się. Ze względu na duży zasięg i korzystne trendy zmian liczebności populacji w klasyfikacji IUCN gatunek ma status gatunku najmniejszej troski. Czytaj więcej…